Thành công của một doanh nghiệp phụ thuộc vào các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả kinh doanh. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp còn khá mơ hồ về những chỉ tiêu và công thức tính của chúng. Vậy, hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp được đánh giá thông qua những chỉ tiêu nào?
Giới thiệu về hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp
Hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp là gì?
Hiệu quả kinh doanh có tên tiếng Anh là Business Efficiency. Đây là kết quả của sự tổng hợp bởi các chỉ tiêu kinh tế. Hiệu quả kinh doanh giúp doanh nghiệp phản ánh việc áp dụng những yếu tố phục vụ kinh doanh/sản xuất có đạt hiệu quả không, đạt hiệu quả ra sao?
Mặt khác, hiệu quả kinh doanh còn là yếu tố đánh giá năng lực quản trị của ban lãnh đạo cũng như lợi nhuận doanh nghiệp.
Tựu trung, hiệu quả kinh doanh được hiểu đơn giản là chỉ tiêu phản ánh việc sử dụng nguồn lực, thiết bị, máy móc sản xuất,… để mang lại kết quả kinh doanh cao nhất.
Nhờ vào hiệu quả kinh doanh, các nhà quản trị sẽ phát hiện được những yếu tố có lợi và bất lợi. Từ đó họ dễ dàng phát huy hoặc tìm nguyên nhân khắc phục kịp thời.
Thông thường, hiệu quả kinh doanh được xác định bằng công thức:
Hiệu quả kinh doanh = Kết quả đầu ra/Yếu tố đầu vào
Hoặc
Hiệu quả kinh doanh = Yếu tố đầu vào/Kết quả đầu ra
Lưu ý, yếu tố đầu vào hoặc kết quả đầu ra được tính bằng thước đo hiện vật hoặc thước đo giá trị. Tùy vào mục đích phân tích mà doanh nghiệp chọn cho mình loại thước đo phù hợp.
Nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh
Khả năng tài chính
Đây là yếu tố quan trọng quyết định hiệu quả kinh doanh cao hay thấp. Như đã biết, hoạt động kinh doanh phụ thuộc rất nhiều vào chiến lược Marketing, chuyển đổi số doanh nghiệp. Thế nên, để phát triển một kế hoạch Marketing hiệu quả, chủ doanh nghiệp cần phải dự trù kinh phí để đầu tư vào lĩnh vực này.
Những doanh nghiệp đầu tư mạnh mẽ vào Marketing tất nhiên sẽ tiếp cận được nhiều khách hàng, bán được nhiều sản phẩm và thu lại lợi nhuận cao hơn.
Ngược lại, doanh nghiệp không đủ ngân sách phải thực hiện chiến lược Marketing ít hiệu quả như: phát tờ rơi, in banner, dựng standee,…
Quy mô doanh nghiệp
Quy mô doanh nghiệp là yếu tố đo lường độ tin cậy của một doanh nghiệp trong mắt khách hàng. Một doanh nghiệp có quy mô lớn chắc chắn sẽ được khách hàng tin dùng và tín nhiệm hơn.
Bên cạnh đó, những doanh nghiệp có quy mô lớn thường thu hút nguồn nhân lực giàu tiềm năng và sở hữu các thiết bị công nghệ hiện đại. Nhờ đó, họ luôn tiết kiệm tối đa thời gian làm việc mà vẫn đạt chỉ tiêu về lượng sản phẩm bán ra.
Công nghệ hiện đại
Doanh nghiệp sở hữu các trang thiết bị hiện đại, áp dụng công nghệ 4.0 có hiệu quả kinh doanh cao hơn so với các doanh nghiệp truyền thống. Với nguồn nhân công như nhau, doanh nghiệp hiện đại sẽ đạt chỉ tiêu lao động trong thời gian ngắn. Vì thế, áp dụng công nghệ hiện đại vào quá trình kinh doanh cũng là yếu tố tiên quyết giúp hiệu quả doanh nghiệp được nâng cao.
Tuy nhiên, việc đầu tư khoa học kỹ thuật không hề dễ dàng đối với mọi doanh nghiệp. Điều này đòi hỏi doanh nghiệp phải có một khoản vốn rất lớn. Thế nên, các doanh nghiệp có thể tự nghiên cứu và tìm ra những phương án khác để thay thế.
Một số nhân tố vĩ mô khác
Bên cạnh ba yếu tố quan trọng được đề cập phía trên, chúng ta cần lưu ý đến các nhân tố vĩ mô khác như: kinh tế – chính trị, lạm phát, tỷ giá, tăng trưởng GDP, chính sách luật pháp, tiền tệ,… Những nhân tố này tuy không ảnh hưởng trực tiếp nhưng cũng gián tiếp tác động đến hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp.
Chỉ tiêu đánh giá hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp
Tiêu chí đánh giá hiệu quả kinh doanh
Niềm tin của khách hàng
Nhờ vào các đánh giá khách quan của khách hàng, doanh nghiệp có thể điều chỉnh lại sản phẩm/dịch vụ của mình sao cho hoàn thiện nhất. Những sản phẩm/dịch vụ khiến khách hàng hài lòng sẽ thúc đẩy quá trình cung ứng dài lâu. Khi niềm tin khách hàng được củng cố, họ sẽ gián tiếp mở ra nhiều cơ hội phát triển cho doanh nghiệp.
