Tác dụng phụ khi uống thuốc tránh thai khẩn cấp

    Dùng thuốc tránh thai khẩn cấp (TTKC) không còn là điều xa lạ với phụ nữ hiện nay. Đối tượng dùng thuốc ngày càng mở rộng, không chỉ ở chị em đã có gia đình mà còn là cứu cánh cho nhiều thiếu nữ trẻ tuổi, chưa có chồng. Điều đáng nói là những viên thuốc tránh thai khẩn cấp  được các bạn trẻ lạm dụng giải quyết vấn đề trước mắt mà không nghĩ tới những hậu quả do tác dụng phụ và biến chứng nguy hiểm của thuốc gây ra.

1. Thuốc TTKC là gì?

    Loại viên thuốc dùng TTKC là loại thuốc chứa progestine liều cao, có tác dụng ngăn cản hoặc làm chậm quá trình rụng trứng, ngăn chặn việc làm tổ của trứng, làm biến đổi lớp nội mạc tử cung và có khả năng ngăn ngừa sự thụ thai. Tác dụng của thuốc cũng làm cho dịch nhầy ở cổ tử cung bị đặc lại và dày lên để ngăn tinh trùng xâm nhập vào tử cung hoặc gây cản trở đường đi của tinh trùng hoặc trứng trong vòi trứng của tử cung.

    Thuốc được chỉ định dùng khi mới có quan hệ tình dục không sử dụng biện pháp tránh thai hoặc có sử dụng bao cao su nhưng bao cao su bị thủng hay rách. Trường hợp khác nên dùng khi đang sử dụng thuốc uống ngừa thai mà quên uống từ 2 ngày trở lên hoặc đang sử dụng thuốc tiêm tránh thai mà thời gian tiêm bị chậm kỳ quy định. Ngoài ra, viên thuốc TTKC cũng được dùng khi bị cưỡng bức quan hệ tình dục.

      Viên thuốc TTKC nên uống càng sớm càng tốt, tốt nhất là trong vòng 72 giờ (3 ngày) sau khi có quan hệ tình dục không được bảo vệ. Đến ngày thứ 5 sau quan hệ tình dục vẫn có thể sử dụng thuốc TTKC nhưng theo nguyên tắc nếu uống càng sớm thì hiệu lực tác dụng của thuốc sẽ càng cao.

     Mặc dù thuốc TTKC có cơ chế tác dụng như viên thuốc tránh thai thông thường (liều lượng cao gấp 4 lần) nhưng không nên sử dụng thuốc TTKC như biện pháp tránh thai thường xuyên hàng ngày mà chỉ dùng khi khẩn cấp. Theo chỉ định, thuốc TTKC chỉ dùng cho những người khỏe mạnh và không được dùng quá 2 lần trong 1 tháng. Việc lạm dụng thuốc TTKC sẽ gặp phải những tác dụng phụ và biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng lâu dài tới khả năng sinh sản.

2. Tác dụng phụ của thuốc TTKC

     Sử dụng thuốc TTKC đôi khi gặp phản ứng phụ xảy ra như buồn nôn, nôn mửa; một vài trường hợp bị đau đầu, chóng mặt, đau bụng, mệt mỏi, căng vú... Các tác dụng phụ này có thể tự hết sau một vài ngày mà không cần can thiệp. Ngoài ra, khi dùng thuốc TTKC cũng có thể gây ra chảy máu bất thường, rong kinh, rong huyết cho tới tận chu kỳ kinh nguyệt sau và kinh nguyệt có thể có sớm hoặc chậm (rối loạn kinh nguyệt).

     Sử dụng thuốc TTKC trong thời gian dài còn ảnh hưởng lớn đến đời sống tình dục. Tình trạng lãnh cảm, mất hứng, không có ham muốn tình dục… là những biểu hiện thường gặp khi lạm dụng thuốc TTKC.

3. Biến chứng khi dùng thuốc TTKC

     Thuốc TTKC là loại thuốc nội tiết, thuộc nhóm phải cẩn trọng khi sử dụng, dùng thuốc bừa bãi không chỉ gặp tác dụng phụ mà còn gây ra nhiều biến chứng nặng nề. Dùng thuốc TTKC liên tục về lâu dài sẽ gây hạn chế sự phát triển và rụng trứng, khi ngừng thuốc thì buồng trứng cần một khoảng thời gian tương đối dài để hồi phục. Dùng quá liều còn khiến teo niêm mạc tử cung, trứng không làm tổ được dẫn tới vô sinh.

