Bài giảng chủ nghĩa xã hội khoa học Chương 1

Tóm tắt nội dung tài liệu

1. CHƯƠNG 1 VỊ TRÍ, ĐỐI TƯỢNG, PHƯƠNG PHÁP VÀ CHỨC NĂNG CỦA CHỦ NGHĨA XÃ HỘI KHOA HỌC TS. Dương Văn Duyên Bộ môn: Chủ nghĩa xã hội khoa học 1
2. A. Mục đích, yêu cầu - Giúp người học nắm được vị trí, đối tượng, chức năng, nhiệm vụ, phương pháp của CNXHKH. - Phân biệt được sự khác nhau giữa đối tượng, chức năng, phương pháp nghiên cứu của CNXHKH với triết học, kinh tế học chính trị Mác - Lênin và các môn KHXH chuyên ngành. 2
3. B. NỘI DUNG 1. Vị trí của chủ nghĩa xã hội khoa học trong hệ thống lý luận của chủ nghĩa Mác-Lênin 3
4. 1.1 Quan niÖm chung vÒ CNXH vµ CNXHKH 1.1.1 Quan niÖm chung vÒ CNXH. CNXH có các ý nghĩa sau: * Là những nhu cầu và hoạt động thực tiễn của nhân dân lao động trong quá trình sản xuất ngày càng xã hội hoá và trong quá trình thực thi dân chủ. * Là phong trào đấu tranh của nhân dân lao động chống chế độ áp bức, bóc lột, bất công. 4
5. * Lµ íc m¬, lý tëng cña nh©n d©n lao ®éng vÒ mét x· héi kh«ng cã chÕ ®é t h÷u, giai cÊp, ¸p bøc, bãc lét, nghÌo nµn l¹c hËu. * Lµ nh÷ng t tëng,lý luËn, häc thuyÕt vÒ gi¶i phãng con ngêi, gi¶i phãng x· héi khái chÕ ®é t h÷u, ¸p bøc, bãc lét, bÊt c«ng, x©y dùng x· héi c«ng b»ng, b×nh ®¼ng. * Lµ mét chÕ ®é x· héi do nh©n d©n lao ®éng x©y dùng vµ lµm chñ díi sù l·nh ®¹o cña giai cÊp c«ng nh©n, th«ng qua chÝnh ®¶ng cña giai cÊp c«ng nh©n. 5
6. 1.1.2 Quan niệm chung về CNXHKH CNXHKH được hiểu theo 2 nghĩa sau: * Nghĩa rộng: CNXHKH được hiểu như là chủ nghĩa Mác - lênin V.I Lênin: Chủ nghĩa xã hội khoa học tức là chủ nghĩa Mác. * Nghĩa hẹp: CNXHKH là một trong ba bộ phận hợp thành chủ nghĩa Mác - Lênin 6
7. 1.2 Vị trí của chủ nghĩa xã hội khoa học trong hệ thống lý luận của chủ nghĩa Mác –Lênin CHỦ NGHĨA MÁC - LÊNIN Triết học Kinh tế chính trị CNXH Mác – Lênin Mác – Lênin Khoa học 7
8. Tính thống nhất của chủ nghĩa Mác - Lênin - Thế giới quan Triết học phương pháp Mác – Lênin luận khoa học: CNDVBC và CNDVLS. -Luận giải một cách CHỦ NGHĨA Kinh tế chính trị toàn diện, khoa học MÁC - LÊNIN Mác – Lênin về sự chuyển biến từ CNTB sang CNXH, CNCS. -Là hệ tư tưởng CNXH chính trị của giai Khoa học cấp công nhân. 8
9. Tính độc lập của triết học M-LN, KTCT M-LN, CNXHKH Triết học Luận giải quy luật TÍNH Mác – Lênin chung nhất TẤT YẾU SỰ Kinh tế chính trị CHUYỂN Luận giải quy luật Mác – Lênin kinh tế BIẾN TỪ HÌNH THÁI KT-XH TBCN CNXH Luận giải quy luật SANG Khoa học chính trị – xã hội HÌNH THÁI KT-XH CSCN * CNXHKH là kết luận hợp lôgíc được rút ra từ triết học M – L và kinh tế chính trị M - L 9 * CNXHKH là môn khoa học hoàn tất chủ nghĩa Mác – Lênin
10. Mối quan hệ giữa Triết học MLN, Kinh tế chính trị MLN, CNXHKH N/C quy luật chung nhất của tự Nhiên, xã hội và tư duy. TRIẾT + Triết học MLN là thế giới quan, HỌC nhân sinh quan của GCCN - đại MÁC- biểu cho toàn thể nhân dân lao động LÊNIN trong thời đại ngày nay. + Là cơ sở lý luận và phương pháp Cơ sở CHỦ luận chung cho CNXH khoa học. lý luận NGHĨA và XÃ Phương HỘI KHOA pháp HỌC Luận KINH N/C quy luật về mối quan hệ giữa TẾ người với người trong quá trình sản CHÍNH xuất, phân phối, trao đổi, tiêu dùng TRỊ của cải trong quá trình chuyển biến MÁC- từ CNTB lên CNXH và CNCS. LÊNIN 10