Việc chú tâm vào sự hài lòng của người dùng giúp doanh nghiệp thu hút lượng khách hàng tiềm năng. Từ đó, doanh nghiệp sẽ thu lại lợi nhuận lớn mà không phải đau đầu tìm kiếm khách hàng mới.
Báo cáo tài chính
Báo cáo tài chính là thước đo mô phỏng đầy đủ và chi tiết nhất số tiền doanh nghiệp tạo ra trong khoảng thời gian nhất định. Ngoài ra, báo cáo tài chính cũng thể hiện rõ dòng tiền doanh nghiệp sử dụng hợp lý hay không, có lãng phí không.
Với doanh nghiệp vừa và nhỏ, bạn cần phân tích kỹ báo cáo kết quả kinh doanh, báo cáo lưu chuyển tiền tệ và bảng cân đối kế toán. Những báo cáo này sẽ giúp bạn đo được khả năng sinh lợi nhuận và số tiền thanh khoản tại doanh nghiệp. Nhờ đó, doanh nghiệp có thể đưa ra chỉ tiêu đánh giá hiệu quả kinh doanh chính xác nhất.
Số lượng khách hàng mới
Bên cạnh việc duy trì lượng khách hàng cũ để đảm bảo lợi nhuận không bị giảm sút, doanh nghiệp cần có chiến lược Marketing nhằm thu hút thêm khách hàng mới.
Doanh nghiệp có thể kiểm soát danh sách khách hàng cũ để biết số lượng khách hàng mới trung bình hằng tuần/tháng/năm. Số lượng người dùng không nằm trong danh sách khách hàng cũ là lượng khách hàng mới mà doanh nghiệp đã tiếp cận được.
Hiệu suất làm việc của nhân viên
Nhân viên là bộ phận không thể tách rời của một doanh nghiệp. Họ đóng góp một phần lớn cho doanh thu của doanh nghiệp. Vì vậy, yếu tố quan trọng trong chỉ tiêu đánh giá hiệu quả kinh doanh không thể thiếu đó là hiệu suất làm việc của nhân viên. Nhờ yếu tố này, ban quản trị có thể đánh giá được khối lượng và hiệu quả công việc mà nhân viên đang xử lý.
Công thức tính chỉ tiêu đánh giá hiệu quả kinh doanh
Tỷ suất sinh lời/doanh thu [ROS]
Đây là chỉ tiêu được các doanh nghiệp áp dụng nhiều nhất để đánh giá hiệu quả kinh doanh. ROS phản ánh lợi nhuận thu được so với tổng doanh thu từ hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Phần trăm lợi nhuận thuần càng cao, hiệu quả kinh doanh càng cao và ngược lại.
ROS bị chi phối bởi giá bán hàng hóa và chi phí sản xuất đầu vào. Do đó, doanh nghiệp không quản lý tốt hai yếu tố trên, khả năng chi tiêu tỷ suất sẽ giảm mạnh, ảnh hưởng nặng nề đến hiệu quả kinh doanh.
ROS được tính theo công thức:
ROS = Lợi nhuận thuần/Tổng doanh thu
Tỷ suất sinh lời/tổng tài sản [ROA]
Chỉ tiêu này phản ánh một đồng tài sản của doanh nghiệp sẽ thu lại bao nhiêu lợi nhuận [hiệu quả kinh doanh cao hay thấp]. Tài sản của doanh nghiệp bao gồm tài sản ngắn hạn và dài hạn. Chẳng hạn như: công ty, trang thiết bị vật liệu, nhà xưởng, máy móc,… Ở đây, chúng ta chỉ xét đến tài sản hữu hình cố định.
Tỷ suất sinh lời trên tổng tài sản được tính như sau:
ROA = Lợi nhuận thuần/Tổng tài sản
Tỷ suất sinh lời/vốn chủ sở hữu [ROE]
ROE là chỉ tiêu phản ánh một đồng vốn của chủ sở hữu sẽ tạo ra bao nhiêu đồng lợi nhuận và hiệu quả kinh doanh đạt được như thế nào.
Tỷ suất sinh lời trên vốn chủ sở hữu được tính như sau:
ROE = Lợi nhuận thuần/Vốn chủ sở hữu
Chỉ tiêu đánh giá hiệu quả kinh doanh là tiền đề và mục đích để các chủ doanh nghiệp tăng tốc bứt phá. Trên đây là toàn bộ thông tin thiết yếu về hiệu quả kinh doanh. Hy vọng qua bài viết này, doanh nghiệp đã tích lũy thêm nhiều kiến thức bổ ích cho hoạt động kinh doanh của mình.
FAQs về chỉ tiêu đánh giá hiệu quả kinh doanh
Có 4 nguyên nhân cơ bản dẫn đến tình trạng kinh doanh không hiệu quả:– Không chú trọng việc đào tạo kiến thức kỹ thuật hiện đại cho nhân viên, dẫn đến bộ máy hoạt động bị tụt hậu so với các đối thủ cạnh tranh.– Văn hóa công ty chưa tốt nên vô tình đào thải những người có năng lực– Thiếu những quy trình và thủ tục nội bộ cần thiết để hợp lý hóa hoạt động
– Chưa đầu tư vào công nghệ và cơ sở hạ tầng cần thiết