Hút thuốc lá, uống rượu bia, đặt laptop lên đùi hay sinh hoạt không lành mạnh… là những thói quen gây vô sinh ở nam giới tiềm ẩn mà bạn cần biết.
Vô sinh nam giới có biểu hiện gì?
Biểu hiện cảnh báo vô sinh nam gồm những gì là vấn đề mà nam giới quan tâm, liệu mình có nằm trong nhóm có nguy cơ vô sinh nam không? Theo các chuyên gia, dấu hiệu cảnh báo hiếm muộn ở nam giới có thể thông qua tình trạng tinh dịch và tinh hoàn của nam giới như: [1]
- Tinh dịch có màu bất thường, tinh dịch bình thường là chất lỏng màu trắng đục như sữa hoặc màu trắng xám, có thể hơi vàng nhạt trong trường hợp lâu ngày không xuất tinh. Khi mới xuất tinh, tinh dịch có thể đông đặc nhưng sẽ hóa lỏng trong một thời gian ngắn sau đó. Trong trường hợp tinh dịch có màu xanh đậm hoặc xen lẫn máu thì có thể đó tiềm ẩn dấu hiệu bất thường cần kiểm tra ngay.
- Có những cơn bốc hỏa tương tự phụ nữ, những biểu hiện như đỏ bừng mặt, cảm xúc đột ngột thay đổi, buồn vui lẫn lộn, hay cáu giận và rối loạn giấc ngủ;
- Giảm sức mạnh cơ bắp, loãng xương, giảm thể tích tinh hoàn, rối loạn mỡ máu, đái tháo đường, thiếu máu…;
- Tinh hoàn bị nhỏ lại hoặc teo;
- Ham muốn về tình dục có sự thay đổi, giảm hiện tượng “dạ cương” [cương ban đêm];
- Tinh hoàn có thể sưng đau, nổi cục;
- Gặp các vấn vấn đề về cương dương hoặc xuất tinh…;
- Cơ thể có những thay đổi về nội tiết, rụng tóc, béo phì, da trở nên nhăn nheo và khô hơn;
Màu sắc tinh dịch cảnh báo những vấn đề sức khỏe sinh sản của nam giới.
Nam giới ở độ tuổi ngoài 30 và có một cuộc sống vô tư lự, ít quan tâm đến sức khỏe của mình thì khả năng làm cha sẽ giảm dần. Theo các nhà nghiên cứu, khi nam giới bước sang tuổi 40 khả năng sinh sản sẽ bắt đầu suy giảm.
Nghiên cứu hiện đã chỉ ra gần 50% các trường hợp vô sinh ở các cặp vợ chồng có thể bắt nguồn từ tình trạng sức khỏe của bạn tình nam. Một số yếu tố ảnh hưởng đến sinh sản nam có thể là bẩm sinh, những khuyết tật có từ khi sinh ra, tuy nhiên một số yếu tố khác xuất phát từ thói quen mắc phải trong cuộc sống của họ.
Những thói quen gây vô sinh ở nam giới phổ biến
Trong một cuộc phỏng vấn với HT Lifestyle, Tiến sĩ Gunjan Sabherwal, Chuyên gia sinh sản tại Nova Southend IVF and Fertility của Gurgaon, chia sẻ: “Số lượng tinh trùng bình thường đã suy giảm trong những thập kỷ qua khiến cho 1 trong 8 cặp vợ chồng phải đối mặt với các biến chứng khi mang thai.”
Ngày càng có nhiều bằng chứng về sự suy giảm chất lượng tinh trùng của con người trong vài thập kỷ qua trên toàn thế giới. Trong báo cáo gần đây nhất, nhóm của Levine đã thực hiện một phân tích gộp và tổng quan hệ thống về các xu hướng hiện tại về số lượng tinh trùng.
Nghiên cứu toàn diện kéo dài hơn ∼ 40 năm với sự tham gia của 42.935 nam giới với các mẫu tinh dịch. Báo cáo cho thấy có sự suy giảm đáng kể 50–60% số lượng tinh trùng ở nam giới từ Bắc Mỹ, Châu Âu, Úc và New Zealand. Phát hiện mới nhất này đã làm dấy lên mối lo ngại lớn hơn về những lý do đằng sau sự suy giảm rõ rệt về số lượng tinh trùng của nam giới.
