Nhà chung cư ở được bao lâu

Quy định 50 năm là thời hạn giao đất của Nhà nước cho các chủ đầu tư để triển khai dự án. Quy định này nhằm mục đích phòng ngừa trường hợp một số chủ đầu tư được giao đất quá lâu mà vẫn không chịu triển khai dự án, gây ra sự lãng phí quỹ đất.

Còn sau khi dự án chung cư, nhà ở xã hội đã được triển khai, diện tích đất sẽ thuộc sở hữu của các chủ sở hữu căn hộ chung cư, được sử dụng ổn định và lâu dài. Khoản 1 Điều 99 Luật Nhà ở 2014 quy định, thời hạn sử dụng nhà chung cư phải được xác định theo cấp công trình xây dựng, cũng như kết luận kiểm định chất lượng của cơ quan quản lý nhà ở.

Nhà chung cư ở được bao lâu

Khi chung cư nhà ở xã hội xuống cấp có được tiếp tục sử dụng không?

Theo quy định hiện hành, khi nhà chung cư hết niên hạn sử dụng theo quy định của pháp luật về xây dựng hoặc bị hư hỏng nặng, có nguy cơ sập đổ, không bảo đảm an toàn cho người sử dụng thì cơ quan quản lý nhà ở cấp tỉnh phải tổ chức kiểm định chất lượng công trình nhà chung cư này để xử lý.

Chủ sở hữu được tiếp tục sử dụng theo thời hạn ghi trong kết luận kiểm định, trừ trường hợp nằm trong khu vực được tỉnh, thành phố phải thực hiện cải tạo, hoặc được tất cả các chủ sở hữu thống nhất phá dỡ để xây dựng lại nhà chung cư mới thông qua Hội nghị nhà chung cư.

Cơ quan quản lý nhà ở cấp tỉnh phải ban hành kết luận kiểm định chất lượng. Chủ sở hữu nhà chung cư có trách nhiệm phá dỡ để cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư mới hoặc bàn giao cho cơ quan có thẩm quyền để phá dỡ và xây dựng công trình khác.

Khi nhà chung cư thuộc diện phá dỡ để xây dựng lại, các chủ sở hữu của chung cư sẽ được chủ đầu tư dự án lo chỗ ở tạm thời hoặc thanh toán tiền để người được tái định cư tự lo chỗ ở trong thời gian cải tạo, xây dựng lại.

Nhà chung cư ở được bao lâu

Việc bố trí tái định cư cho các chủ sở hữu có nhà chung cư thuộc diện phá dỡ để cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư được thực hiện như sau:

  • Trường hợp chủ sở hữu không có nhu cầu tái định cư tại chỗ thì tùy theo điều kiện cụ thể của địa phương mà được bố trí nhà ở, đất ở tái định cư;
  • Trường hợp chủ sở hữu có nhu cầu tái định cư tại chỗ thì được bố trí nhà ở mới có diện tích tối thiểu bằng hoặc lớn hơn diện tích nhà ở cũ.
  • Trường hợp Nhà nước đầu tư cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư mà có chênh lệch về giá trị giữa nhà ở cũ và nhà ở mới thì việc thanh toán giá trị chênh lệch được thực hiện theo phương án bố trí tái định cư đã được phê duyệt; nếu doanh nghiệp kinh doanh bất động sản và chủ sở hữu thỏa thuận đầu tư cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư thì việc thanh toán giá trị chênh lệch được thực hiện theo thỏa thuận giữa các bên.

Ví dụ về chung cư xuống cấp phải cải tạo lại: 

Nhà chung cư ở được bao lâu

Dự án căn hộ nhà ở xã hội Mỹ Tho Victoria premium đưa vào sử dụng 2021, đến năm 2091 xuống cấp

Việc tháo dỡ chung cư Mỹ Tho được thực hiện theo quyết định của UBND TP. Mỹ Tho, sau khi được sự đồng thuận của 100% hộ cư sân sống trong chung cư.

Với các cư dân muốn được ở tại đây, sẽ được cấp lại căn hộ mới bằng hoặc lớn hơn căn hộ cũ sau khi chung cưu được xây dưng lại

Với các cư dân không muốn ở tại vị trí này nữa, sẽ được bố trí tái định cư ở một nơi khác.

Minh Triết s/t

Thời hạn sử dụng chung cư là chủ đề nóng đang được rất nhiều người quan tâm hiện nay. Ở TP.HCM để sở hữu một căn nhà phố rất đắt đỏ, nên nhiều gia đình trẻ lựa chọn ở chung cư để tiết kiệm chi phí và đảm bảo an ninh, tiện ích hơn. Tuy vậy, nhiều gia đình đang rất bỡ ngỡ vì khi xem thông tin trên mạng là nhà ở chung cư chỉ sỡ hữu được 50 năm, thật hư như thế nào, mời bạn đọc tham khảo bài viết này để hiểu rõ hơn vấn đề trên.