    Ngoài ra, chị em có thói quen dùng thuốc TTKC dễ gây ra các bệnh về gan, thận, tim mạch, ung thư vú, ung thư cơ quan sinh sản. Vì vậy, phụ nữ có bệnh tim mạch, nguy cơ ung thư thì tuyệt đối không sử dụng thuốc TTKC.

4. Hiệu quả thấp khi lạm dụng thuốc

    Hiệu quả thực tế của thuốc chỉ đạt 85%, nếu dùng càng nhiều lần thì hiệu quả trong những lần sau càng giảm. Cụ thể, nếu sử dụng đến lần thứ ba trong cùng một chu kỳ kinh thì hiệu quả có thể chỉ còn 65% và khả năng mang thai lên đến gần 40%. Trường hợp dùng thuốc TTKC, nếu không có kinh nguyệt trở lại trong vòng 4 tuần thì có khả năng đã mang thai, vì vậy, phải đến ngay cơ sở y tế để được hỗ trợ.

    Một nguyên nhân khác gây giảm hiệu quả thuốc là uống thuốc quá muộn sau quan hệ tình dục hoặc bị nôn mà không uống bù, dùng đồng thời với một số loại kháng sinh hay thuốc ngủ…

5. Lời khuyên cho người dùng thuốc

    Thuốc là con dao hai lưỡi, đặc biệt là các thuốc nội tiết như thuốc tránh thai, ảnh hưởng của thuốc tới toàn bộ cơ thể rất lớn nên việc dùng thuốc phải hết sức cẩn trọng. Cần dùng theo đúng chỉ định, tránh lạm dụng. Nếu uống thuốc vì lý do bất khả kháng thì nên đọc kỹ hướng dẫn sử dụng thuốc, uống càng sớm càng tốt sau quan hệ, uống đủ liều và đúng thời gian quy định.

     Tốt nhất nên đi khám sức khỏe để được các tư vấn xem bản thân có được sử dụng viên thuốc TTKC không. Khi dùng thuốc thấy có các tác dụng phụ, cần dừng thuốc ngay và gặp bác sĩ để được tư vấn.

     Để tránh thai có thể dùng phương pháp như dùng bao cao su, đặt vòng tránh thai, uống thuốc tránh thai hàng ngày, dựa vào chu kỳ kinh nguyệt… Tùy vào nhu cầu và thể trạng của từng người mà lựa chọn một phương pháp tránh thai phù hợp, không nên lệ thuộc thuốc.

Tác giả: DS. Đức Tuấn

Được thành lập từ năm 1998, trong suốt quá trình hình thành và phát triển Phòng khám đa khoa Bình Minh được sự quan tâm, cộng tác, giúp đỡ của nhiều Giáo sư, Tiến sĩ, Chuyên viên đầu ngành, Bác sĩ tại các bệnh viện lớn của trung ương và Hà Nội.

Đến nay  Phòng khám Binh Minh  đã phát triển vượt bậc với nhiều chuyên khoa sâu như: 

Tim mạch, Thần kinh, Tiêu hoá, Gan mật, Nội tiết -Tiểu đường, Thận tiết niệu, Nam khoa, Phụ sản, 

Cơ xương khớp, Tai mũi họng...

Mời xem thêm

PHÒNG KHÁM BÌNH MINH

Tổng hợp các Gói Kiểm tra Sức khỏe 

LỊCH KHÁM CÁC CHUYÊN KHOA,  LỊCH KHÁM CỦA GIÁO SƯ - TIẾN SĨ

Tác dụng phụ của thuốc tránh thai khẩn cấp thường không quá nguy hiểm nhưng nhiều phụ nữ vẫn chưa biết rõ và dẫn đến việc sử dụng thuốc không đúng cách. Bài viết dưới đây của Docosan sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về tác dụng phụ của thuốc tránh thai khẩn cấp cũng như cách sử dụng hiệu quả.

Thuốc tránh thai khẩn cấp là gì?

Thuốc tránh thai khẩn cấp là phương pháp có thể giúp bạn không mang thai nếu bạn quan hệ tình dục mà không an toàn thai hoặc nếu phương pháp tránh thai của bạn không có hiệu quả.

