Bao lâu thì phải siêu âm thai 1 lần
Khi mang thai, siêu âm cho nhiều giá trị chẩn đoán và giúp phát hiện những bất thường trong quá trình mang thai. Thông thường trong mỗi lần mang thai, tối thiểu sản phụ cần siêu âm 3 lần vào các mốc sau: 11-14 tuần, 18-22 tuần và 30 - 32 tuần. Siêu âm hình thái thai nhi giai đoạn 11-14 tuần. Thời điểm này thai nhi đã có đủ hình hài và các bộ phận, những bất thường lớn có thể nhìn thấy. Ở thời điểm này, mục đích của việc siêu âm là: chẩn đoán tuổi thai và dự kiến sinh cho sản phụ, đo độ mờ da gáy để sàng lọc nguy cơ mắc các bất thường nhiễm sắc thể như hội chứng Down, hội chứng Patau, hội chứng Edward, chẩn đoán số lượng thai, số lượng bánh rau và buồng ối đối với sản phụ mang đa thai, sàng lọc nguy cơ tiền sản giật. Siêu âm hình thái thai nhi giai đoạn 18-22 tuần. Vào lúc 18-22 tuần là lúc lượng nước ối có nhiều, thai đã khá lớn và di động rất tốt trong buồng tử cung, giúp cho việc quan sát thai khá tốt ở nhiều góc độ khác nhau, nên dễ dàng phát hiện các bất thường về hình thể thaiThai nhi sẽ được siêu âm 4D kiểm tra chi tiết các bộ phận trên cơ thể của thai nhi: - Kiểm tra tứ chi về độ dài và số lượng xem có gì bất thường, có đầy đủ hay thiếu ngón chân ngón tay nào không - Khảo sát các dị tật về não bộ và cột sống. - Tình trạng của các cơ quan nội tạng khác như tim, phổi, dạ dày… đánh giá dị tật tim thai, dịch bất thường trong khoang màng phổi, trong ổ bụng… - Đánh giá dị tật ở gương mặt của thai nhi xem có bị sứt môi, hở hàm ếch, có đầy đủ hai tai hay không… - Cuối cùng là xem có sự bất thường nào về bánh nhau, nước ối không, xem bánh nhau có bám chắc không, diện tích nhau bám có lớn không, nước ối có nhiều quá hay bị thiếu không.
Siêu âm thai nhi giai đoạn 30-32 tuần Lần siêu âm thứ ba (30 - 32 tuần) nhằm: đánh giá sự phát triển thai, và phát hiện các dị tật xuất hiện muộn. Thai phát triển bình thường hay thai nhỏ hoặc lớn hơn bình thường được xác định ở lần siêu âm này. Bên cạnh việc siêu âm hình thái các cơ quan bộ phận như lần siêu âm mốc 18-22 tuần, lần siêu âm này còn phát hiện các dị tật xuất hiện muộn như nhẵn não, tắc ruột… Vị trí bánh nhau lúc này cũng sẽ được chẩn đoán chắc chắn hơn, xác định rau có bám thấp, che lấp đường ra của thai nhi hay không. Khi gần sinh cũng có thể có thêm một lần siêu âm để xác định kích thước thai, mức độ trưởng thành của bánh nhau và lượng nước ối. Ngoài ra, trong quá trình mang thai, nếu thai phụ thấy có gì bất thường có thể đi khám và siêu âm để bác sĩ phát hiện và xử trí kịp thời mang lại sự an toàn cho cả sản phụ và thai nhi. Bác sỹ Vũ Thị Hoa - Khoa Chẩn đoán Chức năng, Bệnh viện TWQĐ 108
Khám thai định kỳ theo lịch hẹn của bác sĩ là một trong những việc rất quan trọng mà mẹ bầu nên tuân thủ trong suốt thời gian mang thai. Việc khám thai thường xuyên không chỉ giúp mẹ bầu được chăm sóc sức khỏe đúng cách mà còn mang lại nhiều lợi ích cho thai nhi. Cập nhật: 15/08/2019 - 10:22 Tầm quan trọng của việc khám thai định kỳ Trong thời gian mang thai, bạn nên được chăm sóc sức khỏe một cách tốt nhất thông qua việc khám thai định kỳ để đảm bảo sức khỏe của mẹ và bé. Thông qua việc khám thai thường xuyên, bác sĩ sản khoa biết được tình trạng sức khỏe của bạn và thai nhi, từ đó giúp hạn chế những nguy cơ có thể xảy ra trong thai kỳ. Một số nghiên cứu chỉ ra rằng những mẹ bầu