Thời hạn sử dụng chung cư theo quy định hiện hành

Đa số người mua căn hộ chung cư đều nghĩ rằng, sở hữu nhà chung cư vĩnh viễn, và khi về già sẽ để lại cho con cháu sinh sống. Tuy nhiên, nhà chung cư chỉ có thời hạn sử dụng một thời gian nhất định. Khái niệm sở hữu vĩnh viễn chỉ là phần khu đất xây dựng chung cư mà thôi.

Quy định trong Luật Nhà ở hiện hành thì không có thời gian cụ thể sở hữu nhà ở chung cư trong bao lâu, tuy nhiên theo Dự thảo Luật Nhà ở được Bộ Xây dựng đề xuất “Đối với trường hợp nhà nước giao đất, cho thuê đất để xây dựng nhà ở chung cư để mua bán, cho thuê, thì thời gian sỡ hữu là 70 năm”. Việc quy định thời hạn sử dụng nhà chung cư được quy định rõ trong bộ Luật Nhà ở năm 2014, nhưng nhiều người mua nhà không quan tâm nhiều đến điều này.

Khi chung cư “hết date” xử lý như thế nào ?

Thường thì nhà ở chung cư chỉ sử dụng được khoảng một thế hệ đời người. Sau nhiều năm tháng chung cư sẽ xuống cấp hay còn gọi là “hết date”, nhiều người lo lắng không biết sẽ đi đâu về đâu khi chung cư bị xuống cấp. Vậy chủ đầu tư sẽ xử lý như thế nào cho thấu tình đạt lý ?

Khi nhà ở chung cư hết niên hạn sử dụng theo quy định của pháp luật về xây dựng hoặc bị hư hỏng nặng, có nguy cơ sập đổ, không bảo đảm an toàn cho người sử dụng thì cơ quan quản lý nhà ở cấp tỉnh phải tổ chức kiểm định chất lượng công trình nhà chung cư này để xử lý theo quy định sau đây:

  • Trường hợp nhà ở chung cư còn bảo đảm chất lượng và an toàn cho người sử dụng thì chủ sở hữu được tiếp tục sử dụng theo thời hạn ghi trong kết luận kiểm định.
  • Trường hợp nhà chung cư bị hư hỏng nặng, có nguy cơ sập đổ, không còn bảo đảm an toàn cho người sử dụng. Chủ đầu tư có trách nhiệm phá dỡ để cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư mới hoặc bàn giao cho cơ quan có thẩm quyền để phá dỡ và xây dựng công trình khác.

Khi nhà ở chung cư hết thời hạn sử dụng, chủ đầu tư sẽ phải đập đi, cải tạo và xây mới hoặc bàn giao lại cho cơ quan chức năng. Nhưng câu chuyện xây mới nhà ở chung cư là một bài toán rất khó đối với các chủ đầu tư. Trước kia, Bộ Xây dựng và các chuyên gia đã tính đến vấn đề này và đưa ra đề xuất là phải chuyển thời hạn sử dụng đất để xây dựng chung cư từ vô thời hạn thành có thời hạn cụ thể. Thời hạn này bằng thời hạn sử dụng nhà ở chung cư, chủ đầu tư khi bán cho người dân cũng phải nêu rõ thời hạn đó trong hợp đồng. Hết thời hạn thì người dân phải chuyển đi nơi khác để ở.

Thực hiện được điều này thì bài toán cải tạo chung cư sẽ được giải quyết đơn giản. Đối với trường hợp này thì giá chung cư sẽ rẽ hơn, vì thay vì chủ đầu tư phải mua luôn phần đất xây dựng với chi phí cao, thì bây giờ chỉ là thuê dài hạn. Giống như ở nước ngoài, đa phần nhà ở chung cư đều chỉ là thuê, nếu muốn sở hữu vĩnh viễn thì phải mua nhà đất. Hình thức này được gọi là “nhà ở xã hội”.

Khi nhà ở chung cư hết hạn, nếu người dân có tiền có thể xây dựng theo ý mình và theo quy hoạch. Còn nếu người dân không có tiền thì giải pháp kêu gọi nhà đầu tư mới đứng ra làm là phương án khả thi nhất. Ví dụ như chung cư có 3000m2, trước kia có 300 căn hộ, nhưng giờ chủ đầu tư phải xây dựng 500 căn hộ để có lợi nhuận. Có nghĩa là các hộ dân cũ phải chia sẽ lợi ích với nhà đầu tư, đôi bên cùng có lợi. Trường hợp Nhà nước đầu tư cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư thì chủ đầu tư dự án phải lo chỗ ở tạm thời hoặc thanh toán tiền để người được tái định cư tự lo chỗ ở trong thời gian cải tạo, xây dựng lại; trường hợp doanh nghiệp kinh doanh bất động sản và chủ sở hữu thỏa thuận đầu tư cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư thì các bên thỏa thuận về chỗ ở tạm thời của chủ sở hữu trong thời gian cải tạo, xây dựng lại.

