Bạn đọc Ngọc Linh [Nghệ An] hỏi: Hiện nay, pháp luật có giới hạn thời gian nghỉ ốm trong một tháng không? Tôi sẽ được nghỉ ốm tối đa bao nhiêu ngày trong một tháng?
Luật sư Nguyễn Trọng Nghĩa - Đoàn luật sư TP. Hà Nội cho biết:
Điều 26 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 hiện chỉ quy định về thời gian nghỉ chế độ ốm đau tối đa trong 01 năm của người lao động với số ngày từ 30 đến 70 ngày làm việc/năm. Riêng trường hợp mắc bệnh cần điều trị ốm đau dài ngày thì được có thể nghỉ dài hơn rất nhiều, thậm chí thời gian nghỉ ốm có thể bằng thời gian đã đóng bảo hiểm xã hội.
Pháp luật hiện không giới hạn thời gian nghỉ ốm trong 01 tháng nhưng người lao động có thể xin nghỉ ốm cả tháng, miễn sao đảm bảo tổng thời gian nghỉ ốm trong năm không vượt quá số ngày sau đây:
- Người lao động ốm đau không thuộc bệnh điều trị dài ngày:
Nếu làm việc trong điều kiện bình thường thì được nghỉ tối đa: 30 ngày làm việc nếu đã đóng bảo hiểm dưới 15 năm, 40 ngày làm việc nếu đã đóng bảo hiểm từ đủ 15 năm đến dưới 30 năm, 60 ngày làm việc nếu đã đóng bảo hiểm từ đủ 30 năm trở lên.
Nếu làm nghề/công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc làm việc ở nơi có phụ cấp khu vực từ 0,7 thì được nghỉ tối đa: 40 ngày làm việc nếu đã đóng bảo hiểm dưới 15 năm, 50 ngày làm việc nếu đã đóng bảo hiểm từ đủ 15 năm đến dưới 30 năm, 70 ngày làm việc nếu đã đóng bảo hiểm từ đủ 30 năm trở lên.
- Người lao động mắc bệnh cần điều trị dài ngày:
Được nghỉ tối đa 180 ngày [bao gồm cả ngày lễ, Tết và ngày nghỉ hằng tuần].
Hết thời hạn 180 ngày mà vẫn cần phải điều trị thì được nghỉ tiếp với thời gian tối đa bằng thời gian đã đóng bảo hiểm xã hội.
Người lao động đóng BHXH dưới 15 năm, có giấy ra viện từ ngày 25/3/2023 đến ngày 4/4/2023 [tổng số ngày nghỉ ốm là 9 ngày] và giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH từ ngày 19/4/2023 đến ngày 18/5/2023, tổng số ngày nghỉ là 24 ngày, tổng số ngày nghỉ theo giấy là 33 ngày.
Công ty tính từ ngày 19/4/2023 đến ngày 21/4/2023 là ngày nghỉ không lương và không hưởng chế độ ốm đau. Từ ngày 22/4/2023 đến ngày 19/5/2023 tổng số ngày nghỉ ốm là 21 ngày, trong tháng 5/2023 tổng số ngày nghỉ ốm là 15 ngày, công ty báo giảm ốm và không đóng BHXH. Bà T. hỏi, công ty tính như vậy có đúng quy định không?
Về vấn đề này, Bảo hiểm xã hội tỉnh Bình Định trả lời như sau:
Căn cứ Khoản 1 Điều 26 Luật BHXH năm 2014 quy định: Thời gian tối đa hưởng chế độ ốm đau trong một năm đối với người lao động quy định tại các Điểm a, b, c, d và h Khoản 1 Điều 2 của Luật này tính theo ngày làm việc không kể ngày nghỉ lễ, nghỉ tết, ngày nghỉ hằng tuần và được quy định như sau:
- Làm việc trong điều kiện bình thường thì được hưởng 30 ngày nếu đã đóng BHXH dưới 15 năm; 40 ngày nếu đã đóng từ đủ 15 năm đến dưới 30 năm; 60 ngày nếu đã đóng từ đủ 30 năm trở lên;
- Làm nghề hoặc công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc danh mục do Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Bộ Y tế ban hành hoặc làm việc ở nơi có phụ cấp khu vực hệ số từ 0,7 trở lên thì được hưởng 40 ngày nếu đã đóng BHXH dưới 15 năm; 50 ngày nếu đã đóng từ đủ 15 năm đến dưới 30 năm; 70 ngày nếu đã đóng từ đủ 30 năm trở lên.