Chế độ ăn uống, béo phì, thiếu ngủ, căng thẳng tâm lý, bức xạ từ máy tính xách tay và điện thoại di động, áp lực môi trường và nghề nghiệp và các chất kích thích và thuốc lá, rượu và ma túy, tác động tiêu cực đến tỷ lệ sinh. Các biện pháp khả thi cần được thực hiện để giải quyết những rủi ro này bằng cách cơ cấu lại các hoạt động hàng ngày của bạn và mang lại những thay đổi tích cực, lành mạnh để cải thiện tỷ lệ sinh và tận hưởng một lối sống cân bằng và khoẻ mạnh.
Cùng điểm qua những thói quen gây vô sinh ở nam giới:
1. Hút thuốc
Theo Tổ chức Y tế Thế giới [WHO], 1/3 dân số thế giới trên 15 tuổi hút thuốc lá. Các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng hút thuốc lá có liên quan đến những tác động tiêu cực quan trọng đối với sức khỏe sinh sản ở cả nam và nữ. Các nghiên cứu thực nghiệm trên mô hình động vật đã chỉ ra rằng hút thuốc lá có thể gây độc trực tiếp hoặc gián tiếp đối với quá trình sinh tinh.
Hút thuốc đã được chứng minh là có tác động bất lợi đến các thông số khác nhau của phân tích tinh dịch. Một phân tích cắt ngang trên 2542 nam giới khỏe mạnh từ năm 1987 đến 2004 của Ramlau-Hansen và cộng sự cho thấy khi phân tích tinh dịch, những người hút thuốc lá có lượng tinh dịch, số lượng tinh trùng và tỷ lệ tinh trùng di động thấp hơn so với những người đàn ông không hút thuốc.
Hơn nữa, có ý kiến cho rằng mối quan hệ giữa hút thuốc và nồng độ tinh trùng phụ thuộc vào liều lượng. Những người đàn ông hút > 20 điếu thuốc mỗi ngày đã giảm 19% nồng độ tinh trùng so với những người không hút thuốc. Người ta kết luận rằng hút thuốc ở người trưởng thành dẫn đến suy giảm vừa phải chất lượng tinh dịch. Việc tiếp tục hút thuốc cũng khiến người vợ gặp nguy hiểm do hút thuốc lá thụ động. [2]
2. Sử dụng rượu bia
Việc sử dụng rượu bia quá mức có thể ảnh hưởng đến chất lượng tinh trùng, làm giảm nồng độ testosterone, hormone leuteinising [LH] và hormone kích thích nang trứng [FSH] trong khi tăng oestrogen góp phần làm giảm sản xuất tinh trùng, giảm tính di động của tinh trùng, tăng phân mảnh DNA tinh trùng, thậm chí là rối loạn cương.
3. Ảnh hưởng của máy tính xách tay, điện thoại di động
Việc để máy tính trên đùi hoặc để điện thoại ở túi quần là thói quen của rất nhiều quý ông hiện nay. Việc để máy tính trên đùi để làm việc và giải trí kéo dài có thể làm tăng nhiệt độ vùng bìu dẫn đến hiện tượng giảm/ngừng sinh tinh, chết tế bào. Để điện thoại ở túi quần sẽ khiến khoảng cách tiếp xúc giữa sóng điện từ phát ra từ điện thoại làm và tinh hoàn gần hơn, các phân tích tổng hợp cho thấy việc tiếp xúc với điện thoại di động nhiều có thể làm giảm độ di động của tinh trùng.
Vị trí của điện thoại di động cũng được quan tâm khi Rago và cộng sự Lewis et al trong bài báo cáo độc lập cho biết những người đàn ông mang điện thoại di động trong túi quần có sự gia tăng đáng kể về sự phân mảnh DNA của tinh trùng so với những người để điện thoại trong túi áo.