Nhiều người mua chung cư sở hữu 50 năm dù đã dọn về ở được vài năm nhưng vẫn chưa thực sự hiểu rõ căn hộ sở hữu 50 năm là thế nào và nếu hết thời hạn 50 năm thì số phận căn hộ chung cư của họ có bị nhà nước thu hồi?

Dù đã chuyển về ở trong căn hộ chung cư cao cấp tại Mễ Trì, Nam Từ Liêm, Hà Nội đã hơn 2 năm nay nhưng chị Phương vẫn thấp thỏm về cuốn sổ hồng và không biết khi nào mới được cấp. Nhiều lần cần sổ để vay vốn, chị Phương có đến chủ đầu tư tìm hỏi thì được trả lời đang chờ các cơ quan chức năng giải quyết. Tìm hiểu chị Phương mới biết, trước đây tòa chung cư chị ở được quy hoạch là tòa nhà văn phòng sau này được chủ đầu tư chuyển đổi công năng sang căn hộ officetel.

"Tòa chung cư tôi đang ở có 40 tầng. Từ tầng 3-34 sổ hồng 50 năm đối với người Việt Nam, Hợp đồng thuê 50 năm với người nước ngoài. Riêng từ tầng 35-40 là căn hộ để ở sở hữu sổ hồng lâu dài và chủ sở hữu được đăng ký hộ khẩu. Căn hộ tôi mua ở tầng 10, dù các căn sở hữu lâu dài đã có sổ hồng nhưng hàng trăm căn hộ chung cư 50 năm như gia đình tôi tại đây vẫn mòn mỏi chờ đợi", chị Phương cho biết.

Thị trường căn hộ officetel bùng nổ mạnh mẽ vào giai đoạn 2017-2018.

Lo lắng của chị Phương cũng là nỗi lo chung của hàng nghìn người khác khi mua căn hộ 50 năm mang số phận đứa con lai giữa căn hộ và văn phòng (officetel). Mặc dù Chính phủ và các bộ, ban, ngành đã nhiều lần yêu cầu tháo gỡ khó khăn cấp sổ cho căn hộ officetel nhưng đến nay thực tế hàng chục nghìn căn hộ officetel vẫn đang chờ vô thời hạn.

Trước tình trạng trên, đầu năm 2021 Hiệp hội Bất động sản TP HCM (HoREA) đã có công văn trình Chính phủ và các bộ ngành đề xuất giải pháp gỡ việc treo sổ hồng cho hàng nghìn căn hộ officetel và hơn 80.000 căn hộ condotel trong bối cảnh thị trường khó khăn do tác động nặng nề của đại dịch Covid-19.

Hồi tháng 10/2020 Văn phòng chính phủ cũng đã phát đi thông báo số 33/TB-VPCP yêu cầu Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì nghiên cứu sửa đổi, bổ sung chế độ sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản khác gắn liền với đất đối với một số loại hình BĐS mới (căn hộ du lịch, biệt thự du lịch, văn phòng kết hợp lưu trú).

Mặc dù đã có rất nhiều văn bản thúc đẩy việc cấp sổ hồng cho các căn hộ chung cư có thời hạn sử dụng 50 năm tuy nhiên hiện nay hàng nghìn cư người dân vẫn mòn mòi chờ và chưa biết khi nào mới được cầm giấy chứng nhận quyền sử dụng căn nhà của mình trong tay.

Vài năm gần đây, một số chung cư 50 năm đã thắng lớn trong việc thu hút nhà đầu tư trên thị trường như: Chung cư có địa chỉ tại 125 Hoàng Ngân (Thanh Xuân, Hà Nội)…; Republic Plaza (Tân Bình), Cộng Hòa Garden (Tân Bình), CT Plaza Minh Châu (quận 3), Charmington La Pointe (quận 10)…tại TPHCM. Hiện nay, một số dự án căn hộ sở hữu 50 năm cũng đang được nhiều chủ đầu tư tiếp tục giới thiệu ra thị trường như TNR The Nosta 90 Đường Láng (Hà Nội).

