Hoa oải hương - Loài hoa "Quý tộc"
Được mạnh danh là loài hoa “Quý tộc”, hoa oải hương có rất nhiều công dụng, đặc biệt là tinh dầu thơm của loài hoa này. Hoa oải hương chủ yếu được nhập khẩu. Hiện nay Việt Nam có thể trồng được 3 loại thích hợp với điều kiện khí hậu. Tuy nhiên để có thể trồng được loại hoa này không ít các nhà vườn phải học nhiều bài học thử nghiệm. Nhưng với những kinh nghiệm thực tế từ các nhà vườn giàu kinh nghiệm chia sẻ, qua bài viết xin chia sẻ với bạn đọc quan tâm về một số kỹ thuật cần lưu ý khi trồng hoa oải hương như sau:
1. Trồng hoa oải hương vào thời điểm nào là tốt nhất?
- Hoa oải hương phù hợp với điều kiện thời tiết mát mẻ, nhiệt độ thích hợp từ 18 – 24oC. Vì vậy ở những vùng có khí hậu quanh năm mát mẻ như Sapa, Đà Lạt, Mộc Châu, … có thể trồng quanh năm.
- Đối với các tỉnh miền Bắc để hoa oải hương sinh trưởng tốt nên gieo hạt vào tháng 11 – 12 dương lịch hàng năm. Các tỉnh miền Nam thời tiết hai mùa nắng, mưa nên không thích hợp trồng hoa oải hương.
Trồng hoa oải hương đơn giản tại nhà
2. Cách chọn giống hoa oải hương trồng phù hợp tại Việt Nam?
- Hiện nay có đến 39 loại giống hoa oải hương khác nhau. Nhưng chỉ có 3 loại giống hoa oải hương phù hợp trồng tại nước ta bao gồm:
+ Giống hoa oải hương có nguồn gốc từ Anh có lá ngắn hẹp, búp hoa hình bầu dục bám trên thân cong. Hoa có mùi thơm nhẹ nhàng, phù hợp để trưng trong phòng khách, phòng ngủ giúp tạo cảm giác thư giản. Giống hoa này thường được sử dụng làm hương liệu chữa mệt mỏi, đau đầu. Ngoài ra còn được sử dụng trong công thức làm bánh.
+ Giống hoa oải hương có nguồn gốc từ Pháp với những cành hoa mỏng manh và thân thẳng. Hoa oải hương khô vẫn giữ được màu sắc, độ tươi và hương thơm. Loại này thường dùng để trang trí và sản xuất tinh dầu.
+ Giống hoa oải hương có nguồn gốc từ Bắc Phi là giống khó để khô. Giống này chỉ dùng trưng bày, trang trí nhà cửa bởi sắc tím và hương thơm.
- Tùy vào mục đích của người trồng để có thể chọn lựa giống hoa phù hợp. Các giống hoa nên mua tại các đơn vị uy tín chất lượng mới đảm bảo tỷ lệ nảy mầm của hạt giống.
|
Xem thêm < Auxin Alpha Na - NAA 98% Tan trong nước - Kích thích ra rễ > |
3. Cách ươm giống hoa oải hương từ hạt như thế nào?
- Cách ươm giống hoa oải hương tùy thuộc vào loại giống hoa mà bạn mua. Nếu giống hoa đã được xử lý hạt trước khi đóng gói thì chỉ cần gieo trực tiếp vào khay ươm. Nếu hạt giống chưa được xử lý thì trước khi gieo vào khay ươm cần tiến hành xử lý hạt giống trước mới đem gieo ươm.
Trồng hoa oải hương từ hạt
* Cách ươm giống oải hương từ hạt
- Xử lý hạt giống trước khi gieo: Hạt giống mua về cần được ngâm vào nước ấm nhiệt độ 30oC trong thời gian 12 giờ. Sau đó vớt hạt đem ngâm vào chất kích thích sinh trưởng tăng khả năng nảy mầm có bán trên thị trường với thời gian từ 2 giờ. Vớt hạt giống ra và cho vào khăn ướt đem ủ trong ngăn mát tủ lạnh thời gian từ 20 – 25 ngày. Tiếp đó lấy ra và ủ tiếp trong bọc nilong ở nhiệt độ thường khoảng 25 – 30 ngày hạt mới nứt nanh và đem gieo vào khay ươm.
- Giá thể ươm hạt oải hương có thể chọn các loại giá thể chuyên dùng cho hoa có độ PH > 6,5 là phù hợp như hữu cơ cao cấp, T – Rát, … Thông thường nên ươm hạt trong khay có chia bầu thì đảm bảo cây con, đỡ công chuyển bầu nhiều lần ảnh hưởng đến bộ rễ của cây.
