Hoạt động nổi dậy của người dân Sài Gòn diễn ra ở máy khu vực

Chính trị

Thứ Sáu, ngày 25 tháng 11 năm 2022

Biệt động Sài Gòn - biểu tượng sáng ngời của chủ nghĩa anh hùng cách mạng và sức mạnh lòng dân

Cập nhật: 18:32 29-01-2018

Nguyên Bí thư Thành ủy TPHCM Lê Thanh Hải phát biểu tại hội thảo. [Ảnh: Hương Thảo]

Lời Tòa soạn: Ngày 28/1, Bộ Tư lệnh TPHCM phối hợp với Ban Tuyên giáo Thành ủy TPHCM tổ chức Hội thảo khoa học “Lực lượng Biệt động Sài Gòn - Gia Định trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, giá trị lịch sử và bài học kinh nghiệm”. Trang tin Điện tử Đảng bộ TP trân trọng giới thiệu toàn văn bài tham luận được phát biểu tại Hội thảo của đồng chí Lê Thanh Hải-nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Bí thư Thành ủy TPHCM.

[Thanhuytphcm.vn] - Cách đây 50 năm, thực hiện chủ trương của Đảng, các lực lượng vũ trang cách mạng cùng toàn thể Nhân dân ta mở cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968, đồng loạt đánh vào hầu hết các đô thị, căn cứ quân sự, cơ quan đầu não của Mỹ và chính quyền Sài Gòn trên khắp chiến trường miền Nam. Đòn tiến công bất ngờ của quân và dân ta đã giành được thắng lợi to lớn, toàn diện cả về chính trị, quân sự và ngoại giao, có ý nghĩa chiến lược quan trọng, làm xoay chuyển cục diện chiến tranh, phá sản chiến lược “chiến tranh cục bộ”, buộc đế quốc Mỹ phải thay đổi chiến lược quân sự, chấm dứt chiến tranh phá hoại miền Bắcchấp nhận đàm phán với ta tại Hội nghị Paris bàn về lập lại hòa bình ở Việt Nam.

Thắng lợi của cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968 là thắng lợi của đường lối đúng đắn và sáng tạo của Đảng Lao động Việt Nam đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh; là thắng lợi của sức mạnh lòng dân, với lòng yêu nước nồng nàn, sự quả cảm, anh dũng, trí thông minh của quân và dân ta trên cả hai miền Nam - Bắc, với sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, đoàn kết quốc tế; sự kế thừa và phát huy truyền thống dựng nước và giữ nước của ông cha ta lên tầm cao mới; đó là truyền thống đánh giặc và nghệ thuật quân sự Việt Nam trong thời đại Hồ Chí Minh.

Đầu năm 1965, chiến lược “chiến tranh đặc biệt” của Mỹ bị phá sản, đế quốc Mỹ thực hiện chiến lược “chiến tranh cục bộ”, ồ ạt đưa quân Mỹ và quân đội các nước đồng minh vào trực tiếp tham chiến trên chiến trường miền Nam; đồng thời, tiến hành chiến tranh phá hoại miền Bắc, nhằm “đánh quỵ xương sống Việt cộng” ở miền Nam, nhanh chóng giành thắng lợi để kết thúc chiến tranh. Nhưng, mặc dù bằng mọi âm mưu, thủ đoạn thâm độc cả về sức mạnh quân sự và chính trị, sau ba năm trực tiếp tham chiến với hai cuộc phản công chiến lược mùa khô 1965 - 1966 và 1966-1967 bằng 2 trận càn Crimp và Cedar Falls, quân Mỹ đã không thực hiện được âm mưu tìm diệt Quân giải phóng và bình định toàn miền Nam; mà ngược lại, địch phải chịu thất bại nặng nề cả về quân sự, chính trị, làm cho nước Mỹ ngày càng sa lầy vào tình thế “tiến thoái lưỡng nan” về chiến lược. Đảng ta đã nhận định tình hình bế tắc của Mỹ và chính quyền Sài Gòn; Bộ Chính trị quyết định chuyển cuộc chiến tranh cách mạng ở miền Nam sang một thời kỳ mới, động viên nỗ lực lớn nhất của toàn Đảng, toàn quân và toàn dân ở cả hai miền Nam - Bắc, đưa cuộc chiến tranh phát triển lên bước cao nhất, đó là dùng phương pháp tổng công kích, tổng khởi nghĩa để giành thắng lợi quyết định.

Thực hiện chủ trương của Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng lần thứ 14 [tháng 01 năm 1968], quân và dân ta ở miền Nam mở cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968[1]. Từ đêm 30 rạng ngày 31 tháng 1 năm 1968 đến ngày 28 tháng 2 năm 1968, quân và dân miền Nam đã tiến công vào 4/6 thành phố, 37/42 thị xã và hàng trăm thị trấn, quận lỵ, trong đó có 4 Bộ Tư lệnh Quân đoàn, 8 Bộ Tư lệnh Sư đoàn, 2 Bộ Tư lệnh Biệt khu, 2 Bộ Tư lệnh dã chiến Mỹ và 30 sân bay, cùng hệ thống kho tàng của Mỹ và chính quyền Sài Gòn.

