HOA THIÊN LÝ LÀ GÌ?
Thiên lý có tên khoa học Telosma cordata [Burm. F] Merr, là dây leo quấn, thường trồng leo lên giàn, cành non có lông mịn, mủ trắng, lá có phiến hình tim, hoa ăn được, thuộc họ thiên lý [Asclepiadaceae]. Trong khi đó cây dạ lý hương, có tên khoa học Cestrum nocturnum L., là cây bụi, thân nhỏ [tiểu mộc], hoá gỗ, thuộc họ cà [Solanaceae], hoa thơm nồng lúc chiều tối, không ăn được. Sự nhầm lẫn trong tên gọi hai loại hoa này có lẽ do tên địa phương, vì miền Bắc có nơi gọi thiên lý là dạ lý hương, dạ lài hương…
Tác dụng chữa bệnh của hoa thiên lý
Chữa trĩ ngoại
Lá thiên lý [chọn lá non và bánh tẻ] 100 g, muối ăn 5 g. Lá thiên lý rửa sạch, giã nhỏ với muối, thêm chừng 30 ml nước cất, lọc qua vải gạc.
Dùng nước này tẩm vào bông, đắp lên chỗ lòi dom [sau khi đã rửa sạch bằng thuốc tím]; sau đó băng lại như đóng khố.
Ngày làm 1-2 lần, thường sau 3-4 ngày thì khỏi.
Chữa chứng mất ngủ
Lấy 30 g hoa thiên lý, 10 g hoa nhài, 15 g tâm sen. Các vị trên sắc kỹ lấy nước uống trong ngày. Dùng 3-5 ngày.
Chữa chứng hoa mắt, chóng mặt
Hoa thiên lý, bạch cúc mỗi vị 10 g; lá đinh lăng, rau má mỗi vị 8 g; ngải cứu 12 g rửa sạch, sắc uống ngày một thang, chia làm ba lần/ngày. Dùng liền năm ngày.
Chữa chứng đau người, nhức xương
Hoa thiên lý xào thịt bò hoặc luộc chấm muối vừng ăn hằng ngày.
Trong hoa thiên lý rất giàu khoáng chất và vitamin có lợi cho cơ thể như vitamin A, C, B1, B2, sắt, phốt pho, kẽm…. Hơn nữa, không chỉ có hoa thiên lý mới ăn được mà cả ngọn và lá non của cây cũng đều rất ngon và bổ. Hoa thiên lý có vị ngọt nhẹ và mát, vậy nên vào mùa hè ăn hoa thiên lý sẽ giúp giải nhiệt, phòng ngừa rôm sẩy ở trẻ và tăng cường sức đề kháng cho người già,…
Bên cạnh đó, cách trồng hoa thiên lý cũng rất đơn giản và không mất quá nhiều công chăm sóc.
Vì vậy, các chị em còn chần chờ gì nữa mà không học ngay cách trồng?
1. Chuẩn bị
- Dụng cụ trồng: Thùng xốp hoặc chậu cây có đục lỗ bên dưới, rộng ít nhất 30cm và có độ sâu 60cm,...
- Đất trồng: Đất thịt pha cát
- Phân bón: Phân hoai mục, phân gà, phân trùn quế, vỏ trấu, xơ dừa…
- Cây giống: Chuẩn bị những dây thiên lý bánh tẻ, thân to.
- Túi nilon
Xem thêm: Những Loại Phân Hữu Cơ Bạn Có Thể Làm Tại Nhà
2. Cách trồng hoa thiên lý
Cắt dây hoa thiên lý đã chuẩn bị sẵn thành từng đoạn dài khoảng 20-25 cm. Chấm hai đầu dây hoa thiên lý vừa cắt vào hỗn hợp tro bếp hoặc tàn hương trước khi đem đi trồng để chúng không bị chảy nhựa, mất nước.
Sau đó, trộn đất đã chuẩn bị sẵn với phân hoai mục, để khoảng 3 ngày rồi mới tiến hành giâm cành.
Cho đất vào các túi nilon để tạo các bầu đất rồi cắm những cành giống đã chuẩn bị vào đó. Lưu ý, không nên cắm hết cành giống vào trong đất mà nên trừ lại khoảng 2 mắt [khoảng 5cm]. Sau đó phun tưới ẩm cho toàn bộ bầu đất.
Đặt các bầu giống ở nơi râm mát, kín gió để kích thích cành đâm rễ và chồi mới. Một tuần sau, các cành giâm sẽ bắt đầu ra rễ, có chồi non mới từ các đốt trên thân.
