Ý nghĩa của vị trí địa lý đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của Hà Nội

Bạn đang làm bài tập về Ý nghĩa của vị trí địa lý đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của Hà Nội. Mình sẽ cho bạn đáp án trả lời câu hỏi, đồng thời bạn sẽ nhận được bài viết về vị trí địa lý đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của Hà Nội

Ý nghĩa của vị trí địa lý đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của Hà Nội

Vị trí địa lý là một trong những yếu tố quan trọng tác động đến sự phát triển kinh tế - xã hội của một địa phương. Đối với Hà Nội, vị trí địa lý có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, góp phần tạo nên những lợi thế cạnh tranh, thúc đẩy sự phát triển của Thủ đô trên nhiều lĩnh vực.

Về mặt kinh tế, vị trí địa lý của Hà Nội có những thuận lợi sau:

  • Là trung tâm của đồng bằng sông Hồng - vùng kinh tế trọng điểm của cả nước. Đồng bằng sông Hồng là vùng đất màu mỡ, có nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú, dân cư đông đúc, tập trung nhiều trung tâm kinh tế, công nghiệp, dịch vụ lớn của cả nước. Vị trí trung tâm đồng bằng sông Hồng giúp Hà Nội dễ dàng tiếp cận với nguồn tài nguyên thiên nhiên, lao động, thị trường tiêu thụ,... của vùng.
  • Nằm trên tuyến giao thông huyết mạch của cả nước. Hà Nội là điểm giao thoa của các tuyến đường bộ, đường sắt, đường thủy quan trọng của cả nước. Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho Hà Nội trong việc giao thương, vận chuyển hàng hóa, nguyên liệu,... với các tỉnh, thành phố khác trong nước và quốc tế.
  • Có tiềm năng phát triển du lịch. Hà Nội là thành phố có bề dày lịch sử, văn hóa lâu đời, với nhiều danh lam thắng cảnh, di tích lịch sử nổi tiếng. Vị trí địa lý thuận lợi giúp Hà Nội dễ dàng thu hút du khách từ khắp nơi trên thế giới.

Những thuận lợi về vị trí địa lý đã góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế của Hà Nội. Trong những năm qua, Hà Nội đã trở thành trung tâm kinh tế lớn của cả nước, với tốc độ tăng trưởng kinh tế cao, cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tích cực.

Về mặt xã hội, vị trí địa lý của Hà Nội cũng có những thuận lợi sau:

  • Là trung tâm chính trị, văn hóa, giáo dục, khoa học kỹ thuật của cả nước. Hà Nội là nơi đặt trụ sở của các cơ quan trung ương của Đảng, Nhà nước, các bộ, ngành, đoàn thể,... Đây cũng là nơi tập trung nhiều trường đại học, cao đẳng, viện nghiên cứu,... có uy tín trong cả nước. Vị trí trung tâm về chính trị, văn hóa, giáo dục, khoa học kỹ thuật giúp Hà Nội thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao, thúc đẩy sự phát triển văn hóa, giáo dục, khoa học kỹ thuật của Thủ đô.
  • Là trung tâm du lịch của cả nước. Với bề dày lịch sử, văn hóa lâu đời, cùng nhiều danh lam thắng cảnh, di tích lịch sử nổi tiếng, Hà Nội là điểm đến hấp dẫn của du khách trong và ngoài nước. Vị trí địa lý thuận lợi giúp Hà Nội dễ dàng thu hút du khách, thúc đẩy sự phát triển ngành du lịch của Thủ đô.

Những thuận lợi về vị trí địa lý đã góp phần thúc đẩy sự phát triển xã hội của Hà Nội. Trong những năm qua, Hà Nội đã trở thành trung tâm văn hóa, giáo dục, khoa học kỹ thuật, du lịch lớn của cả nước.

Tuy nhiên, bên cạnh những thuận lợi, vị trí địa lý của Hà Nội cũng tiềm ẩn một số hạn chế, như:

  • Vị trí nằm ở vùng đồng bằng ven biển, chịu ảnh hưởng của bão, lũ. Điều này gây khó khăn cho công tác phòng chống thiên tai, bảo vệ môi trường.
  • Quy mô dân số lớn, mật độ dân cư cao. Điều này gây áp lực lớn về hạ tầng, an sinh xã hội.