Cuộc Tổng tiến công và nổi dậy của quân và dân ta giành được những thắng lợi to lớn. Lần đầu tiên, trên chiến trường miền Nam, quân và dân ta đã tiến công hàng loạt đô thị, đánh thẳng vào những trung tâm đầu não chính trị, quân sự, bộ máy điều hành chiến tranh và hậu phương trọng yếu của Mỹ và chính quyền Sài Gòn, đặc biệt tại chiến trường Đà Nẵng, Huế mà nổi bật nhất là chiến trường Sài Gòn - Gia Định, gây cho chúng những tổn thất lớn, chấn động nước Mỹ, đảo lộn thế chiến lược của địch trên chiến trường, làm sụp ý chí xâm lược của đế quốc Mỹ.

Do thế và lực cách mạng ngày càng phát triển sau những chiến thắng trong cuộc “chiến tranh đặc biệt”, vào những tháng cuối năm 1964 đầu năm 1965, cục diện chiến trường đã xuất hiện khả năng giành những thắng lợi lớn. Ðồng chí Nguyễn Văn Linh và đồng chí Nguyễn Chí Thanh xuống khu Sài Gòn - Gia Ðịnh cùng Khu ủy chỉ đạo xây dựng kế hoạch chuẩn bị tiến công quân sự vào một số mục tiêu quan trọng trong thành phố kết hợp với nổi dậy của quần chúng, làm phá sản chiến lược “chiến tranh đặc biệt” của địch. Ðó là kế hoạch mùa khô 1964 - 1965, thường gọi là “Kế hoạch X”. Tháng 4 năm1965, tại Suối Dây [Tây Ninh] Khu ủy Sài Gòn - Gia Ðịnh họp quán triệt Nghị quyết Trung ương lần thứ 11 và triển khai nhiệm vụ theo “Kế hoạch X”. Quân khu Sài Gòn - Gia Ðịnh được giao nhiệm vụ xây dựng một lực lượng Biệt động mạnh, có tổ chức thống nhất, chuẩn bị các điều kiện bảo đảm để có thể cùng một lúc bất ngờ công kích chiếm lĩnh các cơ quan đầu não của địch ở Sài Gòn - Gia Ðịnh khi có thời cơ chiến lược.

Quán triệt chỉ đạo của Bộ Chính trị, từ tháng 10 năm 1967, Trung ương Cục miền Nam và Bộ chỉ huy Miền đã chỉ đạo quân và dân trên toàn chiến trường khẩn trương chuẩn bị mọi mặt cho Tết Mậu Thân 1968. Thực hiện chủ trương của Trung ương Cục miền Nam, tháng 10 năm 1967, Khu ủy Sài Gòn - Gia Ðịnh tổ chức Hội nghị mở rộng để quán triệt Nghị quyết của Bộ Chính trị và Trung ương Cục, xem xét, rà soát “Kế hoạch X”, đề ra kế hoạch, xác định các mục tiêu cụ thể, tiến hành Tổng tiến công và nổi dậy, nhằm thực hiện hai nhiệm vụ lớn: Ðánh chiếm các căn cứ đầu não của địch tại Sài Gòn và phát động quần chúng nổi dậy khởi nghĩa giành chính quyền.

Lực lượng vũ trang Sài Gòn - Chợ Lớn - Gia Ðịnh – thành phố Hồ Chí Minh ra đời trong những ngày khó khăn, gian khổ, ác liệt nhất của cách mạng miền Nam. Từ ngày được thành lập [ngày 4 tháng 9 năm 1945], dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự đùm bọc, che chở, giúp đỡ của Nhân dân, lực lượng vũ trang thành phố luôn tỏ rõ lòng trung thành tuyệt đối với Đảng, với Tổ quốc, với Nhân dân; kế thừa truyền thống quý báu của dân tộc, vượt qua muôn vàn khó khăn, thử thách ác liệt, đoàn kết một lòng, dũng cảm, mưu trí chiến đấu, lập nên những chiến công vang dội, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, xứng đáng là đơn vị 2 lần Anh hùng của thành phố Anh hùng và lời khen tặng của Đảng bộ, chính quyền thành phố, kết tinh thành truyền thống trung thành vô hạn, bám trụ kiên cường, đoàn kết kỷ cương, năng động sáng tạo, quyết chiến quyết thắng.

Biệt động Sài Gòn - Chợ Lớn - Gia Định là một bộ phận quan trọng của lực lượng vũ trang thành phố, ra đời như một tất yếu của cuộc chiến tranh Nhân dân, là lực lượng đặc biệt tinh nhuệ của Quân đội ta, hoạt động chiến đấu giữa sào huyệt, trung tâm đầu não của địch, lập nên những chiến công vang dội, làm chấn động trong nước và thế giới.

Trong bài phát biểu này, tôi muốn đi sâu về các hoạt động chiến đấu ở chiến trường Sài Gòn - Gia Định và tôn vinh những chiến công vang dội của lực lượng Biệt động trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và Mỹ xâm lược.

