Du khách có thể đăng ký tour khám phá kho vàng lớn nhất thế giới tại New York, Mỹ, nhưng không được phép chụp ảnh bên trong.
Sâu dưới lòng đất của Manhattan, có một trữ lượng vàng khổng lồ đến mức ngay cả Goldfinger trong James Bond cũng khó lòng tưởng tượng ra. Lượng vàng trị giá gần 200 tỷ USD được đặt dưới lòng đất, trong kho của Ngân hàng Reserve Bank New York.
Lượng vàng khổng lồ
Theo số liệu năm 2019, kho 3 tầng này chứa 497.000 thỏi vàng với tổng trọng lượng khoảng 6.190 tấn. Điều thú vị là chỉ khoảng 5% số vàng này thuộc về Chính phủ Mỹ, còn lại là tài sản của ngân hàng trung ương quốc gia khác và các tổ chức quốc tế.
Kho có 122 khoang chứa vàng, mỗi khoang thuộc về một tài khoản, cũng như nhiều giá để khác cho những tài khoản nhỏ hơn. Cục Dự trữ Liên bang Mỹ [FED] không công khai về tên tuổi cũng như lượng vàng mỗi tài khoản sở hữu tại đây. Tất cả được định danh bằng số, không có tên. Các thỏi vàng cũng được cân và kiểm tra độ tinh khiết mỗi khi nhập kho.
Nhân viên cân vàng trước khi đưa vào kho năm 1959. Ảnh: FED
FED miễn phí tiền để vàng tại đây cho các tài khoản, nhưng tính phí 1,75 USD cho việc di chuyển mỗi thỏi vàng. Hoạt động nhận và chuyển vàng cũng không được công khai, và không ai ngoài chủ tài khoản hay kiểm toán viên được phép xem vàng trong mỗi khoang. FED tổ chức tour tham quan kho, nhưng du khách chỉ được xem lượng vàng trưng bày.
Mỗi khi một khoang mở ra hay vàng được di chuyển, ít nhất 3 nhân viên của FED cần có mặt để giám sát. Mỗi khoang có một khóa móc, hai khóa kết hợp, và dấu niêm phong của kiểm toán viên FED.
Mỗi thỏi vàng ở đây nặng khoảng 12,7 kg. Do đó, nhân viên phải đi loại giày bọc kim loại đặc biệt đề phòng trường hợp vàng rơi xuống chân. Ở góc kho, sàn bê tông bị lõm vài chỗ, nơi những thỏi vàng từng rơi xuống.
Kho chứa khoảng 25% lượng vàng của thế giới, phần lớn đến đây sau Thế chiến 2, khi các quốc gia tìm nơi an toàn để giữ vàng của mình. Sự trỗi dậy của New York như một trong những trung tâm tài chính của thế giới khiến điều này cũng trở nên thuận tiện hơn.
Pháo đài hiện đại
Nhìn từ xa, tòa nhà của FED tại New York trông như một pháo đài Trung cổ giữa rừng cao ốc. Những cửa sổ ở ba tầng trệt được gia cố bằng song sắt lớn. Xung quanh, các sĩ quan được trang bị vũ khí hạng nặng thường xuyên đi tuần.
Du khách có thể đăng ký tour tham quan miễn phí có hướng dẫn viên ở đây với số lượng giới hạn [180 người/ngày]. Khi vào tòa nhà, bạn sẽ phải trải qua quá trình kiểm tra an ninh nghiêm ngặt và không được phép chụp ảnh. Các vật dụng như máy ảnh, sổ tay, balo, vali... phải để ở ngoài.
Bên ngoài tòa nhà và phần vàng trưng bày cho du khách tham quan
Kho vàng có hệ thống bảo vệ phức tạp, gồm thiết bị theo dõi âm thanh, cảm biến chuyển động và máy quay bố trí khắp nơi. Bên cạnh đó, bản thân kho đã là một tường thành vững chắc. Nó có kích cỡ bằng nửa sân bóng, được xây dựng và hạ xuống nền đá của New York vào năm 1921, trước khi tòa nhà hoàn thiện vào năm 1924. Xung quanh kho toàn bộ là nền đá cứng.
Chỉ có một lối ra vào duy nhất - một đường hầm hẹp, rộng 3 m được đục trong ống thép 90 tấn nằm trong khung bê tông cốt thép. Ống thép này có thể được hạ thấp xuống khoảng 10 mm để tạo ra một niêm phong kín khí và chống nước. Sau đó, những đinh tán lớn được ốp vào dùng để cố định ống. Bộ hẹn giờ khiến không ai có thể mở kho ra cho đến ngày làm việc tiếp theo.
Lối vào kho vàng. Ảnh: IBM
Hệ thống phức tạp này nghe có vẻ hiện đại, nhưng thực ra được xây dựng từ khi kho được lắp đặt và có thể vận hành ngay cả khi mất điện và máy tính ngừng hoạt động. Các nhân viên an ninh được trang bị vũ khí và còn có cả khu tập bắn riêng ở tòa nhà.
Đến nay, chưa có vụ đột nhập nào thành công ở đây, dù kế hoạch cướp vàng được xây dựng chi tiết trong phim Die Hard năm 1995.
Trong bối cảnh khủng hoảng Ukraine dẫn đến mất ổn định và khiến giá hàng hóa tăng vọt, thỏi vàng lớn nhất thế giới đã tăng giá lên hơn 2,2 tỉ yen [393,9 tỉ đồng], hơn 5 lần giá trị khi trưng bày lần đầu tại Nhật Bản vào năm 2005.
Thỏi vàng 250 kg được trưng bày tại khu du lịch Mỏ Vàng Toi ở thành phố Izu [tỉnh Shizuoka]. Thỏi vàng được đúc bởi công ty mẹ của nhà điều hành khu du lịch này vào năm 2005 và được Tổ chức Kỷ lục Guinness thế giới công nhận là thỏi vàng lớn nhất thế giới vào cùng năm.
Thỏi vàng được trưng bày vào tháng 7.2005, khi nó có giá khoảng 400 triệu yen. Tính đến ngày 20.4, mỗi gram vàng trị giá 8,969 yen bao gồm thuế, theo nhà sản xuất vàng thỏi Tanaka Kikinzoku Kogyo K.K.
Vàng được nhiều nhà đầu tư chọn là kênh an toàn để bảo quản tài sản trong khủng hoảng và giá đã tăng giữa tình trạng mất ổn định do đại dịch Covid-19 và khủng hoảng ở Ukraine.
Giá trị thỏi vàng còn tăng do đồng yen gần đây đã giảm so với đồng USD, đồng tiền thường được dùng để tính giá kim loại giao dịch toàn cầu.
Mỏ vàng Toi ngừng khai thác vào năm 1965, sau thời gian là một trong những mỏ vàng có sản lượng cao nhất ở Nhật. Nơi đây được cải tạo thành một khu du lịch phục vụ du khách tìm hiểu lịch sử của mỏ, có cơ hội thám hiểm đường hầm và đãi vàng.
Du khách còn có thể chạm tay vào thỏi vàng lớn nhất thế giới để xin may mắn về tiền tài. “Chúng tôi không có dự báo về việc giá thỏi vàng còn tăng bao nhiêu nữa. Chúng tôi muốn thế giới sớm trở nên ổn định”, theo quan chức Ayumi Kokubu thuộc ban quản lý khu du lịch.