Dựa trên một nghiên cứu trước đó từ Pháp, cho rằng những bộ phận bị viêm sẽ có nhiệt độ cao hơn và thân nhiệt trung bình của con người là 36,9°C, bác sĩ Wunderlich quyết định đào sâu hơn và cải tiến ý tưởng này. Ông sử dụng nhiệt kế kẹp nách, đo thân nhiệt của hơn 25.000 bệnh nhân, đọc gần 1 triệu con số. Đến năm 1868, nghiên cứu cuối cùng đã được công bố, trong đó xác nhận thân nhiệt trung bình của con người là 37°C.
Con số 37 độ sau đó đã trở thành một kiến thức chung cho cả thế giới, dù đã được chỉnh sửa lại sau đó. Bởi lẽ, về sau khoa học phát hiện ra rằng thân nhiệt của con người thường thay đổi trong ngày, thấp hơn vào buổi sáng và cao nhất vào lúc 6h chiều. Ngoài ra, thân nhiệt phụ nữ và đàn ông cũng không giống nhau.
Hiện tượng kỳ lạ
Tuy nhiên, sau một thời gian theo dõi, khoa học bỗng nhận ra hiện tượng khá kỳ lạ. Đó là thân nhiệt trung bình của con người dường như đang giảm dần so với thế kỷ 19.
Cụ thể, nghiên cứu năm 2017 đã xem xét hơn 250.000 kết quả đo thân nhiệt trên 35.000 bệnh nhân tại Anh. Kết quả cho thấy, nhiệt độ trung bình khi đo ở miệng chỉ là 36,6°C. Một nghiên cứu khác công bố hồi đầu năm 2020 cũng cho thấy thân nhiệt trung bình của người Mỹ đang giảm khoảng 0,02°C mỗi thập kỷ, kể từ thập niên 1860.
Một nghiên cứu mới công bố trên tạp chí Science Advances còn cho thấy hiện tượng lạ hơn nữa. Họ quan sát người Tsimane - dân tộc bản địa của Bolivia khu vực Amazon, những người nổi tiếng có thể chất rất hoàn hảo - và phát hiện ra rằng thân nhiệt trung bình của họ đang giảm đi rất nhanh, lên tới 0,05 độ C mỗi năm kể từ khi bắt đầu nghiên cứu vào năm 2001.
Cụ thể khi quan sát hồ sơ y tế của 5.500 người từ năm 2002 - 2018, các nhà nghiên cứu thực hiện phân tích trên 18.000 quan sát, có tính đến các yếu tố gây ảnh hưởng như nhiễm trùng, cân nặng và nhiệt độ môi trường. Kết quả chỉ trong vòng chưa đầy 2 thập kỷ, thân nhiệt của người Tsimane đã giảm với tốc độ ngang với những gì đang xảy ra ở Mỹ trong hơn 200 năm qua.
"Dù có làm gì, phân tích thế nào, xu hướng giảm vẫn cứ ở đó," - Thomas Kraft từ ĐH California, Santa Barbara nhận định. "Dù chỉ giới hạn lượng phân tích ở mức dưới 10% đối với những người được đánh giá có sức khỏe hoàn hảo, xu hướng này vẫn xảy ra."
Và tóm lại thì thân nhiệt trung bình của người Tsimane lúc này đang rơi vào khoảng 36.5°C.
Vấn đề là tại sao?
"Nguyên nhân có thể đến từ sự phát triển của y học hiện đại, và tỉ lệ nhiễm trùng nhẹ cũng thấp hơn trước," - Michael Gurven, giáo sư nhân chủng học tại ĐH California, Santa Barbara cho biết. "Nhưng dù y học phát triển mạnh trong 2 thập kỷ qua, ở Bolivia vẫn có nhiều trường hợp nhiễm trùng. Nghĩa là việc giảm thiểu nguy cơ nhiễm trùng không phải lý do."
Nhóm nghiên cứu nhận định, có thể con người ngày nay đang được sống trong điều kiện tốt hơn, nghĩa là cơ thể họ phải làm việc ít hơn để chống lại sự nhiễm trùng. Hoặc, khả năng tiếp cận với thuốc kháng sinh và kháng viêm hiện tại đang dễ dàng hơn, tức là các đợt nhiễm trùng sẽ không còn nghiêm trọng như quá khứ nữa.