Từ ngày được thành lập, dưới sự lãnh đạo của Đảng, mà trực tiếp là Khu ủy, Bộ Chỉ huy Quân khu, lực lượng Biệt động luôn tỏ rõ lòng trung thành tuyệt đối với Đảng, với Tổ quốc, với Nhân dân, kế thừa và phát huy truyền thống của dân tộc, vượt qua muôn vàn khó khăn, thử thách ác liệt, đoàn kết một lòng, dũng cảm, táo bạo, mưu trí chiến đấu lập nên những chiến công chói lọi, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.

Trong tình thế tương quan lực lượng địch mạnh, trang bị vũ khí hiện đại hơn ta gấp nhiều lần, lại đứng chân trên địa bàn trọng điểm là Sài Gòn - trung tâm đầu não bộ máy chiến tranh của chúng; sự cần thiết phải có một lực lượng đặc biệt tinh nhuệ, có lối đánh độc đáo, thích hợp, đạt hiệu quả cao, gây thối động mạnh quân địch và có tiếng vang lớn, cổ vũ khí thế chiến đấu của quân, dân thành phố và cả nước. Đó là lực lượng Biệt động Sài Gòn - Chợ Lớn - Gia Định.

Ra đời trong cao trào đấu tranh chính trị của toàn dân thời kỳ tiền khởi nghĩa và thời kỳ đầu Nam Bộ kháng chiến, được Nhân dân đùm bọc, che chở, nuôi dưỡng, lực lượng Biệt động luôn gắn bó máu thịt với Nhân dân đã trưởng thành, từ không đến có, từ nhỏ đến lớn mạnh. Với nghệ thuật chiến đấu thông minh, sáng tạo và tinh thần dũng cảm vô song, lực lượng Biệt động luôn đóng một vai trò quan trọng trong quá trình phát triển chiến tranh Nhân dân ở đô thị.

Tiền thân của lực lượng Biệt động là các tổ chức Tự vệ quyết tử từ cuối năm 1945, đầu năm 1946, khi toàn dân ta bước vào năm đầu cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp. Trong thời gian đầu, nhiều đơn vị vũ trang và bán vũ trang tự phát mang nhiều tên khác nhau, nhưng tính chất hoạt động mang nét đặc trưng chung của lực lượng Biệt động là bí mật, táo bạo, bất ngờ, luồn sâu, đánh hiểm.

Lực lượng Biệt động trong cuộc kháng chiến chống Pháp, tuy điều kiện còn nhiều khó khăn thiếu thốn, nhưng với tinh thần tự lực cánh sinh, với cách đánh hiểm, táo bạo, tiêu biểu là các Ban công tác thành và Quyết tử 950, đã gây cho giặc Pháp và tay sai những tổn thất nặng nề về sinh lực và vật lực ngay tại trung tâm sào huyệt ở Sài Gòn, khiến kẻ thù vô cùng khiếp sợ.

Với những chiến công đầu, trừng trị các tên đầu sỏ ác ôn như cò Ba zin, cò Sáu Bé, chủ bút Việt gian Hiếu Sĩ, Cao ủy Pháp ở Đông Dương trùm mật thám Pháp - đại tá Anhphen, tấn công rạp xinê Majestíc, Câu lạc bộ sĩ quan Pháp và đặc biệt trận đánh kho bom Phú Thọ Hòa, kho bom đạn lớn nhất của giặc Pháp ở miền Nam, đã ghi những dấu son vào lịch sử đấu tranh oai hùng của quân và dân Sài Gòn - Chợ Lớn - Gia Định.

Từ những đội du kích tự vệ vũ trang và bán vũ trang nội thành tiến lên thành lập Ban công tác thành và Tiểu đoàn Quyết tử 950 ở giai đoạn tổng phản công đánh bại thực dân Pháp ở Việt Nam và Đông Dương. Lực lượng Biệt động đã có những bước trưởng thành về tổ chức và hoạt động, nghệ thuật tác chiến ngày càng được nâng cao, đã thực sự làm nòng cốt trong cuộc chiến tranh Nhân dân ở nội đô. Đây là tiền đề và những kinh nghiệm qúy báu để xây dựng và phát triển lực lượng Biệt động trong những năm chống Mỹ, cứu nước tiếp theo.

Nếu như trong kháng chiến chống Pháp, lối đánh Biệt động chưa thật rõ nét, hình thức chiến thuật có mặt chưa thật phù hợp, thì trong kháng chiến chống Mỹ, lực lượng Biệt động được xây dựng hoàn chỉnh, chiến thuật phong phú, đa dạng hơn, nghệ thuật chiến đấu phát triển vượt bậc và đạt đến đỉnh cao, tương xứng với tầm vóc của cuộc chiến đấu mới.

Mặc dù địa bàn chiến trường trọng điểm không thay đổi, nhưng đối tượng tác chiến là quân Mỹ, ngụy có tiềm lực rất mạnh, thâm độc, xảo quyệt, thủ đoạn tinh vi hơn và quy mô cuộc chiến ở mức độ cao hơn, đòi hỏi phương thức và cách đánh biến hóa hơn, nhằm đánh những đòn hiểm hóc vào các cơ quan đầu não guồng máy chiến tranh, nhất là từ khi quân Mỹ và chư hầu có mặt tại Sài Gòn.