tuân thủ lịch khám thai định kỳ giúp giảm thiểu nguy cơ tử vong của mẹ và thai nhi xuống gấp 5 lần so với những mẹ bầu không khám thai. Ngoài ra, tỷ lệ những đứa trẻ được sinh ra từ các mẹ bầu không khám thai có trọng lượng nhẹ hơn so với các mẹ bầu thường xuyên khám thai. Sau lần khám đầu tiên, bác sĩ sản khoa sẽ cho bạn lịch khám thai cụ thể của lần kế tiếp. Thông thường, bạn sẽ được yêu cầu đi khám mỗi tháng một lần trong 6 tháng đầu của thai kỳ. Bước qua tam cá nguyệt cuối, bạn sẽ phải đi khám thai thường xuyên hơn. Nếu đây là lần đầu tiên bạn mang thai, trong suốt thai kỳ, bạn sẽ có khoảng 10 – 15 lần khám thai. Nếu từng sinh con, bạn nên khám thai ít nhất khoảng 7 lần. Các mốc khám thai định kỳLịch khám thai định kỳ trong tam cá nguyệt thứ nhất1. Lần khám thai đầu tiên Việc khám thai lần đầu thường diễn ra khi bạn có thai khoảng 5 – 8 tuần. Đây là mốc rất quan trọng để xác định liệu bạn thực sự có thai hay không và xác định vị trí làm tổ của phôi thai. Bạn biết mình có thai khi nhận thấy bị trễ kinh khoảng 1 tuần và dùng que thử thai thấy 2 vạch. Lúc này, bạn cần đi khám, bác sĩ sẽ siêu âm và cho bạn làm các chỉ định sau:
Tại buổi khám này, bác sĩ sẽ tư vấn cho bạn một vài vấn đề sau:
Trong lần khám thai này, bạn hãy cung cấp cho bác sĩ biết các thông tin liên quan đến thai kỳ như:
Thông thường, bác sĩ sẽ hẹn bạn trở lại khám sau khoảng 4 tuần. Đôi khi lịch khám thai cho lần khám kế tiếp chỉ sau lần khám đầu tiên khoảng 1 – 2 tuần. Điều đó phụ thuộc vào sức khỏe của bạn hoặc tình trạng phát triển của thai nhi, tuổi thai. Bạn nên đi khám đúng lịch như bác sĩ đã hẹn. 2. Lần khám thai thứ 2: Khoảng 8 tuần mang thai Nếu lần khám thai đầu tiên, bạn đi khám ngay sau khi mới cấn thai, bác sĩ siêu âm chưa kiểm tra được tim thai hoặc phôi thai có vấn đề, bác sĩ sản khoa sẽ hẹn bạn khám thai lần thứ hai khi thai khoảng 8 tuần. Ở lần khám thai này, bác sĩ vẫn tiến hành các thăm khám thường quy như kiểm tra cân nặng, đo huyết áp, thử nước tiểu, thử máu mẹ bầu và siêu âm để đánh giá tình trạng phát triển của thai nhi. 3. Lần khám thai thứ 3: Tuần thai thứ 10 – 13 tuần 6 ngày Kể từ tuần thai thứ 10, khi bạn khám thai định kỳ, ngoài các thăm khám thường quy như kiểm tra cân nặng, đo huyết áp, siêu âm bác sĩ sẽ chỉ định bạn làm các xét nghiệm quan trọng sau:
Nếu kết quả siêu âm đo độ mờ da gáy nhận thấy thai nhi có nguy cơ mắc các bệnh về di truyền, bác sĩ sẽ chỉ định bạn làm xét nghiệm sinh thiết gai nhau (CVS). Sinh thiết gai nhau được thực hiện sớm trong thai kỳ thường là từ tuần thứ 10 đến tuần thứ 13 nên bạn có thể sớm tìm hiểu về tình trạng của bé. Xét nghiệm sinh thiết gai nhau là một xét nghiệm xâm lấn, có nguy cơ gây sẩy thai song bạn không nên quá lo lắng vì tỷ lệ rất thấp chỉ dưới 1%. Bác sĩ sẽ dựa vào các kết quả xét nghiệm, tuổi của bạn, tuổi thai của bé sẽ tính toán tỷ lệ nguy cơ bé bị hội chứng Down, Trisomy 13 và Trisomy 18 là bao nhiêu. Lịch khám thai định kỳ trong tam cá nguyệt thứ hai (từ tuần 14 – 27 tuần 6 ngày) Thông thường trong tam cá nguyệt thứ hai, mỗi tháng bạn sẽ phải đi khám một lần theo lịch hẹn của bác sĩ. Song nếu tình trạng sức khỏe của bạn hoặc thai kỳ có vấn đề, khoảng cách thời gian giữa các lần khám thai của bạn sẽ ngắn hơn. Ở tam cá nguyệt thứ hai, bác sĩ vẫn kê toa cho bạn dùng các viên uống bổ sung canxi, sắt hay các khoáng chất tốt cho phụ nữ mang thai và thai nhi. 4. Lần khám thai thứ 4: Khi thai từ 14 – 16 tuần Ở lần khám thai này, bác sĩ sẽ chỉ định bạn tiến hành kiểm tra:
Cuối buổi khám, bác sĩ sẽ kê toa cho bạn dùng các viên uống bổ sung vi chất tùy thuộc vào sức khỏe của bạn và sự phát triển của thai nhi. 5. Lần khám thai thứ 5: Khi thai được 16 – 20 tuần Ở lần khám này, bác sĩ sẽ chỉ định bạn tiến hành các bước thăm khám sau:
Dựa vào việc thăm khám và kết quả của các xét nghiệm, bác sĩ sẽ kê toa cho bạn dùng các viên uống bổ sung vi chất phù hợp. 6. Lần khám thai thứ 6: Tuần thai thứ 20 – 24 Bạn sẽ phải tiến hành:
Thông thường ở tuần thứ 20 của thai kỳ, bạn sẽ được chỉ định làm siêu âm 4D để kiểm tra hình thái thai nhi, tầm soát các bất thường (tim, chân tay, bụng, xương, não, cột sống, thận) và kiểm tra vị trí bám của nhau thai, lượng nước ối. Sau khi xem kết quả siêu âm nếu nhận thấy thai nhi có bất thường nghiêm trọng về thể chất, bác sĩ sẽ cho bạn biết để cân nhắc có nên đình chỉ thai nghén hay không. Để đảm bảo sức khỏe cho mẹ bầu, việc đình chỉ thai nghén nên được tiến hành trước 24 tuần mang thai. 7. Lần khám hai thứ 7: Tuần thai thứ 24 – 27 tuần 6 ngày Bạn sẽ phải tiến hành:
Lịch khám thai định kỳ trong tam cá nguyệt thứ ba (từ tuần 28 cho đến khi sinh) Trong khoảng từ tuần thứ 28 đến 36 của thai kỳ, bạn sẽ đi khám thai định kỳ hai tuần/lần. Kể từ sau tuần 36, bạn sẽ đi khám mỗi tuần cho đến khi sinh. Hãy cho bác sĩ biết bất cứ vấn đề sức khỏe nào mà bạn gặp như cảm giác mệt mỏi, buồn bã, co thắt, sưng, đau đầu hay phù nề hoặc có dấu hiệu xuất huyết tử cung… Bác sĩ của bạn sẽ kiểm tra nhịp tim của bé và đo kích thước tử cung của bạn để ước tính kích thước của thai nhi, so sánh với tuổi thai nhằm đánh giá tốc độ tăng trưởng của bé. Nếu nhận thấy có bất thường, bác sĩ sẽ đề nghị bạn siêu âm 4D để kiểm tra sự phát triển của thai nhi, mức nước ối trong tử cung và vị trí của bé (ngôi mông, ngôi ngang hay ngôi thuận). Trong tam cá nguyệt thứ ba, bác sĩ vẫn kê toa cho bạn dùng vi chất dinh dưỡng cần thiết cho thai phụ. 8. Lần khám thai thứ 8 – 10: Từ tuần thai 28 – 36 Ngoài các thăm khám thường quy như kiểm tra cân nặng, đo huyết áp, khám thai, bác sĩ sẽ yêu cầu bạn tiến các xét nghiệm như:
Từ tuần thứ 30 trở đi, bạn lưu ý một số điều sau:
♠ Đau bụng ♠ Ra huyết, ra nước âm đạo ♠ Thai máy ít, máy yếu ♠ Có dấu hiệu bất thường. 9. Lần khám thai thứ 11 – 14: Thai từ 36 – 40 tuần Thông thường, khi mang thai đến giai đoạn này, bạn sẽ phải đi khám thai mỗi tuần. Ở mỗi lần khám, bác sĩ sẽ tiến hành các thăm khám thường quy, kiểm tra cổ tử cung kết hợp với siêu âm để theo dõi thai kỳ của bạn. Ngoài ra, bạn có thể được đề nghị làm các xét nghiệm khung chậu để đánh giá xem bạn có khả năng sinh thường hay không và xét nghiệm Non-stress test. Nếu nhận thấy bạn có dấu hiệu sa bụng (bụng bầu tụt xuống), bác sĩ sẽ tư vấn cho bạn cách nhận biết các dấu hiệu sắp sinh để kịp thời nhập viện khi có dấu hiệu chuyển dạ sớm. 10. Lần khám thai thứ 15: Tuần thứ 40 – 42 Nếu trong giai đoạn này, bạn chưa có dấu hiệu chuyển dạ, bác sĩ sẽ thăm khám kết hợp với siêu âm kiểm tra nước ối và tình trạng thai nhi. Việc này nhằm giúp bác sĩ cân nhắc liệu có nên can thiệp để bạn sinh con hay chờ đợi. Chúc bạn có một thai kỳ khỏe mạnh, khi sinh nở được mẹ tròn con vuông! Thùy Anh (sưu tầm) |