Mức trợ cấp tuất năm 2023 có gì mới không? Điều kiện nào để nhận mức trợ cấp tuất hằng tháng? – Quang Minh [Quảng Nam].
1. Điều kiện hưởng trợ cấp tuất hằng tháng năm 2023
Căn cứ vào khoản 4 Điều 12 Nghị định 115/2015/NĐ-CP quy định người lao động bị chết thuộc một trong các trường hợp dưới đây thì thân nhân đủ điều kiện quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều 67 của Luật Bảo hiểm xã hội 2014 được hưởng trợ cấp tuất hằng tháng:
- Đã đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc từ đủ 15 năm trở lên;
Trường hợp người lao động còn thiếu tối đa không quá 6 tháng để đủ 15 năm đóng bảo hiểm xã hội, thì thân nhân được đóng tiếp một lần cho số tháng còn thiếu vào quỹ hưu trí và tử tuất với mức đóng hằng tháng bằng 22% mức tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội của người lao động trước khi chết;
- Chết do tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp hoặc chết trong thời gian điều trị do tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp;
- Đang hưởng trợ cấp tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp hằng tháng với mức suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên;
- Đang hưởng lương hưu mà trước đó có thời gian đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc từ đủ 15 năm trở lên.
Dẫn chiếu đến quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều 67 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 như sau:
2. Thân nhân của những người quy định tại khoản 1 Điều này được hưởng trợ cấp tuất hằng tháng, bao gồm:
a] Con chưa đủ 18 tuổi; con từ đủ 18 tuổi trở lên nếu bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên; con được sinh khi người bố chết mà người mẹ đang mang thai;
b] Vợ từ đủ 55 tuổi trở lên hoặc chồng từ đủ 60 tuổi trở lên; vợ dưới 55 tuổi, chồng dưới 60 tuổi nếu bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên;
c] Cha đẻ, mẹ đẻ, cha đẻ của vợ hoặc cha đẻ của chồng, mẹ đẻ của vợ hoặc mẹ đẻ của chồng, thành viên khác trong gia đình mà người tham gia bảo hiểm xã hội đang có nghĩa vụ nuôi dưỡng theo quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình nếu từ đủ 60 tuổi trở lên đối với nam, từ đủ 55 tuổi trở lên đối với nữ;
d] Cha đẻ, mẹ đẻ, cha đẻ của vợ hoặc cha đẻ của chồng, mẹ đẻ của vợ hoặc mẹ đẻ của chồng, thành viên khác trong gia đình mà người tham gia bảo hiểm xã hội đang có nghĩa vụ nuôi dưỡng theo quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình nếu dưới 60 tuổi đối với nam, dưới 55 tuổi đối với nữ và bị suy giảm khả năng lao động từ 81 % trở lên.
3. Thân nhân quy định tại các điểm b, c và d khoản 2 Điều này phải không có thu nhập hoặc có thu nhập hằng tháng nhưng thấp hơn mức lương cơ sở. Thu nhập theo quy định tại Luật này không bao gồm khoản trợ cấp theo quy định của pháp luật về ưu đãi người có công.
Lưu ý: Thời hạn đề nghị khám giám định mức suy giảm khả năng lao động để hưởng trợ cấp tuất hằng tháng như sau:
- Trong thời hạn 04 tháng kể từ ngày người tham gia bảo hiểm xã hội chết thì thân nhân có nguyện vọng phải nộp đơn đề nghị;
- Trong thời hạn 04 tháng trước hoặc sau thời điểm thân nhân bị suy giảm khả năng lao động quy định tại điểm a khoản 2 Điều 67 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 hết thời hạn hưởng trợ cấp theo quy định thì thân nhân có nguyện vọng phải nộp đơn đề nghị.
Do đó, khi đáp ứng được những điều kiện nêu trên thì thân nhân của người lao động được nhận trợ cấp tuất hằng tháng.