Lực lượng Biệt động Sài Gòn - Gia Định được xây dựng trong “chiến tranh đặc biệt” [1961-1965] và phát triển đến đỉnh cao trong “chiến tranh cục bộ” [1965-1968]. Trong giai đoạn này, dưới sự lãnh đạo, chỉ huy trực tiếp của Khu ủy, Bộ chỉ huy Quân khu Sài Gòn - Gia Định, Phân khu 6, lực lượng Biệt động với lối đánh táo bạo, lập nên những chiến công vang dội. Tiêu biểu là các trận tấn công Phái bộ viện trợ Mỹ [MAAG], rạp hát Kinh Đô, các khách sạn Caravelle, Brink, Metropol, Victoria, tàu chở máy bay Us Card, đại sứ quán Mỹ, Tổng nha cảnh sát, Lễ quốc khánh ngụy, sân bay Tân Sơn Nhất, nhà hàng nổi Mỹ Cảnh.

Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, được sự chỉ đạo sâu sát, nhạy bén của Khu ủy, lực lượng Biệt động luôn phối hợp nhịp nhàng với các phong trào đấu tranh cách mạng từ thấp lên cao của đồng bào nội đô. Những trận đánh của lực lượng Biệt động đã gây tác động lớn, nhiều mặt và khi gắn với phong trào đấu tranh chính trị thì hiệu quả càng được nâng cao hơn. Đây là một yêu cầu bức thiết đối với hoạt động vũ trang đô thị, nhằm gây tác động cộng hưởng, đẩy địch vào thế bị động, bối rối, phải vừa đối phó về quân sự và chính trị cùng một lúc.

Toàn cảnh phiên khai mạc Hội thảo khoa học “Lực lượng Biệt động Sài Gòn - Gia Định trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, giá trị lịch sử và bài học kinh nghiệm”. [Ảnh: Quốc Việt]

Những trận đánh của lực lượng Biệt động đều mang ý nghĩa “kép”, vừa là đòn cảnh cáo, tiêu diệt, vừa cổ vũ Nhân dân chống Mỹ, vừa phối hợp với hậu phương lớn miền Bắc chống chiến tranh phá hoại của Mỹ, tạo nên tiếng vang lớn đối với chính trường và nhân dân Mỹ, khích lệ tinh thần yêu chuộng hòa bình của nhân dân thế giới chống chiến tranh phi nghĩa mà Mỹ đang gây ra ở Việt Nam.

Những trận đánh của Biệt động diễn ra chớp nhoáng, “xuất quỷ nhập thần”, với hiệu suất rất lớn, là nỗi kinh hoàng của bọn xâm lược và tay sai. Đặc biệt trong Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968, lực lượng Biệt động được chuẩn bị tốt về tinh thần, trang bị, vào trận chiến đấu với khát vọng hòa bình, không có gì quý hơn độc lập tự do. Các đội Biệt động đã bất ngờ đồng loạt tấn công vào các mục tiêu trọng yếu của Mỹ- ngụy, gồm dinh Độc Lập, Đại sứ quán Mỹ, Bộ Tổng tham mưu ngụy, Đài phát thanh, Bộ tư lệnh Hải quân, tiêu diệt nhiều sinh lực địch, làm chủ trận địa nhiều giờ, vượt chỉ tiêu kế hoạch được giao, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, góp phần cùng quân và dân miền Nam giành thắng lợi to lớn, tạo bước ngoặt quan trọng, buộc Mỹ phải “xuống thang” chiến tranh.

Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968 là đỉnh cao của Biệt động Sài Gòn - Gia Định về nghệ thuật quân sự độc đáo, tổ chức chỉ huy đánh địch ở đô thị với tinh thần dũng cảm tuyệt vời của các chiến sĩ cách mạng. Năm đội Biệt động với tổng số gần 100 đồng chí trực tiếp chiến đấu trong sào huyệt, đầu não của địch bằng một lực lượng ít, với vũ khí bộ binh đã đánh trả xe tăng, thiết giáp, máy bay địch và lực lượng bộ binh tinh nhuệ Mỹ, ngụy gấp nhiều lần, với tinh thần dũng cảm cao độ của chủ nghĩa anh hùng cách mạng. Hầu hết cán bộ, chiến sỹ Biệt động trực tiếp chiến đấu đã anh dũng hy sinh hoặc bị thương, rơi vào tay địch. Ý chí, xương máu, công lao của lực lượng Biệt động đã dựng lên những tượng đài bất tử của Xuân Mậu Thân 1968.

