Số lượng tiểu cầu trọng máu bao nhiêu là bình thường?

Tăng tiểu cầu tiên phát và tăng tiểu cầu phản ứng

Tăng tiểu cầu nguyên phát Tăng tiểu cầu tiên phát Bệnh tăng tiểu cầu cơ bản [ET] là một loại ung thư tăng sinh tủy được đặc trưng bởi sự gia tăng số lượng tiểu cầu, tăng sản megakaryocytic và xu hướng co thắt mạch xuất huyết hoặc huyết khối... đọc thêm là một ung thư tăng sinh tủy Tổng quan về Rối loạn tăng sinh tủy Các rối loạn tăng sinh tủy ác tính là sự tăng sinh bất thường của các tế bào gốc tủy xương, biểu hiện là tăng số lượng tiểu cầu, tăng hồng cầu [RBC] hoặc bạch cầu [WBC] trong máu, đơn thuần... đọc thêm [trước đây được gọi là rối loạn tăng sinh tủy] liên quan đến việc sản xuất quá mức tiểu cầu do sự bất thường dòng vô tính của tế bào gốc tạo máu. Không có mối tương quan giữa số lượng tiểu cầu và nguy cơ hình thành huyết khối, nhưng một số bệnh nhân có tăng tiểu cầu mạnh [ví dụ, > 1.000.000/mcL [> 1000 × 109/L]] sẽ phát sinh chảy máu do mất đa lượng yếu tố von Willebrand trọng lượng phân tử cao [bệnh von Willebrand Bệnh Von Willebrand Bệnh Von Willebrand [VWD] là sự thiếu hụt số lượng hoặc bất thường chức năng của yếu tố von Willebrand [VWF] di truyền, gây rối loạn chức năng tiểu cầu. Xu hướng chảy máu thường nhẹ. Các xét... đọc thêm loại 2B mắc phải].

Tăng tiểu cầu phản ứng Tăng tiểu cầu do phản ứng [tăng tiểu cầu thứ phát] Tăng tiểu cầu phản ứng là tình trạng tăng số lượng tiểu cầu [> 450.000/mcL [> 450 × 109/L]] phát sinh thứ phát sau một rối loạn khác. [Xem thêm Tổng quan về Rối loạn tăng sinh... đọc thêm là sự sản sinh tiểu cầu quá mức do phản ứng với một rối loạn khác. Có rất nhiều nguyên nhân, bao gồm nhiễm trùng cấp tính, các chứng viêm mạn tính [như viêm khớp dạng thấp Viêm khớp dạng thấp [RA] Viêm khớp dạng thấp là một bệnh tự miễn hệ thống mạn tính, chủ yếu gây tổn thương các khớp. Viêm khớp dạng thấp gây tổn thương do các cytokine, chemokine và các metalloprotease. Biểu hiện bệnh... đọc thêm

Giảm tiểu cầu

Nguyên nhân của giảm tiểu cầu có thể được phân loại theo cơ chế [xem bảng ] và bao gồm

• Giảm tổng hợp ở gan

• Tăng sự bắt giữ tại lách của tiểu cầu với sự sống còn của tiểu cầu

• Tăng tiêu hủy hoặc tiêu thụ tiểu cầu [cả nguyên nhân miễn dịch và không miễn dịch]

• Pha loãng tiểu cầu

Bảng

Nhiều loại , thường kích hoạt phá hủy miễn dịch.

Nhìn chung nguyên nhân cụ thể nhất giảm tiểu cầu bao gồm

• Mang thai [ ; [tan máu, tăngmen gan và tiểu cầu thấp]]

• Thuốc gây phá hủy tiểu cầu qua trung gian miễn dịch [thông thường, heparin, trimethoprim/sulfamethoxazole, hiếm khi quinine [ban xuất huyết cocktail] hoặc abciximab] và hiếm khi là tiêm chủng [ví dụ: cúm, zona, sởi, quai bị và rubella, A COVID-19]

• Thuốc gây ức chế tủy xương phụ thuộc vào liều lượng [ví dụ: thuốc hóa trị liệu, etanol]

