Lai Châu có các cánh đồng tập trung lớn như: Mường Than [Than Uyên], Bình Lư [Tam Đường], Mường So [Phong Thổ], Mường Khoa [Tân Uyên] phát triển một số giống lúa đặc sản, chất lượng cao. Để khai thác tối đa lợi thế sẵn có của các cánh đồng lúa tập trung trên địa bàn tỉnh thì cần có những nghiên cứu đánh giá làm căn cứ khoa học cho việc qui hoạch, quản lý, khai thác và sử dụng bền vững đất sản xuất lúa. Xuất phát từ thực tế đó Sở Khoa học và Công nghệ phối hợp với Viện nghiên cứu Nông hoá thực hiện đề tài: “Nghiên cứu đánh giá chất lượng đất tại các cánh đồng tập trung phục vụ việc quy hoạch và phát triển lúa chất lượng cao trên địa bàn tỉnh Lai Châu”.
Hội thảo đánh giá chất lượng đất tại xã Bình Lư – huyện Tam Đường – tỉnh Lai ChâuThực hiện các nội dung đề tài, nhóm nghiên cứu đã tiến hành đánh giá thực trạng sản xuất lúa ở các cánh đồng tập trung trên địa bàn tỉnh về mức độ thâm canh, việc sử dụng phân bón và hiệu quả kinh tế trong sản xuất lúa.
Đặc biệt nhóm nghiên cứu đã xác định các yếu tố hạn chế đất trồng lúa trên địa bàn tỉnh Lai Châu như: Độ chua đất ở mức độ nghiêm trọng, dung tích hấp thu của đất ở mức thấp, quá trình Feralit hóa kết đá ong, sự glay hóa, ô nhiễm do các yếu tố hóa học [Thuốc trừ cỏ, thuốc Bảo vệ thực vật…]. Những yếu tố này đã làm hạn chế sự sinh trưởng và phát triển của cây lúa, làm giảm năng suất và chất lượng sản phẩm, ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường, đến chất lượng nông sản cũng như sức khỏe của con người, đe dọa sự phát triển bền vững của nông nghiệp.
Từ thực tế chất lượng đất các vùng sản xuất lúa tập trung trên địa bàn tỉnh Lai Châu hiện nay đang đứng trước nguy cơ thoái hóa với các hiện tượng chủ yếu: Chua hóa, chai cứng, khả năng giữ nước và giữ chất dinh dưỡng kém… Vì vậy, để sử dụng đất lúa một cách bền vững, hiệu quả, nâng cao độ phì nhiêu của đất, nhóm nghiên cứu đã đề xuất các giải pháp cải tạo đất trồng lúa như sau:
Cải tạo độ chua đất
– Sử dụng các loại phân bón vô cơ có tính kiềm như:
+ Đối với phân đạm: Bón đạm ure, tránh sử dụng đạm sunfat đối với đất chua. Sử dụng loại đạm Xianamit canxi bón lót sâu để khử chua, chú ý, phải ủ kỹ khi sử dụng bón thúc.
+ Đối với phân lân: Sử dụng phân lân nung chảy, khi bón phân lân super thì cần kết hợp với vôi.
+ Đối với phân kali: Hầu hết các nhóm phân kali đều chua tính, vì vậy, cần kết hợp bón kali với vôi, có thể sử dụng tro bếp thay cho bón kali sẽ có hiệu quả ngăn chặn giảm pH đất. Đặc biệt, không dùng phân kalisunfat nhiều năm liên tục.
Hầu hết các khu vực trồng lúa tại Lai Châu, đất rất chua [pH