Sài gòn dưới chế độ Mỹ - ngụy là thành phố lớn nhất miền Nam, là “thủ đô” của địch, nơi tập trung các cơ quan đầu não của địch, trung tâm điều hành bộ máy chiến tranh xâm lược; là căn cứ quân sự lớn nhất của đế quốc Mỹ ở Đông Nam Á, nơi phát đi các mệnh lệnh đàn áp lực lượng cách mạng, đàn áp Nhân dân; vì vậy được bố phòng, bảo vệ vô cùng cẩn mật. Chúng tổ chức ra ba vành đai phòng thủ để ngăn chặn ta từ xa, trong nội thành và ven đô chúng bố trí mạng lưới an ninh, cảnh sát, mật thám, phòng vệ dân sự,... dày đặc. Hệ thống khủng bố của địch cực kỳ tàn bạo, được đúc kết từ kinh nghiệm ở nhiều nơi trên thế giới.

Trong tình hình trên, việc xây dựng lực lượng vũ trang, tổ chức và duy trì thường xuyên các hoạt động chiến đấu tại nội đô, đặc biệt là bảo đảm vũ khí, hậu cần là yêu cầu nhiệm vụ hết sức nặng nề, quan trọng và triển khai thực hiện trong điều kiện cực kỳ khó khăn, phức tạp. Các đơn vị bảo đảm có công rất lớn trong phục vụ chiến đấu nội thành qua hai cuộc kháng chiến, đặc biệt là trong thời kỳ chống Mỹ. Như chúng ta đã biết, trong một cuộc chiến tranh, muốn thắng địch không chỉ có lực lượng trực tiếp chiến đấu, mà phải có công tác bảo đảm hậu cần, hậu phương vững chắc. Trong hoàn cảnh bị địch ngày đêm rình rập, bố ráp, bắt bớ, ngăn chặn, chia cắt, triệt phá liên tục, thì công tác đảm bảo vật chất không chỉ đơn giản là “súng đạn, cơm áo, gạo tiền” mà là một trận chiến đầy cam go, dũng cảm, kiên cường, hy sinh đối với cơ sở, cán bộ, chiến sĩ làm công tác bảo đảm, với những căn cứ lòng dân vững chắc.

Để có vũ khí đánh địch trong thành phố, ngay từ khi hình thành các đội Biệt động nội đô, Khu ủy, Bộ chỉ huy Quân khu đã kiên trì, bền bỉ gầy dựng hệ thống bảo đảm hết sức công phu từ vùng căn cứ vào nội thành; coi đây là nhiệm vụ hàng đầu của lực lượng Biệt động. Việc đánh địch trong nội đô khó khăn bao nhiêu, thì việc xây dựng cơ sở, vận chuyển, trữ dấu bí mật, an toàn vũ khí, phương tiện,... càng thử thách, gian truân hơn gấp nhiều lần. Vì thế, lực lượng bảo đảm được tổ chức đa dạng và rất công phu, bền bỉ, dựa trên nền tảng Nhân dân mà giác ngộ, xây dựng căn cứ lòng dân để công tác và chiến đấu; thực hiện tốt phương châm ba hóa [hợp pháp hóa, nghề nghiệp hóa, quần chúng hóa] để tồn tại và phát triển ngay trong lòng địch.

Điểm lại quá trình chiến đấu ta thấy, lực lượng bảo đảm đã phục vụ tốt từ công tác điều tra, nghiên cứu để tổ chức những trận tập kích nhỏ lẻ cho đến những trận đánh lớn, trong mọi hoàn cảnh, mọi điều kiện, lực lượng bảo đảm đều đáp ứng tốt cho nhiệm vụ chiến đấu. Qua tổng kết về công tác bảo đảm, một chiến sĩ Biệt động trực tiếp chiến đấu ở nội đô, cần có 10 người làm công tác phục vụ chiến đấu. Đây là bí quyết độc đáo của lực lượng “dấu mặt” này, là biểu hiện sống động của lòng dân, ngành hậu cần đặc biệt, khi mà từ già đến trẻ, từ nhà tư sản đến chị tiểu thương, anh kỹ sư đến người đạp xích lô... đều thực hiện nhuần nhuyễn, hiệu quả. Chính lòng yêu nước nồng nàn, sự sắc son với cách mạng, một lòng vững tin vào thắng lợi của cách mạng, ngày sạch bóng quân xâm lược, hòa bình, thống nhất, độc lập, lòng kính yêu Bác Hồ vô hạn đã tạo nên những căn cứ lòng dân vững chãi.

Điển hình căn cứ lòng dânVùng lõm chính trị - căn cứ Cách mạng Bảy Hiền có nhiều đơn vị, cơ sở cách mạng hoạt động, nhưng chưa bao giờ bị lộ. Đó là nhờ sự lãnh đạo của Đảng; tinh thần cách mạng của Nhân dân tích cực tham gia các phong trào đấu tranh chính trị, quân sự, binh vận, thanh niên vận,…khi có điều kiện kết hợp nổi dậy và tiến công, phối hợp nhịp nhàng đấu tranh chính trị, đấu tranh vũ trang với các lực lượng đứng chân trên địa bàn Bảy Hiền và khu Sài Gòn - Chợ Lớn - Gia Định.