Thuốc tránh thai khẩn cấp không phải là loại thuốc hiếm nên được bày bán khá phổ biến ở các quầy thuốc với giá cả hợp lý từ 10.000 đồng/ viên đến 40.000 đồng/ viên. Mọi người có thể dễ dàng mua được và sử dụng sau khi quan hệ tình dục nhưng không dùng biện pháp tránh thai an toàn. Tuy nhiên, với những tác dụng phụ có thể xảy ra ở thuốc tránh thai khẩn cấp, bạn nên tìm hiểu kỹ loại thuốc và lựa chọn mua ở những cở sở bán thuốc uy tín.

Tác dụng phụ của thuốc tránh thai khẩn cấp

Những tác dụng phụ của thuốc tránh thai khẩn cấp thường gặp

Đau đầu

Đây thường là triệu chứng đầu tiên khi bạn bắt đầu sử dụng thuốc tránh thai. Ở những bệnh nhân bị chứng đau nửa đầu, có thể gây ra cơn đau khó chịu quá mức. Ngừng thuốc có thể cải thiện các triệu chứng rõ rệt. Tham khảo ý kiến ​​bác sĩ nếu cơn đau tiếp tục kéo dài hoặc chuyển sang đau nhức dữ dội.

Buồn nôn và cảm giác như say tàu xe

Đây là tác dụng phụ phổ biến ở hầu hết phụ nữ sau khi bắt đầu dùng thuốc tránh thai khẩn cấp. Chúng hoàn toàn không phải là một tác dụng phụ nghiêm trọng và có thể dễ dàng được kiểm soát hoặc tự hết sau khi ngồi nghỉ. Một số phụ nữ có thể nhầm lẫn đó là dấu hiệu mang thai.

Đau đầu và buồn nôn là những tác dụng phụ thường gặp của thuốc tránh thai khẩn cấp

Thay đổi tâm trạng

Theo một nghiên cứu, phụ nữ sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp làm tăng nội tiết dẫn đến các tác dụng phụ như thay đổi tâm trạng. Mặc dù các triệu chứng này khác nhau ở mỗi người tùy thuộc vào trạng thái cảm xúc chung của họ, nhưng thuốc có thể làm thay đổi tâm trạng ở một mức độ nhất định.

Làm gián đoạn quá trình rụng trứng

Thuốc tránh thai khẩn cấp nhằm mục đích kiểm soát quá trình rụng trứng và thụ tinh, đồng thời ngăn cản sự thụ tinh của trứng và tinh trùng để tránh mang thai. Khi phụ nữ sử dụng thuốc tránh thai lâu dài có thể ảnh hưởng đến quá trình rụng trứng.

Đau bụng kinh

Tình trạng phổ biến ở những phụ nữ đang sử dụng thuốc tránh thai. Thậm chí, sau vài ngày uống thuốc, chị em có thể bị đau bụng kinh. Điều này có thể là do sự gián đoạn trong quá trình rụng trứng có thể gây ra. Chườm nóng hoặc uống nước nóng có thể giúp giảm đau.

Căng vú

Căng tức hoặc to vú thường gặp ở phụ nữ từ 16-30 tuổi. Triệu chứng này thường xuất hiện vào khoảng thời gian hành kinh và một khi bạn bắt đầu ra máu, cơn đau và cảm giác đau có thể giảm.

Chảy máu tử cung bất thường

Chảy máu tử cung bất thường cũng là một tác dụng phụ phổ biến thường xảy ra trong ba tháng đầu tiên của việc uống thuốc tránh thai khẩn cấp và có thể nguy hiểm hơn tùy mức độ. Hãy đến gặp bác sĩ nếu bạn bị chảy máu quá nhiều hoặc không thuyên giảm sau vài ngày.

Xuất huyết âm đạo tùy mức độ khác nhau

Giảm ham muốn tình dục

Thuốc tránh thai đường uống được phụ nữ sử dụng rộng rãi để kiểm soát khả năng sinh sản, tuy nhiên, đôi khi chúng có thể ảnh hưởng đến chức năng tình dục do làm giảm ham muốn tình dục hoặc gây ra ham muốn tình dục thấp. Tuy nhiên, tỷ lệ này rất thấp vì cứ 10 người thì có một hoặc hai người bị ảnh hưởng.