Sau khoảng 2 tuần bạn hãy lấy các bầu cây đặt vào chậu, thùng xốp hoặc hố đất. Sau đó, lấp đất lên vun cho chặt gốc, bổ sung rơm rạ, mùn mục, tro trấu phủ quanh gốc dây mới trồng. Sau đó tưới nước cho cây.
Dùng những cọc tre hay gỗ có chiều cao từ 1-1,5m cắm sát gần thân cây thiên lý rồi cột dây vào cọc để giúp dây thiên lý có điểm tựa trong thời gian đầu.
Xem thêm: 11 Điều Bạn Cần Làm Để Bảo Vệ Vườn Khi Có Mưa Lớn
3. Chăm sóc
Khi mới bắt đầu trồng cây vào chậu, bạn cần tưới nước mỗi ngày 2 lần và che phủ tạo bóng râm trong 1 tuần đầu để dây hoa thiên lý hồi sức. Sau đó có thể tưới nước cách 2-3 ngày một lần. Phải đảm bảo giữ độ ẩm cho đất để cây phát triển tốt, đặc biệt là vào giai đoạn cây sắp ra hoa.
Khi trồng hoa thiên lý được 2 tuần thì bón lót cho cây bằng phân hữu cơ, phân trùn quế, phân gà… Cứ 15-20 ngày tiến hành bón 1 đợt.
Sau khi trồng khoảng 20 ngày, cây sẽ mọc rất nhanh, vì vậy bạn cần tiến hành làm giàn cho cây. Bạn có thể làm giàn chữ A hoặc làm giàn giống như giàn bầu, đậu cove…
Nên tỉa bớt lá già, cành rậm rạp cho cây và khi dây thiên lý mọc tỏa ra khắp giàn bạn cần chủ động dẫn nhánh trải đều trên mặt giàn để tránh các dây leo chồng chéo lên nhau. Kiểm tra cắt tỉa bớt các lá già, cành rậm rạp để hạn chế sâu bệnh và rầy rệp gây hại.
Ngoài các loại sâu rệp ra thì cây thiên lý còn có thể mắc bệnh nấm ở trên thân và lá. Để xử lý sâu bệnh hại cây, bạn pha nước vôi và đem quét vào những dây có biểu hiện nấm bệnh.
Xem thêm: Cách Tạo Thuốc Trừ Sâu Đơn Giản Bạn Có Thể Làm Tại Nhà
4. Thu hoạch
Chỉ sau 3 tháng trồng là bạn có thể thu hoạch hoa thiên lý. Khi thu hoạch, bạn nên ngắt hái chùm hoa và lá non vào buổi sáng.
Hoa thiên lý được trồng trong chậu.
Khi thu hoạch, bạn cũng nên tỉa bớt các lá và ngọn già, gốc chùm hoa già. Nếu trồng tại nhà thì thông thường cây thiên lý sẽ cho thu hoạch 3 ngày một lần. Nếu chăm sóc tốt, hoa thiên lý có thể cho thu hoạch từ 4-6 năm.
Một số điều cần biết khi trồng hoa thiên lý
Cây thiên lý khá dễ trồng, chỉ cần trồng 1 lần thì có thể thu hoạch được nhiều vụ trong nhiều năm liên tiếp. Mọi người có thể trồng hoa thiên lý ở ruộng hoặc nếu trồng tại nhà thì cũng có thể sử dụng các loại thùng xốp hay xô chậu có kích thước rộng ít nhất 30cm và có độ sâu 60cm để trồng dây thiên lý.
Thiên lý là loại cây thân dây ưa sáng, ưa ẩm và cần được tưới nhiều nước nhưng lại chịu rét kém và không chịu được ngập úng vào điều kiện mưa nhiều. Thời điểm thích hợp nhất để trồng cây thiên lý là vào vụ mùa xuân. Nhiệt độ tốt nhất là khoảng 20 - 35°C.
Chúc các bạn thành công với cách trồng hoa thiên lý đơn giản trên!
--------------------------------------------------------------------
Liên hệ đặt mua lá bạc hà tươi Hoặc CHẬU CÂY BẠC HÀ TRỒNG SẴN:
Shop: Yêu Trồng Cây - Cung cấp lá bạc hà tươi ở TP. HCM
Địa chỉ: 2225 Phạm Thế Hiển, P6, Quận 8, Hồ Chí Minh
Hotline đặt hàng: 0378939209
[có chiết khấu khi mua số lượng lớn]
Ship và giao hàng trong ngày tại TP. Hồ Chí Minh
Tìm kiếm thêm thông tin trên Yêu Trồng Cây
Tổng hợp và Biên tập từ nhiều nguồn bởi Admin Trần Thanh Tùng
Thiên lý là cây ưa ẩm, ưa sáng, sinh sản vô tính và hữu tính. Nhiệt độ tối thiểu là 20 – 350C; chịu rét kém, nhiệt độ không khí dưới 10oC cây sẽ không phát triển. Thiên lý là cây thích vươn lên cao theo chiều thẳng đứng, thích nơi nhiều nắng, gió.