Tuy nhiên, tất cả chỉ nằm ở mức giả thuyết, vì chưa thấy có bất kỳ mối liên hệ nào thực sự chặt chẽ cả.
"Một lý do khác là vì cơ thể người dần thoát khỏi nghĩa vụ điều hòa thân nhiệt do có sự xuất hiện của điều hòa và máy sưởi," - Kraft cho biết. "Tuy rằng người Tsimane không sử dụng nhiều công nghệ, nhưng ngày nay họ có nhiều quần áo ấm hơn xưa rồi."
Dẫu vậy, lý do cụ thể tại sao thân nhiệt con người ngày càng giảm xuống vẫn chưa được làm rõ. Nhóm nghiên cứu tin rằng chỉ cần làm rõ được việc này, chúng ta có thể sử dụng nó như một chỉ số dự báo sức khỏe chung của cộng đồng, thậm chí là dự báo tuổi thọ.
Hạ nhiệt độ cơ thể con người là một biểu hiện quan trọng của những thay đổi trong lối sống. Nhiệt độ cơ thể là một trong những chỉ số quan trọng đánh giá sự cân bằng bên trong cơ thể con người, nó phản ánh tình trạng sức khỏe của cơ thể con người ở một mức độ nhất định. Với những thay đổi trong lối sống hiện đại, việc giảm nhiệt độ cơ thể con người đã trở thành xu hướng chung.
Một trong những ý nghĩa của việc hạ nhiệt độ cơ thể con người là thích ứng với môi trường. Ảnh: Zhihu
Trong xã hội hiện đại, chúng ta đang ở trong một môi trường thoải mái hơn. Điều kiện sống tiên tiến, với sự phổ biến của các thiết bị sưởi ấm và việc sử dụng rộng rãi máy điều hòa không khí trong nhà cho phép chúng ta sống trong một môi trường có nhiệt độ không đổi. Điều này giúp cơ thể chúng ta dần dần thích nghi với môi trường nhiệt độ trung bình thấp, do đó nhiệt độ cơ thể cũng giảm theo.
Hạ nhiệt độ cơ thể con người cũng liên quan đến những thay đổi trong lối sống. Nhịp sống hiện đại ngày càng nhanh, áp lực công việc và cuộc sống của con người ngày càng tăng. Cuộc sống của chúng ta có rất nhiều hoạt động giải trí và xã hội khác nhau, và chúng ta thường phải đối mặt với nhiều cảm xúc và áp lực lo lắng khác nhau.
Sự tích tụ căng thẳng này cũng có thể dẫn đến giảm nhiệt độ cơ thể. Đồng thời, hiện nay chúng ta chú ý hơn đến sức khỏe và thể chất, đa dạng hóa chế độ ăn uống, chú ý đến dinh dưỡng và lượng ăn vào cân bằng, đồng thời duy trì tập thể dục và nghỉ ngơi hợp lý, điều này cũng giúp hạ nhiệt độ cơ thể.
Hạ nhiệt độ cơ thể con người là một biểu hiện quan trọng của những thay đổi trong lối sống. Ảnh: Zhihu
Sự phát triển của y học hiện đại cũng là nguyên nhân quan trọng khiến nhiệt độ cơ thể con người giảm xuống. Trước đây, hiểu biết của con người về bệnh tật còn hạn chế và việc điều trị nhiều bệnh còn tương đối đơn giản và thô sơ. Với sự tiến bộ của công nghệ y tế, y học hiện đại đã có những bước đột phá đáng kể. Một số bệnh có thể được giải quyết bằng thuốc, phẫu thuật hoặc các phương pháp điều trị y tế khác, điều này có thể dẫn đến hạ nhiệt độ cơ thể.
Tuy nhiên, hạ nhiệt độ cơ thể con người cũng mang lại một số tác động tiêu cực. Ví dụ, do nhiệt độ cơ thể giảm, sức đề kháng tự nhiên của con người có thể tương đối thấp và dễ mắc bệnh. Đồng thời, một số sinh vật có lợi với cơ thể ban đầu thích nghi với môi trường nhiệt độ cao có thể dần dần không thể tồn tại được. Đối với các nhà khoa học, việc nghiên cứu nguyên nhân và tác động của việc hạ nhiệt độ cơ thể con người có ý nghĩa rất lớn trong việc duy trì đa dạng sinh học và cân bằng sinh thái.
