Canxi cần thiết cho sự phát triển thể chất của trẻ em. Canxi đặc biệt quan trọng trong 2 giai đoạn: trẻ dưới 1 tuổi và giai đoạn dậy thì.
Vitamin D có vai trò quan trọng trong việc hấp thu Canxi và Phosphate từ ruột và làm chắc xương, nếu thiếu vitamin D sẽ khiến cơ thể lấy ngược Canxi từ xương để sử dụng khiến xương yếu mềm đi, biếng dạng gây bệnh còi xương, loãng xương.
Nhu cầu canxi theo từng giai đoạn:
Theo khuyến cáo Viện Y khoa Mỹ:
+ Trẻ em từ 0-6 tháng tuổi cần 210 mg Canxi/ngày. + Trẻ em từ 7-12 tháng tuổi cần 270mg Canxi /ngày + Trẻ em từ 1-3 tuổi cần 500 mg Canxi/ngày. + Trẻ em từ 4-8 tuổi cần 800 mg Canxi/ngày.
+ Trẻ em từ 9-18 tuổi cần 1.300 mg Canxi/ngày.
Vì vậy trẻ nhỏ chỉ cần bú mẹ hoàn toàn hoặc bú sữa công thức theo khuyến cáo thì sẽ đủ nhu cầu Canxi cho bé, vậy không nên tự ý mua Canxi bổ sung khi chưa dược xét nghiệm cụ thể có thiếu không.
Nhu cầu vitamin D:
Trẻ sơ sinh tới 1 tuổi :400 UI/ngày Từ 1-70 tuổi : 600 UI/ngày
Trên 70 tuổi : 800 UI/ngày
Thường trẻ bú mẹ sẽ có nguy cơ thiếu vitamin D hơn so với trẻ bú sữa công thức, vậy nên bổ sung vitamin D cho trẻ bú mẹ và duy trì đến 3-5 tuổi nếu trẻ không tiếp xúc ánh nắng mặt trời đúng cách và hợp lý [không khuyến cáo đối với các bé dưới 6 tháng tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời]
Những Vấn Đề Lầm Tưởng Về Thiếu Canxi
Trẻ khó ngủ do thiếu canxi đúng hay sai ?
- Mỗi bé mỗi khác nhau về việc biểu hiện giấc ngủ do sự phát triển não bộ của từng thời điểm khác nhau - Với bé dưới 4 tháng, hãy xem bé bú đủ nhu cầu chưa? Nếu bé thức dậy có đòi bú hay không? Nếu không thì hãy vỗ để bé đi vào giấc ngủ - Với bé ăn dặm, chúng ta xem độ cân bằng lượng sữa và thức ăn đã hợp lý chưa - Kiểm tra nhiệt độ phòng và số lượng chăn bông quanh bé. Nhiệt độ phòng của bé nếu trên 26 độ thì bé sẽ rất nóng - Độ sáng của đèn ngủ có phù hợp với bé chưa
- Phòng bé có yên tĩnh không ,và hạn chế hoạt động vui chơi trước 2 tiếng khi ngủ
Vậy thiếu canxi không phải nguyên nhân gây khó ngủ.
Rụng tóc vành khăn
- Rụng tóc vành khăn thường xuất hiện các bé dưới 1 tuổi. Đồng thời cha mẹ thấy tóc rụng trên gối trẻ. - Dưới 6 tháng trẻ có tư thế nằm thẳng khi ngủ sẽ dẫn đến các tế bào tóc tạm thời chưa mọc hoặc có xu hướng rụng - Hiện tượng này sẽ giảm khi bé lớn hơn vì lúc này bé có nhiều tư thế nằm khác nhau do bé đã phát triển các kỹ năng vận động khi ngủ
- Bạn sẽ chẳng làm gì khi bé bị chứng rụng tóc ngoại trừ việc chờ cho tóc bé mọc trở lại
Vậy rụng tóc vành khăn cũng không liên quan đến việc thiếu Canxi
Chậm mọc răng
- Theo Hiệp Hội Nha Khoa Anh và Viện Hàn Lâm Nhi Khoa Mỹ, thời gian mọc cái răng đầu tiên có thể từ 4 tháng tuổi đến 13 tháng tuổi, 1 số có thể kéo dài đến 15 tháng - Trẻ Châu Á có thời gian mọc răng đầu tiên chậm hơn các bé Châu Âu và Châu Mỹ
- Thời điểm dinh dưỡng khi mang thai của mẹ cũng ảnh hưởng đến sự chậm mọc răng. Khi mẹ mang thai từ 17-19 tuần ăn uống không đủ dinh dưỡng, ít chất đạm [trứng, thịt, cá, tôm], vitamin A,C,D cũng ảnh hưởng đến thời gian mọc răng của trẻ
Thiếu hụt Vitamin D, Canxi ảnh hưởng lên chân tay của bé mà không tác động sớm đến răng. Nên chậm mọc răng không liên quan đến sự thiếu hụt Canxi hay Vitamin D.