4. Sử dụng chất kích thích
Ma túy, cần sa được cho là ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của nam giới. Một số nam giới sử dụng anabolic steroid [steroid đồng hóa] nhằm để tăng khối lượng cơ bắp hay amphetamine cũng như heroin, methadone cũng làm giảm chất lượng tinh trùng. [3]
5. Ăn uống không kiểm soát
Một chế độ ăn nhiều thịt đỏ, axit béo bão hòa, chất béo chuyển hóa, thực phẩm chế biến sẵn, thực phẩm chứa chất bảo quản… có liên quan đến chất lượng tinh dịch thấp.
Để kiểm soát chế độ ăn và nâng cao sức khỏe sinh sản, nam giới nên bổ sung vào thực đơn của mình những thực phẩm như trái cây, rau xanh, ngũ cốc và cá… những thực phẩm này có lợi đối với chất lượng tinh trùng. Một chế độ ăn giàu các chất chống oxy hóa như vitamin C, folate, kẽm và B12 được khuyến khích sử dụng. Thực phẩm giàu axit béo omega 3 như quả óc chó, dầu cá giúp ích trong quá trình sản xuất tinh trùng.
6. Stress
Việc thường xuyên căng thẳng lo lắng là thói quen xấu có thể dẫn đến vô sinh nam. Căng thẳng có thể làm giảm hormone như LH và testosterone. Về lý thuyết điều này có thể ảnh hưởng đến chất lượng tinh trùng mặc dù chúng ta cần nhiều nghiên cứu hơn để khẳng định mối liên kết này.
Theo bác sĩ Đăng Khoa ”Việc tinh thần căng thẳng, mệt mỏi kéo dài làm ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất và tinh thần của nam giới ở nhiều cách. Điều này có thể ảnh hưởng đến ham muốn tình dục, sự gắn kết và hòa hợp giữa người nam và bạn đời, chất lượng tinh trùng và khả năng sinh sản giảm…”
Để giảm căng thẳng, stress nam giới có thể tìm hiểu một số phương pháp như thiền, tập thở… trong những lúc thất căng thẳng.
7. Thừa cân, béo phì
Việc có một cơ thể béo phì với chỉ số khối cơ thể [BMI] cao có ảnh hưởng lớn đến các vấn đề về sức khỏe sinh sản của nam giới. Sự có mặt của mỡ trắng dư thừa ở nam giới béo phì làm tăng chuyển đổi testosterone thành estrogen, những tác động này dẫn đến hậu quả suy giảm khả năng sinh tinh ở nam giới và thiểu năng sinh dục thứ phát.
Tích mỡ khu vực vùng gần bìu [khu vực bẹn bìu, xương mu] dẫn đến sự căng thẳng cho tinh hoàn, gây ra stress và oxy hóa. Nhiệt độ phần bìu tăng và sự kém vận động ở nam giới béo phì dẫn đến suy yếu quá trình sinh sinh, giảm khả năng vận động của tinh trùng, giảm tương tác giữa tinh trùng và tế bào trứng và tăng phân mảnh DNA tinh trùng.
Tính toàn vẹn của DNA của tinh trùng là điều cần thiết để quá trình thụ tinh thành công và sự phát triển bình thường của em bé. Một số nghiên cứu cho thấy rằng tình trạng béo phì của người cha thậm chí có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của những đứa con tương lai của bạn, thông qua việc con cái dễ mắc bệnh mãn tính hơn.
