Xét nghiệm trước khi tiêm: Cần làm các xét nghiệm HBsAg và anti-HBs [HBsAb] để biết đã bị nhiễm virus viêm gan B hay trong cơ thể đã có kháng thể kháng virus viêm gan B hay chưa. Nếu kết quả là HBsAg dương tính, nghĩa là bạn đã nhiễm virus viêm gan B, việc tiêm ngừa sẽ không còn hiệu quả. Còn nếu HBsAb dương tính tức là bạn đã có kháng thể kháng virus viêm gan B, khi đó dựa vào nồng độ HBSAb để xem có cần thiết phải tiêm vắc-xin nữa hay không. Nếu cả hai xét nghiệm đều cho kết quả âm tính, tức là chưa mắc bệnh và cần tiêm vắc-xin để phòng bệnh.
Phác đồ tiêm: Có thể chọn 1 trong 2 phác đồ
- Phác đồ: 0-1-6 nghĩa là liều thứ 2 cách mũi đầu tiên 1 tháng và liều thứ 3 cách liều thứ 2 là 5 tháng [cách liều đầu 6 tháng nếu tiêm đúng lịch].
- Phác đồ 0-1-2-12 tức là tiêm 3 liều liên tiếp cách nhau 1 tháng và liều thứ 4 cách liều thứ 3 là 1 năm.
- Nên xét nghiệm HbsAb sau tiêm phòng 5 năm một lần và nhắc lại 1 liều vắc-xin nếu xét nghiệm HBsAb < 10 mUI/ml
- Vắc-xin viêm gan B có rất ít tác dụng phụ, đây là loại vắc-xin an toàn với mọi lứa tuổi. Thông thường, sau khi tiêm sẽ chỉ bị đau, đỏ da, sưng phồng tại nơi tiêm. Các phản ứng nặng hơn như khó thở, tụt huyết áp, sốt cao...rất hiếm xảy ra, nhưng nếu gặp phải các triệu chứng trên, người bệnh cần đến ngay cơ sở y tế gần nhất để theo dõi và điều trị kịp thời.
Các biện pháp phòng bệnh khác:
- Ngoài tiêm phòng vắc xin, chúng ta cần kết hợp thêm các phương pháp khác để tăng cường hiệu quả phòng bệnh:
- Không dùng chung bàn chải đánh răng, dao cạo hoặc các dụng cụ khác có thể đã tiếp xúc với máu hoặc dịch cơ thể.
- Quan hệ tình dục an toàn, không nên quan hệ với nhiều bạn tình.
- Thực hiện các thủ thuật xâm lấn như: chỉnh răng, châm cứu, chích lễ, xăm thẩm mỹ tại các cơ sở uy tín, đảm bảo vệ sinh, tiệt khuẩn vô trùng.
- Chế độ ăn uống hợp lý, đầy đủ chất dinh dưỡng, tăng cường ăn rau xanh, hoa quả tươi để bổ sung vitamin, khoáng chất cần thiết. Hạn chế chất béo, bia, rượu, thuốc lá, giảm muối. Uống đủ nước để tăng cường quá trình trao đổi, thải lọc các chất độc hại.
- Sắp xếp công việc hợp lý, tránh căng thẳng mệt mỏi vì có thể làm ảnh hưởng đến nhiều cơ quan trong cơ thể, trong đó có gan.
- Tập luyện thể dục thể thao đều đặn để tăng cường sức khỏe, nâng cao thể lực, giúp phòng tránh viêm gan B
- Nên ngủ trước 11h đêm để gan có thời gian nghỉ ngơi.
Bài viết gần đây/mới
Trẻ Bị Chàm Sữa Nguyên Nhân Và Cách Chăm Sóc Hiệu Quả
Chàm sữa hay còn gọi là bệnh viêm da cơ địa ở trẻ em. Bệnh có thể gặp ở mọi lứa tuổi và thường khởi phát ở trẻ em. Bệnh thường khởi phát sớm, có tới 60% trường hợp viêm da cơ địa khởi phát bệnh trong năm đầu đời, 30% trẻ khởi phát bệnh trong 5 năm đầu tiên và chỉ 10% trẻ khởi phát bệnh sau 5 tuổi. Thông thường hơn 90% trường hợp trẻ sẽ ổn định sau 2 tuổi, chỉ 5% số trẻ bị bệnh chuyển thành viêm da cơ địa ở trẻ lớn, có không ít trường hợp bệnh sẽ tái đi tái lại nhiều lần cho đến khi trưởng thành.