Để phát huy những lợi thế và khắc phục những hạn chế của vị trí địa lý, Hà Nội cần có những quy hoạch, chính sách phù hợp, nhằm phát triển Thủ đô bền vững, toàn diện.

Một số giải pháp cụ thể để phát huy lợi thế vị trí địa lý của Hà Nội, thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của Thủ đô, bao gồm:

  • Phát triển đồng bộ hệ thống giao thông, vận tải, kết nối Hà Nội với các tỉnh, thành phố trong nước và quốc tế.
  • Tập trung phát triển các ngành kinh tế mũi nhọn, có lợi thế cạnh tranh, như công nghiệp, dịch vụ, du lịch.
  • Xây dựng và phát triển đô thị văn minh, hiện đại, đáp ứng nhu cầu của người dân và du khách.
  • Tăng cường hợp tác quốc tế, thu hút nguồn vốn, công nghệ, nhân lực chất lượng cao.

Các tỉnh thành xung quanh Hà Nội

Thái Nguyên là một tỉnh miền núi nằm trong vùng trung du miền núi Bắc Bộ. Phía bắc Thái Nguyên giáp tỉnh Bắc Kạn; phía nam giáp thành phố Hà Nội; phía đông giáp các tỉnh Lạng Sơn, Bắc Giang; phía tây giáp các tỉnh Tuyên Quang, Vĩnh Phúc.

Tỉnh Thái Nguyên có tọa độ địa lí từ  21020’ đến 220 03’ vĩ độ bắc và từ 105052’ đến 106014’ kinh độ đông. Từ bắc xuống nam dài 43 phút vĩ độ (80km), từ tây sang đông rộng 46 phút kinh độ (85km).

 Diện tích tự nhiên toàn tỉnh là 3.531,71km2, chiếm 1,07% diện tích tự nhiên cả nước và dân số năm 2011 là 1.139.444 người, bằng 1,35% dân số cả nước.

- Ý nghĩa của vị trí địa lí đối với phát triển kinh tế xã hội.

Vị trí địa lí của tỉnh Thái nguyên vừa mang ý nghĩa là cửa ngõ phía bắc của thủ đô Hà Nội, vừa là cầu nối giữa vùng núi Đông Bắc với vùng Đồng bằng sông Hồng. Vị trí địa lí đó tạo thuận lợi cho việc giao lưu kinh tế-xã hội giữa Thái Nguyên với các tỉnh vùng Đông Bắc, vùng Đồng bằng sông Hồng và với các tỉnh thành khác trong cả nước. Nhờ vị trí như vậy, Thái Nguyên có thể phát huy những lợi thế sẵn có của một tỉnh nhiều tiềm năng để trở thành một trung tâm kinh tế, văn hóa, giáo dục-đào tạo của các tỉnh miền núi phía Bắc.

- Ý nghĩa của vị trí địa lí đối với phát triển kinh tế xã hội.

Vị trí địa lí của tỉnh Thái nguyên vừa mang ý nghĩa là cửa ngõ phía bắc của thủ đô Hà Nội, vừa là cầu nối giữa vùng núi Đông Bắc với vùng Đồng bằng sông Hồng. Vị trí địa lí đó tạo thuận lợi cho việc giao lưu kinh tế-xã hội giữa Thái Nguyên với các tỉnh vùng Đông Bắc, vùng Đồng bằng sông Hồng và với các tỉnh thành khác trong cả nước. Nhờ vị trí như vậy, Thái Nguyên có thể phát huy những lợi thế sẵn có của một tỉnh nhiều tiềm năng để trở thành một trung tâm kinh tế, văn hóa, giáo dục-đào tạo của các tỉnh miền núi phía Bắc.

Nêu đặc điểm vị trí địa lí Việt Nam ? ý nghĩa của vị trí địa lí đối với sự phát triển kinh tế xã hội

*Nêu đặc điểm của vị trí địa lí Việt Nam- Phần đất liền

+Vị trí: nằm giữa các vĩ độ 8°34’ B→23°23’ B và giữa các kinh độ 102°10’ Đ →109°24’ Đ+ Diện tích đất tự nhiên: 329 314 km2- Phần biển+ Diện tích 1 triệu km²+ Các đảo xa nhất về phía đông thuộc quần đảo Trường Sa (Khánh Hoà)- Đặc điểm vị trí địa lí Việt Nam về mặt tự nhiên+ Vị trí nội chí tuyến bán cầu Bắc.+ Vị trí gần trung tâm khu vực Đông Nam+ Vị trí cầu nối giữa đất liền và biển, Đông Nam á đất liền và Đông Nam á hải đảo.+ Vị trí ở vị trí tiếp xúc giữa các luồng sinh vật và luồng gió mùa.