8. Không vận động thường xuyên
Thói quen không vận động cũng có thể là nguyên nhân dẫn đến vô sinh nam. Những nghiên cứu đã nhiều lần chỉ ra những người đàn ông thường vận động thể dục thể thao có lượng tinh trùng cao hơn so với những người ít vận động. Điều quan trọng vận động giúp tăng cường sức khỏe toàn thân như sức khỏe tim mạch, duy trì cân nặng hợp lý… Nam giới có thể đặt mục tiêu tập thể dục vừa phải, ít nhất 30 phút mỗi ngày và 5 lần một tuần. [4]
9. Mặc quần quá bó, quá chật, tắm nước quá nóng
Những điều này đều vô tình tăng nhiệt độ ở tinh hoàn và là giảm chất lượng tinh trùng. Cố gắng đừng tắm nước nóng quá lâu, thay vào đó hãy tắm với nước ở nhiệt độ vừa phải, mặc quần và đồ lót rộng rãi thoải mái. Nếu nam giới làm việc trong môi trường nóng bức hoặc phải ngồi hàng giờ liền nên có thói qua đi lại, vận động để tránh vùng tinh hoàn quá nóng, hoặc bị chèn ép.
10. Thức khuya
Việc thức sau 0h có thể khiến nam giới vô sinh vì tinh trùng suy yếu. Kết luận này được đưa ra dựa trên một thử nghiệm của các nhà khoa học thuộc đại học Y Cáp Nhĩ Tân [Trung Quốc]. Thử nghiệm được tiến hành trên hơn 980 nam giới khỏe mạnh, chia làm 3 nhóm. Nhóm đầu tiên ngủ lúc 20-22h, nhóm thứ hai đi ngủ lúc 22h-0h và nhóm cuối đi ngủ sau 0h. Nhóm nghiên cứu cũng lấy mẫu tinh dịch của tình nguyện viên để xét nghiệm, so sánh. Họ nhận thấy, những nam giới ngủ muộn, ngủ ít hơn 6 tiếng/đêm đều có lượng cũng như “chất” của tinh trùng giảm sút tới 25%.
Cần làm gì để cải thiện sức khỏe sinh sản ở nam giới?
Hiện nay, vô sinh nam chiếm khoảng 30-50% nguyên nhân gây vô sinh. Bên cạnh những thói quen gây vô sinh nam thì yếu tố môi trường cũng tác động không nhỏ đến tình trạng này. Những vật liệu hằng ngày trong sinh hoạt như bao bì chứa thực phẩm, đồ nhựa… ảnh hưởng nhiều tới sức khỏe, có thể làm thay đổi nội tiết.
Theo bác sĩ, để cải thiện sức khỏe nam giới, đặc biệt với những nam giới có sinh hoạt tinh dục thường xuyên, đang mong con cần đến cơ sở y tế có chuyên khoa nam học hoặc hiếm muộn nam để được thăm khám sớm.
Tránh những thói quen xấu gây vô sinh nam, duy trì tập luyện, ăn uống lành mạnh, bổ sung các dưỡng chất cần thiết và có chế độ nghỉ ngơi hợp lý đóng vai trò quan trọng đối với chất lượng tinh dịch.
Bên cạnh đó, nam giới cần cẩn trọng khi sử dụng các sản phẩm sinh lý, các thực phẩm giúp tăng cơ trong quá trình tập gym. Nên lựa chọn những sản phẩm có nguồn gốc thiên thiên, có công dụng kích thích cơ thể sản sinh testosterone nội sinh để cải thiện số lượng và chất lượng tinh trùng.
Theo bác sĩ Lê Đăng Khoa, Nam giới thường được gắn với danh xưng phái mạnh, đó vừa là một đặc quyền tự hào nhưng cũng vô tình là rào cản khi gần 90% nam giới vô sinh có bất thường về tinh binh e ngại, mặc cảm, che giấu bệnh và trì hoãn thăm khám, một số trường hợp tự tìm đến với những phương pháp dân gian để tự điều trị. Việc điều trị không đúng cách kéo dài có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng đối với sức khỏe nam giới.
Để biết thêm về thông tin hiếm muộn nam cũng như tư vấn điều trị, khác hàng có thể liên hệ:
Trên đây là một số thói quen gây vô sinh ở nam giới phổ biến. Đây là những thói quen hàng ngày rất quen thuộc đối với các đấng mày râu. Do đó các quý ông cần rèn luyện cho mình những thói quen sinh hoạt lành mạnh, thăm khám với bác sĩ chuyên khoa khi gặp những vấn đề bất thường về sức khỏe sinh sản để có thể điều trị kịp thời.