- Cho giá thể vào khay ươm sau đó khéo léo cho mỗi bầu 1 hạt, phủ một lớp đất mỏng lên hạt, sau đó tiến hành tưới nước cung cấp độ ẩm hàng ngày cho hạt nảy mầm. Khoảng 10 – 15 ngày, hạt nảy mầm và phát triển thành cây con. Sau khoảng 25 ngày cây phát triển có 2 lá thật và đến 35 – 40 ngày cây đạt 4 lá đạt tiêu chuẩn chuyển chậu trồng.
Trồng hoa oải hương không quá khó
3. Cách chọn chậu trồng hoa oải hương
- Tùy vào mục đích, sở thích, giống hoa mà có thể chọn các loại chậu có kích cỡ, chất lượng khác nhau. Tuy nhiên nên chọn chậu có kích cỡ 20 – 25 cm và chiều sâu 20 cm là hợp lý.
- Việc trồng hoa oải hương chỉ tiến hành trồng 1 lần từ khi sang bầu cho đến khi cây tàn. Vì vậy nên chọn lựa chậu có kích cỡ hợp lý ngay từ đầu.
Trồng hoa oải hương trong chậu đơn
4. Cách chọn giá thể trồng hoa oải hương
- Hoa oải hương khá khắt khe về giá thể. Nên chọn giá thể có độ mùn cao, tơi xốp, thoát nước tốt, có độ PH > 6,5 là thích hợp để cây sinh trưởng phát triển.
- Giá thể trồng có thể chọn trên thị trường như giá thể hữu cơ cao cấp, giá thể T – Rát, giá thể Peatmoss Terraerden, …
- Giá thể trồng hoa đều phải được xử lý nấm bệnh rất kỹ lưỡng nên chọn lựa giá thể của những đơn vị sản xuất uy tín chất lượng.
|
Xem thêm < Cytokinin - 6BA Tăng tỷ lệ nảy mầm, tăng năng suất cây trồng > |
5. Cách trồng hoa oải hương đơn giản tại nhà
- Chọn vị trí trồng hoa oải hương ở những nơi thoáng mát có ánh sáng hoàn toàn, tán xạ khoảng 6 - 8 giờ/ngày. Cây không chịu được ánh sáng trực tiếp với cường độ mạnh nên tránh những thời điểm nắng gắn nên có biện pháp che chắn hợp lý. Nếu thời gian trưng bày cây trong nhà nên chủ động cho hoa phơi nắng từ 3 – 5 ngày/tuần, mỗi ngày từ 4 – 6 giờ.
* Cách trồng hoa oải hương đúng kỹ thuật
- Tiến hành trồng đơn 1 cây/chậu để dễ dàng chăm sóc và tạo điều kiện cho cây sinh trưởng phát triển nhanh, cho ra nhiều nhánh, nhiều hoa.
- Nên tiến hành chuyển cây từ bầu sang chậu vào chiều mát. Giá thể đã chọn cho vào chậu cách miêng chậu 2 – 3 cm. Trước khi trồng cần tưới ẩm cho giá thể.
- Nhẹ nhành chuyển cây từ bầu trồng vào chậu, tránh làm vỡ bầu đất làm tổn thương đến bộ rễ có thể gây chết cây. Lấp một lớp đất mỏng đến cổ rễ, không trồng sâu, cây sẽ dễ chết do thối gốc. Dùng tay ấn nhẹ để cố định cây. Sau trồng cần để cây ở vị trí thoáng mát 5 – 7 ngày để cây ổn định rồi mới chuyển dần cây ra nơi có ánh sáng trực tiếp.
Trồng hoa oải hương vừa thơm vừa đẹp
6. Chăm sóc hoa oải hương không khó
* Tưới nước cho hoa oải hương
- Cây không yêu cầu nhiều nước, có thể chịu được hạn, nhưng không chịu úng. Nên điều tiên quyết trong cách chăm sóc là kỹ thuật tưới nước. Sau khi trồng tiến hành tưới ẩm với độ ẩm từ 75 – 80%. Sau đó tùy vào điều kiện độ ẩm ngoài trời để tiền hành cung cấp ẩm cho cây. Trung bình cứ 3 – 5 ngày tưới nhẹ phun sương cho giá thể 1 lần, không tưới đẫm gây thối chết cây.
- Khi cây trồng được 70 – 80 ngày đạt chiều cao từ 7 – 10 cm thì tưới phun sương 1 ngày/lần.
* Bón phân cho cây hoa oải hương
- Là loài cây không có nhu cầu dinh dưỡng cao, không ưa phân bón. Chỉ tiến hành pha loãng phân bón lỏng chuyên dùng cho hoa với liều lượng giảm một nửa so với khuyến cáo nhà sản xuất tưới nhử cho hoa khi cây sau trồng 80 – 90 ngày.