Sự thay đổi này là kết quả toàn diện của nhiều yếu tố như sự thích nghi với môi trường, thay đổi lối sống và sự phát triển của y tế. Mặc dù việc hạ nhiệt độ cơ thể con người mang lại một số tác động tiêu cực nhưng nó cũng phản ánh sự cải thiện chất lượng cuộc sống của chúng ta và sự tiến bộ của khoa học công nghệ. Bằng cách nghiên cứu chuyên sâu về nguyên nhân và tác động của việc hạ nhiệt độ cơ thể con người, chúng ta có thể hiểu rõ hơn về cơ chế thích ứng của cơ thể con người và mang lại sự bảo vệ nhiều hơn cho sức khỏe và tính mạng con người.
Nhiệt độ cơ thể là một trong những chỉ số quan trọng đánh giá sức khỏe và bệnh tật của con người, và với sự tiến bộ của công nghệ y tế, chúng ta hiểu sâu hơn về vai trò và tác động của việc hạ nhiệt độ cơ thể. Ảnh: Zhihu
Ứng dụng hạ thân nhiệt trong y tế
Với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ y tế, con người ngày càng hiểu biết sâu sắc hơn về bản thân. Trong bối cảnh này, cuộc thảo luận về tầm quan trọng của việc hạ nhiệt độ cơ thể con người đã trở thành một chủ đề được nhiều người quan tâm.
Nhồi máu cơ tim là một bệnh tim nghiêm trọng và phương pháp hạ thân nhiệt dần dần được sử dụng như một phương pháp điều trị. Bằng cách hạ nhiệt độ cơ thể, tổn thương tế bào sau nhồi máu cơ tim có thể giảm, phản ứng viêm có thể giảm, thời gian cửa sổ tái tưới máu có thể được kéo dài và hiệu quả điều trị có thể được cải thiện. Những tiến bộ trong công nghệ y tế đã giúp liệu pháp hạ thân nhiệt trở nên chính xác và an toàn hơn, mang lại hiệu quả điều trị tốt hơn cho bệnh nhân nhồi máu cơ tim.
Với sự tiến bộ của công nghệ y tế, chúng ta hiểu sâu hơn về vai trò và ý nghĩa của việc hạ nhiệt độ cơ thể. Ảnh: Zhihu
Một số bệnh về thần kinh như chấn thương não, đột quỵ, v.v. thường đi kèm với tổn thương tế bào thần kinh và phản ứng viêm. Hạ nhiệt độ cơ thể dần dần được sử dụng trong điều trị các bệnh này nhằm giảm phạm vi và mức độ tổn thương bằng cách làm chậm tốc độ trao đổi chất, ức chế phản ứng viêm, v.v., từ đó bảo vệ các tế bào thần kinh khỏi bị tổn thương thêm. Những tiến bộ trong công nghệ y tế đã giúp việc theo dõi và điều chỉnh nhiệt độ cơ thể trở nên chính xác và khả thi hơn, mang lại nhiều khả năng bảo vệ thần kinh hơn.
Trong điều trị ung thư, hạ thân nhiệt đã được phát triển như một chiến lược điều trị mới. Bằng cách để khối u tiếp xúc với nhiệt độ lạnh, nguồn cung cấp máu cho khối u có thể bị hạn chế, ức chế sự phát triển và lan rộng của nó. Những tiến bộ trong công nghệ y tế đã cung cấp các phương pháp điều trị hạ thân nhiệt chính xác, an toàn và hiệu quả hơn, mang lại nhiều lựa chọn điều trị hơn cho bệnh nhân ung thư.
Trong tương lai, với sự phát triển không ngừng của công nghệ y tế, việc giảm nhiệt độ cơ thể sẽ được ứng dụng rộng rãi hơn trong nhiều lĩnh vực, mang lại sự bảo vệ toàn diện hơn cho sức khỏe con người.
Hạ nhiệt độ cơ thể ở người cũng giúp cơ thể thích nghi với nguồn cung cấp thực phẩm giảm. Ảnh: Zhihu
Những thay đổi trong mối quan hệ với môi trường
Trong quá trình tiến hóa của loài người, việc giảm nhiệt độ cơ thể là một sự thay đổi thích nghi quan trọng. Nhiệt độ cơ thể con người thường nằm trong khoảng 36,5-37,5 độ C. Việc duy trì nhiệt độ này rất quan trọng cho hoạt động bình thường của cơ thể con người. Tuy nhiên, việc giảm nhiệt độ cơ thể con người cũng có ý nghĩa sâu rộng và liên quan chặt chẽ đến những thay đổi trong mối quan hệ môi trường.