-Đặc điểm trên của vị trí địa lí có ảnh hưởng đối với môi trường tự nhiên nước ta (ý nghĩa của vị trí địa lí đối với môi trường tự nhiên) : Tạo nên đặc điểm chung của thiên nhiên nước ta là tính chất nhiệt đới gió mùa ẩm, tính ven biển, tính đa dạng và phức tạp

*Ý nghĩa của vị trí địa lí đối với sự phát triển kinh tế xã hội:

a,Đối với việc hình thành lãnh thổ tự nhiên

- Vị trí địa lí đã qui định đặc điểm cơ bản của thiên nhiên nước ta mang tính chất nhiệt đới ẩm gió mùa: Do nằm hoàn toàn trong vùng nội chí tuyến Bắc Bán Cầu nóng ẩm, ở giữa vùng gió mùa châu Á (khu vực gió điển hình nhất trên thế giới) khí hậu nước ta có 2 mùa rõ rệt: mùa Đông bớt nóng và khô và mùa Hạ nóng và mưa nhiều. Do ở vị trí tiếp giáp với Biển Đông, đây là nguồn dự trữ rất dồi dào về nhiệt và ẩm, đồng thời cũng chịu ảnh hưởng sâu sắc của biển, vì thế thảm thực vật ở nước ta quanh năm xanh tốt, giàu sức sống khác hẳn với các nước có cùng vĩ độ (Tây Nam Á và châu Phi)

- Tài nguyên: Do nằm ở vị trí tiếp giáp giữa lục địa và đại dương trên vành đai sinh khoáng châu Á – Thái Bình Dương cùng các hoạt động mác ma ứng cho nên tài nguyên khoáng sản của Việt Nam khá đa dạng.

- Sinh vật: Do nằm ở nơi giao thoa của các luồng thực-động vật thuộc các khu hệ Hymalaya, Malaixia-Inđônêxia và Ấn Độ-Mianma, các luồng di cư này diễn ra chủ yếu vào thời kỳ Tân kiến tạo làm cho khu hệ thực-động vật của nước ta càng thêm phong phú.

Cũng do vị trí và hình dáng lãnh thổ cũng đã tạo nên sự phân hóa đa dạng của tự nhiên , hình thành các vùng tự nhiên khác nhau, bổ sung cho nhau trong sự phát triển kinh tế - xã hội (giữa M.Bắc -Nam; giữa miền núi-đồng bằng, ven biển, hải đảo)

  • Hạn chế:Nước ta nằm trong vùng có nhiều thiên tai trên thế giới (bão, lũ lụt, hạn hán) thường xuyên xảy ra, vì vậy cần phải có biện pháp phòng chống tích cực và chủ động.

b,Đối với phát triển kinh tế, văn hóa - xã hội

- Trao đổi, giao lưu với bên ngoài: Việt Nam nằm ở ngã tư đường hàng hải và hàng không quốc tế quan trọng cùng với các cảng biển (Cái Lân, Hải Phòng, Đà Nẵng, Sài Gòn); Các sân bay quốc tế (Nội Bài, Tân Sơn Nhất, Đà Nẵng); Các tuyến đường bộ, đường sắt Xuyên Á... đã tạo điều kiện thuận lợi để trao đổi, giao lưu với các nước xung quanh. Việt Nam còn là cửa ngõ thông ra biển của Lào, Thái Lan, Đông Bắc CPC và khu vực Tây Nam Trung Quốc.

- Phát triển kinh tế: Vị trí địa lí và hình dáng lãnh thổ nước ta đã ảnh hưởng sâu sắc đến sự hình thành các đặc điểm của tự nhiên; Từ đó ảnh hưởng đến việc lựa chọn phương thức khai thác tài nguyên; Tới sự tổ chức lãnh thổ kinh tế quốc dân (đặc biệt là việc tổ chức các trung tâm, hạt nhân phát triển của vùng); Đồng thời cũng ảnh hưởng tới các mối liên hệ nội-ngoại vùng cũng như mối liên hệ kinh tế quốc tế.