Nhiều đồng chí cán bộ đến đây đã chỉ đạo xây dựng phong trào cách mạng như đồng chí Trần Trọng Tân, Nguyễn Văn Thuyền, Hoàng Thị Khánh, Trương Mỹ Lệ, Đỗ Duy Liên, Lê Thanh Hải, Phan Tấn Thành. Và nơi đây còn là điểm xuất phát của các đơn vị, các tổ Biệt động đánh vào các mục tiêu đầu não của Mỹ - ngụy tại nội đô Sài Gòn. Như Vùng lõm chính trị - căn cứ Cách mạng Bàn Cờ từng là nơi hoạt động, địa điểm sinh hoạt hội họp của các đồng chí lãnh đạo như đồng chí Trần Bạch Đằng, Lê Thị Riêng, Nguyễn Thị Ráo [Ba Thi], Kiến trúc sư Huỳnh Tấn Phát, đồng chí Võ Văn Kiệt, Bác sĩ Dương Quang Trung,… và có nhiều cơ sở cách mạng hoạt động tại Bàn Cờ.

Đặc biệt, trong Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968, Vùng lõm chính trị - căn cứ Cách mạng Bảy Hiền đã giúp các Tiểu đoàn 4 Gia Định, Tiểu đoàn 268, 207, Tiểu đoàn 12 Đặc công, Tiểu đoàn 16 của Miền, Tiểu đoàn 6 Bình Tân, Trung đoàn 267, 269 thuộc Phân khu 2, Tiểu đoàn 308 Trà Vinh, Trung đoàn 3 thuộc Sư đoàn 9, đánh chiếm khu vực sân bay Tân Sơn Nhất, Bộ Tổng tham mưu ngụy.

Mặc dù địch ra sức kìm kẹp, khủng bố, bắt bớ, chúng muốn xóa trắng Vùng lõm chính trị - căn cứ Cách mạng Bảy Hiền và Vùng lõm chính trị - căn cứ Cách mạng Bàn Cờ, nhưng ngay trong lòng địch, dù khó khăn gian khổ đến mấy, ngọn lửa cách mạng vẫn âm thầm nhen nhóm, các tổ chức cách mạng do Đảng lãnh đạo vẫn bí mật hình thành và không ngừng phát triển, phục vụ đắc lực cho cuộc kháng chiến đến ngày thắng lợi hoàn toàn.

Biết rằng, nếu bị địch phát hiện, bắt bớ chắc chắn sẽ bị tù đày, tra khảo, tịch biên tài sản và có thể bị tử hình. Trong quá trình hoạt động nhiều cơ sở bị địch bắt dù bị tra tấn rất dã man, vẫn một lòng, một dạ trung thành với Đảng dù phải hy sinh để bảo vệ cơ sở, bảo vệ tổ chức.

Để có những trận đánh địch vang dội, hiệu quả ở đô thị và đặc biệt là cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968, nhiều cơ sở đã sống trên “kho” vũ khí hàng năm trời như gia đình đồng chí Ba Căn, Năm Mộc, Năm Lai, Bảy Rau Muống, gia đình chị Hai Phê - địa điểm xuất phát tấn công đại sứ quán Mỹ sau tết Mậu Thân, bị đày ra Côn Đảo. Tại tiệm phở Bình là gia đình ông Ngô Toại, số 7, đường Yên Đỗ [nay là đường Lý Chính Thắng], quận 3, nơi Sở Chỉ huy tiền phương Bộ Chỉ huy Phân khu 6 phát lệnh Tổng tiến công; ngay sau khi quân ta nổ súng tiến công các mục tiêu của địch, cả gia đình ông bị địch bắt, đánh đập tra tấn rất dã man, sau đó bị đày đi Côn Đảo. Điển hình tiêu biểu trong công tác vận chuyển vũ khí từ căn cứ về điểm tập kết như vợ chồng ông nông dân Chín Khổ, ông Chín Ten,... bất chấp hiểm nguy, nhiều lần chuyển vũ khí cho lực lượng Biệt động. Biết bao gia đình, cơ sở cách mạng, hầm chứa vũ khí sau Mậu Thân bị địch bắt bớ, tù đầy, tra tấn rất dã man, tịch biên tài sản,... Chuẩn bị Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968, ta đã xây dựng được 14 hầm chứa vũ khí, 19 lõm chính trị, bao gồm 325 gia đình, tạo nên 400 điểm ém quân từ vùng trung tuyến đến nội thành.

Lịch sử của dân tộc ta gắn liền với lịch sử đấu tranh cách mạng chống giặc ngoại xâm. Trong những năm tháng kháng chiến, Đảng bộ Sài Gòn - Gia Định rất kiên cường, dũng cảm, mưu trí sáng tạo đề ra nghị quyết, chủ trương, quyết sách đúng đắn, sáng tạo, hợp lòng dân, bám chắc vào dân để bám trụ địa bàn, lãnh đạo, chỉ đạo đấu tranh cách mạng ngay tại sào huyệt, đầu não của thực dân, đế quốc và chế độ tay sai. Dù khó khăn, gian khổ, ác liệt đến mấy, Nhân dân Sài Gòn - Gia Định, miền Nam thành đồng Tổ quốc vẫn hướng về cách mạng, niềm tin sắt đá vào thắng lợi cuối cùng, bài học “thế trận lòng dân” mãi mãi trường tồn trong chiến tranh giải phóng cũng như trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Trong 2 cuộc kháng chiến chúng ta thấy, không có căn hầm nào đủ sâu, rộng, bền vững bằng lòng dân, không có địa đạo nào đủ dài, vững chắc, an toàn bằng căn cứ lòng dân.

