Hướng dẫn cân bằng phương trình hóa học lớp 10

Bài tập phương trình hóa học lớp 10 về halogen là 1 phần kiến thức rất quan trọng trong chương trình Hóa học lớp 10. Sau đây, Chúng Tôi giới thiệu tới các em học sinh phần tóm tắt lý thuyết và phương pháp giải, ví dụ minh họa kèm bài tập vận dụng để làm bài tập phương trình hóa học lớp 10 về halogen.

I. Lý thuyết và Phương pháp giải Phương trình hóa học lớp 10 về halogen.

- Nắm rõ tính chất vật lý đặc trưng và tính chất hóa học của các halogen và hợp chất của chúng.

+ Halogen là những phi kim điển hình. Tính oxi hoá giảm dần đi từ F đến I. Các halogen đứng trước sẽ đẩy halogen đứng sau nó ra khỏi dung dịch muối halogen.

+ F trong tất cả các hợp chất chỉ có số oxi hoá 1 vì có độ âm điện lớn nhất. Các nguyên tố halogen còn lại còn có các số oxi hoá +1, +3, +5, +7.

+ Tính khử của HX tăng dần từ HF đến HCl đến HBr đến HI.

+ Tính axit của dung dịch HX tăng dần từ HF đến HCl đến HBr đến HI.

+ Tính axit của HXO₄ giảm dần từ HClO₄ đến HBrO₄ đến HIO₄ .

II. Ví dụ minh họa phương trình hóa học lớp 10 về halogen.

Ví dụ 1. Cân bằng các phản ứng oxi hóa  khử dưới đây:

a) Cl₂ + Ca(OH)₂  CaCl₂ + Ca(OCl)₂ + H₂O

b) KClO₃ + HCl  KCl + Cl₂ + H₂O

c) KOH + Cl₂  KCl + KClO₃ + H₂O

d) Cl₂ + SO₂ + H₂O  HCl + H₂SO4

e) Fe₃O₄ + HCl  FeCl₂ + FeCl₃ + H₂O

f) CrO₃ + HCl  CrCl₃ + Cl₂ + H₂O

Hướng dẫn:

a) 2Cl₂ + 2Ca(OH)₂  CaCl₂ + Ca(OCl)₂ + 2H₂O

b) KClO₃ + 6HCl  KCl + 3Cl₂ + 3H₂O

c) 6KOH + 3Cl₂  5KCl + KClO₃ + 3H₂O

d) Cl₂ + SO₂ + 2H₂O  2HCl + H₂SO₄

e) Fe₃O₄ + 8HCl  FeCl₂ + 2FeCl₃ + 4H₂O

f) 2CrO₃ + 12HCl  2CrCl₃ + 3Cl₂ + 6H₂O

Ví dụ 2: Hoàn thành các phương trình hóa học theo sơ đồ sau (ghi rõ điều kiện phản ứng).

Hướng dẫn:

a)1. MnO₂ + 4HCl  MnCl₂ + Cl₂ + 2H₂O
2. Cl₂ + SO₂ + 2H₂O  2HCl + H₂SO4
3. 2Na + 2HCl  2NaCl + H₂
4. 2NaCl + 2H₂O  H₂  + 2NaOH + Cl₂
5. Cl₂ + 2NaOH  NaCl + NaClO + H₂O

b)

1. Fe + HCl  FeCl₂ + H₂
2. FeCl₂ + NaOH  Fe(OH)₂ + NaCl
3. Fe(OH)₂ + 2HCl  FeCl₂ + 2H₂O
4. 2FeCl₂ + Cl₂  2FeCl₃
5. FeCl₃ + 3AgNO₃  Fe(NO₃)₃ + 3AgCl

III. Bài tập trắc nghiệm phương trình hóa học lớp 10 về halogen.

Câu 1. Viết phương trình hóa học của phản ứng thực hiện các biến hóa dưới đây, ghi tên các chất và điều kiện của phản ứng.

Đáp án:

(1 ) Cl₂ + 2NaOH  NaCl + NaClO + H₂O

(2) NaClO + 2HCl  NaCl + Cl₂ + H₂O

(3) Cl₂ + Ca(OH)₂ rắn  CaOCl₂ + H₂O

(4) CaOCl₂ + 2HCl  CaCl₂ + Cl₂ + H₂O

(5) 3Cl₂ + 6KOH  5KCl + KClO₃ + 3H₂O

(6) KClO₃ +6HCl  3Cl₂ + KCl + 3H₂O

Câu 2. Ta tiến hành sục khí Cl2 vào dung dịch KOH đặc, nóng, dư. Dung dịch thu được có các chất thuộc dãy nào?