Căn cứ Khoản 3 Điều 85 Luật BHXH năm 2014 và Khoản 4, Khoản 5 Điều 42 Văn bản hợp nhất số 922/VBHN-BHXH ngày 5/4/2023 của Bảo hiểm hiểm xã hội Việt Nam ban hành quy trình thu BHXH, BHYT, BHTN, bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp; quản lý sổ BHXH, thẻ BHYT quy định:
- Người lao động không làm việc và không hưởng tiền lương từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng thì không đóng BHXH tháng đó. Thời gian này không được tính để hưởng BHXH.
- Người lao động nghỉ việc hưởng chế độ ốm đau từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng theo quy định của pháp luật về BHXH thì không phải đóng BHXH, BHYT, BHTN, BHTNLĐ, BNN nhưng vẫn được hưởng quyền lợi BHYT.
Do bà T. chưa cung cấp thông tin chính xác ngày nghỉ tuần và ngày nghỉ dịp lễ giỗ Tổ, 30/4, 1/5 của công ty bà, nên bà đối chiếu các quy định trên để biết, thực hiện.
Bị ốm không thể đi làm, người lao động tham gia bảo hiểm xã hội [BHXH] bắt buộc sẽ được thanh toán tiền chế độ ốm đau. Vậy tiền nghỉ ốm hưởng BHXH bao lâu thì có? Thực tế có không ít người nộp hồ sơ cả tháng nhưng chưa nhận được tiền.
1. Trường hợp nào nghỉ ốm được hưởng BHXH? Căn cứ khoản 1 Điều 25 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014, người lao động tham gia nghỉ ốm sẽ được hưởng chế độ bảo hiểm xã hội nếu bị ốm đau, tai nạn mà không phải là tai nạn lao động phải nghỉ việc và có xác nhận của cơ sở khám, chữa bệnh có thẩm quyền.
Lưu ý, người lao động sẽ không được hưởng BHXH nếu thuộc một trong các trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 3 Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH:
[1] Nghỉ ốm do tự huỷ hoại sức khoẻ, do say rượu hoặc sử dụng chất ma túy, tiền chất ma túy.
[2] Nghỉ ốm do điều trị lần đầu khi bị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp.
[3] Nghỉ ốm trong thời gian đang nghỉ phép hằng năm, nghỉ việc riêng, nghỉ không hưởng lương; nghỉ việc hưởng chế độ thai sản.
Thời gian nghỉ ốm sẽ được thực hiện theo chỉ định của bác sĩ được ghi nhận trên giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH hoặc giấy ra viện nhưng thời gian nghỉ không vượt quá số ngày quy định tại Điều 26 Luật Bảo hiểm xã hội.
2. Tiền nghỉ ốm hưởng BHXH bao lâu thì có? Theo Điều 102 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014, thủ tục hưởng chế độ ốm đau do người sử dụng lao động thực hiện, còn người lao động có trách nhiệm nộp các giấy tờ cần thiết để người sử dụng lao động hoàn thiện hồ sơ và gửi co
Với hồ sơ do đơn vị sử dụng lao động đề nghị hưởng thì thời hạn giải quyết và chi trả chế độ là tối đa 06 ngày làm việc kể từ khi cơ quan BHXH nhận đủ hồ sơ theo quy định [theo điểm 4.1 khoản 4 Điều 5 Quyết định 166/QĐ-BHXH năm 2019].
Như vậy, tiền nghỉ ốm hưởng BHXH sẽ được chi trả trong tối đa 06 ngày làm việc, tính từ khi cơ quan BHXH nhận đủ hồ sơ hợp lệ từ người sử dụng lao động.
Hồ sơ hợp lệ là bộ hồ sơ có đủ các giấy tờ:
[1] Giấy xác nhận ốm đau, tai nạn của cơ sở khám, chữa bệnh có thẩm quyền.