Điểm mới về mức trợ cấp tuất hằng tháng năm 2023 [Ảnh minh họa - Nguồn từ Internet]
2. Mức hưởng trợ cấp tuất hằng tháng năm 2023
Hiện nay, mức hưởng trợ cấp tuất hằng tháng được quy định tại Điều 68 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 quy định về mức hưởng trợ cấp tuất hằng tháng như sau:
- Mức trợ cấp tuất hằng tháng đối với mỗi thân nhân bằng 50% mức lương cơ sở;
Lưu ý: Nếu thân nhân không có người trực tiếp nuôi dưỡng thì mức trợ cấp tuất hằng tháng bằng 70% mức lương cơ sở.
- Trường hợp một người chết thuộc đối tượng quy định tại khoản 1 Điều 67 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 thì số thân nhân được hưởng trợ cấp tuất hằng tháng không quá 04 người; trường hợp có từ 02 người chết trở lên thì thân nhân của những người này được hưởng 02 lần mức trợ cấp được nêu trên.
- Thời điểm hưởng trợ cấp tuất hằng tháng được thực hiện kể từ tháng liền kề sau tháng mà đối tượng quy định tại khoản 1 và khoản 3 Điều 66 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 chết. Trường hợp khi bố chết mà người mẹ đang mang thai thì thời điểm hưởng trợ cấp tuất hằng tháng của con tính từ tháng con được sinh.
Trong năm 2023, mức lương cơ sở có sự thay đổi theo Nghị quyết 69/2022/QH15 về dự toán ngân sách nhà nước năm 2023 được Quốc hội thông qua ngày 11/11/2022. Cụ thể, kể từ ngày 01/7/2023, mức lương cơ sở sẽ tăng 20,8% từ 1.490.000 đồng tăng đến 1.800.000 đồng. Do đó, mức lương cơ sở năm 2023 sẽ được chia làm 02 giai đoạn:
- Giai đoạn 1 [từ ngày 01/01/2023 đến 30/6/2023] mức lương cơ sở là 1.490.000 đồng/tháng;
- Giai đoạn 2 [từ ngày 01/07/2023 đến 31/12/2023] mức lương cơ sở là 1.800.000 đồng/tháng.
Như vậy, mức trợ cấp tuất hằng tháng của người lao động năm 2023 có sự khác nhau trong từng thời điểm, cụ thể:
Giai đoạn
Trường hợp
Mức hưởng trợ cấp tuất hằng tháng
Từ 01/01/2023 đến 30/6/2023
Đối với mỗi thân nhân trong trường hợp thông thường
745.000 đồng
Đối với thân nhân không có người trực tiếp nuôi dưỡng
1.043.000 đồng
Từ 01/07/2023 đến 31/12/2023
Đối với mỗi thân nhân trong trường hợp thông thường
900.000 đồng
Đối với thân nhân không có người trực tiếp nuôi dưỡng
1.260.000 đồng
3. Một số ví dụ về mức hưởng trợ cấp tuất hằng tháng
Ví dụ 1: Bà A có thời gian đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc 20 năm, có một con 5 tuổi [B]. Hai vợ chồng bà A không may bị chết trong một vụ tai nạn giao thông ngày 20/4/2023.
Trong trường hợp này, B được hưởng trợ cấp tuất hằng tháng bằng 70% mức lương cơ sở tại thời điểm ngày 20/4/2023 [tương đương 1.043.000 đồng].
Ví dụ 2: Ông P là đối tượng đang tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, bị chết do tai nạn lao động [ngày 24/8/2023]; ông P có vợ 56 tuổi [không có nguồn thu nhập], có một con 13 tuổi. Trợ cấp tuất hằng tháng đối với thân nhân của ông P được giải quyết như sau:
- Con ông P hưởng trợ cấp tuất hằng tháng bằng 50% mức lương cơ sở tại ngày 24/8/2023 [tương đương 900.000 đồng];
- Vợ ông P được hưởng trợ cấp tuất hằng tháng bằng 70% mức lương cơ sở tại ngày 24/8/2023 [tương đương 1.260.000 đồng] cho đến khi con ông P đủ 18 tuổi, sau đó hưởng trợ cấp tuất hằng tháng bằng 50% mức lương cơ sở.