Ghi nhận doanh thu như thế nào cho đúng cách và đúng thời điểm? Ngay sau đây Ketoandongnai sẽ hướng dẫn bạn chi tiết thời điểm ghi nhận doanh thu và điều kiện ghi nhận doanh thu theo các quy định mới nhất!
Doanh thu là gì?
Theo Điều 56, Thông tư 133/2016/TT-BTC thì các nguyên tắc kế toán doanh thu được định nghĩa như sau:
Doanh thu là lợi ích kinh tế thu được làm tăng vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp trừ phần vốn góp thêm của các cổ đông. Thời điểm ghi nhận doanh thu là tại thời điểm giao dịch phát sinh, khi chắc chắn thu được lợi ích kinh tế được xác định theo giá trị hợp lý của các khoản được quyền nhận, không phân biệt đã thu tiền hay sẽ thu được tiền.
Doanh thu và chi phí tạo ra khoản doanh thu đó trên thực tế sẽ cần phải được ghi nhận một cách đồng thời theo nguyên tắc phù hợp. Tuy nhiên trong một số trường hợp cụ thể, nguyên tắc phù hợp của việc ghi nhận doanh thu và chi phí tạo ra khoản doanh thu có thể xung đột với nguyên tắc thận trọng trong kế toán, thì kế toán sẽ cần phải căn cứ vào chất bản chất và các Chuẩn mực kế toán để nhằm mục đích có thể thông qua đó phản ánh giao dịch một cách trung thực, hợp lý.
\>> Xem thêm: SO SÁNH SỰ KHÁC BIỆT GIỮA DOANH THU VÀ THU NHẬP
Điều kiện ghi nhận doanh thu
Về cơ bản, doanh thu được ghi nhận khi đồng thời thỏa mãn các điều kiện:
- Đã chuyển giao phần lớn rủi ro và lợi ích gắn liền với quyền sở hữu hàng hóa cho người mua.
- Không còn nắm giữ quyền quản lý hàng hóa như người sở hữu hoặc quyền kiểm soát hàng hóa.
- Doanh thu được xác định tương đối chắc chắn
- Đã thu được hoặc sẽ thu được lợi ích kinh tế từ giao dịch bán hàng
- Xác định được chi phí liên quan đến giao dịch bán hàng
Việc ghi nhận doanh thu phải được thực hiện theo đúng quy định của Bộ Tài chính. Tùy theo lĩnh vực mà chúng ta sẽ có những điều kiện ghi nhận doanh thu khác nhau như sau:
Doanh thu bán hàng
Các điều kiện cơ bản để ghi nhận doanh thu bán hàng trong doanh nghiệp như sau:
- Doanh nghiệp phải đã chuyển giao phần lớn rủi ro cũng như lợi ích gắn liền với quyền sở hữu sản phẩm, hàng hóa cho các chủ thể là người mua.
- Doanh nghiệp đó không còn nắm giữ quyền quản lý hàng hóa như người sở hữu hay quyền kiểm soát hàng hóa.
- Doanh thu được xác định tương đối chắc chắn.
- Doanh nghiệp đã hoặc sẽ thu được lợi ích kinh tế từ giao dịch bán hàng.
- Doanh nghiệp cần xác định được các chi phí liên quan đến giao dịch bán hàng
Doanh thu cung cấp dịch vụ
Điều kiện ghi nhận doanh thu với việc cung cấp dịch vụ:
- Với cung cấp dịch vụ thì doanh thu được ghi nhận khi doanh thu được xác định tương đối chắc chắn.
- Doanh nghiệp đã hay sẽ thu được lợi ích kinh tế từ giao dịch cung cấp dịch vụ đó.
- Xác định được phần công việc đã hoàn thành vào thời điểm lập báo cáo.
- Xác định được chi phí phát sinh cho giao dịch cũng như chi phí để nhằm mục đích có thể hoàn thành giao dịch cung cấp dịch vụ đó.
Doanh thu từ hợp đồng kinh tế
Doanh thu từ hợp đồng kinh tế là trường hợp ghi nhận doanh thu phức tạp hơn vì hợp đồng kinh tế có thể sẽ bao gồm nhiều giao dịch. Chính vì thế doanh nghiệp cần nắm rõ được các giao dịch để ghi nhận doanh thu tại thời điểm giao dịch phát sinh.
Các trường hợp ghi nhận doanh thu từ hợp đồng kinh tế gồm:
- Nếu hợp đồng kinh tế đưa ra quy định cụ thể về việc bán hàng cũng như hợp đồng kinh tế cung cấp dịch vụ sau bán hàng [ngoài điều khoản bảo hành thông thường], doanh nghiệp sẽ cần phải ghi nhận riêng doanh thu bán hàng và doanh thu cung cấp dịch vụ.
- Nếu hợp đồng quy định bên bán hàng chịu trách nhiệm lắp đặt sản phẩm, hàng hóa cho người mua thì khi đó, doanh thu chỉ được ghi nhận sau khi việc lắp đặt được thực hiện xong.
- Nếu doanh nghiệp có nghĩa vụ phải cung cấp cho người mua hàng hóa, dịch vụ miễn phí hay chiết khấu, giảm giá, kế toán chỉ ghi nhận doanh thu đối với hàng hóa, dịch vụ phải cung cấp miễn phí đó cho đến khi đã thực hiện nghĩa vụ với người mua.