- Trong trường hợp người lao động điều trị nội trú cần có bản sao giấy ra viện hoặc bản sao giấy chuyển tuyến hoặc giấy chuyển viện nếu chuyển tuyến khám, chữa bệnh trong quá trình điều trị nội trú.
- Trong trường hợp người lao động điều trị ngoại trú cần có bản chính giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng bảo hiểm xã hội hoặc giấy ra viện có chỉ định của y, bác sỹ điều trị cho nghỉ thêm sau thời gian điều trị nội trú.
- Trong trường hợp người lao động khám, chữa bệnh ở nước ngoài cần có bản sao của bản dịch tiếng Việt giấy khám, chữa bệnh do cơ sở khám, chữa bệnh ở nước ngoài cấp.
[2] Bản chính Danh sách đề nghị giải quyết hưởng chế độ ốm đau, thai sản, dưỡng sức phục hồi sức khỏe [theo Mẫu 01B-HSB].
Tiền nghỉ ốm được trả về cho người lao động theo hình thức đã đăng ký, thường sẽ trả tiền mặt thông qua doanh nghiệp hoặc chuyển khoản cho người lao động. Trường hợp nhận tiền chuyển khoản thường sẽ nhận chậm hơn từ 01 đến 02 ngày so với thời hạn quy định.
3. Đã nộp hồ sơ nhưng mãi chưa có tiền nghỉ ốm, phải làm sao? Theo Điều 102 Luật BHXH 2014, người lao động sau khi khỏi ốm và trở lại làm việc phải gửi giấy ốm cho công ty trong thời hạn 45 ngày để người sử dụng lao động lập hồ sơ đề nghị hưởng chế độ BHXH.
Sau khi nhận được giấy tờ từ người lao động, phía công ty phải hoàn thiện hồ sơ gửi cho cơ quan BHXH trong 10 ngày. Sau đó, cơ quan BHXH sẽ giải quyết thủ tục và chi trả tiền chế độ trong 06 ngày làm việc tiếp theo.
Nếu quá thời hạn kể trên mà chưa nhận được tiền chế độ ốm đau, người lao động cần thực hiện ngay các công việc sau:
[1] Kiểm tra thông tin hưởng trên tài khoản VssID xem đã hiển thị thông báo hưởng chế độ ốm đau chưa. Nếu có thông báo rồi thì chờ thêm vài ngày là nhận được tiền. Nếu chưa có thông báo hưởng thì hỏi lại công ty xem đã nộp hồ sơ cho cơ quan BHXH chưa.
[2] Nếu không có tài khoản VssID, liên hệ trực tiếp với nhân viên làm chế độ để hỏi xem công ty đã nộp hồ sơ hưởng chế độ chưa. Nếu họ đã nộp rồi nhưng cơ quan BHXH chưa trả tiền thì nhờ họ phản ánh với cơ quan BHXH để sớm nhận được tiền.
Xin giấy nghỉ ốm hưởng bảo hiểm xã hội tối đa bao nhiêu ngày?
Điều 26 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 hiện chỉ quy định về thời gian nghỉ chế độ ốm đau tối đa trong 01 năm của người lao động với số ngày từ 30 đến 70 ngày làm việc/năm.
Sau bao lâu thì nhận được tiền bảo hiểm ốm đau?
- Trực tiếp tại cơ quan bảo hiểm xã hội. - Sau khi nhận đủ hồ sơ từ người sử dụng lao động, sau tối đa 6 ngày làm việc, cơ quan bảo hiểm xã hội sẽ chi trả khoản tiền trợ cấp cho người lao động.
Nghỉ ốm hưởng lương như thế nào?
Tiền chế độ ốm đau được tính dựa trên thời gian nghỉ cụ thể của mỗi người với mức hưởng theo tháng tính chung bằng 75% tiền lương tháng đóng BHXH [trừ trường hợp công an, bộ đội được thanh toán 100% tiền lương tháng đóng BHXH].
Con dưới 3 tuổi bị ốm được nghỉ bao nhiêu ngày?
- Thời gian hưởng chế độ khi con ốm đau trong một năm cho mỗi con được tính theo số ngày chăm sóc con. Tối đa là 20 ngày làm việc nếu con dưới 3 tuổi và tối đa là 15 ngày làm việc nếu con từ đủ 3 tuổi đến dưới 7 tuổi.