Đầu tuần này [17/10], Ngân hàng Nhà nước [NHNN] đã quyết định điều chỉnh biên độ tỷ giá giao ngay USD/VND từ +/-3% lên +/-5%, có hiệu lực ngay lập tức. Đồng thời, NHNN cũng đã tăng giá bán USD tại Sở giao dịch NHNN lên 24.380 đồng/USD.
Tỷ giá trung tâm trong tuần qua được NHNN tăng mạnh tuần qua, từ 23.541 đồng/USD lên 23.688 đồng/USD, tức tăng 0,6%. Tỷ giá sàn và tỷ giá trần áp dụng cho các ngân hàng thương mại ngày giao dịch cuối tuần là 22.503-24.872 đồng/USD.
Cuối giờ chiều thứ Sáu [21/10] và sáng thứ Bảy [22/10], các ngân hàng thương mại đã đồng loạt niêm yết giá bán USD sát trần quy định.
Cụ thể, Vietcombank niêm yết tỷ giá USD ở mức 24.560-24.870 đồng/USD [mua vào – bán ra]. BIDV cũng đã tăng lên 24.590-24.870 đồng/USD.
Tương tự, giá mua – bán USD tại Techcombank, ACB đang lần lượt là 24.677-24.872 đồng/USD và 24.500-24.870 đồng/USD.
So với cuối tuần trước, tỷ giá USD/VND tại các ngân hàng đã tăng khoảng 650 đồng, tương đương tăng 2,6%. Đây là tuần mất giá mạnh nhất của VND so với USD kể từ đầu năm đến nay, và thậm chí là trong nhiều năm trở lại đây.
Theo đó, so với cuối năm 2021, tỷ giá USD/VND đã tăng khoảng 1.950-2.000 đồng/USD, tương đương VND giảm khoảng 8,5% so với USD. Mức biến động này đã vượt nhiều dự báo của giới phân tích. Cách đây 1 tháng, nhiều công ty chứng khoán như VNDirect, MBKE, VDSC, BVSC,…cho rằng VND sẽ chỉ giảm khoảng 4-5% so với USD trong năm 2022.
Tỷ giá USD trên thị trường "chợ đen" cũng tăng rất mạnh tuần qua. Hiện giá bán USD trên thị trường tự do đã lên khoảng 25.100-25.200 đồng/USD.
Tỷ giá USD/VND trong 3 tháng gần đây. Ảnh: WiChart.
Có thể thấy, tỷ giá hối đoái đang chịu khá nhiều áp lực trong giai đoạn này. Trong báo cáo phân tích gần nhất, chuyên gia của Chứng khoán VNDirect cho biết, đồng USD sẽ tiếp tục neo cao trên thị trường quốc tế khi Cục dự trữ liên bang Mỹ [FED] duy trì lộ trình tăng lãi suất. Bên cạnh đó, NHNN cũng đã phải bán bớt một phần dự trữ ngoại hối để ổn định tỷ giá. Theo ước tính của nhóm phân tích, dự trữ ngoại hối hiện đã giảm xuống còn khoảng 3,0 tháng nhập khẩu [khoảng 89 tỷ USD] so với mức 3,9 tháng vào cuối năm 2021. Do đó, NHNN có ít dư địa để hỗ trợ tỷ giá hối đoái hơn so với trước đây trong trường hợp đồng USD tiếp tục mạnh lên trong những tháng cuối năm 2022.
VNDirect nâng dự báo, cho rằng VND có thể mất giá khoảng 6-8% so với USD trong năm 2022. Đối với năm 2023, kỳ vọng áp lực lên tỷ giá hối đoái của Việt Nam sẽ hạ nhiệt đáng kể và Việt Nam Đồng sẽ tăng giá 1-2% so với USD trong năm 2023 do [1] Fed sẽ chuyển từ "thắt chặt chính sách tiền tệ" sang "bình thường hóa" vào năm tới, [2] FED có khả năng giảm nhẹ lãi suất điều hành trong nửa cuối năm 2023, [3] lãi suất VND có xu hướng tiếp tục tăng lên trong năm 2023, [4] bộ đệm từ thặng dư thương mại và thặng dư cán cân thanh toán tốt hơn trong năm 2023.
Theo Ngân hàng Nhà nước, từ đầu năm 2022 đến nay, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ [Fed] và nhiều ngân hàng trung ương [NHTW] lớn đẩy mạnh lộ trình thắt chặt chính sách tiền tệ [CSTT], tăng nhanh lãi suất điều hành, xung đột Nga-Ukraine làm chuỗi cung ứng toàn cầu tiếp tục gián đoạn, giá xăng dầu và hàng hóa tăng cao, lạm phát tại nhiều nền kinh tế vượt mức kiểm soát… gây biến động lớn trên thị trường quốc tế và trong nước.