Doanh thu từ việc bán bất động sản
Điều kiện ghi nhận doanh thu từ việc bán bất động sản như sau:
- Bất động sản đã được hoàn thành toàn bộ cũng như bàn giao cho người mua, doanh nghiệp đã chuyển giao rủi ro và lợi ích gắn liền với quyền sở hữu bất động sản cho người mua.
- Doanh nghiệp không còn nắm giữ quyền quản lý bất động sản như người sở hữu bất động sản hay quyền kiểm soát bất động sản.
- Doanh thu được xác định tương đối chắc chắn.
- Doanh nghiệp đã thu được hay sẽ thu được lợi ích kinh tế từ giao dịch bán bất động sản.
- Xác định được chi phí liên quan đến giao dịch bán bất động sản.
Các trường hợp ghi nhận doanh thu khác
Ngoài những trường hợp trên thì trong một số trường hợp khác việc ghi nhận doanh thu cũng cần tuân thủ các điều kiện tương ứng như sau:
- Đối với hàng hóa nhận bán đại lý, ký gửi theo phương thức bán đúng giá hưởng hoa hồng, doanh thu của doanh nghiệp trong trường hợp này sẽ chính là phần hoa hồng bán hàng mà doanh nghiệp được hưởng.
- Đối với hoạt động dịch vụ ủy thác xuất nhập khẩu, doanh thu của doanh nghiệp trong trường hợp này sẽ chính là phí ủy thác đơn vị được hưởng.
- Còn đối với đơn vị nhận gia công vật tư, hàng hóa, doanh thu của doanh nghiệp trong trường hợp này chính là số tiền gia công thực tế được hưởng, không bao gồm giá trị vật tư, hàng hóa nhận gia công.
- Trường hợp bán hàng theo phương thức trả chậm, trả góp, doanh thu của doanh nghiệp được xác định theo giá bán trả tiền ngay.
Thời điểm ghi nhận doanh thu
Bên cạnh việc tuân thủ các điều kiện ghi nhận doanh thu thì doanh nghiệp cần ghi nhận doanh thu đúng thời điểm. Thời điểm ghi nhận doanh thu sẽ khác nhau theo từng trường hợp và cần được ghi nhận tại đúng thời điểm giao dịch phát sinh, khi chắc chắn thu được lợi ích kinh tế.
Những trường hợp phổ biến để ghi nhận doanh thu như sau:
Doanh thu cung cấp dịch vụ
Thời điểm xác định doanh thu chịu thuế là thời điểm hoàn thành việc cung ứng dịch vụ hoặc thời điểm viết hóa đơn dịch vụ. [Nếu thời điểm viết hóa đơn xảy ra trước thì lấy thời điểm viết hóa đơn, trừ dịch vụ vận tải hàng không].
Doanh thu từ hoạt động thương mại
Trong trường hợp doanh thu hoạt động thương mại thì thời điểm ghi nhận doanh thu là thời điểm chuyển giao quyền sở hữu, quyền sử dụng hàng hóa cho các chủ thể là người mua.
Doanh thu từ việc bán bất động sản
Khi bàn giao bất động sản thì ghi nhận doanh thu tính thuế thu nhập doanh nghiệp, quyết toán lại thuế và ghi nhận chi phí liên quan hoạt động bán bất động sản được trừ theo mức khống chế theo quy định vào năm đầu tiên bàn giao bất động sản đó.
Doanh thu bán hàng xuất khẩu
Thời điểm ghi nhận doanh thu bán hàng xuất khẩu là thời điểm chuyển giao mọi rủi ro, chịu trách nhiệm về hàng hóa từ người bán [xuất khẩu] sang người mua [nhập khẩu], được xác định tùy thuộc vào từng điều kiện cơ sở giao hàng được quy định trong các điều kiện thương mại quốc tế.
Doanh thu từ hoạt động xây lắp
Trong trường hợp doanh thu hoạt động thương mại thì thời điểm xác định thuế giá trị gia tăng của hoạt động xây lắp là thời điểm nghiệm thu, bàn giao công trình, hạng mục công trình, khối lượng xây dựng, lắp đặt hoàn thành không phân biệt đã thu được tiền hay chưa thu được tiền chính.
Trên đây Ketoandongnai đã hướng dẫn bạn chi tiết các điều kiện ghi nhận doanh thu và thời điểm để ghi nhận doanh thu cho từng trường hợp. Bạn đã nắm rõ cách ghi nhận doanh thu cho doanh nghiệp hay chưa?
Liên hệ ngay Ketoandongnai nếu bạn cần tư vấn hướng dẫn chi tiết các ghi nhận doanh thu, hạch toán các hoạt động kế toán doanh nghiệp. Hoặc nếu bạn đang tìm kiếm một dịch vụ kế toán Đồng Nai chuyên nghiệp, trọn gói để thay mặt doanh nghiệp thực hiện mọi nhiệm vụ kế toán doanh nghiệp bao gồm: ghi sổ sách, lập báo cáo tài chính, lập kế hoạch thuế, hạch toán các hoạt động kế toán doanh nghiệp, xử lý bảng lương…
Gọi tới hotline: 0918.535956 [Mr.Việt] – 0916.535956 để đội ngũ chuyên gia, kế toán viên, kiểm toán viên giàu kinh nghiệm của Ketoandongnai hỗ trợ bạn ngay nhé!