Trong trường hợp nếu có vấn đề nghi ngờ nên, bố mẹ nên cho trẻ đến xét nghiệm tại các cơ sở y tế uy tín để tìm hiểu nguyên nhân và bổ sung các vitamin và khoáng chất hợp lý theo đơn từ bác sĩ.
Khoa Dinh Dưỡng - Bệnh viện Hoàn Mỹ Đà Nẵng
Ngày 14/06/2021
Trong số nhiều loại vitamin cần thiết cho cơ thể của chúng ta, thông thường đưa vào cơ thể qua chế độ ăn uống cân bằng cho phép đáp ứng tất cả các nhu cầu hàng ngày của cơ thể. Nếu một số loại vitamin nhất định có thể được cung cấp từ thực phẩm, chẳng hạn như trường hợp của vitamin C trong trái cây họ cam, quýt, thì vitamin D được cơ thể chúng ta sản xuất tự nhiên và quá trình tổng hợp diễn ra nhờ một yếu tố thiết yếu: ánh nắng mặt trời ! Vậy Ba Mẹ có nên cho trẻ uống bổ sung vitamin D? Việc tiếp xúc với ánh nắng mặt trời có cung cấp đủ hàm lượng vitamin D cần thiết cho trẻ không ?
Bài viết dưới đây có thể giúp giải đáp những thông tin cần thiết cho Ba Mẹ để có thể bổ sung vitamin D thế nào cho bé đầy đủ và an toàn.
TRẺ SƠ SINH CÓ NHẤT THIẾT PHẢI UỐNG BỔ SUNG VITAMIN D KHÔNG?
Vitamin D cần thiết cho sự tăng trưởng và phát triển của trẻ sơ sinh vì nó đóng một vai trò quan trọng trong việc duy trì xương và răng khỏe mạnh.
Ngay trong thời kỳ mang thai, việc bổ sung vitamin D cần thiết cho việc xây dựng xương của em bé. Việc bổ sung này phải kéo dài một thời gian sau khi sinh cho đến khi trẻ được 5 tuổi nhưng mỗi năm chỉ nên bổ sung duy nhất 1 lần trong một tháng mùa đông.
Sữa mẹ là thức ăn lý tưởng cho trẻ sơ sinh. Tuy nhiên, lượng vitamin D trong sữa mẹ không đủ để đáp ứng nhu cầu của trẻ. Do đó, theo khuyến cáo và chỉ định y tế, nên cho trẻ bú sữa mẹ bổ sung vitamin D. Việc bổ sung này sẽ được tiếp tục trong khi chờ đợi đáp ứng nhu cầu vitamin D thông qua chế độ ăn đa dạng. Vì vậy, hầu hết trẻ sơ sinh bú sữa mẹ đều nên bổ sung 400 IU [Đơn vị quốc tế] mỗi ngày một lần và trẻ sơ sinh ở vùng cực Bắc Canada hoặc trẻ sơ sinh có làn da sẫm sẽ cần bổ sung cao hơn với tỷ lệ 800 IU mỗi ngày một lần trong các tháng từ tháng 10 tới Tháng Tư.
Trẻ không được bú sữa mẹ và trẻ uống sữa công thức không cần bổ sung vitamin D. Thật vậy, những loại sữa công thức dành cho trẻ sơ sinh này đã được bắt buộc bổ sung vitamin D kể từ năm 1992. Nhưng, trẻ sơ sinh ở các nước phương Tây và trẻ sơ sinh có làn da sẫm màu vẫn nên được bổ sung vitamin D lên đến 400 IU mỗi ngày từ tháng 10 đến tháng 4.
