Giâm cành là một trong những phương pháp nhân giống vô tính, được sử dụng khá rộng rãi tỏng nghề trồng trọt, nhất là trong sản xuất cây ăn quả, cây công nghiệp…, và cả trông cây cảnh.
Đây là biện pháp sử dụng các đoạn cành bánh tẻ [hom giống]và tác động bằng kỹ thuật nông học là chính, để các yếu tố sinh học bên trong hom giống được đổi thay, có khả năng sinh ra rễ và thân mới, tức là một cây mới hoàn chỉnh có thể tự sinh trưởng, phát triển cho sản phẩm.
Cũng như các phương pháp nhân giống vô tính khác, giâm cành có ưu điểm cơ bản là giữ được hầu hết các đặc điểm của cây giống [cây mẹ], tức là cây mới được tạo ra không bị phân ly, biến dị. Đây là đặc tính rất quý trong việc chọn tạo giống mới.
Vườn chè được trồng bằng cành giâm, ngoài các ưu điểm nêu trên, còn đạt chỉ tiêu sinh trưởng đồng đều, các lứa búp non phát sinh tập trung, thuận tiện cho việc thu hái; năng suất chè búp tươi trồng bằng phương pháp giâm cành so với chè trồng hạt cùng giống, cùng tuổi tăng 30-40%, phẩm chất chè búp khô khá đồng nhất.
Đối với cây có múi, giâm cành có ý nghĩa quan trọng là khắc phục hiện tượng phân ly biến dị của cây gốc ghép, tạo ra tổ hợp cây ghép thuần nhất.
Giâm cành gồm các khâu kỹ thuật sau:
Chuẩn bị hom giống
Trước hết phải chọn được những cây đầu dòng làm giống theo tiêu chuẩn giống cây trồng quốc gia. Trên cây đầu dòng, chọn những cành bánh tẻ ngoài mặt tán, vừa mới ổn định sinh trưởng, vỏ cành đang chuyển màu nâu, không bị sâu bệnh để cắt thành các hom giống.
Đối với cây chè, thường bố trí vườn sản xuất cành giống riêng, có chế độ chăm bón tốt, không thu hái búp, để cành vươn dài làm giống.
Chuẩn bị vườn ươm giâm hom
Chọn khu đất cao, khuất gió, gần nguồn nước tưới và đường vận chuyển, độ dốc không quá 5o. ở vùng gò đồi, chọn loại đất đỏ vàng, có độ pH 4,5-6,0, tơi xốp. Đất được cày cuốc sâu 25-30cm, làm nhỏ, lên luống cao 10-20cm, rộng 1-1,2m, luống cách nhau 50cm, làm rãnh. Trên mặt luống rải chất nền dày 10-12cm. Chất nền là cát non sạch hoặc 2/3 cát non + 1/3 mùn cưa đã ngâm nước vôi trong, phơi khô hoặc đất đỏ vàng lấy ở dưới lớp đất mặt 10-20cm.
Làm dàn che trên và xung quanh các luống vườn ươm, gồm các khung cột đỡ cao 1,6-1,8m. Phía trên lớp bằng lá lau, cỏ tế, phên nứa, có thể lợp bằng ni lông đục các lỗ nhỏ. Xung quanh che kín bằng cót hoặc phên nứa….
Nhiều nơi giâm hom bằng các túi bầu bằng nilông 12-18 cm, dưới đáy đục 6-8 lỗ và lót bằng hỗn hợp gồm 1/2 đất mặt được sàng sạch cộng với 1/2 phân chuồng hoai mục, phía trên đổ một lớp đất đỏ vàng dày 5-7cm. Các túi bầu cũng xếp thành các luống và làm dàn che.
Cắt và cắm hom
– Cắt cành giống vào những ngày râm, mát, mưa nhẹ hoặc sáng sớm, chiều mát. Cắt xong, phun nước lã và đặt đứng vào các xô chậu có nước cao 5cm, che đậy. Đem ngay về vườn ươm, cắt thành các hom dài 5-7cm có 2-4 lá, đối với chè thì mỗi hom dài 3-4cm có 1 lá và mầm nách lá. Có thể cắt bớt một phần phiến lá để tránh bốc hơi nước. Cắt hom xong phải cắm giâm ngay. Hiện nay, trước khi giâm, các hom được xử lý bằng một trong các chất kích thích ra rễ như -NAA, IBA rồi mới cắm.