• Nhiễm trùng hệ thống

• Rối loạn miễn dịch [ví dụ: giảm tiểu cầu miễn dịch [ITP] Giảm tiểu cầu miễn dịch [ITP] Giảm tiểu cầu miễn dịch [ITP] là tình trạng rối loạn chảy máu thường không dẫn đến thiếu máu hoặc giảm bạch cầu. Thông thường, nó là mạn tính ở người lớn, nhưng thường là cấp tính và tự hạn... đọc thêm

  , hội chứng kháng thể kháng phospholipid Antiphospholipid Antibody Syndrome [APS] Hội chứng kháng thể kháng phospholipid là một rối loạn tự miễn, trong đó các bệnh nhân có tự kháng thể với các protein gắn phospholipid. Có thể xảy ra huyết khối tĩnh mạch hoặc động mạch. Sinh... đọc thêm , lupus ban đỏ hệ thống Lupus ban đỏ hệ thống [SLE] Lupus ban đỏ hệ thống là một bệnh lý viêm tự miễn mạn tính có biểu hiện bệnh ở nhiều hệ cơ quan, xảy ra chủ yếu ở phụ nữ trẻ tuổi. Các biểu hiện phổ biến có thể bao gồm đau khớp và viêm khớp... đọc thêm
  ]

Rối loạn chức năng tiểu cầu

Rối loạn chức năng tiểu cầu có thể xuất phát từ sự khiếm khuyết tại tiểu cầu hoặc từ một yếu tố bên ngoài thay đổi chức năng bình thường của tiểu cầu. Rối loạn chức năng có thể là do di truyền hoặc mắc phải. Các rối loạn chức năng tiểu cầu di truyền bao gồm bệnh von Willebrand Bệnh Von Willebrand Bệnh Von Willebrand [VWD] là sự thiếu hụt số lượng hoặc bất thường chức năng của yếu tố von Willebrand [VWF] di truyền, gây rối loạn chức năng tiểu cầu. Xu hướng chảy máu thường nhẹ. Các xét... đọc thêm là bệnh xuất huyết di truyền phổ biến nhất và rối loạn nội tại tiểu cầu di truyền Các rối loạn tiểu cầu nội tại di truyền Các rối loạn tiểu cầu nội tại di truyền là hiếm và gây ra các xu hướng chảy máu suốt đời. Chẩn đoán được khẳng định dựa trên các xét nghiệm ngưng tập tiểu cầu. Cần truyền khối tiểu cầu để kiểm... đọc thêm ít phổ biến hơn. Các rối loạn chức năng tiểu cầu mắc phải Rối loạn chức năng tiểu cầu mắc phải Rối loạn tiểu cầu mắc phải, thường gặp, có thể là kết quả của aspirin, các thuốc chống viêm không chứa steroid [NSAID] khác, hoặc các rối loạn hệ thống. [Xem thêm Tổng quan về rối loạn tiểu... đọc thêm thường do các bệnh [ví dụ như suy thận] cũng như sử dụng aspirin và các thuốc khác.

Giảm tiểu cầu

Xét nghiệm phết tế bào ngoại vi rất quan trọng ở những bệnh nhân bị giảm tiểu cầu vì số lượng tiểu cầu tự động đôi khi cho thấy giảm tiểu cầu giả do sự vón cục của tiểu cầu gây ra bởi thuốc thử ethylenediaminetetraacetic acid [EDTA] có trong một số ống lấy máu. Ngoài ra, có thể thấy các mảnh vỡ hồng cầu, có thể cho biết tan máu do van tim ban xuất huyết giảm tiểu cầu huyết khối Ban xuất huyết giảm tiểu cầu huyết khối [TTP] Ban xuất huyết giảm tiểu cầu huyết khối [TTP] là tình trạng rối loạn cấp tính, trầm trọng đặc trưng bởi giảm tiểu cầu và thiếu máu tán máu. Các biểu hiện khác có thể bao gồm sự thay đổi về mức... đọc thêm