- Bón phân định kỳ 80 – 90 ngày/lần cho hoa. Khi bón lưu ý pha với nước tưới phun sương vào gốc cho cây, không phun lên lá cây.
* Phòng trừ sâu bệnh hại cho cây hoa oải hương
- Cây hoa oải hương mang hương thơm nên hầu như không xuất hiện sâu hại. Ngược lại bởi mùi hương của cây có thể xua đuổi muỗi, kiến, …
- Bệnh gây hại cho cây chỉ lưu ý bệnh thối rễ do úng tưới nhiều nước. Có thể thời điểm bón phân cho cây nên pha thêm một lượng nhỏ thuốc chống thối rễ phun cho cây.
Vẻ đẹp và mùi thơm từ hoa oải hương
7. Thu hoạch và bảo quản hoa oải hương
- Cây hoa oải hương sau trồng 12 tháng mới cho hoa. Trong suốt quá trình trồng cây mang mùi thơm nhẹ có tác dụng thư giản.
- Cây ra hoa đối với giống đến từ Anh và Pháp thì nên để khô để thu hoa làm túi thơm để trong phòng khách, phòng ngủ, gối đầu tạo cảm giác thư giản. Đối với giống hoa oải hương có nguồn gốc từ Bắc Phi thì khó khô nên tiến hành cắt hoa khi hoa dưới bắt đầu chín nở, đem phơi khô trong mát nhiều ngày để hoa khô tự nhiên có thể giữ được mùi thơm nhiều nhất.
Tinh dầu hoa oải hương
Nguồn: Admin tổng hợp - NO
Hoa oải hương vốn là một loại hoa nổi tiếng ở các vùng miền Nam nước Pháp như Provence, Avignon. Thực ra, loại hoa này vốn có nguồn gốc từ miền Địa Trung Hải và được biết đến cách đây hàng nghìn năm từ thời Hy Lạp cổ đại. Người La Mã đã gieo trồng hoa oải hương ở khắp các nước châu Âu, trong đó miền Nam nước Pháp là một trong những nơi có nhiều Lavender nhất.
Nhiều người vẫn nghĩ oải hương là loại hoa khó trồng, khó chăm sóc nhưng trong điều kiện thích hợp, hoa oải hương có thể phát triển rất nhanh chóng đấy! Dưới đây là cách giúp bạn tự trồng cho mình một chậu hoa oải hương từ hạt.
Bước 1 - Chọn hạt giống:
- Lựa chọn thời tiết thuận lợi: Nhiệt độ thích hợp nhất để trồng là 18-24 độ C. Ở nước ta, trừ Đà Lạt và Sapa có thể gieo trồng quanh năm thì ở các tỉnh miền Bắc bạn nên gieo vào mùa thu, miền Nam thì vào khoảng tháng 11 – 12 nhé!
- Chọn hạt giống: Tùy theo điều kiện, sở thích và mục đích sử dụng mà có nhiều lựa chọn những giống oải hương khác nhau. Bạn có thể tham khảo một số giống oải hương phù hợp với đặc điểm khí hậu Việt Nam ở dưới.
Bước 2-Chọn đất và chậu:
Hoa oải hương phát triển mạnh trên loại đất cát hơi có tính kiềm hoặc trung tính, tơi, xốp, không quá ẩm. Bạn nên chọn loại chậu trồng có lỗ thoát nước.
Bước 3 - Gieo hạt:
- Do một thời gian dài hạt "ngủ", bạn nên ngâm hạt giống trước khi trồng trong 12 giờ, và sau đó cho Gibberellin [chất kích thích điều hòa sinh trưởng] vào ngâm 2 giờ trước khi gieo.
- Bạn san lấp mặt đất cho bằng trước khi trồng. Tưới tiêu cho đến khi thấm nước, gieo hạt giống, sau đó phủ một lớp đất tốt, độ dày 0,2cm rồi phủ cỏ hoặc bộ phim nhựa để giữ ẩm của đất.
Bước 4 - Chăm sóc cây con:
Bạn cần giữ độ ẩm cho đất, tốt nhất là tưới 2 lần/ngày. Bạn cũng tránh không để đất quá ẩm ướt, bởi môi trường ẩm kích thích nấm phát triển, sẽ tiêu diệt hạt giống mới nảy mầm của bạn.
Bước 5 - Chuyển chậu:
Khi oải hương nảy mầm được 5 -10cm thì bạn chia ra, trồng thành nhiều chậu để hoa có thể phát triển hoàn thiện. Bạn nên thực hiện cẩn trọng với bước này để tránh làm tổn thương bộ rễ mới nhé!