Trước tình hình đó, NHNN đã chủ động, linh hoạt áp dụng đồng bộ các công cụ, giải pháp, can thiệp để duy trì hoạt động ổn định, thông suốt của thị trường tiền tệ, ngoại hối, qua đó góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, hỗ trợ thực hiện các mục tiêu đề ra tại Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội theo Nghị quyết 43 của Quốc hội và Nghị quyết 11 của Chính phủ.
Để chủ động thích ứng trước diễn biến khó lường của thị trường quốc tế và định hướng tiếp tục thắt chặt CSTT, tăng lãi suất của Fed và các NHTW trên thế giới, ngày 17/10/2022, NHNN ban hành Quyết định số 1747/QĐ-NHNN quy định về tỷ giá giao ngay giữa đồng Việt Nam với các ngoại tệ của các TCTD được phép.
Theo đó, biên độ tỷ giá giao ngay
giữa đồng Việt Nam và Đô la Mỹ [USD] được điều chỉnh từ ±3% lên ±5%. NHNN sẽ tiếp tục theo dõi sát diễn biến thị trường, phối hợp đồng bộ các công cụ CSTT, sẵn sàng bán ngoại tệ can thiệp để ổn định thị trường.
[TBTCO] - Xu hướng tăng lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ [FED] đang làm cho đồng USD mạnh lên và sẽ còn tạo áp lực cho việc ổn định tỷ giá trong nước. Các ý kiến đều đồng thuận cho rằng, áp lực lên tỷ giá VND/USD chắc chắn sẽ còn lớn và có thể còn tăng trong thời gian tới, tuy nhiên, Việt Nam vẫn còn bộ đệm để giúp tình hình tỷ giá “bớt căng” vào cuối năm 2022 và dịu bớt vào năm 2023.
Áp lực “đè nặng” tỷ giá thấy rõ sau khi FED tăng lãi suất
Theo ông Đinh Quang Hinh - Trưởng Bộ phận Kinh tế vĩ mô và Chiến lược thị trường, Công ty CP Chứng khoán VNDIRECT [VNDIRECT], FED tăng lãi suất USD mạnh hơn đã gây áp lực lên tỷ giá hối đoái của Việt Nam.
Tại thời điểm ngày 21/9/2022, chỉ số Dollar-Index [đo lường sức mạnh của đồng USD so với rổ tiền tệ] đạt 110,6 điểm, tăng +15,6% so với cùng kỳ năm ngoái và tiếp tục tăng trong những ngày gần đây. USD mạnh hơn khiến tỷ giá USD/VND trên thị trường liên ngân hàng tăng khoảng 3,8% so với cùng kỳ năm ngoái lên 23.688 đồng - mức cao nhất lịch sử. Trong khi đó, tỷ giá trung tâm do Ngân hàng Nhà nước ấn định cho cặp tỷ giá USD/VND ở mức 23.316 đồng, tăng 0,7% so với cuối năm 2021 và tỷ giá USD/VND trên thị trường tự do cũng đã tăng khoảng 2,7% kể từ đầu năm 2022.
| Nguồn: Bloomberg, SSI. |
Trong báo cáo cập nhật vừa mới phát hành, các chuyên gia của SSI Research cũng cho biết thêm, đồng USD vẫn duy trì được sức mạnh của mình và chỉ số Dollar-Index đã tăng 2,1% trong tuần qua, lên mức cao nhất trong vòng 20 năm trở lại đây. Các đồng tiền chủ chốt khác đều ghi nhận mức giảm mạnh so với USD như EUR -2,64%, GBP -2,29%,…, trong khi đó, JPY tăng nhẹ +0,16% nhờ động thái can thiệp vào thị trường ngoại hối của Ngân hàng Trung ương Nhật Bản.
Tỷ giá USD/VND trong tuần qua cũng ghi nhận mức tăng mạnh, tương đồng với các đồng tiền khác trong khu vực. Tỷ giá niêm yết tại Vietcombank tăng 65 đồng cho cả 2 chiều mua vào/bán ra, trong khi tỷ giá trên thị trường liên ngân hàng đóng tuần ở mức 23.705 VND/USD, tương đương tăng 0,23% so với cuối tuần trước và 3,86% so với cuối năm 2021.