Cây thiên lý là loại cây dây leo, ra hoa thành từng chùm. Hoa thiên lý được dùng làm rau ăn. Người ta dùng hoa thiên lý để nấu canh cua, ăn với lẩu hoặc sào với các loại thịt. Rau thiên lý có vị ngọt tương tự như nêm bột ngọt, nên khi chế biến làm các món thức ăn người ta không cần nêm bột ngọt mà món ăn vẫn có vị ngọt vừa miệng và hấp dẫn. Thiên lý còn là cây làm cảnh và cho bóng mát. trước nhà mà có giàn thiên lý vừa có cảnh quan mát mẻ, vừa toả hương thơm ngát thật dễ chịu. Thiên lý là cây ra hoa kéo dài và liên tục, nên nếu trồng kinh doanh cần phải làm giàn riêng và có độ bền chắc chắn.
Hiện nay chưa có một tài liệu nào hưóng dẫn về kỹ thuật trồng cây hoa thiên lý, nên dựa vào kinh nghiệm của bản thân là người đã trồng đã từng trồng loại cây này để trao đổi cùng bà con nông dân, những người muốn trồng thiên lý.
1. Chuẩn bị cọc:
Cọc được đổ bằng beton bên trong có 3-4 cọng sắt [loại sắt 6], nếu cọc làm không chắc thì sau này khi căng dây kẽm và khi giàn nặng sẽ bị gãy.
2. Làm giàn:
Tuỳ theo diện tích đất trồng để bố trí giàn:
-Nếu đất rộng từ 1000m2 trở lên thì nên bố trí giàn thành băng để dễ chăm sóc và thu hoạch. Bố trí giàn theo hướng Đông Tây, giàn cách giàn 1m, chiều rộng của giàn từ 5-8m, chiều cao từ 1,6 –1,7m [đừng cao quá và cũng đừng thấp quá đối với người phải thường xuyên đi dưới giàn để thu hoạch hoa, vì đặc điểm của thiên lý thường ra hoa phía dưới giàn nhiều hơn, còn số hoa phía trên giàn thì có thể bắc ghế vạch lỗ chui lên để hái. Khoảng cách cọc từ 3,5 – 4m một cọc, chôn cọc hai dãy ở hai mép giàn, sau đó dùng dây kẽm căng đan xen ngang, dọc để làm giàn cho dây leo.
3. Chuẩn bị hom và trồng:
Dùng những đoạn dây bánh tẻ [không già quá và cũng không non quá] làm hom, cắt mỗi hom dài khoảng 1m, khoanh tròn phần phía dưới, chừa lại khoảng 1-2 mắt phía trên. Có thể xử lý hom bằng cách phun kích thích sinh trưởng Atonik để kích thích nhanh ra rễ. Nếu trong vườn đã có sẵn giàn thiên lý thì ta có thể dùng những dây lươn mọc gần gốc, vùi đoạn sát gốc xuống đất, khoảng 15-20 ngày sau rễ mọc nhiều, ta có thể cắt tách rời khỏi cây mẹ đem trồng.
Chú ý khi trồng bứng luôn cả đất và rễ thì cây đỡ mất sức, trồng đảm bảo tỷ lệ sống cao hơn.