Từ đáy lòng mình, chúng ta cảm nhận sâu sắc rằng, không có cái giá nào cho sự hy sinh, mất mát, không có cái giá nào để đổi lấy ngày hòa bình, độc lập; bởi đó là xương, là máu của nhiều thế hệ người Việt Nam thuộc đủ mọi thành phần dân tộc, là nước mắt chảy lòng của những Bà mẹ Việt Nam Anh hùng, mẹ liệt sĩ, những mất mát, hy sinh cho ngày toàn thắng không thể lấy gì bù đắp được!

Năm tháng sẽ qua đi, nhưng với cả nước, với miền Nam thành đồng, với thành phố mang tên Bác, những chiến công vang dội của cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968 sẽ sống mãi với các thế hệ Việt Nam, sẽ mãi mãi tạc vào lịch sử một tượng đài bất tử. Mỗi chúng ta và các thế hệ đời sau có thể nhìn rõ ở đó sức mạnh phi thường của lòng yêu nước nồng nàn, của trí thông minh Việt Nam. Đó là đỉnh cao của chủ nghĩa anh hùng cách mạng, của khí phách Việt Nam, lòng trung thành vô hạn với Tổ quốc và Nhân dân, sẵn sàng xả thân vì sự nghiệp giải phóng và trường tồn của dân tộc, của nghệ thuật giành chủ động, tạo bí mật, bất ngờ, biết đánh và biết thắng.

Hôm nay, trong không khí chuẩn bị đón Xuân Mậu Tuất, thành phố Hồ Chí Minh cùng với cả nước xúc động và rất đỗi tự hào nhớ đến những ngày tháng hào hùng của dân tộc trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968. Nhân dịp này, mỗi chúng ta bày tỏ lòng biết ơn vô hạn đến các đồng chí lãnh đạo, chỉ huy, cán bộ, chiến sĩ, đồng bào thuộc nhiều giới, nhiều dân tộc, tôn giáo,... ở mọi miền Tổ quốc đã cùng viết nên thiên anh hùng ca Xuân Mậu Thân 1968, những người còn sống và những người đã mãi mãi trở thành “dáng đứng Việt Nam” anh hùng; xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đối với các gia đình liệt sĩ, thương binh, gia đình có công với cách mạng tại thành phố và cả nước đã có người thân hy sinh trong Xuân Mậu Thân 1968 và trong suốt chiều dài của cuộc trường kỳ kháng chiến để giải phóng Sài Gòn, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Quân và dân ta đã thực hiện nguyện vọng tha thiết của Bác Hồ qua bài thơ Mừng Xuân 1968: “Tiến lên! Toàn thắng ắt về ta!”.

Sau thất bại của Mỹ ở Việt Nam, nhà sử học Mỹ F.P.Ha-ri-xơn đã viết về dân tộc Việt Nam “Sinh ra từ lao động cần cù và chiến đấu dũng cảm, dân tộc Việt Nam là một dân tộc đặc biệt, rất đặc biệt. Đó là một dân tộc từng đánh Tần, dẹp Hán, chinh Tống, bình Nguyên, phá Minh, phạt Thanh, kháng Nhật, chống Pháp và thắng Mỹ cực kỳ oanh liệt”.

Với bề dày truyền thống và thành tích chiến đấu đặc biệt xuất sắc, Biệt động Sài Gòn - Gia Định đã được Mặt trận Dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam tặng 16 chữ vàng Đoàn kết một lòng, mưu trí vô song, dũng cảm tuyệt vời, trung kiên bất khuất.

Biệt động Sài Gòn - Chợ Lớn - Gia Định đã được Nhà nước phong tặng, truy tặng Anh hùng lực lượng vũ trang Nhân dân cho 5 đơn vị và 31 cá nhân[2], càng tôn vinh truyền thống của lực lượng Biệt động Anh hùng.

Nối tiếp truyền thống vẻ vang của cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968, truyền thống yêu nước và cách mạng kiên cường của dân tộc, ngày nay đất nước ta đang tiến hành sự nghiệp vĩ đại trong lịch sử nước nhà là chấn hưng đất nước, đẩy mạnh sự nghiệp đổi mới toàn diện và đồng bộ, thực hiện dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. Thực hiện thành công Nghị quyết của Đảng, Nhân dân ta đã đạt được nhiều thành tựu rất quan trọng. Trong sự nghiệp chung đó, thành phố đã góp phần tích cực, đáp lại lòng mong mỏi của Nhân dân cả nước. Chúng ta hiểu rõ khó khăn, thử thách, song với tinh thần Xuân Mậu Thân 1968 nhắc nhở chúng ta phải luôn luôn nêu cao vai trò tiền phong, gương mẫu, tăng cường mối quan hệ máu thịt của Đảng bộ với Nhân dân, hết lòng phục vụ Nhân dân, xây dựng thế trận lòng dân vững chắc, thực hiện thật tốt các chính sách an dân, coi trọng việc phát huy cao độ những tiềm năng to lớn của Nhân dân, phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc; biết tận dụng mọi thời cơ và thuận lợi vượt qua mọi khó khăn, thách thức. Với ý chí và quyết tâm sắt đá, nhất định chúng ta sẽ đem lại vinh quang mới cho Thành phố mang tên Bác Hồ kính yêu và Tổ quốc Việt Nam Anh hùng.