- Về văn hóa – xã hội: do ở vị trí liền kề cùng với nhiều nét tương đồng về tự nhiên, kinh tế, văn hóa, lịch sử và mối giao lưu lâu đời với các nước trong khu vực đã tạo điều kiện thuận lợi cho việc chung sống hòa bình, hợp tác hữu nghị và cùng phát triển với các nước (nhất là các nước láng giềng). Hơn nữa, vị trí địa lí cũng ảnh hưởng lớn đến sự hình thành cộng đồng các dân tộc Việt Nam, một quốc gia đa dân tộc và có nền văn hóa đậm đà bản sắc dân tộc, tiếp thu có chọn lọc tinh hóa văn hóa thế giới.

VỊ TRÍ ĐỊA LÍ

Tọa độ địa lí: Hà Nội hiện nay có vị trí từ 20°53' đến 21°23' vĩ độ Bắc và 105°44' đến 106°02' kinh độ Đông, tiếp giáp với các tỉnh Thái Nguyên - Vĩnh Phúc ở phía Bắc; Hà Nam - Hòa Bình ở phía Nam; Bắc Giang- Bắc Ninh- Hưng Yên ở phía Đông và Hòa Bình- Phú Thọ ở phía Tây.


Ý nghĩa của vị trí địa lý đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của Hà Nội
 

Bản đồ địa giới Hành chính Hà Nội 

Diện tích tự nhiên:

Thực hiện kết luận Hội nghị Trung ương 6 (khóa X) và Nghị quyết của Quốc hội khóa XII, kỳ họp thứ 3, số 15/2008/NQ-QH12, ngày 29 tháng 05 năm 2008 và Nghị quyết này có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 8 năm 2008, toàn bộ hệ thống chính trị của thành phố Hà Nội sau hợp nhất, mở rộng địa giới hành chính Thủ đô  bao gồm: Thành phố Hà Nội, tỉnh Hà Tây, huyện Mê Linh - tỉnh Vĩnh Phúc và bốn xã thuộc huyện Lương Sơn - tỉnh Hòa Bình. Thủ đô Hà Nội sau khi được mở rộng có diện tích tự nhiên 334.470,02 ha, lớn gấp hơn 3 lần trước đây và đứng vào tốp 17 Thủ đô trên thế giới có diện tích rộng nhất; dân số tăng hơn gấp rưỡi, hơn 6,2 triệu người, hiện nay là hơn 7 triệu người; gồm 30 đơn vị hành chính cấp quận, huyện, thị xã, 577 xã, phường, thị trấn.

Hà Nội hiện nay vừa có núi, có đồi và địa hình thấp dần từ Bắc xuống Nam, từ Tây sang Đông, trong đó đồng bằng chiếm tới ¾ diện tích tự nhiên của thành phố. Độ cao trung bình của Hà Nội từ 5 đến 20 mét so với mặt nước biển, các đồi núi cao đều tập trung ở phía Bắc và Tây. Các đỉnh cao nhất là Ba Vì 1.281 mét; Gia Dê 707 mét; Chân Chim 462 mét; Thanh Lanh 427 mét và Thiên Trù 378 mét…Khu vực nội đô có một số gò đồi thấp, như gò Đống Đa, núi Nùng.

                 Diện tích đất phân bổ sử dụng (332889,0 ha)

      - Đất nông, lâm nghiệp, thủy sản    :    188601,1 ha       - Đất phi nông nghiệp                     :     134947,4 ha      - Đất chưa sử dụng                          :    9340,5 ha      

(Theo“Niên giám thống kê Hà Nội năm 2010” của Cục Thống kê thành phố Hà Nội).

Thủy văn:

Hà Nội được hình thành từ châu thổ sông Hồng, nét đặc trưng của vùng địa lí thành phố Hà Nội là “Thành phố sông hồ” hay “Thành phố trong sông”. Nhờ các con sông lớn nhỏ đã chảy miệt mài hàng vạn năm đem phù sa về bồi đắp nên vùng châu thổ phì nhiêu này. Hiện nay, có 7 sông chảy qua Hà Nội: sông Hồng, sông Đuống, sông Đà, sông Nhuệ, sông Cầu, sông Đáy, sông Cà Lồ. Trong đó, đoạn sông Hồng chảy qua Hà Nội dài tới 163km (chiếm 1/3 chiều dài của con sông này chảy qua lãnh thổ Việt nam). Trong nội đô ngoài 2 con sông Tô Lịch và sông Kim ngưu còn có hệ thống hồ đầm là những đường tiêu thoát nước thải của Hà Nội.

