Danh sách bài học
Bài 1: Khái Niệm Lập Trình Và Ngôn Ngữ Lập Trình
Bài 2: Các Thành Phần Của Ngôn Ngữ Lập Trình
Bài 3: Cấu trúc chương trình
Bài 4: Một Số Kiểu Dữ Liệu Chuẩn
Bài 5: Khai Báo Biến
Bài 6: Phép Toán, Biểu Thức, Câu Lệnh Gán
Bài 7: Các Thủ Tục Chuẩn Vào Ra Đơn Giản
Bài 8: Soạn Thảo, Dịch, Thực Hiện Và Hiệu Chỉnh Chương Trình
Bài 9: Cấu Trúc Rẽ Nhánh
Bài 10: Cấu Trúc Lặp
Bài 11: Thực Hành Cấu Trúc Rẽ Nhánh
Bài 12: Thực Hành Cấu Trúc Lặp
Bài 13: Kiểu Dữ Liệu Danh Sách [Phần 1]
Bài 14: Kiểu Dữ Liệu Danh Sách [Phần 2]
Bài 15: Kiểu Dữ Liệu Danh Sách [Phần 3]
Bài 16: Kiểu Dữ Liệu Chuỗi
Bài 17: Kiểu Dữ Liệu Chuỗi [Phần 2]
Bài 18: Kiểu Dữ Liệu Chuỗi [Phần 3]
Bài 19: Thực Hành Kiểu Dữ Liệu Danh Sách
Bài 20: Thực Hành Kiểu Dữ Liệu Kiểu Chuỗi
Bài 21: Thao Tác Với Tệp
Video hướng dẫn
Mục tiêu bài học
- Hiểu chương trình là sự mô tả của thuật toán bằng một ngôn ngữ lập trình
- Biết cấu trúc của một chương trình: Cấu trúc chung và các thành phần
- Nhận biết được thành phần
Trong bài này được chia thành 3 nội dung:
1. Cấu trúc chung
[Phần khai báo]
Trong đó:
- Phần khai báo có thể có hoặc không [Tùy theo từng chương trình cụ thể].
- Phần thân chương trình bắt buộc phải có.
Chú ý:
- Dấu [] đại diện: Có thể có hoặc không.
- Dấu đại diện: Bắt buộc phải có.
- Có thể thay phần khai báo bằng một ghi chú về chương trình.
2. Các thành phần của chương trình
a] Phần khai báo
- Không phải khi nào cũng có phần khai báo.
- Chỉ khai báo khi chương trình có sử dụng đến thư viện chương trình con [module] nào đó.
Ví dụ:
import math: Khai báo thư viện math
Khai báo hằng, biến không nhất thiết phải khai báo ở đầu chương trình mà có thể khai báo bất cứ vị trí nào trong chương trình trước khi dùng biến.
b] Phần thân
Là các câu lệnh thực thi.
Các câu lệnh trong Python được viết theo định dạng mà một câu lệnh chỉ được viết trong một dòng duy nhất. Trình thông dịch coi "Ký tự dòng mới" là kết thúc của một lệnh.
Ví dụ:
import math: Khai báo thư viện math
Khai báo hằng, biến không nhất thiết phải khai báo ở đầu chương trình mà có thể khai báo bất cứ vị trí nào trong chương trình trước khi dùng biến.
b] Phần thân
print[a]; print[b]; print[c]
Là các câu lệnh thực thi..
Các câu lệnh trong Python được viết theo định dạng mà một câu lệnh chỉ được viết trong một dòng duy nhất. Trình thông dịch coi "Ký tự dòng mới" là kết thúc của một lệnh.
Chúng ta có thể viết nhiều câu lệnh trên mỗi dòng, nhưng nó không tốt vì nó làm giảm khả năng đọc code. Cố gắng tránh viết nhiều câu trong một dòng.
Tuy nhiên, bạn vẫn có thể viết nhiều dòng bằng cách chấm dứt một câu với sự trợ giúp của dấu ';'. Trong trường hợp này, dấu ';' được sử dụng như là dấu kết thúc một câu lệnh.
Ví dụ: a = 3; b = 4; c = a+b print[a]; print[b]; print[c]
c] Một số câu lệnh có thể rất dài và có lẽ sẽ buộc bạn phải cuộn màn hình sang trái và phải thường xuyên. Bạn có thể điều chỉnh code của mình theo cách mà không phải cuộn nhiều. Python cho phép bạn viết 1 câu lệnh trong nhiều dòng, còn được gọi là tiếp tục dòng. Đồng thời, tiếp tục dòng cũng tăng cường khả năng đọc code.
d] Các loại tiếp tục dòng: Có 2 loại:
Tiếp tục dòng ẩn
Tab '\t'
dòng mới '\N'
Đây là kỹ thuật đơn giản nhất trong việc viết một câu lệnh kéo dài nhiều dòng. Bất kỳ câu lệnh nào chứa dấu mở ngoặc đơn '[', dấu mở ngoặc vuông '[' hoặc dấu mở ngoặc nhọn được coi là không đầy đủ cho đến khi gặp phải tất cả dấu đóng ngoặc đơn, dấu đóng ngoặc nhọn. Đến lúc đó, câu lệnh có thể được ẩn tiếp tục vượt qua nhiều dòng mà không có lỗi.
Dấu gạch chéo ngược '\' được sử dụng để chỉ ra rằng một câu lệnh kéo dài hơn 1 dòng. Vấn đề cần lưu ý là dấu '\' phải là ký tự cuối cùng trong dòng đó, ngay cả dấu cách cũng không được phép.
Một chương trình đơn giản của
Python có thể chỉ có một dòng lệnh.
e] Khoảng trắng
Các ký tự khoảng trắng phổ biến nhất là:
Space " Tab '\t' dòng mới '\N'
Trình thông dịch Python hầu như không yêu cầu khoảng trắng và bỏ qua nó. Khi nơi một câu lệnh kết thúc và câu lệnh tiếp theo bắt đầu rõ ràng, khoảng trắng có thể được bỏ qua.
Tóm lại, Python không phân biệt phần khai báo và phần thân như trong C, Pascal,... Một chương trình đơn giản của Python có thể chỉ có một dòng lệnh.