By ThS. BS CKI. Nguyễn Thị Thuỳ Liên
Vắc-xin viêm gan B [HepB] được sản xuất bằng công nghệ DNA tái tổ hợp. Một plasmid chứa gen kháng nguyên bề mặt viêm gan B [HBsAg] được chèn vào nấm men, sau đó tạo ra HBsAg. HBsAg được thu hoạch và tinh chế. Vắc-xin này không thể gây nhiễm vi-rút viêm gan B vì không có DNA vi rút hoặc các hạt vi rút hoàn chỉnh được sản xuất trong quá trình này.
Có một số loại vắc xin. Hai loại vắc xin đơn kháng nguyên, Engerix-B và Recombivax HB, được liên hợp với nhôm. Một công thức bào chế mới hơn, HepB-CpG, sử dụng tá dược kích thích miễn dịch, cytidine-phosphate-guanosine oligodeoxynucleotide [CpG-ODN]. Hiện có một công thức bào chế phối hợp kết hợp vắc xin viêm gan A và viêm gan B [Twinrix].
Vắc xin HepB cũng được chỉ định cho tất cả người lớn từ 19 đến 59 tuổi chưa được tiêm vắc xin trước đó.
Vắc xin HepB cũng được chỉ định cho người lớn từ 60 tuổi trở lên, những người chưa được chủng ngừa trước đây và những người mắc bất kỳ trường hợp nào sau đây:
- Mong muốn được bảo vệ khỏi bệnh viêm gan B
- Người có lối sống tình dục cởi mở, ở những người không có quan hệ một vợ một chồng [ví dụ, > 1 bạn tình trong 6 tháng trước]
- Cần đánh giá hoặc điều trị bệnh nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục
- Sử dụng thuốc tiêm bất hợp pháp hiện tại hoặc gần đây
- Quan hệ tình dục giữa nam giới
- Việc làm trong đó người lao động có thể bị phơi nhiễm với máu hoặc các chất dịch cơ thể có khả năng lây nhiễm khác [ví dụ nhân viên y tế, giám hộ, hoặc công an]
- Bệnh tiểu đường ở những người < 60 tuổi [càng sớm càng tốt sau khi chẩn đoán] và đôi khi ở những người ≥ 60 tuổi [dựa trên việc ra quyết định lâm sàng chung giữa bác sĩ lâm sàng và bệnh nhân về nguy cơ bị nhiễm bệnh, hậu quả nặng nề nếu bị nhiễm bệnh và có đủ đáp ứng miễn dịch với tiêm vắc xin]
- Bệnh thận giai đoạn cuối [ví dụ, đang được điều trị bằng lọc máu]
- Nhiễm HIV
- Tình trạng rối loạn mạn tính ở gan [ví dụ: những người bị viêm gan B, viêm gan C, xơ gan, bệnh gan nhiễm mỡ, bệnh gan liên quan đến rượu, viêm gan tự miễn hoặc nồng độ alanine aminotransferase [ALT] hoặc aspartate aminotransferase [AST] lớn hơn hai lần giới hạn trên của giá trị bình thường]
- Tiếp xúc giữa người trong gia đình và/hoặc tiếp xúc tình dục với những người dương tính với kháng nguyên bề mặt viêm gan B [HBsAg]
- Đi du lịch đến các vùng dịch lưu hành
- Thời gian sử dụng [như bệnh nhân, người dân hoặc nhân viên] trong các cơ sở cải tạo hoặc trong các cơ sở cung cấp dịch vụ điều trị bệnh nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục, xét nghiệm và điều trị HIV, các dịch vụ cho người nghiện ma túy hoặc chăm sóc cho bệnh nhân khuyết tật phát triển hoặc với bệnh thận giai đoạn cuối [bao gồm cả những trường hợp lọc máu kéo dài]
Vắc-xin HepA và HepB kết hợp có thể được sử dụng ở những người ≥ 18 tuổi, những người có chỉ định cho vắc-xin viêm gan A hoặc viêm gan B và những người chưa từng được chủng ngừa một trong các thành phần vắc-xin.