Ý nghĩa của vị trí địa lý đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của Hà Nội

Đường Thanh Niên ngăn cách giữa Hồ Tây và hồ Trúc Bạch

Ở thế kỉ trước có trên 100 hồ lớn nhỏ, phần nhiều là hồ đầm tự nhiên, là vết tích của những khúc sông chết để lại một số hồ nhân tạo, cải tạo các cánh đồng lầy thụt thành hồ. Hiện nay, dù phần lớn đã bị san lấp lấy mặt bằng xây dựng, đến nay vẫn còn tới hàng trăm hồ đầm lớn nhỏ được phân bổ ở khắp các phường, xã của thủ đô Hà Nội. Nổi tiếng nhất là các hồ Hoàn Kiếm, Hồ Tây, Quảng Bá,Trúc Bạch, Thiền Quang, Bảy Mẫu, Thanh Nhàn, Linh Đàm, Yên Sở, Giảng Võ, Đồng Mô, Suối Hai…

Những hồ đầm này của Hà Nội không những là một kho nước lớn mà còn là hệ thống điều hòa nhiệt độ tự nhiên làm cho vùng đô thị nội thành giảm bớt sức hút nhiệt tỏa nóng của khối bê tông, sắt thép, nhựa đường và các hoạt động của các nhà máy… Hồ đầm của Hà Nội không những tạo ra cho thành phố khí hậu mát lành -  tiểu khí hậu đô thị mà còn là những danh lam thắng cảnh, những vùng văn hóa đặc sắc của Thăng Long -  Hà Nội.

Khí hậu - Thời tiết:

Nằm trong vùng nhiệt đới gió mùa, khí hậu Hà Nội có đặc trưng nổi bật là gió mùa ẩm, nóng và mưa nhiều về mùa hè, lạnh và ít mưa về mùa đông; được chia thành bốn mùa rõ rệt trong năm: Xuân, Hạ, Thu, Đông. Mùa xuân bắt đầu vào tháng 2 (hay tháng giêng âm lịch) kéo dài đến tháng 4. Mùa hạ bắt đầu từ tháng 5 đến tháng 8, nóng bức nhưng lại mưa nhiều. Mùa thu bắt đầu từ tháng 8 đến tháng 10, trời dịu mát, lá vàng rơi. Mùa đông bắt đầu từ tháng 11 đến tháng 1 năm sau, thời tiết giá lạnh, khô hanh. Ranh giới phân chia bốn mùa chỉ có tính chất tương đối, vì Hà Nội có năm rét sớm, có năm rét muộn, có năm nóng kéo dài, nhiệt độ lên tới 40°C, có năm nhiệt độ xuống thấp dưới 5°C.

Hà Nội quanh năm tiếp nhận được lượng bức xạ mặt trời khá dồi dào. Tổng lượng bức xạ trung bình hàng năm khoảng 120 kcal/cm², nhiệt độ trung bình năm 24,9°C, độ ẩm trung bình 80 - 82%. Lượng mưa trung bình trên 1700mm/năm (khoảng 114 ngày mưa/năm).

Trong lịch sử phát triển, Hà Nội cũng đã nhiều lần trải qua các biến đổi bất thường của khí hậu - thời tiết. Tháng 5 năm 1926, Hà Nội chứng kiến một đợt nắng khủng khiếp có ngày nhiệt độ lên tới 42,8oC. Tháng 1 năm 1955, mùa đông giá buốt nhất trong lịch sử, Hà Nội sống trong cái giá lạnh xuống đến 2,7oC. Và gần đây nhất tháng 11 năm 2008, sau khi vừa mở rộng địa giới hành chính, Hà Nội hứng chịu một cơn mưa dữ dội chưa từng thấy. Hầu như tất cả các tuyến phố đều ngập chìm trong nước, lượng mưa lớn vượt quá mọi dự báo đã gây ra một trận lụt lịch sử ở Hà Nội, làm nhiều người chết, gây thiệt hại vật chất đáng kể.