Page 2

YOMEDIA

Bài giảng cung cấp cho người học các kiến thức: Vị trí, đối tượng, phương pháp và chức năng của chủ nghĩa xã hội khoa học. Hi vọng đây sẽ là một tài liệu hữu ích dành cho các bạn sinh viên đang theo học môn dùng làm tài liệu học tập và nghiên cứu.

23-04-2018 623 46

Download

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2009-2019 TaiLieu.VN. All rights reserved.

KCTL //kctl.hufi.edu.vn kctl.hufi.edu.vn kctl.hufi.edu.vn
SELECT TOP[1] ISNULL[tblDepartment.ID,0] AS ID, ISNULL[tblDepartment.Code,''] AS Code,ISNULL[tblDepartment.Name,''] AS Name, ISNULL[tblDepartment.LinkUrl,''] AS LinkUrl,ISNULL[tblTemplate.Name,''''] AS Template FROM tblDepartment LEFT OUTER JOIN tblTemplate ON tblTemplate.ID=tblDepartment.ID_Template WHERE tblDepartment.LinkUrl LIKE '%/kctl.hufi.edu.vn%' OR tblDepartment.LinkTest LIKE '%kctl.hufi.edu.vn%'

Bạn vui lòng đợi trong giây lát...

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[7]

[8]

[9]

[10]

