Hàng hóa vận chuyển bằng đường biển trong xuất nhập khẩu thường gặp nhiều rủi ro do thiên tai, tai nạ bất ngờ như: mắc cạn, đâm va, cháy nổ,…mà theo hợp đồng vận tải thì người chuyển chở chỉ chịu trách nhiệm có tổn thất hàng hóa trong một phạm vi nhất định chính. Vì vậy, để bảo vệ tối đa lợi ích của mình khi có tổn thất, các doanh nghiệp cần mua bảo hiểm cho hàng hóa vận chuyển bằng đường biển. Tùy thuộc lô hàng của bạn là điều kiện gì, ví dụ nếu lô hàng là giá CIF, CIP thì người bán bắt buộc mua bảo hiểm. Với FOB và các điều kiện khác không bắt buộc thì thông thường người mua sẽ là người mua bảo hiểm.Trong bài viết này, Hanxim sẽ cung cấp tới các bạn một số thông tin về bảo hiểm hàng hóa đường biển.
– Bảo hiểm hàng hóa đường biển là bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu, quy định về việc bảo hiểm cho những rủi ro liên quan đến quá trình vận chuyển bằng tàu thuyền trên biển, gây ảnh hưởng đến các đối tượng chuyên chở do đó gây nên tổn thất về hàng hóa.
– Đối tượng của bảo hiểm hàng hóa đường biển: là hàng hóa, tài sản, vật thể đang trong quá trình vận chuyển từ địa điểm này đến địa điểm khác. Bao gồm cả: thời gian lưu kho, chờ xếp lên phương tiện vận chuyển, trung chuyển, chờ chủ hàng nhận lại hàng theo quy định của từng Điều kiện bảo hiểm cụ thể.
2. Những rủi ro trong bảo hiểm hàng hóa đường biển
Rủi ro trong xuất nhập khẩu hàng hoá vận chuyển bằng đường biển có nhiều loại và có thể được phân chia như sau:
– Theo nguồn gốc phát sinh:
+ Do thiên tai: bão, gió lốc, sóng thần, biển động,…
+ Do tai nạn của tàu trên biển: tàu bị mắc cạn, đâm va, đắm tàu, cháy nổ, tàu bị lật úp, mất tích… đây là những rủi ro chính.
+ Do các tai nạn bất ngờ khác: hàng hoá bị thiếu hụt, mất trộm, mất cắp, không giao hàng … những rủi ro này được gọi là những rủi ro phụ.
– Theo nghiệp vụ bảo hiểm
+ Rủi ro thông thường: là những rủi ro được bảo hiểm một cách bình thường theo các điều kiện bảo hiểm gốc như: thiên tai, tai hoạ của biển, tai nạn bất ngờ khác tức là bao gồm cả rủi ro chính và rủi ro phụ.
+ Rủi ro được bảo hiểm riêng: là những rủi ro mà muốn được bảo hiểm thì phải thoả thuận riêng, thoả thuận thêm chứ không được bồi thường theo các điều kiện bảo hiểm gốc, gồm : rủi ro chiến tranh, đình công, khủng bố…
+ Rủi ro không được bảo hiểm: là những rủi ro không được người bảo hiểm nhận bảo hiểm hoặc không được người bảo hiểm bồi thường trong mọi trường hợp. Đó là các rủi ro đương nhiên xảy ra do bản chất của hàng hóa hay do lỗi từ phía người được bảo hiểm
3. Những tổn thất trong bảo hiểm hàng hóa đường biển
– Phân theo quy mô, mức độ tổn thất:
+ Tổn thất bộ phận: là tổn thất mà một phần của đối tượng được bảo hiểm theo một hợp đồng bảo hiểm bị mất mát, hư hỏng, thiệt hại, gồm tổn thất về số lượng, trọng lượng, thể tích hay giá trị.
+ Tổn thất toàn bộ: là toàn bộ đối tượng bảo hiểm theo hợp đồng bảo hiểm bị mất mát, hư hỏng, thiệt hại hoặc bị biến chất, biến dạng không còn như lúc mới bảo hiểm nữa.
– Theo tính chất tổn thất:
+ Tổn thất chung: những chi phí hay hy sinh phát sinh khi tiến hành mục đích cứu tàu cũng như hàng hóa thoát khỏi một sự nguy hiểm chung. Khi xảy ra tổn thất chung chủ hàng và người bảo hiểm phải điền vào Bản cam đoan, Giấy cam đoan đóng góp vào tổn thất chung.
+ Tổn thất riêng: tổn thất này chỉ gây ra các thiệt hại cho một số quyền lợi của chủ hàng và chủ tàu. Tổn thất chi phí riêng là những chi phí bảo quản hàng hoá để giảm bớt thiệt hại hoặc để khỏi hư hại thêm, bao gồm chi phí xếp, dỡ, gởi hàng, đóng gói lại, thay thế bao bì… ở bến khởi hành và dọc đường.
4. Các điều kiện bảo hiểm hàng hóa đường biển
Điều kiện bảo hiểm quy định phạm vi trách nhiệm của người bảo hiểm đối với đối tượng được bảo hiểm bao gồm các điều kiện tại bảng dưới đây. Người mua bảo hiểm cần nắm rõ những điều kiện này và tránh những sai lầm không được bồi thường.
Những nguyên nhân gián tiếp Loại A Loại B Loại C Cháy hoặc nổ X X X Tàu hay xà lan bị mắc cạn, đắm hoặc lật úp X X X Tàu đâm va vào nhau hoặc đâm phải bất cứ vật gì không phải nước X X X Dỡ hàng tại một cảng nơi tàu gặp nạn X X X Phương tiện vận chuyển bằng đường bộ bị lật đổ hoặc trật bánh X X X Động đất, núi lửa phun hoặc sét đánh [trên biển hoặc trên bộ] X X X Những nguyên nhân trực tiếp tác động đến hàng Loại A Loại B Loại C Hy sinh tổn thất chung X X X Ném hàng khỏi tàu [vứt hàng xuống biển] X X X Hàng hóa bị mất mát do tàu mất tích [không phải do cướp biển] X X X Nước cuốn trôi khỏi tàu X X Nước biển, sông, hồ chảy vào tàu, xà lan, hầm hàng, nơi chứa hàng [không phải nước mưa] X X Tổn thất toàn bộ của bất kỳ kiện hàng nào rơi trong khi xếp hoặc dỡ hàng X X Manh động – hành động phá hoại của thủy thủ đoàn X Cướp biển X Các rủi ro phụ:
– Mất trộm, mất cắp,..
– Hư hỏng, đổ vỡ, cong, bẹp, gỉ, hấp hơi,…
– Không giao hàng,thiếu hàng,…
– Và tất cả các rủi ro khác
X
5. Phí bảo hiểm
Phí bảo hiểm là khoản tiền do người mua bảo hiểm nộp cho Công ty Bảo hiểm để được bảo vệ cho lô hàng.
Phí bảo hiểm= tỷ lệ phí* giá trị lô hàng
Tỷ lệ phí bảo hiểm phụ thuộc vào nhiều yếu tố như quãng đường vận tải, giá trị lô hàng, tính chất hàng hóa.
Tham khảo thêm Biểu phí Bảo hiểm hàng hóa Tại Đây.
6. Quy trình mua bảo hiểm
Thông qua một biểu mẫu là “Đơn yêu cầu bảo hiểm” mà công ty bảo hiểm có thể nắm bắt được lô hàng của khách mà tư vấn, báo giá cho phù.