Bước 6- Đặt chậu nơi ấm áp:
Muốn hoa phát triển nhanh, bạn cần đặt chậu ở vị trí ấm áp nhưng tránh ánh sáng mặt trời trực tiếp. Bạn có thể tự tạo hiệu ứng nhà kính bằng cách trùm túi nhựa nên chậu cây, cách này giúp giữ lại độ ẩm và nhiệt độ cần thiết cho hoa phát triển.
Bước 7 - Tưới nước:
- Tưới nước thường xuyên: Bạn cần tưới nước mỗi ngày để giữ độ ẩm cho đất. Tùy vào kích thước và mức độ thoát nước của chậu mà điều chỉnh lưu lượng tưới cho phù hợp, hầu hết các trường hợp oải hương chết đều do chết úng.
- Tưới quanh gốc và chỉ tưới vào buổi sáng, tránh làm gẫy dập lá dễ gây hư hỏng, sinh sản của sâu hại và dịch bệnh.
|
Mẹo nhỏ: - Nếu đặt chậu hoa gần cửa sổ, khi cây ra hoa, bạn hãy xoay chậu mỗi ngày để ánh sáng có thể tiếp xúc mọi phía như nhau, chậu hoa sẽ phát triển đồng đều và đẹp. - Thay chậu mỗi năm một lần, chậu sau lớn hơn chậu trước khoảng 3cm đường kính. Bổ sung đất trồng cho chậu mới. - Sau khi ra hoa và bắt đầu tàn nên cắt bỏ cuống hoa để kích thích cây đẻ nhánh và cho hoa tiếp. - Bạn có thể sử dụng hoa oải hương để chiết xuất tinh dầu, hay làm nguyên liệu cho nhiều món ăn. |
Một số giống hoa:
Hoa oải hương có khoảng 39 chi [hay còn gọi là giống] khác nhau, hầu hết đều chịu hạn, chịu nóng, không ưa môi trường ẩm ướt.
Khí hậu đặc trưng của nước ta là nhiệt đới gió mùa ẩm, do đó hoa Oải hương được gieo trồng từ giống nhập khẩu nảy mầm rất ít, cần phải có kỹ thuật chăm sóc kỹ càng.
Tuy nhiên, vài năm trở lại đây, các nhà vườn, viện nghiên cứu sinh học Đà Lạt đã nhân giống được giống hoa oải hương có nguồn gốc từ Anh và Pháp, thích hợp với khí hậu miền Bắc nước ta.
1. English Lavender [danh pháp: Lavendula Angustifolia]
Đây là giống hoa oải hương phổ biến nhất có lá hẹp, ngắn, thân cong, hoa hình bầu dục.
Hoa có mùi hương ngọt ngào, thường được dùng làm các loại mỹ phẩm cũng như hương liệu khác nhau, có tác dụng giảm stress nhẹ nhàng, thư giãn, cân bằng tinh thần, và chữa bệnh đau đầu, mệt mỏi.
Ngoài ra, hoa khô có thể sử dụng trong các công thức nấu ăn và vật liệu trang trí. Các loài nổi tiếng trong chi này là: Lodden Blue, Royal Velvet, Melissa, Sachet, Sharon Roberts, Mitcham Gray.
2. Lavadins [danh pháp: Lavendula Intermediate]
Đây là chi Lavender được lai giữa English Lavender và Spike Lavender. Lavadins nổi tiếng có hoa đẹp, màu sắc tươi tắn và hương thơm lâu dài, chúng thường được dùng trong hàng thủ công và thảo dược.
Lavadins được sử dụng sản xuất tinh dầu nhiều bởi lượng dầu nhiều hơn loại English Lavender. Lavadins được trồng nhiều nhất ở Pháp.
Có một điểm lưu ý, hạt hoa của giống này không nảy mầm, nên Lavadins được trồng chủ yếu bằng phương pháp giâm cành. Các loài đặc trưng của chi như: Dutch Mill, Fred Boutin, Provence, Seal, White Spike, Grosso, Hidcote Giant.
3.Spanish Lavender [danh pháp: Lavendula Stoechas]
Giống hoa này có thân cao, hoa màu tím khác lạ, hình trái thông, cánh hoa dựng thẳng. Chi này có nguồn gốc từ Địa Trung Hải và Bắc Phi, là lựa chọn thích hợp nhất cho vùng khí hậu ẩm ướt.
Spanish Lavender không thích hợp trong ẩm thực nhưng là một lựa chọn tuyệt vời để trang hoàng ngôi nhà hay khu vườn của bạn. Hai loài nổi tiếng nhất của chi này là Otto Quast, Dark Eyes.