Lê Thanh Hải

Nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Bí thư Thành ủy TPHCM

____________________

[1] Đợt 1 Tổng tiến công và nổi dậy từ đêm 30 rạng 31 tháng 1 năm 1968, kết thúc ngày 28 tháng 2 năm 1968; Đợt 2 mở màn từ đêm 4 rạng ngày 5 tháng 5 năm 1968, kết thúc ngày 18 tháng 6 năm 1968.

[2]+Anh hùng Liệt sĩ: Lê Văn Thọ, Nguyễn Văn Trỗi, Phạm Văn Hai [Cả nhì], Bành Văn Trân, Nguyễn Văn Kịp [Đồng Đen], Lê Tấn Quốc, Trần Phú Cường [Năm Mộc], Trần Văn Đang, Lê Văn Việt, Nguyễn Đình Chính, Võ Văn Hát, Nguyễn Văn Lém [Bảy Lớp], Nguyễn Văn Rí [Tám A], Nguyễn Hoài Thanh [Nguyễn Phổ], Nguyễn Thanh Tuyền [Bời], Tô Hoài Thanh [Tô Văn Phó], Nguyễn Gia Lộc.

+ Anh hùng: Bùi Văn Ba, Phạm Văn Ry, Nguyễn Văn Tăng, Đỗ Tấn Phong, Nguyễn Thị Thu Trang, Phạm Thị Mỹ [Oanh], Nguyễn Thị Thanh Tùng, Trần Thị Mai, Đoàn Thị Ánh Tuyết, Ngô Thanh Vân [Ba Đen], Nguyễn Đức Hùng, Nguyễn Thị Lan [Lan Mê Linh], Nguyễn Thanh Xuân [Bảy Bê], Lê Thị Thu Nguyệt.

Tin liên quan


Ý kiến bạn đọc

Tổng lượt bình luận

Tin khác

  • Cử tri đề nghị có các chính sách an sinh kịp thời hỗ trợ người lao động
  • Cần thấy rõ tầm quan trọng, sức mạnh của công tác truyền thông chính sách
  • Xem xét việc chuẩn bị kỳ họp bất thường lần thứ 2 của Quốc hội
  • Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc chủ trì lễ đón Tổng thống Uganda
  • Đồng chí Võ Văn Kiệt - Một tấm gương sáng
  • Đến năm 2030, GRDP bình quân đầu người vùng Đông Nam bộ đạt khoảng 380 triệu đồng
  • Cuộc Khởi nghĩa Nam kỳ đã để lại một trang sử hào hùng, một dấu son chói lọi trong lịch sử
  • Đoàn đại biểu TPHCM dâng hương, dâng hoa tại các địa danh lịch sử trên địa bàn huyện Hóc Môn
  • [Video] Đồng chí Võ Văn Kiệt là điểm tựa, là niềm tin, là nguồn cảm hứng cho cán bộ chiến sĩ và các tầng lớp nhân dân
  • Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc: Các dự án lớn hay những dự án mới, phải kiên quyết, không được để kéo dài
  • Đồng chí Võ Văn Kiệt - tấm gương đạo đức cách mạng tận trung với nước, tận hiếu với dân
  • Tiếp tục xây dựng, nhân rộng các điển hình tiên tiến về phòng, chống ma túy tại cơ sở
  • Cải cách tiền lương để đảm bảo cuộc sống cho cán bộ, công nhân viên, kể cả cán bộ hưu trí
  • Cử tri có tâm tư, nguyện vọng gì cứ chân thành, thẳng thẳn bày tỏ
  • Đồng chí Võ Văn Kiệt - nhà lãnh đạo xuất sắc của Đảng và cách mạng Việt Nam
  • Dâng hoa, dâng hương tưởng nhớ đồng chí Võ Văn Kiệt
  • Bí thư Khu ủy [Thành ủy] Sài Gòn - Gia Định Võ Văn Kiệt và những dấu ấn trong lãnh đạo tiến hành chiến tranh nhân dân ở địa bàn trọng điểm
  • Đồng chí Võ Văn Kiệt với công cuộc khắc phục hậu quả chiến tranh, ổn định kinh tế - xã hội ở TPHCM những năm đầu sau giải phóng
  • Đồng chí Võ Văn Kiệt “Miền Đông gian lao mà đi trước”
  • Quan tâm, tạo mọi điều kiện để đồng bào dân tộc và các tôn giáo đoàn kết, gắn bó đồng hành cùng dân tộc

Chia sẻ bài viết qua Email

Bài viết:

Sai mã bảo mật!

Ý kiến bạn đọc

Thông báo

Video liên quan

Chủ Đề