Các chống chỉ định chính vắc-xin HepB là
Các thận trọng chính vắc-xin HepB là
- Bệnh nhẹ hoặc nặng có hoặc không có sốt [tiêm vắc-xin được trì hoãn lại cho đến khi hồi phục]
Liều của Engerix-B và Recombivax HB là 0,5 mL tiêm bắp cho đến 20 tuổi hoặc 1 mL tiêm bắp cho người lớn [≥ 20 tuổi]. Liều của HepB-CpG là 0,5 mL tiêm bắp cho người lớn ≥ 18 tuổi.
Tiêm phòng cho trẻ em với 3 mũi ở tháng thứ 0, từ 1 đến 2 tháng, và từ 6 đến 18 tháng.
Trẻ sơ sinh không được tiêm liều lúc sinh phải bắt đầu liệu trình này càng sớm càng tốt.
Tất cả trẻ em chưa được tiêm phòng trước đây với vắc-xin viêm gan B nên tiêm vắc-xin ở tuổi 11 hoặc 12 tuổi. Một lịch trình 3 liều được sử dụng; liều thứ nhất và thứ hai được cách nhau ≥ 4 tuần, và liều thứ 3 được tiêm sau liều thứ 2 từ 4 đến 6 tháng. Tuy nhiên, có thể sử dụng một liều 2 lần sử dụng Recombivax HB; liều thứ hai được cho từ 4 đến 6 tháng sau lần thứ nhất.
Người lớn từ 19 đến 59 tuổi chưa được chủng ngừa trước đó nên hoàn tất liệu trình dạng 2 hoặc 3 hoặc 4 liều. Lịch trình thông thường dành cho người lớnsử dụng Engerix-B hoặc Recombivax HB là một loạt 3 liều với 2 liều cách nhau ≥ 4 tuần, và liều thứ 3 từ 4 đến 6 tháng sau liều thứ 2. HepB-CpG được tiêm 2 liều cách nhau ít nhất 4 tuần và có thể được dùng thay thế trong một loạt 3 liều với vắc-xin HepB khác.
HepB-CpG không nên dùng trong thời gian mang thai vì không có dữ liệu an toàn trong quá trình mang thai.
Người lớn chưa được tiêm vắc xin đang được điều trị bằng thẩm phân máu hoặc người bị suy giảm miễn dịch nên được tiêm đồng thời 2 liều Engerix-B 20 mcg/mL theo lịch trình 4 liều ở thời điểm 0, 1, 2 và 6 tháng.
Nếu mọi người chưa được tiêm chủng hoặc chưa được tiêm chủng hoàn toàn thì nên tiêm các liều còn thiếu để hoàn thành đợt 3 liều HepB. Liều thứ hai được tiêm sau liều thứ nhất 1 tháng; liều thứ ba được tiêm sau liều thứ hai ≥ 2 tháng [và sau liều đầu tiên ≥ 4 tháng]. Nếu dùng vắc xin kết hợp kháng nguyên viêm gan A và viêm gan B, thời gian giữa các mũi trong phác đồ 3 mũi là 0, 1, và 6 tháng, hoặc phác đồ 4 liều vào ngày 0, 7, và 21 đến 30, tiếp theo là liều củng cố lúc 12 tháng. Nếu một người không được theo dõi để hoàn thành lịch trình tiêm phòng, không cần phải tiêm lại từ đầu.
Tác dụng bất lợi của vắc xin viêm gan B
Những ảnh hưởng nhẹ bao gồm đau ở chỗ tiêm và thỉnh thoảng tăng nhiệt độ lên khoảng 38℃.
Sau đây là các tài nguyên tiếng Anh có thể hữu ích. Vui lòng lưu ý rằng CẨM NANG không chịu trách nhiệm về nội dung của các tài nguyên này.
Bản quyền © 2023 Merck & Co., Inc., Rahway, NJ, USA và các chi nhánh của công ty. Bảo lưu mọi quyền.