CHỦ NGHĨA XÃ HỘI KHOA HỌC1] Phân bố thời lượng và nội dung môn học:- Tổng số tiết môn học là 60.30 % Thời gian tự nghiên cứu, thảo luận tập trung trên lớp và một buổitham quan bảo tàng chiến dịch Hố Chí Minh.70% Giảng trên lớp của giảng viên.2] Đánh giá kết quả mơn họca] Điểm q trình bao gồm:- Điểm chuyên cần, thông qua ba bài kiểm tra đột xuât thời gian 15 – 30phút. Mỗi bài 01 điểm, đủ ba bài kiểm tra 03 điểm.Kiểm tra giữa kỳ, hình thức tự luận hoặc trắc nghiệm, thời gian 45 phút.Điểm tối đa 04 điểm.- Viết thu hoạch tham quan bảo tàng chiến dịch Hồ Chí Minh và thuyết Mơn học: CNXHKH / Khóa 33 / Lớp…TT123Họtênsinh viênNămsinhChuyêncầnKiểmtragiữakỳThuTổnghoạc cộnghThuyếttrìnhSinhviênký teân CHƯƠNG IVỊ TRÍ, ĐỐI TƯỢNG, PHƯƠNG PHÁP VÀ CHỨCNĂNG CỦA CHỦ NGHĨA XÃ HỘI KHOA HỌC I. VỊ TRÍ CỦA CN XÃ HỘI KHOA HỌC1. Khái niệm chủ nghĩa xã hội khoa họcXVI CNXHKT 1848 CNXH KHOA HỌC- Chủ nghĩa xã hội – Chủ nghĩa cộng sản ?- Chủ nghĩa xã hội khoa học ?- Chủ nghĩa xã hội trở thành khoa học vào thời gian và không gianlịch sử nào ?- Là một trong ba môn khoa học thống nhất trong chủ nghĩa Mác –Lênin, chủ nghĩa xã hội khoa học nổi lên những đặc điểm nào ? Phong kiến------------------CNTB-CNXH-CNCS• [ CNXH khơng tưởng 1848 CNXH khoa học]•• - Hình thái ý thức xã hội TBCN- Nhà nước và pháp luật tư sản•• PHƯƠNG THỨC CHỦ YẾU CỦA SẢN XUẤTKINH TẾ VÀ TRAO ĐỔI TƯ BẢN• TƯ BẢN = LAO ĐỘNG• Giai cấp tư sản > < Giai cấp vơ sản• Phong trào hiện thực của giai cấp vô sản “ Tuyên ngôn của Đảng cộng sản”- Cương lĩnh của chủ nghĩa cộng sảnkhoa học, do Các Mác và Ph.Ăngghen thảo ra được xuất bản ngaykhi trước nổ ra cách mạng 1848;- Đây là tác phẩm đầu tiên trình bàythế giới quan của giai cấp công nhân. Lênin: “ Rõ ràng và chính xác một cáchthiên tài thế giới quan mới tức chủ nghĩaduy vật triệt để bao quát cả lĩnh vực đờisống xã hội; phép biện chứng tức khoahọc rộng lớn nhất và sâu xa nhất về sựphát triển, lý luận về đấu tranh giai cấp vàvề vai trò cách mạng trong lịch sử thế giớicủa giai cấp vô sản, người sáng tạo ra mộtxã hội mới, xã hội cộng sản chủ nghĩa”. Quan điểm của Các Mác về CNCS:“ Chủ nghĩa cộng sản không phải làmột trạng thái cần phải sáng tạo,không phải là một lý tưởng mà hiệnthực phải tuân theo. Chúng ta gọiCNCS là một phong trào hiện thực, nóxóa bỏ trạng thái hiện nay; những điềukiện của phong trào ấy là kết quả củanhững tiền đề đang tồn tại”. Hồ Chí Minh: “ Chủ nghĩa xã hội làmột học thuyết khoa học và cách mạngcủa giai cấp vô sản, nhằm xóa bỏ áchthống trị của chủ nghĩa tư bản thựchiện lý tưởng giải phóng giai cấp, giảiphóng tồn thể xã hội loài người”. Là một trong ba bộ phận của chủ nghĩa Mác- Lênin,CNXHKH nghiên cứu sự vận động xã hội nhằm thủ tiêuCNTB và xây dựng CNXH và CNCSCNXHKH nổi lên những đặc điểm :- Luận chứng khoa học về con đường, điều kiện, biệnpháp, để thủ tiêu tình trạng người bóc lột người, xây dựng xãhội mới, tốt đẹp hơn so với chủ nghĩa tư bản.- Dưa vào những kết luận của triết học và kinh tế chính trịhọc Mác-Lênin.- Thế giới quan, hệ tư tưởng chính trị g/c cơng nhân, biểuhiện lơi của giai cấp công nhân, nhân dân lao động trong quátrình xây dưng xã hội mới.- Sự tổng kết kinh nghiệm đấu tranh giai cấp của giai cấpcông nhân, cách mạng XHCN, phong trào dân chủ… cách 2.VỊ TRÍ CỦA CNXHKH ? Vị trí trong q trình phát triển lịch sử các tư tưởngXHCN của nhân loại ? Vị trí trong chủ nghĩa Mác-Lênin ?- Theo nghĩa hẹp- Theo nghĩa rộngLênin : “ Điểm chủ yếu trong học thuyết của C. Mác là làmrõ vai trò lịch sử thế giới của giai cấp vô sản là người xâydựng xã hội chủ nghĩa”.“ Tư bản - tác phẩm chủ yếu và cơ bản trình bày chủ nghĩaxã hội khoa học… những yếu tố từ đó nảy sinh ra chế độtương lai”.Những yếu tố nảy sinh xã hội tương lai được luậnchứng trong tác phẩm “ Tư bản” của C. Mác ? II . ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU CỦACHỦ NGHĨA XÃ HỘI KHOA HỌCXVI--------HTKT – XHTB--------1848 CNXHKHKTTT - Tư tưởng, trí tuệ- Chính trị [ quyền lực ]PHƯƠNG THỨC SẢN XUẤT SẢN XUẤT VÀ TRAO ĐỔI TƯ BẢNTƯ BẢN ====== LAO ĐỘNG[ Giai cấp tư sản ]Đối tượng nghiên cứu của triết học Mác-Lênin ?[ Giai cấp công nhân ]Đối tượng nghiên cứu của KT-CT Mác-Lênin ?Đối tượng nghiên cứu của CNXHKH ? Ph.