Bước sóng ánh sáng là gì? Con người có thể nhìn thấy bước sóng ánh sáng không? Đó là những câu hỏi mà không phải ai cũng biết.
Bước sóng ánh sáng là gì? Con người có thể nhìn thấy bước sóng ánh sáng không? Đó là những câu hỏi mà không phải ai cũng biết. Để trả lời cho những câu hỏi đó Sketch xin chia sẻ thêm cho các bạn về những thông tin của bước sóng ánh sáng.
Ánh sáng thực chất là những bức xạ điện từ có chuyển động giống như sóng biển. Có sóng lớn và sóng nhỏ. Độ lớn của sóng được gọi là bước sóng và độ dao động được gọi là tần số.
Cụ thể, bước sóng là khoảng cách gần nhất giữa hai điểm dao động cùng pha hay khoảng cách giữa hai đỉnh sóng [điểm dao động cực đại] tại một thời điểm nhất định.
>>> Xem thêm tia UV có xuyên qua cửa kính không?
Ánh sáng chỉ là một phần rất nhỏ của quang phổ bức xạ điện từ. Ánh sáng nhìn thấy được hay còn gọi là ánh sáng khả kiến có chứa một vùng tần số duy nhất mà các tế bào hình que và hình nón của mắt người phản ứng được. Và bước sóng ánh sáng con người thấy được có phạm vi rất hẹp, trong khoảng 380-760 nm.
Con người có thể quan sát và phản ứng lại sự kích thích tạo ra bởi ánh sáng nhìn thấy được là do mắt người có những đầu dây thần kinh đặc biệt nhạy cảm với vùng tần số này. Tuy nhiên, phần còn lại của phổ điện từ thì không nhìn thấy được.
Một số loài động vật có thể nhìn thấy được bước sóng ánh sáng có tần số mà con người không nhìn thấy được.
Xung quanh chúng ta có nhiều nguồn có thể phát ra bức xạ điện từ và thường được phân loại theo phổ bước sóng mà các nguồn phát ra. Bước sóng ánh sáng được tạo ra bởi những xáo trộn trạng thái năng lượng của các electron tích điện âm bên trong nguyên tử.
Trong cuộc sống hàng ngày, chúng ta chịu ảnh hưởng rất lớn từ các phổ bức xạ điện từ nhưng chỉ nhìn thấy được một phần nhỏ dưới dạng ánh sáng khả kiến. Đây là phần ánh sáng tập hợp của nhiều bước sóng có thành phần thay đổi tùy theo nguồn phát.
Tính chất của bước sóng ánh sáng
Khi tìm hiểu về tính chất của bước sóng ánh sáng, bạn cần biết về tán sắc ánh sáng.
Tán sắc ánh sáng là sự phân phân tách một chùm sáng phức tạp thành các chùm sáng đơn sắc. Tán sắc ánh sáng xảy ra khi chiếu chùm sáng trắng qua lăng kính.
>> Bài viết liên quan: Cường độ ánh sáng là gì? Tìm hiểu cường độ tiêu chuẩn cho không
Ánh sáng đơn sắc là ánh sáng không bị tán sắc khi đi qua lăng kính. Mỗi ánh sáng đơn sắc có một màu xác định được gọi là màu đơn sắc. Mỗi màu đơn sắc trong mỗi môi trường có một bước sóng xác định. Khi truyền qua các môi trường trong suốt khác nhau vận tốc của ánh sáng thay đổi, bước sóng của ánh sáng thay đổi còn tần số của ánh sáng thì không thay đổi.
Ánh sáng trắng là tập hợp của vô số ánh sáng đơn sắc khác nhau có màu biến thiên liên tục từ đỏ đến tím. Dải có màu giống như cầu vồng được gọi là quang phổ của ánh sáng trắng. Chiết suất của các chất trong suốt biến thiên theo màu sắc ánh sáng và tăng dần từ màu đỏ đến màu tím.
Ứng dụng của bước sóng ánh sáng
Dựa vào hiện tượng tán sắc ánh sáng, con người có thể lý giải được nhiều hiện tượng quang học trong thiên nhiên. Cụ thể là ánh sáng cầu vồng sau cơn mưa.
Hiện tượng cầu vồng xảy ra do sự tán sắc ánh sáng, các tia sáng Mặt Trời đã bị khúc xạ và phản xạ trong các giọt nước trước khi tới mắt người.
Hiện tượng tán sắc ánh sáng được dùng trong máy quang phổ để phân tích một chùm sáng đa sắc, do các vật sáng phát ra, thành các thành phần đơn sắc. Hiện tượng này làm cho ảnh của một vật trong ánh sáng trắng qua thấu kính không rõ nét mà bị nhòe, lại bị viền màu sắc.