Các chuyên gia của Công ty Chứng khoán Rồng Việt [VDSC] bày tỏ: “Lo ngại của chúng tôi về kịch bản xấu hơn đối với đà mất giá của tiền đồng đang xảy ra với việc chỉ số đồng USD tiếp tục tăng cao. Hiện chỉ số đồng USD đang được giao dịch ở mức 113,3 điểm, cao hơn 4,2% so với cuối tháng 8. Trong bối cảnh ngân hàng trung ương các nước khác không kiên quyết đối phó với vấn đề lạm phát tăng cao như FED, chúng tôi cho rằng đồng USD sẽ có thể trở lại mức đỉnh cũ đã thiết lập vào đầu năm 2022 ở mức 120,3 điểm. Điều này đồng nghĩa với sức ép lên tỷ giá trong nước là không thể tránh khỏi khi các bộ đệm để giúp ổn định tỷ giá đã suy yếu phần nào” – chuyên gia của VDSC cho hay.
Áp lực còn nhưng sẽ dịu dần
Các chuyên gia của VDSC dự báo, kịch bản mất giá với tiền đồng kỳ vọng cho cả năm 2022 khi đồng USD tăng mạnh là từ 4 - 5%. Hiện tại, dù chênh lệch lãi suất VND - USD trên thị trường liên ngân hàng vẫn dương đáng kể nhưng nhu cầu USD trong hệ thống vẫn chưa hạ nhiệt.
Trong khi đó, theo chuyên gia của SSI Research, từ nay đến cuối năm 2022, sức ép lên tỷ giá vẫn còn, nhưng có thể tình hình sẽ dịu bớt vào cuối năm nhờ nguồn cung ngoại tệ. Trên thực tế, số liệu FDI giải ngân trong 9 tháng năm năm 2022 vẫn tương đối tích cực, đạt 15,8 tỷ USD, tăng gần 16% so với cùng kỳ và là mức cao nhất trong nhiều năm trở lại đây.
Ông Đinh Quang Hinh đánh giá, so với các đồng tiền trong khu vực, VND vẫn là một trong những đồng tiền ổn định nhất. Kể từ đầu năm 2022 [dữ liệu tính đến ngày 21/9/2022], hầu hết các loại tiền tệ trong khu vực đã giảm hơn 5% so với USD, bao gồm Peso Philippines [-12,6% so với USD], Baht Thái Lan [-11,6% so với USD], Nhân dân tệ của Trung Quốc [-11,6% so với USD], Ringgit Malaysia [-9,7% so với USD] và Rupiah Indonesia [-5,4% so với USD].
Áp lực lên tỷ giá còn tăng song có thể hạ nhiệt vào năm 2023
“Chúng tôi cho rằng, tỷ giá hối đoái sẽ tiếp tục chịu áp lực trong những tháng cuối năm 2022 do đồng USD neo cao khi FED duy trì lộ trình tăng lãi suất. Dự báo tỷ giá USD/VND có thể mất giá khoảng 3,5 - 4% so với đồng USD trong năm 2022. Sang năm 2023, chúng tôi kỳ vọng áp lực lên tỷ giá hối đoái của Việt Nam sẽ hạ nhiệt đáng kể và dự báo VND tăng giá so với USD trong năm” - ông Đinh Quanh Hinh nhận định.
“Chúng tôi cho rằng, tỷ giá hối đoái sẽ tiếp tục chịu áp lực trong những tháng cuối năm 2022 do đồng USD neo cao, khi FED duy trì lộ trình tăng lãi suất. Tuy nhiên, VNDIRECT vẫn nhận thấy những yếu tố hỗ trợ tỷ giá, bao gồm: dòng vốn FDI mạnh hơn, thặng dư thương mại cải thiện [dự báo đạt khoảng 8,9 tỷ USD trong năm 2022], thặng dư cán cân thanh toán, dự trữ ngoại hối đạt ngưỡng an toàn [tương đương 3,3 tháng nhập khẩu]. “Tựu chung lại, chúng tôi dự báo tỷ giá USD/VND có thể mất giá khoảng 3,5 - 4% so với đồng USD trong năm 2022” – ông Hình cho hay.
Nhìn dài hạn hơn cho năm 2023, chuyên gia của VNDIRECT kỳ vọng áp lực lên tỷ giá hối đoái của Việt Nam sẽ hạ nhiệt đáng kể và dự báo VND sẽ tăng giá so với USD trong năm 2023. Nguyên nhân được ông Đinh Quanh Hinh đưa ra để lý giải cho nhận định trên gồm: FED chuyển từ "thắt chặt chính sách tiền tệ" sang "bình thường hóa chính sách" trong năm tới; lãi suất USD giảm nhẹ trong nửa cuối năm 2023; lãi suất VND duy trì xu hướng tăng trong năm 2023; bộ đệm tốt từ thặng dư thương mại, thặng dư cán cân thanh toán, dự trữ ngoại hối cải thiện trong năm 2023.