A. KCl, KClO₃, Cl₂.

B. KCl, KClO₃, KOH, H₂O.

C. KCl, KClO, KOH, H₂O.

D. KCl, KClO₃.

Đáp án: B

3Cl₂+ 6 KOH  5KCl + KClO₃ + 3H₂O

Câu 3. Ta tiến hành sục khí Cl2 vào dung dịch KOH loãng, nguội, dư. Dung dịch thu được có các chất thuộc dãy nào?

A. KCl, KClO3, Cl₂.

B. KCl, KClO₃, KOH, H₂O.

C. KCl, KClO, KOH, H₂O.

D. KCl, KClO₃.

Đáp án: C

Cl₂+ 2 KOH  KCl + KClO + 3H₂O

Câu 4. Cho các chất sau: Zn (2), KOH (1), Zn (2), Ag (3), Al(OH)₃ (4), KMnO₄ (5), K₂SO₄ (6). Axit HCl tác dụng được với các chất:

A. (1), (2), (4), (5).

B. (3), (4), (5), (6).

C. (1), (2), (3), (4).

D. (1), (2), (3), (5).

Đáp án: A

HCl + KOH  KCl + H₂O

Zn + 2HCl  ZnCl₂ + H₂

Al(OH)₃ + 3HCl  AlCl₃ + 3H₂O

2KMnO₄ + 16HCl  5Cl₂ + 2KCl + 2MnCl₂ +8 H₂O

Câu 5. Cho các chất sau : Zn (1), CuO (2), Ag (3), Al(OH)₃ (4), KMnO₄ (5), FeS (6), MgCO₃ (7), AgNO₃ (8), MnO₂ (9), PbS (10). Axit HCl không tác dụng được với các chất :

A. (1), (2).

B. (3), (4).

C. (5), (10).

D. (3), (10).

Đáp án: D

Ag đứng sau H₂ trong dãy hoạt động hóa học  không tác dụng được với axit HCl và H₂SO₄ loãng.

PbS không phản ứng vì là muối không tan trong axit.

FeS cũng là muối không tan nhưng tan được trong axit.

*Một số lưu ý về muối sunfua

- Muối sunfua tan trong nước: K₂S, Na₂S, (NH₄)₂S, BaS,

- Muối sunfua không tan trong nước nhưng tan trong HCl, H₂SO₄ loãng: ZnS, FeS, MnS,

- Muối sunfua không tan trong nước và không tan trong HCl, H₂SO₄ loãng: PbS, CuS, Ag₂S, CdS, SnS, HgS

- Muối sunfua không tồn tại trong nước: MgS, Al₂S₃,

Câu 6. Cho các phản ứng:

(1) O₃ + dung dịch KI

(2) F₂ + H₂O -^to

(3) MnO₂ + HCl đặc -^to

(4) Cl₂ + dung dịch H₂S

Những phản ứng nào tạo ra đơn chất?

A. (1), (2), (3).

B. (1), (3), (4).

C. (2), (3), (4).

D. (1), (2), (4).

Đáp án: A

(1) O₃ + 2KI + H₂O  I₂ + O₂ + 2KOH

(2) 2F₂ + 2H₂O -^to O₂ + 4HF

(3) MnO₂ + 4HCl đặc -^to Cl₂ + MnCl₂ + 2H₂O

(4) 4Cl₂ + H₂S + 4H₂O  H₂SO₄ + 8HCl

Câu 7. Cho sơ đồ chuyển hóa:

Fe₃O₄ + dung dịch HI (dư)  X + Y + H₂O

Biết X và Y là sản phẩm cuối cùng của quá trình chuyển hóa. Các chất X và Y là :

A. Fe và I₂.

B. FeI₃ và FeI₂.

C. FeI₂ và I₂.

D. FeI3và I₂.

Đáp án: C

Fe₃O₄ + 8HI  3FeI₂ + I₂ + 4H₂O

Câu 8. Cho sơ đồ:

Viết các phản ứng xảy ra theo sơ đồ trên với X là NaCl.

Đáp án:

2NaCl (đp) 2Na + Cl₂

2Na + Cl₂  2NaCl

2Na + 2H₂O  2NaOH + H₂

Cl₂ + H₂  2HCl

NaOH + HCl  NaCl + H₂O

2NaOH + H₂SO₄  Na₂SO₄ + 2H₂O

2HCl + Ba(OH)₂  BaCl₂ + 2H₂O

Na₂SO₄ + BaCl₂  BaSO₄ + 2NaCl

Chúng Tôi hi vọng thông qua bài viết này, các em học sinh sẽ nắm vững kiến thức về tính chất đặc trưng của các halogen và hợp chất. Bên cạnh đó, các em cũng đã biết đến và ghi nhớ nhiều dạng, nhiều bài tập phương trình hóa học lớp 10 về halogen.

Chúc các em học tốt!