VITAMIN D LÀ GÌ & VAI TRÒ TRONG CƠ THỂ?
Vitamin D là loại vitamin có thể được cung cấp qua đường ăn uống và cũng được tổng hợp ở da dưới tác động của tia UV từ ánh nắng mặt trời. Nhưng vitamin D cũng là một loại nội tiết tố steroid có tác dụng thực sự trên cơ thể chúng ta thông qua nhiều chất chuyển hóa tích cực. Về công thức, nó tập hợp các phân tử khác nhau, tất cả đều có nguồn gốc từ cholecalciferol hoặc vitamin D3 từ khi bắt đầu hình thành.
Vitamin D rất cần thiết cho sự phát triển của trẻ sơ sinh vì:
- Cho phép đồng hóa canxi và phốt pho trong ruột để bổ sung cho cơ thể của chúng ta.
- Đảm bảo sự khoáng hóa của xương và răng trong quá trình tăng trưởng.
- Đóng một vai trò quan trọng trong việc sản xuất hài hòa nội tiết tố.
- Cho phép đa dạng các tế bào của hệ thống miễn dịch.
- Cải thiện chức năng cơ bằng cách xây dựng sức mạnh cơ bắp và do đó giảm nguy cơ té ngã ở người cao tuổi.
- Giúp sức khỏe tim mạch tốt nhờ tác động kiểm soát huyết áp.
Nhưng điều đặc biệt là ở trẻ em, lượng vitamin D được theo dõi chặt chẽ nhất vì thiếu vitamin D có thể hậu quả nghiêm trọng và dẫn đến một bệnh còi xương. Thật vậy, sự thiếu hụt vitamin D có thể dẫn đến xương không hấp thụ đủ canxi, xương hộp sọ có thể trở nên mềm, cổ tay và mắt cá chân phồng lên, chân cong vòng kiềng,....
NGUỒN GỐC SINH RA VITAMIN D?
Vitamin D vừa được da sản xuất [2/3 nhu cầu] dưới tác động của tia UV từ ánh nắng mặt trời, đồng thời do thức ăn cung cấp [1/3 nhu cầu]. Vào cơ thể, nó được lưu trữ, chuyển hóa trong gan và thận thành vitamin D hoạt động cho cơ thể chúng ta. Hầu hết lượng vitamin D hấp thụ đến từ ánh sáng mặt trời. Nguồn bổ sung này thay đổi tùy thuộc vào mức độ tiếp xúc với ánh nắng mặt trời [mùa, khu vực sinh sống, sương mù, quần áo, tuổi tác, diện tích bề mặt cơ thể chịu tia UV,...] nhưng cũng theo độ dày và sắc tố của da vì da sáng tạo ra nhiều vitamin D gấp 3 đến 5 lần so với da sẫm màu. Bức xạ mặt trời tác động lên các tế bào của lớp biểu bì bằng cách gây ra một loạt các phản ứng hóa học mà cuối cùng sẽ tạo ra sự tổng hợp vitamin D. Nói chung, chỉ cần để tay, chân và mặt từ 5 đến 10 phút 3 lần một tuần tiếp xúc ánh sáng mặt trời là đủ để cung cấp hầu hết lượng vitamin D cần thiết. Tuy nhiên, có nhiều yếu tố tác động đến như màu da, mùa, chỉ số UV, vị trí địa lý mà còn cả điều kiện vật lý của mặt đất. Mặt khác, việc sử dụng kem chống nắng với số lượng rất lớn với bộ lọc tia UVB tối thiểu là 10 sẽ ngăn cản quá trình tổng hợp vitamin !
CÁC SẢN PHẨM BỔ SUNG VITAMIN D
Có một số sản phẩm bổ sung vitamin D trên thị trường dược phẩm, một số chỉ được kê đơn theo đơn thuốc y tế nhưng những loại khác lại được bán mà không cần đơn thuốc từ bác sĩ. Hầu hết các sản phẩm bổ sung vitamin D cho trẻ em đều ở dạng lỏng và một số có ghi liều lượng vitamin D trong một giọt hoặc được tính bằng mililit. Do đó, cần hết sức lưu ý khi lựa chọn và cho trẻ uống thuốc bổ sung vitamin D để không bị độc tính do quá liều.