Chất IBA dùng cho chè, nhúng 1 đầu hom vào dung dịch trong 5-10 giây, nếu hom còn xanh, dung dịch pha 2000ppm, hom hóa gỗ 1/3-3000-4000 ppm và hom hóa gỗ hoàn toàn – 400-600ppm.
Chất -NAA dùng cho cây có múi và cây ăn quả khác. Cách nhúng hom và thời gian, nồng độ của dung dịch như trên.
Cắm hom vào luống
Cứ 1m2 cắm 160 hom với mật độ 6x10cm; để mặt lá cách mặt đất 1cm, nén chặt đất và tưới ngay. Cắm vào túi bầu: 1-2 hom/túi. Chất nền có độ ẩm 80-85%.
Thời gian giâm hom
Cây chè: cắt cành giâm hom từ tháng 6-7 đến cuối thu. Cây ăn quả: giâm vào các tháng 2-4 và tháng 9-10.
Sau khi cắm hom cho tới khi ra rễ, cần luôn giữ ẩm trong vườn ươm, tưới phun mưa hàng ngày, trữ khi trời mưa. Nhiệt độ thích hợp là 21-25oC. Sau 1 tháng thì tưới 3-5 ngày/lần. Sau 3 tháng thì 7-15 ngày/lần tùy theo thời tiết.
Điều chỉnh ánh sáng vườn ươm: sau 3-5 tháng, tách dần dàn che từ 1/3 đến 1/2. Trên 6 tháng: bỏ dàn che.
Bón thúc
– Sau khi cắm hom 1,5-2 tháng thì bón thúc bằng nước phân chuồng pha loãng 0,5%, sau 4-5 tháng thì pha 1%. Ngoài ra bón thúc bằng phân khoáng: cứ 1m2 mặt luống bón với lượng tăng dần: sau 2 tháng: 5g urê + 4gsupe lân + 7g kali, sau 4 tháng: 14g ure + 6g supe lân + 10g kali; sau 6 tháng: 18g ure + 8g supe lân + 14g kali.
Xuất vườn trồng mới
Đối với cây chè: cây cao 20cm đường kính gốc 3-4mm, có 6-8 lá thật, khoảng 6 tháng tuổi. Đối với cây ăn quả: cây cao 40-60cm, có 2 cành lá cấp 1 trở lên, đường kính gốc 5-6mm. Trồng mới theo quy trình kỹ thuật của từng loại cây.
- Khoa học và đời sống, 2002, No.69; trang 10
Chủ đề: giâm cành
Giống cây ăn quả Cóc Thái cho trái rất sớm, trái có vị chua giòn, có thể ăn sống hoặc đem muối, lá Cóc Thái có vị chua dùng làm rau để ăn, làm gỏi cuốn, ngoài ra Cây Cóc Thái còn được sử dụng để làm cảnh trong sân nhà
Giống cây cóc Thái được nhân giống vô tính theo nhiều hình thức như là ghép cành, ghép ngọn, với đặc tính của nhân giống vô tính cây con luôn mang tất cả các đặc tính tốt nhất của cây mẹ. Cây cóc Thái giống có chiều cao từ 50-60cm.
Trái Cóc Thái Có Vị Chua Giòn Hơi Ngọt
Sau đây vật tư làm nông sẽ hướng dẫn mọi người cách ghép cây cóc thái đem lại năng suất cao và hiệu quả nhất nhé.
1. Các Đặc tính của giống cây cóc thái
Cây cóc Thái là giống cây thân mộc, rất dễ trồng, có tỷ lệ ra bông đậu trái cao, cho trái liên tục quanh năm, và rất ít sâu bệnh.