Các căn hộ chung cư 50 năm được bán trên thị trường có giá rẻ hơn khoảng 15%, thậm chí 30% so với giá các căn hộ lân cận, cùng phân khúc. Nguyên nhân bởi chủ đầu tư chỉ phải nộp tiền thuê đất 50 năm, trong khi đó đối với những dự án căn hộ chung cư được cấp thời hạn lâu dài chủ đầu tư phải nộp hết tiền sử dụng đất. Do đó, những căn hộ 50 năm có mức giá không quá cao, phù hợp với đa số khả năng tài chính của nhiều người.

Căn hộ 50 năm giá rẻ do chủ đầu tư chỉ đóng tiền sử dụng đất trong vòng 50 năm.

Trao đổi với chúng tôi, anh Minh một môi giới chung cư lâu năm cho biết: "Tại nhiều dự án, căn hộ 50 năm và căn hộ sở hữu lâu dài có cùng chất lượng như nhau, tiện ích như nhau nhưng giá chênh lệch từ vài trăm triệu đến cả tỷ đồng nên nhiều người chọn căn hộ sở hữu 50 năm thay vì lâu dài. Sổ của căn hộ sở hữu 50 năm chỉ khác sổ các căn khác ở chỗ thời gian ghi trong sổ có hạn".

Cũng theo môi giới này, các chung cư 50 năm thường nằm tại vị trí đắc địa, lại tích hợp các văn phòng ngay trong dự án, nhờ đó tạo nên cộng đồng dân cư sầm uất và thu hút đông đảo khách mua để ở và cho thuê. Nên mặc dù sở hữu 50 năm nhưng loại hình căn hộ chung cư này vẫn hút người mua.

Trước thắc mắc "sau khi ở hết 50 năm, chủ sở hữu sẽ thay đổi thế nào?", môi giới này khẳng định vào thời điểm đó Nhà nước sẽ kiểm định tòa nhà, nếu tiếp tục sử dụng được, khách hàng chỉ việc đóng tiền sử dụng đất là sẽ được sở hữu tiếp. Tuy nhiên, trong hợp đồng mua bán mà môi giới thông tin về thời hạn sở hữu 50 năm, vấn đề sở hữu sau đó thế nào không hề được nhắc tới trong hợp đồng.

Về vấn đề pháp lý cho căn hộ 50 năm khi hết hạn thời gian sử dụng vẫn chưa được quy định rõ ràng. Thứ trưởng Bộ Xây dựng Lê Quang Hùng cho biết, những quy định mang tính pháp lý của chung cư 50 năm, 70 năm vẫn đang trong quá trình được Bộ Xây dựng nghiên cứu, vì có nhiều vấn đề phức tạp. Cụ thể, người sở hữu căn hộ này sau khi hết thời gian 50 hay 70 năm có được ở tiếp hay không? Chung cư hết niên hạn sửa chữa thì quyền lợi của người mua thế nào… là vấn đề cần được nghiên cứu kỹ.

Còn theo phân tích của giới luật sư, quy định hiện hành các dự án nhà ở xây trên phần đất nhà nước giao 50 năm nhưng nếu đã được chủ đầu tư đã xin chuyển đổi mục đích sử dụng thành nhà ở thì dù hồ sơ dự án vẫn ghi đất được giao 50 năm, sổ hồng người mua nhà sở hữu vẫn sẽ ghi lâu dài và lợi ích tương đương. Tuy nhiên, nếu trong hồ sơ vẫn để mục đích là đất kinh doanh thương mại thì các loại hình căn hộ như officetel...thì căn hộ vẫn chỉ có niên hạn sử dụng là 50 năm. Sau khi hết thời gian sử dụng nhiều khả năng người dân sẽ phải đóng lại tiền sử dụng đất.

Các căn hộ sở hữu 50 năm hết niên hạn sử dụng, người mua sẽ không được hưởng lợi ích, đền bù giải tỏa.

Luật sư Trương Thanh Đức, Chủ tịch Công ty luật Basico nhấn mạnh, điểm khác lớn nhất giữa căn hộ được cấp sổ hồng sở hữu 50 năm và căn hộ sở hữu lâu dài chính là quyền lợi của người dân sau khi hết hạn đất được giao.

"Khi dự án hết niên hạn, chung cư cũ hỏng không đạt chất lượng quy định an toàn của Nhà nước sẽ được yêu cầu xây mới để tái định cư tại chỗ hoặc tái định cư nơi khác. Tuy mức giá căn hộ xây mới sẽ dựa trên quy định của pháp luật tại thời điểm đó nhưng người sở hữu vẫn còn quyền lợi của mình trong dự án. Trong khi đó, các căn hộ sở hữu 50 năm hết niên hạn sử dụng, người mua sẽ không được hưởng lợi ích, đền bù giải tỏa", ông Đức cho biết.