Bùi Quang Tuyến86Tại những điểm có địa vật che khuất đường ngắm cần dựng tiêu cao để hai đầu cạnh ngắm thông nhau. Tiêu dùng trong lưới tam giác nhỏ có hình dạng như hình VII-8. Đường kính của tiêu phải bảođảm sao cho ảnh của tiêu trong ống kính khi đo góc nhỏ hơn khe hở giữa hai dây đứng chữ thập hình VII-9.c Đo các yếu tố lưới:: -Đo góc bằng máy kinh vĩ, theo phương pháp đơn giản đo cung hai lần, giữa hai lần đo có xoay bàn độ đi 90. -Đo cạnh đường chuyền kinh vĩ theo hai chiều đi, về bằng thước thép hay bằng máy đo xa quang học có độ chính xác trên 12.000.3. Bình sai đường chuyền kinh vĩ khép kín: 3.1Bình sai góc :Với đường chuyền kinh vĩ kín ta tiến hành bình sai góc theo từng bước như sau: a}Vẽ sơ đồ đường chuyền, có ghi các số liệu cần thiết, đồng thời ghi các số vào bảng tính.a bcHình VII-7a b c dHình VII-8Hình VII-9Bùi Quang Tuyến87b Tính sai số khép góc phương vị góc định hướng của đường chuyền theo cơng thức: Tổng góc bằng theo lý thuyết:∑βi phlý thuyết= n-2.180 7-58 trong đó: n là số đỉnh của đường chuyền.Tổng góc bằng đo được là ∑βi phđoSai số khép góc:Δq = ∑βi phđo- ∑βi lý thuyết7-59 Saisố khép góc cho phép tính theo cơng thức sau: Δn t5 ,1 q⋅ ⋅± =7-60 Điều kiện để chấp nhận được:Δq ≥ Δq 7-61 cSố hiệu chỉnh tính theo cơng thức: vβi= nq Δ− 7-62d Tính góc bình sai theo cơng thức: βi= βi+ vβi7-63 3.2 Bình sai tọa độ:a Tính góc phương vị của các cạnh theo 1 góc phương vị đã biết và các góc bằng đã điều chỉnh:- Nếu hướng đo cùng chiều KĐH gócβi phải: αII-III= αI-II- βphải II+ 180 7-64- Nếu hướng đo ngược chiều KĐH góc βi trái: αI_IV= αII-I+ βtrái I- 180 7-65b Tính sai số khép tọa độ: -Tính số gia đo từng đoạn theo cơng thức sau:Δxi= SiCos αi7-66 Δyi= SiSin αi7-67 -Tính tổng số gia đo:∑Δxđo; ∑Δyđo- Sai số khép tọa độ tính theo cơng thức: đặt fS= I.I’ fS=2 y2 xf fI .I +=7-68 trong đó:fx= ∑Δxđo7-69 fy= ∑Δyđo7-70 - Lập tỷ số và điều kiện chấp nhận sai số khép tọa độ:2000 1CV fS≤7-71 Hình VII-25I IIIV IIIV βIHướng đi cùng chiều KĐHαI-IIβIIβIIIβIVβVBùi Quang Tuyến88trong đó: CV là chu vi đường chuyền kinh vĩ kín. cTính số hiệu chỉnh gia số:- Số hiệu chỉnh số gia theo phương x được tính theo cơng thức: CVS fli xi× −= 7-72lấy tròn theo số lẻ của số gia Δxi- Số hiệu chỉnh số gia theo phương y được tính theo cơng thức: CVS fei yi× −= 7-73lấy tròn theo số lẻ của số gia Δyitronng đó: li, eilà số hiệu chỉnh số gia theo phương x và y; Silà chiều dài cạnh tương ứng. d Tính gia số tọa độ đã hiệu chỉnh theo công thức sau:Δxi= Δxi+ li7-74 Δyi= Δyi+ ei7-75 eTính tọa độ các đỉnh theo công thức sau:xi= xi-1+ Δxi7-74’ yi= yi-1+ Δyi7-75’ VÍ DỤ 1:Bình sai đường chuyền kinh vĩ khép kín sau: IDạng đường chuyền: II Số liệu cho:35 35208 00, 1500y 00, 1500x :III II mI= α⎩ ⎨⎧ ==−và biết t = 30 III Số liệu đo được:- Đo góc bằng bên trong đường chuyền với hướng đo theo chiều ngược chiều KĐH:I= 128 2012II= 130 5718III = 1044654IV= 156 3130V= 107 0212VI= 174 2654VII= 97 5330Hình VII-26 IVV VIVIIIII IIIBùi Quang Tuyến89- Đo chiều dài cạnh:S1= 357,m11 ; S2= 191,m00 ; S3= 259,m25 S4= 202,m18 ; S5= 166,m72 ; S6= 254,m78 ; S7= 221,m27 GIẢI:- Kết quả tính tốn ghi trong bảng VII-17BẢNG TÍNH TỌA ĐỘ bảng VII-16Gia số tọa độ G.số đã hchỉnh Tọa độ Đỉnhgóc Góc bằngα SΔX ΔYΔX ΔYX YI IIIII IVV VIVII I128 201212130 571813104 465413156 313013107 021213174 26541397 533013208 3535257 3804332 5057356 191469 164974 4942156 5559357.11 191.00259.25 202.18166.72 254.78221.27 -313.557--0.010-40.902--0.010230.682--0.010201.763--0.01058.985--0.01066.678--0.010-203.579--0.010-170.908+0.049-186.569+0.026-118.304+0.035-12.974+0.027155.936+0.023245.899+0.03586.695-0.030-313.567 -40.912230.672 201.75358.975 66.668-203.589 -170.859-186.543 -118.269-12.947 155.959245.934 86.7251500.000 1186.4331145.521 1376.1931577.946 1636.9211703.589 1500.0001500.000 1329.1411142.598 1024.3291011.382 1167.3411413.275 1500.000∑βi lý thuyết= 900 0000; fx= ∑Δx = 0.070∑βi đo= 899 5830; fy= ∑Δy = - 0.225Δq= -90; I.I =0.23 Δq=113 ; 20001 68851 1625236 .CV I. I≈ =