– Bố trí hố trồng: Hố trồng được đào vào giữa giàn để dây toả ra bốn bên hoặc nếu bố trí hai bên mép giàn thì phải bố trí trồng so le để dây thiên lý bò dàn đều khắp giàn, không bị chồng lên nhau. Khoảng cách nên 3-4m bố trí một hố, mỗi hố trồng khoảng 2 – 3 hom. Hố trồng: Được đào sâu khoảng 40cm, rộng, dài 0,5m-1m, đổ phân chuồng hoai, càng nhiều càng tốt, trộn với phân DAP, phân vi sinh, thuốc trừ nấm [Zineb hoặc copper Zine…] và một lượng đất mặt vừa phải. Toàn bộ hỗn hợp trộn đó được cho xuống hố [xấp xỉ với miệng hố], sau đó moi lỗ đặt phần khoanh tròn của hom xuống lấp đất chừa 1-2 mắt nằm phía trên mặt đất và nén chặt, tưới nước đủ ẩm, cắm cọc xung quanh và dùng lá chuối buộc che nắng bên trên. Phải thường xuyên tưới đảm bảo đủ độ ẩm. Làm như vậy chỉ khoảng 7-10 ngày sau các mắt trên mặt đất của hom sẽ nảy mầm. Cần phải bảo vệ các mầm này thật kỹ để khi cây bắt đầu leo lên giàn thì chọn những chồi tốt nhất để làm giây cái, những dây nhỏ không đạt yêu cầu thì cắt bỏ. Khi dây leo lên đến sát giàn thì bấm ngọn để cây cho cành cấp 1. Khi cành cấp 1 được khoảng 8-10 lá thì bấm ngọn tiếp để cho ra cành cấp 2, và khi cành cấp 2 được 8-10 lá thì bấm tiếp để cho ra cành cấp 3 và cứ tiếp tục cho đến khi dây leo kín giàn.
Rễ thiên lý là loại rễ ăn cạn nên khi bón phân không cần xới xáo, chỉ cần rải phân và sau đó phủ lên một lớp mùn và phủ lá khô là được. Phân bón dùng cho thiên lý chủ yếu là phân chuồng hoai, bổ sung thêm NPK 20-20-15 hoặc 16-16-8. Bình quân 1 tháng bổ sung phân chuồng 1 lần khoảng 5-10 kg / gốc, đồng thời bón kết hợp khoảng 150 – 200g NPK trên 1 gốc.
Nhu cầu về nước: Thiên lý không chịu được úng nhưng nếu bị khô hạn thì cây phát triển cằn cỗi và cho năng suất thấp. Thường xuyên tưới giữ ẩm cho gốc. buổi trưa nắng cần tưới phun lên khắp giàn để hạ nhiệt độ và làm giảm bốc thoát hơi nước qua lá.
Về sâu hại: Qua nhiều năm trồng thiên lý cho thấy sâu hại chủ yếu là rầy mềm và bọ trĩ thường xuất hiện vào những tháng nắng nóng. Cần quan sát thường xuyên để phát hiện và kịp thời phun thuốc khi rệp, bọ trĩ mới xuất hiện để tránh lây lan. Thường xuyên cắt tỉa bớt những lá già và lá ở những chỗ dây leo chồng lên nhau rậm rạp. làm cho giàn thông thoáng, hạn chế rầy và sâu bệnh khác phát triển đồng thời kích thích cây cho hoa nhiều hơn. Việc tưới phun trên lá cũng hạn chế sự phát triển của bọ trĩ.
Vào những tháng có ngày ngắn [từ tháng 10-12 al] để đảm bảo cho cây ra hoa đều và đạt năng suất ổn định, ngoài việc đảm bảo chế độ bón phân và tưới nước, người ta còn mắc thêm bóng đèn tròn rải rác phía trên giàn thiên lý để kích thích cho cây ra hoa. Thời gian thắp đèn khoảng 4-5 giờ một đêm, chia làm 2 lần: Buổi tối từ 19 giờ đến 22 giờ và 3 giờ đến 5 giờ sáng hôm sau. Thu hoạch khi chùm nụ hoa gần nở [khoảng 1 ngày trước khi nở hoa]. Nếu thu hoạch buổi chiều thì khi đem về nhà nên rải ra và để trong bóng tối sẽ hạn chế hoa nở.
Thiên lý là cây lưu niên, nếu chăm sóc tốt, trồng một lần có thể cho thời gian kinh doanh từ 3-4 năm. Hàng năm vào khoảng tháng 11-12, tuỳ theo sức sinh trưởng phát triển của giàn thiên lý, nếu thấy dây leo rậm rạp, cành nhánh nhỏ thì có thể tiến hành cắt bỏ những cành nhánh phụ, để lại bộ khung và cây sẽ cho ra những nhánh mới và tiếp tục ra hoa.
Chúc bà con thành công!
Rất mong được cộng tác với Quí vị khách hàng trên toàn quốc.
Mọi chi tiết xin liên hệ: TRUNG TÂM CHUYỂN GIAO CÔNG NGHỆ VÀ HỢP TÁC TRANG TRẠI VIETGRAP
Địa chỉ trụ sở giao dịch tại Miền Bắc: TT Trâu Quỳ – Gia Lâm – Hà Nội
HOTLINE – 0432161283/ 0942760699
Email:
Website chính: //viencaygiongtrunguong.com/
CHẤT LƯỢNG VÀ UY TÍN XÂY DỰNG NÊN THƯƠNG HIỆU