Chọc hút dịch tủy xương thường được chỉ định nếu tiêu bản máu ngoại vi những bất thường khác ngoài giảm tiểu cầu, chẳng hạn như hồng cầu [[RBC] có nhân hoặc bạch cầu [WBC] bất thường hoặc chưa trưởng thành. Dịch tủy xương cho thấy số lượng và sự xuất hiện của mẫu tiểu cầu và là xét nghiệm chính xác cho nhiều rồi loạn gây suy tủy xương. Nếu tủy xương là bình thường nhưng lách to làm tăng sự giam giữ ở lách Giảm tiểu cầu do giam giữ ở lách Tăng giam giữ tiểu cầu ở lách có thể xảy ra ở các rối loạn khác nhau do lách phì đại. Tuy nhiên, giảm tiểu cầu xảy ra ở xơ gan tiến triển chủ yếu là do sự giảm sản xuất thrombopoietin ở gan... đọc thêm là nguyên nhân có thể gây giảm tiểu cầu. Nếu tủy xương bình thường và lách không to, nguyên nhân là do phá hủy quá mức tiểu cầu.

Tuy nhiên, số lượng và sự xuất hiện bình thường của mẫu tiểu cầu không phải lúc nào cũng cho thấy sản xuất tiểu cầu là bình thường. Ví dụ, ở nhiều bệnh nhân giảm tiểu cầu miễn dịch Giảm tiểu cầu miễn dịch [ITP] Giảm tiểu cầu miễn dịch [ITP] là tình trạng rối loạn chảy máu thường không dẫn đến thiếu máu hoặc giảm bạch cầu. Thông thường, nó là mạn tính ở người lớn, nhưng thường là cấp tính và tự hạn... đọc thêm

Tỷ lệ tiểu cầu chưa trưởng thành trong máu ngoại vi đôi khi là một biện pháp hữu ích ở bệnh nhân giảm tiểu cầu, vì nó tăng lên khi tủy xương sản sinh ra tiểu cầu và không tăng trong tủy xương giảm sản xuất tương tự như hồng cầu lưới trong thiếu máu.

Đo lượng kháng thể kháng tiểu cầu có thể giúp phân biệt ITP với các nguyên nhân giảm tiểu cầu khác khi xét đến khía cạnh lâm sàng ở một số bệnh nhân . Xét nghiệm HIV được thực hiện ở những bệnh nhân có hoặc có nguy cơ nhiễm HIV, nhiễm viêm gan B hoặc C, hoặc đồng nhiễm HIV và viêm gan.

Bảng

Nghi ngờ về rối loạn chức năng tiểu cầu

Ở những bệnh nhân rối loạn chức năng tiểu cầu, nghi ngờ nguyên nhân do thuốc nếu các triêu chứng xuất hiện sau khi bệnh nhân sử dụng thuốc [ví dụ: ticarcillin, prasugrel, clopidogrel, ticagrelor, abciximab]. Sự rối loạn chức năng tiểu cầu do thuốc có thể rất nghiêm trọng, nhưng hiếm khi cần các xét nghiệm chuyên biệt.

Nghi ngờ nguyên nhân di truyền nếu có tiền sử dễ bầm tím, chảy máu sau khi nhổ răng, phẫu thuật, sinh đẻ hoặc cắt bao quy đầu; hay kinh nguyệt ra máu nhiều. Trong trường hợp nghi ngờ do di truyền, cần xét nghiệm hoạt tính kháng nguyên và yếu tố von Willebrand [VWF].

Ở một số bệnh nhân, xét nghiệm ngưng tập tiểu cầu có thể xác định khiếm khuyết của tiểu cầu trong phản ứng với các chất chủ vận tiểu cầu [adenosine diphosphate [ADP], collagen, thrombin] và do đó phát hiện được loại khiếm khuyết của tiểu cầu.

Rối loạn chức năng tiểu cầu do những rối loạn hệ thống thường nhẹ và có ít có ý nghĩa lâm sàng. Ở những bệnh nhân này, chủ yếu cần quan tâm đến các rối loạn hệ thống, không cần thiết làm các xét nghiệm huyết học.

Tài liệu tham khảo chẩn đoán

• 1. : A modern reassessment of glycoprotein-specific direct platelet autoantibody testing in immune thrombocytopenia. Blood Adv 4[1]:9–18, 2020. doi: 10.1182/bloodadvances.2019000868