Tầm quan trọng của việc hạ thân nhiệt ở người nằm ở việc điều chỉnh nhiệt hiệu quả. Các phản ứng hóa học và hoạt động sống bên trong cơ thể con người cần được thực hiện trong một phạm vi nhiệt độ nhất định, nhiệt độ cơ thể quá cao hoặc quá thấp sẽ gây hại cho cơ thể con người.
Sự gia tăng nhiệt độ cơ thể ở người có thể làm tăng tốc độ trao đổi chất, nhưng trong hầu hết các môi trường, tốc độ trao đổi chất tăng lên này thường dẫn đến các tác dụng phụ như tăng mất năng lượng và đổ mồ hôi quá nhiều. Ngược lại, nhiệt độ cơ thể giảm ở người có thể làm giảm tốc độ trao đổi chất và giảm mất năng lượng. Điều này rất quan trọng cho sự sống còn của con người trong môi trường khắc nghiệt, chẳng hạn như vùng lạnh hoặc vùng nóng.
Hạ nhiệt độ cơ thể con người có thể làm giảm mức tiêu thụ năng lượng và làm chậm chức năng của hệ tiêu hóa, từ đó giúp cơ thể thích nghi với tình trạng thiếu lương thực trong môi trường khắc nghiệt. Ảnh: Zhihu
Con người là sinh vật sinh học, chúng ta nghỉ ngơi trong bóng tối và thực hiện các hoạt động vào ban ngày. Sự giảm nhiệt độ cơ thể có liên quan chặt chẽ đến những thay đổi trong trạng thái ngủ. Trong khi ngủ, nhiệt độ cơ thể sẽ đạt trạng thái thấp hơn và ổn định, giúp đảm bảo sức khỏe cho cơ thể. Các nhà khoa học tin rằng nhiệt độ cơ thể giảm có thể nhắc nhở cơ thể bước vào trạng thái nghỉ ngơi và thúc đẩy chất lượng giấc ngủ.
Với sự phát triển của xã hội hiện đại và sự tiến bộ của khoa học công nghệ, sự phụ thuộc của con người vào môi trường đã giảm dần, chúng ta dần mất đi nhiều khả năng thích ứng với môi trường. Con người hiện đại thường sống trong môi trường trong nhà với nhiệt độ ổn định, nguồn cung cấp thực phẩm dồi dào và chất lượng giấc ngủ của họ phải chịu nhiều cản trở và áp lực.
Nhưng những thay đổi này dẫn đến mất dần những thay đổi thích ứng trong việc hạ nhiệt độ cơ thể con người.
Thân nhiệt con trai và con gái ai cao hơn?
Đo nhiệt độ trên da phụ nữ và nam giới, mức chênh lệch có thể lên tới 3 độ C.
Nhiệt độ ở nách của bé bao nhiêu là bình thường?
Nhiệt độ đo được ở mông thông thường vào khoảng 36,6-38ºC. Trong khi đó, nhiệt độ đo ở miệng vào khoảng 35,5-37,5ºC, nhiệt độ ở nách là 34,7-37,3ºC, và nhiệt độ đo ở tai trẻ khoảng 35,8 38ºC.
Tăng thân nhiệt khi nào?
Tăng thân nhiệt xảy ra khi nhiệt độ cơ thể vượt quá mức bình thường 37 độ C. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng tăng thân nhiệt không phải là cùng với sốt. Sốt: Là phản ứng tự nhiên của cơ thể để chống lại nhiễm trùng, khi nhiệt độ cơ thể tăng lên.
Nhiệt độ cơ thể tăng cao là gì?
Tăng thân nhiệt được định nghĩa là khi nhiệt độ cơ thể đo thấy cao hơn bình thường. Đây là hệ quả của sự mất cân bằng giữa sinh nhiệt và thải nhiệt. Trong đó, quá trình sinh nhiệt tăng mạnh hoặc quá trình thải nhiệt bị hạn chế hoặc phối hợp cả hai. Tăng thân nhiệt cần phân biệt với sốt.