Vậy có nên bổ sung vitamin D cho bé không? Câu trả lời là “Có”. Ba mẹ nên chọn vitamin D từ các nhà sản xuất uy tín và không chứa cồn hoặc các chất không phù hợp với độ tuổi của bé! Đây là một loại vitamin cần thiết cho sự phát triển của bé và phòng ngừa bệnh còi xương.
Để bổ sung cho người lớn và thanh thiếu niên từ 15 tuổi, cũng có các loại thực phẩm bổ sung hoặc thuốc không kê đơn được bán tại các nhà thuốc.
VITAMIN D: LIỀU LƯỢNG KHUYẾN NGHỊ
Để tránh thiếu vitamin D, việc bổ sung thường được khuyên dùng trong những tháng mùa đông từ 18 tháng đến 5 tuổi.
Dưới đây là các khuyến nghị liều lượng vitamin D của Hiệp hội Nhi khoa Pháp, tính bằng microgam [mcg] và bằng đơn vị quốc tế [IU]:
Đối với trẻ sơ sinh bú sữa mẹ: 25 đến 30 mcg [1000 đến 1200 IU] mỗi ngày trong suốt thời gian bú mẹ.
Ở trẻ em dưới 18 tháng được nuôi bằng sữa tăng cường vitamin D: bổ sung từ 15 đến 20 mcg [600 đến 800 IU] mỗi ngày.
Ở trẻ em dưới 18 tháng được nuôi bằng sữa bò không được bổ sung vitamin D: 25 đến 30 mcg [1000 đến 1200 IU] mỗi ngày.
Ở trẻ em từ 18 tháng đến 5 tuổi: 2 liều hàng quý, mỗi liều 2000 mcg đến 2500 mcg [80.000 đến 100.000 IU] vào mùa đông, một vào tháng 11, liều còn lại vào tháng hai.
Ở thanh thiếu niên từ 10 đến 18 tuổi: 2 liều hàng quý, mỗi liều 2000 mcg đến 2500 mcg [80.000 đến 100.000 IU] vào mùa đông, một vào tháng 11, liều còn lại vào tháng 2, có thể được thay thế bằng một liều duy nhất nửa năm 5000 mcg [200.000 IU] khi nguy cơ quên liều thứ 2
Ở Việt nam, nhu cầu khuyến nghị về Vitamin D năm 2007 là 200 IU/ ngày ở trẻ em và người trưởng thành [kể cả phụ nữ có thai và cho con bú], 400 IU/ ngày ở người 51- 60 tuổi, và 600 IU/ ngày với người > 60 tuổi. Nhưng bằng chứng từ những nghiên cứu dịch tễ học ở người tại Việt Nam gần đây cũng cho thấy, tỷ lệ thiếu Vitamin D ở người Việt nam trong những năm qua rất cao so với các nước xung quanh, ở tất cả các lứa tuổi và tình trạng sinh lý. Vì vậy, bảng nhu cầu khuyến nghị về Vitamin D lần này đã cập nhật theo khuyến nghị của Viện nghiên cứu Y học Hoa Kỳ năm 2011, trong đó, nhu cầu Vitamin D ở trẻ < 1 tuổi là 400 IU /ngày, ở trẻ em từ 1 tuổi trở lên và người trưởng thành < 50 tuổi là 600 IU/ ngày, ở người trưởng thành từ 50 tuổi trở lên và phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú là 800 IU/ ngày.
NGUỒN THỰC PHẨM CHỨA VITAMIN D
Về mặt thực phẩm, vitamin D có trong dầu cá và đặc biệt là trong dầu gan của cá tuyết, cá trích, cá hồi, cá ngừ, cá thu, cá cơm và cá mòi.
Vitamin D cũng có trong trứng sống [lòng đỏ trứng] và trong gan của động vật: gan bê hoặc gia cầm.
Những người ăn thuần thực vật, không tiêu thụ thịt, cá, trứng hoặc các sản phẩm từ sữa nên bổ sung vitamin D vì chế độ ăn của họ cung cấp rất ít vitamin D.
Austrapharm VN
Nguồn tham khảo:
//www.doctipharma.fr/conseils-de-pharmacien/article/vitamine-enfant-faut-il-donner-de-la-vitamine-d-a-son-bebe
//www.doctissimo.fr/html/nutrition/vitamines_mineraux/vitamines/vitamine-d-supplementation-enfants.htm