Tìm hiểu về bước sóng ánh sáng giúp chúng ta có thể hiểu rõ hơn về ảnh hưởng của bức xạ điện từ đến con người. Hy vọng bài viết này của Sketch sẽ mang đến cho bạn thêm những thông tin hữu ích.
Bước sóng là gì? Công thức tính bước sóng như thế nào? Những câu hỏi mà rất nhiều người dùng tìm kiếm hiện nay. Để giúp bạn nắm rõ hơn thì danamthanhhoitruong.com đã có những giải đáp chi tiết trong bài đọc này.
Mục lục bài viết
- Bước sóng là gì?
- Các loại bước sóng ánh sáng mắt thường có thể nhìn thấy
- Bước sóng có vai trò gì trong đời sống con người?
- Công thức tính bước sóng
Bước sóng là gì?
Bước sóng là gì? Bước sóng viết tắt bằng chữ Hy Lạp lamda [λ] – Là khoảng cách ngắn nhất giữa 2 điểm dao động cùng pha hay khoảng cách giữa hai đỉnh sóng [ điểm mà sóng đạt giá trị lớn nhất] hoặc tổng quát là giữa 2 cấu trúc lặp lại của sóng tại một thời điểm nhất định.
Các loại bước sóng ánh sáng mắt thường có thể nhìn thấy
Ánh sáng khả kiến chỉ gồm một phần rất nhỏ trong toàn bộ phổ bức xạ điện tử. Nhưng nó lại là vùng tần số duy nhất mà mắt người có thể phản ứng được. Trong vùng quang phổ mắt thường của con người có thể thấy được ánh sáng có bước sóng trong khoảng 380nm – 700 nm, đây cũng là dải ánh sáng từ tím sang đỏ.
- Ánh sáng tím : 380nm – 440nm
- Ánh sáng chàm: 430nm – 460nm
- Ánh sáng lam: 450nm – 510nm
- Ánh sáng lục : 500nm – 575nm
- Ánh sáng vàng : 570nm – 600nm
- Ánh sáng cam : 590nm – 650nm
- Ánh sáng đỏ : 640nm – 760nm
✅ Những bước sóng ngắn nhỏ hơn 380nm ngoài vùng ánh sáng tím như tia cực tím, tia X, tia Gamma thì mắt người sẽ không nhìn thấy được do năng lượng cao. Đồng thời những bước sóng này sẽ gây hại đến mắt khi nhìn trực tiếp vào. Thông thường bước sóng ngắn được sử dụng trong y học như chụp X-quang.
✅ Những bước sóng dài lớn hơn 760nm ngoài vùng ánh sáng đỏ có năng lượng thấp như tia hồng ngoại, Viba, Radio thì mắt thường cũng không thấy được.
Bước sóng có vai trò gì trong đời sống con người?
✅ Trên thực tế bước sóng có độ dài khác nhau sẽ có công suất khác nhau để dễ dàng thay đổi linh hoạt, phù hợp với yêu cầu sử dụng. Ví dụ: Sử dụng tia laser với bước sóng có công suất cao 10.6 um hay 355 nm để khắc thủy tinh.
✅ Các công việc có những đặc trưng riêng như xây dựng, xưởng cần nhìn thấy ánh sáng khác của môi trường để dễ dàng hình dung, cân đo sao cho hiệu quả và chính xác nhất. Ví dụ: máy đo khoảng cách hay máy cân bằng laser có bước sóng đỏ [630 – 750nm].
>> Xem thêm: BEATBOX LÀ GÌ? Học beatbox với các âm cơ bản
Công thức tính bước sóng
Cách tính bước sóng bằng tốc độ lan truyền chia cho tần số: λ = v/f
- Bước sóng thường ký hiệu là λ
- Tốc độ thường được ký hiệu là v
- Tần số thường được ký hiệu là f
Bước sóng có đơn vị là nanomet, mét, milimet. Tốc độ có thể được ghi dưới dạng đơn vị đo lường chuẩn hoặc đơn vị đo lường kiểu Anh như dặm trên giờ [mph], kilomet trên giờ [kph], mét trên giây [m/s]. Tần số nhìn chung có đơn vị là Hertz [Hz].
Trên đây là những giải đáp của chúng tôi về bước sóng là gì? Công thức tính bước sóng, đơn vị và vai trò trong đời sống con người. Mong rằng sẽ giúp bạn bổ sung những thông tin hữu ích nhất cho mình.