Ăng.ghen:“Chủ nghĩa xã hội ngày nay khơng cịn đượcxem như là một phát hiện ngẫu nhiên của một khốióc thiên tài nào, mà là kết quả tất nhiên của cuộcđấu tranh giai cấp do lịch sử sinh ra, giai cấp vôsản và giai cấp tư sản. Nhiệm vụ của chủ nghĩa xãhội khơng cịn là ở chỗ phải tạo ra một chế độ xãhội hoàn thiện nhất mà ở chỗ phải nghiên cứu quátrình lịch sử – kinh tế đã tất nhiên sinh ra các giaicấp ấy, và phải tìm ra, trong tình hình kinh tế doq trình đó đã tạo ra, những phương pháp giảiquyết sự sung đột”.Nghiên cứu quá trình lịch sử- kinh tế ? Quá trình lịch sử hình thành và pháttriển của phương thức sản xuất TBCN.•- Sản xuất ra sản phẩm của nó vời tư cách là hàng hóa; trước hết baohàm bản thân người công nhân xuất hiện với tư cách là người bánhàng hóa, người lao động nói chung biến thành người lao động làmthuê.- Sản xuất ra giá trị thặng dư với tư cách là mục tiêu trực tiếp và độngcơ quyết định của việc sản xuất. PTSXTBCN đòi hỏi phải có sự tồn tạimột bên là nhà tư bản, và bên khác là các công nhân làm thuê… Ph. Ăngghen: “ Thực hiện sự nghiệp giải phóng thếgiới ấy – đó là sứ mệnh lịch sử của giai cấp vô sảnhiện đại, nghiên cứu những điều kiện lịch sử và do đó,nghiên cứu ngay bản chất của sự biến đổi ấy, và bằngcách ấy làm cho giai cấp hiện nay đang bị áp bức vàcó sứ mệnh hồn thành sự nghiệp ấy hiểu rõ đượcnhững điều kiện và bản chất của sự nghiệp của chínhhọ- đó là nhiệm vụ của chủ nghĩa xã hội khoa học biểuhiện lý luận của phong trào vô sản”. Đối tượng nghiên cứu của CNXHKH là:Những quy luật và tính quy luật chính trị-xãhội của q trình phát sinh, hình thành vàphát triển hình thái kinh tế-xã hội CSCN;những nguyên tắc cơ bản, những điều kiện,con đường, hình thức và phương pháp đấutranh cách mạng của giai cấp công nhân đểthực hiện sự chuyển biến từ chủ nghĩa tư bảnlên CNXH vàCNCS. XVI---------------------1848--------1871------1917---KTTT Tư sảnKTTT XHCNGIAI CẤP TƯ SẢN = GIAI CẤP CÔNG NHÂNQHSXTB=LLSXXH -----------------QHSXXHCN CHỦ NGHĨA XÃ HỘI KHOA HỌC NGHIÊN CỨU Những quy luật chính trị – xã hội nào ? Tính quy luật chính trị – xã hội ? Những nguyên tắc cơ bản nào ? Những điều kiện kinh tế – lịch sử ? Con đường, hình thức, phương pháp đấu tranh cách mạng của giaicấp công nhân ? CÁC KHÁI NIÊM, PHẠM TRÙ CƠ BẢNXVI -1848 CNCSKH 1871--- 1917 CNXHHTKTTT- HTYT xã hội- Pháp luật; chính trịQHSX tư sản = LLSX xã hộiTƯ BẢN = LAO ĐỘNG[ G/C Tư sản >< G/C Công nhân ] - Lược khảo tư tưởng xã hội chủ nghĩa- Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân- Cách mạng xã hội chủ nghĩa- Thời đại quá độ từ CNTB lên CNXH- Xã hội xã hội chủ nghĩa QUÁ TRÌNH XÂY DỰNGCHỦ NGHĨA XÃ HỘICCVS-------------------------XHCN-XHCS[ Thời kỳ quá độ]Nền dân chủ và nhà nước XHCNCơ cấu giai cấp-xã hội và liên minh giai cấpVấn đề dân tộcVấn đề tơn giáoVấn đề gia đìnhVấn đề nguồn lực con người III. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU VÀ CHỨCNĂNG CỦA CHỦ NGHĨA XÃ HỘIPhương pháp nghiên cứu :Thế giới quan nghiên cứu là chủ nghĩa duy vật biện chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử.Luận điểm triết học làm hạt nhân nghiên cứu CNXHKH là:- Cấu trúc cơ bản của xã hội trong các thời đại lịch sử và quy luật tiến hóa lịch sử – tự nhiên của nó.- Lý luận về đấu tranh giai cấp.“ Nghiên cứu thì phải nắm lấy vật liệu [ đối tượng] với tất cả các chi tiết của nó, phải phân tích các hình thái phát triển khác nhau của nó và phải tìm ra được mối liên hệ bên trong của nhữnghình thái đó.  Phương pháp đặc trưng của CNXHKH Phương pháp kết hợp lịch sử – lơgíc. Phương pháp khảo sát và phân tích về mặt chính trị – xã hội dựa trêncác điều kiện kinh tế – xã hội cụ thể. Phương pháp có tính chất liên ngành : phân tích, tổng hợp, thồng kê,so sánh, mơ hình hóa …-Phương pháp tổng kết lý luận từ thực tiễn. IV. Chức năng và ý nghĩa nghiên cứuchủ nghĩa xã hội khoa học 1] CHỨC NĂNG CỦA CNXHKH•- Trang bị hệ thống lý luận để nhận thức tính tất yếu lịch sử hình thành vàphát triển HTKT-XHCSCN, nhằm giải phóng giai cấp cơng nhân, giải phóngxã hội, giải phóng con người.- Giáo dục và trang bị lậptrường xã hội chủ nghĩa, cộng sản chủ nghĩa.- Định hướng về chính trị – xã hội cho mọi hoạt động, trên mọi lĩnh vực của đờisống xã hội.