Một số tác dụng phụ của thuốc tránh thai khẩn cấp hiếm gặp

Nhiễm trùng nấm men

Theo một nghiên cứu, thuốc tránh thai có thể dẫn đến sự tái phát của bệnh nấm Candida âm đạo do nấm men gây ra do mất cân bằng nội tiết tố. Nhiễm trùng có thể gây đau âm đạo, tiết dịch âm đạo bất thường, ngứa âm đạo và khô âm đạo.

Vấn đề về mắt

Các triệu chứng có thể bao gồm khô mắt, phù giác mạc, đục thủy tinh thể và các vấn đề về mắt khác. Điều này có thể là do mất nước khiến các dây thần kinh mắt suy yếu và estrogen cao dẫn đến sự thay đổi độ dày của giác mạc.

Cục máu đông

Thuốc tránh thai đường uống có thể gây ra huyết khối tĩnh mạch hoặc cục máu đông ở một số người, đặc biệt là ở phụ nữ hút thuốc, thừa cân và trên 35 tuổi.

Do đó, hiểu rõ hơn về tác dụng phụ của thuốc tránh thai khẩn cấp và các yếu tố liên quan như khi nào, như thế nào, trong hoàn cảnh nào và đối tượng nên uống thuốc tránh thai là rất quan trọng để ngăn ngừa tác dụng phụ và đạt được lợi ích tối đa trong việc tránh thai.

Tác dụng phụ của thuốc tránh thai khẩn cấp ảnh hưởng ra sao nếu tôi đang mang thai?

Nếu bạn đã có thai thì không nên dùng thuốc tránh thai khẩn cấp. Nó có thể không an toàn. Nguy cơ đối với em bé của con người là không xác định.

Tác dụng phụ của thuốc tránh thai khẩn cấp có ảnh hưởng đến khả năng sinh sản trong tương lai không?

Không. Uống thuốc tránh thai khẩn cấp không ảnh hưởng đến khả năng sinh con sau này. Bạn vẫn có thể sinh sản bình thường sau khi ngưng thuốc tránh thai.

Tác dụng phụ của thuốc tránh thai khẩn cấp có ảnh hưởng đến bệnh tim mạch không?

Bạn không thể sủ dụng thuốc tránh thai khẩn cấp nếu đang mang thai, đang mắc bệnh lao, bệnh gan, tăng huyết áp hoặc đang điều trị thuốc an thần, thuốc chống rối loạn đông máu.

Cách khắc phục tác dụng phụ của thuốc tránh thai khẩn cấp

Nếu bạn lo lắng về các tác dụng phụ hoặc có tiền sử bị các tác dụng phụ từ thuốc tránh thai khẩn cấp, hãy nói chuyện với dược sĩ của bạn. Họ có thể hướng dẫn bạn đến các lựa chọn không kê đơn để giúp giảm đau đầu và buồn nôn. Tuy nhiên, một số loại thuốc buồn nôn OTC có thể làm tăng cảm giác mệt mỏi và mệt mỏi nên không được khuyến cáo. Bạn có thể ngăn ngừa mệt mỏi bằng cách nghỉ ngơi và thư giãn, chườm nóng và uống nhiều nước trong vài ngày sau khi sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp để giảm các triệu chứng.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Nếu bạn bị chảy máu âm đạo bất thường lượng nhiều kèm theo đau bụng và chóng mặt, hãy đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Đồng thời, bạn cũng nên lưu ý nếu tình trạng chảy máu của bạn không chấm dứt trong vòng ba ngày hoặc nếu nó trở nên nặng hơn.

Đến gặp bác sĩ để được tư vấn cụ thể

Sức khỏe của chị em phụ nữ có thể bị ảnh hưởng ít nhiều bởi các tác dụng của thuốc tránh thai khẩn cấp. Bạn chỉ nên sử dụng trong một số trường hợp lo lắng việc mang thai ngoài ý muốn sau khi quan hệ tình dục không an toàn. Thay vào đó, các cặp đôi có thể sử dụng một số phương pháp tránh thai ít ảnh hưởng sức khỏe hơn như thuốc tránh thai hằng ngày, bao cao su,…

Nguồn tham khảo: Bệnh viện phụ sản Từ Dũ – TPHCM