Giống cây cóc Thái là cây ưa nắng, nên ta phải trồng nơi có nhiều ánh nắng, cây đủ ánh nắng sẽ phát triển tốt và cho quả nhiều hơn. Cây ra quả sau thời gian 3-5 tháng trồng. Cây trưởng thành cao 1,5-5m, tán 1-3m. Chính vì đặc điểm này mà cây có thể trồng chậu trong nhà phố và được rất nhiều người ưa chuộng.
Trái cóc Thái có hình trứng hay hình bầu dục, da ngoài màu xanh lục, dày nhưng mềm; thịt màu vàng-xanh nhạt, giòn, vị chua và có mùi dầu thông. trái mọc thành chùm từ 2-12 trái , thòng xuống. Khi quả cóc Thái còn non, ăn rất giòn, nhưng khi trái già và chín thì thịt quả mềm, có vị chua ngọt . Đặc biệt, trái cóc Thái có hạt lép hoặc không hạt nên càng được ưa chuộng.
2. Chuẩn bị dụng cụ để ghép cây
- Dụng cụ ghép cây cóc thái: Dụng cụ ghép cây, băng keo ghép chuyên dụng, thuốc sát khuẩn dụng cụ
Gốc ghép: gốc ghép phải sinh trưởng khoẻ có khả năng thích ứng rộng với điều kiện địa phương. Giống làm gốc ghép phải có khả năng tiếp hợp tốt với thân cành ghép. Có khả năng chống chịu sâu bệnh và có khả năng chống chịu với điều kiện ngoại cảnh bất thuận. Giống làm gốc ghép phải sinh trưởng nhanh, dễ gây giống, ít mọc mầm phụ ở gốc cây con.
cóc thái
3. Thời vụ tốt để ghép cây cóc thái
Cóc được trồng quanh năm nhưng tốt nhất là vào đầu mùa mưa. Tuy nhiên, nếu trồng với lượng ít ta có thể trồng vào nhiều thời vụ khác nhau, miễn là phải tránh thời điểm nắng nóng và rét đậm và sau khi trồng phải cung cấp đủ nước tưới cho cây . Tùy độ màu mỡ của đất mà có thể trồng với khoảng cách 7-9m [hình vuông hay hình nanh sấu], 6,5-7m. Vùng đất cao có thể trồng thưa hơn vì tuổi thọ lâu, cây cho tán lớn. Nhìn chung, Cóc thường được trồng với khoảng cách 9-15m.
Cây Giống Cóc Thái
4. Tiến hành các bước ghép cây cóc thái
a. Gốc ghép phải được vệ sinh trước một tuần: Cắt cành phụ, gai ở đoạn cách mặt đất 35-45cm, làm sạch cỏ vườn, bón phân, tưới nước lần cuối để cây chuyển động nhựa tốt.
b. Chọn những đoạn cành có màu xanh xen kẽ với đôi vạch màu nâu [ bánh tẻ], lá to, có từ 2 -3 mầm ngủ. Giữ trong giẻ ẩm hoặc bẹ chuối tươi để đem đến vườn ươm.
c. Cắt ngọn gốc ghép bằng kéo cắt cành ở vị trí cách mặt đất 30-45cm để dưới vết cắt có nhiều lá bánh tẻ.
d. Sau đó tay trái giữ gốc ghép, tay phải dùng dao cắt vát một đoạn dài 1,5-2cm.
e. Lấy một đoạn cành có 2-3 mầm ngủ dùng dao cắt vát đầu gốc ghép tượng tầng của gốc và cành chống khít với nhau. Do đó vết cắt phải nhẵn, phẳng và đường kính của gốc ghép và cành ghép phải tương đương.
f. Sau khi buộc chặt bằng dây nilông mảnh và quấn kín vết ghép và đầu cành ghép lại.
Buộc càng chắt càng tốt. Cắt gốc ghép và cành ghép thành hình lưỡi gà giống nhau để gài cành ghép cho chắc.
Nếu trong thời gian tiến hành ghép mà đất hạn thì tưới nước và sau ghép 3 ngày phải tưới nước cho vườn gốc ghép.
Sau ghép 30-35 ngày có thể mở dây buộc kiểm tra tỷ lệ cây sống. Ghép theo hình thức này, cây con rất chóng bật mầm.