Trung tâm luyện thi, gia sư - dạy kèm tại nhà NTIC Đà Nẵng giới thiệu PHẢN ỨNG TRAO ĐỔI ION TRONG DUNG DỊCH CHẤT ĐIỆN LI nhằm hỗ trợ cho các bạn có thêm tư liệu học tập. Chúc các bạn học tốt môn học này.
Ngày đăng: 12-09-2017
4,048 lượt xem
I. Điều kiện tồn tại dung dịch
1. Phản ứng tạo ra chất kết tủa
- Thí nghiệm: Nhỏ dung dịch natri sunfat [Na2SO4] vào ống nghiệm đựng dung dịch bari clorua [BaCl2].
- Hiện tượng: có kết tủa trắng
- Giải thích:
Phương trình phân tử:
BaCl2 + Na2SO4 → BaSO4 + 2NaCl
Phương trình ion thu gọn:
Ba2+ + SO42- → BaSO4
- Bản chất của phản ứng: Là sự kết hợp giữa 2 ion Ba2+ và ion SO42- tạo thành BaSO4 kết tủa và tách ra khỏi dung dịch.
- Kết luận: Phương trình ion thu gọn cho biết được bản chất của phản ứng trong dung dịch chất điện li.
2. Phản ứng tạo ra chất điện li yếu
- Thí nghiệm: Nhỏ dung dịch axit clohidric [HCl] vào ống nghiệm đựng dung dịch natri hidroxxit và phenolphtalein [NaOH].
- Hiện tượng: mất màu hồng
- Giải thích:
Phương trình phân tử:
NaOH + HCl → NaCl + H2O
Phương trình ion thu gọn:
H+ + OH- → H2O
- Bản chất của phản ứng: Là sự kết hợp giữa 2 ion H+ và ion OH- tạo thành H2O chất điện li yếu.
3. Phản ứng tạo ra chất khí
- Thí nghiệm: Nhỏ dung dịch axit clohidric [HCl] vào ống nghiệm đựng dung dịch natri cacbonat [Na2CO3].
- Hiện tượng: sủi bột khí
- Giải thích:
Phương trình phân tử:
2HCl + Na2CO3 → 2NaCl + H2O + CO2
Phương trình ion thu gọn:
2H+ + CO32- → H2O + CO2
- Bản chất của phản ứng: Là sự kết hợp giữa 2 ion H+ và ion CO32- tạo thành CO2 khí và tách ra khỏi dung dịch.
II. Kết luận
- Phản ứng xảy ra trong dung dịch các chất điện li là phản ứng giữa các ion.
- Phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li chỉ xảy ra khi các ion kết hợp được với nhau tạo thành ít nhất 1 trong số các chất sau:
+ Chất kết tủa.
+ Chất điện li yếu.
+ Chất khí.
Trung tâm luyện thi, gia sư - dạy kèm tại nhà NTIC Đà Nẵng
LIÊN HỆ NGAY VỚI CHÚNG TÔI ĐỂ BIẾT THÊM THÔNG TIN CHI TIẾT
ĐÀO TẠO NTIC
Địa chỉ: Đường nguyễn lương bằng, P.Hoà Khánh Bắc, Q.Liêu Chiểu, Tp.Đà Nẵng
Hotline: 0905540067 - 0778494857
Email:
1. Phản ứng tạo thành chất kết tủa:
– Phương trình dạng phân tử:
– Phương trình ion đầy đủ:
– Phương trình ion rút gọn:
→ Phương trình ion rút gọn cho biết bản chất của quá trình là phản ứng giữa ion Ba2+ và SO42- tạo kết tủa BaSO4.
* Lưu ý: Khi viết phương trình ion rút gọn, các chất khí, rắn, chất điện li yếu được giữ nguyên trong phương trình phản ứng
2. Phản ứng tạo thành chất điện li yếu
a. Phản ứng tạo thành nước:
Xét phương trình:
Pt ion:
Phương trình ion rút gọn:
→Phản ứng giữa dung dịch axít và bazơ rất dễ xảy ra vì tạo thành chất điện li rất yếu là H2O
b. Phản ứng tạo thành axít yếu:
Xét phương trình:
– Phương trình ion đầy đủ:
– Phương trình ion thu gọn:
3. Phản ứng tạo thành chất khí:
Xét phương trình:
– Phương trình ion đầy đủ:
– Phương trình ion thu gọn:
II. Kết luận
– Phản ứng xảy ra trong dung dịch các chất điện li là phản ứng giữa các ion
– Để phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li xảy ra khi các ion kết hợp được với nhau tạo thành ít nhất một trong các chất sau:
+ Chất kết tủa
+ Chất điện li yếu
+ Chất khí
– Có thể dựa vào bảng tính tan để xác định nhanh các phản ứng xảy ra giữa các ion trong dung dịch:
B. Bài tập:
1. Dạng 1: Liên hệ phương trình phân tử – phương trình ion – phương trình ion rút gọn:
VD1: Viết phương trình dạng phân tử và ion rút gọn của các phản ứng xảy ra trong dung dịch giữa các cặp chất sau:
a. Fe2[SO4]3 + NaOH
b. Ca[HCO3]2 + HCl
c. Cu[OH]2 rắn + H2SO4
Lời giải:
a.
b.
c.
VD2: Phương trình ion: là phương trình ion thu gọn của phản ứng hoá học :
A.
B.
C.
d.
Lời giải:
PT ion:
PT ion rút gọn:
Đáp án A.
2. Dạng 2: Điều kiện của phản ứng trao đổi ion:
VD1: Ion OH– không thể phản ứng với tất cả các ion trong dãy
A. H+ , NH4+ , HCO3– B. Fe2+ , HSO4– , HSO3–
C. HCO3– , Ba2+ , Fe3+ D. Mg2+ , Cu2+ , H2PO4–
Lời giải:
3. Dạng 3: Bài tập tính toán theo phương trình ion rút gọn
VD1: Trong y học,dược phẩm Nabica [NaHCO3] là chất dùng để trung hòa bớt lượng dư axit HCl trong dạ dày.
a. Viết PTHH dưới dạng phân tử và ion rút gọn của phản ứng.
b. Nồng độ axit HCl trong dạ dày 0,035M, tính thể tích dung dịch HCl được trung hòa và thể tích CO2 [đktc] sinh ra khi uống 0,336g NaHCO3.
Lời giải:
a.
b.
VD2: Hòa tan 6,33 gam NaCl và KCl trong nước, xử lý dung dịch thu được bằng một lượng dư dung dịch AgNO3 thu được 14,35 gam kết tủa. Tính thành phần phần trăm của mỗi chất trong hỗn hợp.
Lời giải:
mà
Vậy %NaCl = 64,69%; %KCl = 35,31%