Tuy nhiên, cơ quan Công an đã không tiến hành xử lý hình sự đối với anh Hải, với lý do tỷ lệ thương tật của tôi dưới 11%. Xin cho hỏi, cơ quan Công an làm như vậy có đúng hay không? [Nguyễn Văn Mạnh, Tân Yên, Bắc Giang ]
Luật sư Nguyễn Hồng Bách trả lời:
Tại Điều 104 của Bộ luật Hình sự quy định: Người nào cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ thương tật từ 11% trở lên sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Đồng thời, cũng theo quy định của điều 104 từ điểm a đến điểm k, Khoản 1, Điều 104, Bộ luật Hình sự, người nào cố ý gây thương tích cho người khác với tỷ lệ thương tật dưới 11% vẫn bị truy cứu trách nhiệm hình sự, nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:
Dùng hung khí nguy hiểm hoặc dùng thủ đoạn gây nguy hại cho nhiều người; Gây cố tật nhẹ cho nạn nhân; Phạm tội nhiều lần đối với cùng một người hoặc đối với nhiều người; Đối với trẻ em, phụ nữ đang có thai, người già yếu, ốm đau hoặc người khác không có khả năng tự vệ; Đối với ông, bà, cha, mẹ, người nuôi dưỡng, thầy giáo, cô giáo của mình; Có tổ chức; Trong thời gian đang bị tạm giữ, tạm giam hoặc đang bị áp dụng biện pháp đưa vào cơ sở giáo dục; Thuê gây thương tích hoặc gây thương tích thuê; Có tính chất côn đồ hoặc tái phạm nguy hiểm; Để cản trở người thi hành công vụ hoặc vì lý do công vụ của nạn nhân.
Như vậy, do tỷ lệ thương tật của bạn là dưới 11% [9%] nên anh Hải chỉ có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự, nếu cố ý gây thương tích cho bạn thuộc một trong các trường hợp được quy định từ điểm a đến điểm k, Khoản 1 - Điều 107 - Bộ luật hình sự nêu trên.
Văn phòng Luật sư Hồng Bách và Cộng sự, Số 6 đường Trung Yên 3, Trung Hoà, Cầu Giấy, Hà Nội. Điện thoại: 84.4. 37868574 Fax: 84.4. 37868575. Website: hongbach.com
Em trai tôi mâu thuẫn với hai người hàng xóm, dẫn đến xô xát và gây thương tích cho họ tỷ lệ thương tật của mỗi người là 9%. Gia đình tôi chịu toàn bộ viện phí, phía bị hại cũng không yêu cầu gì thêm. Sau đó, hai người này làm đơn gửi cơ quan công an yêu cầu truy cứu trách nhiệm hình sự đối với anh trai tôi về hành vi cố ý người gây thương tích. Tôi muốn hỏi, việc em trai tôi đánh người như thế có bị truy cứu trách nhiệm hình sự không?
Theo khoản 1, Điều 104, BLHS quy định: Người nào cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại sức khoẻ của người khác mà tỷ lệ thương tật từ 11% đến dưới 30% hoặc dưới 11% nhưng thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ sáu thàng đến ba năm: “ Dùng hung khí nguy hiểm hoặc dùng thủ đoạn gây nguy hại cho nhiều người; gây cố tật nhẹ cho nạn nhân; phạm tội nhiều lần đối với cùng một người hoặc đối với nhiều người…”.
Căn cứ vào quy định này em trai bạn thuộc trường hợp phạm tội với nhiều người và sẽ bị áp dụng mức hình phạt theo quy định tại khoản 1 điều này.
Việc xác định tỷ lệ phần trăm thương tật có ý nghĩa quan trọng để truy cứu trách nhiệm hình sự, quyết định khung hình phạt đối với người có hành vi phạm tội. Vậy, cách xác định tỷ lệ phần trăm thương tật trong vụ án hình sự thế nào?
1. Nguyên tắc xác định tỷ lệ phần trăm tổn thương cơ thể thế nào?
Căn cứ theo Điều 3 Thông tư 22/2019/TT-BYT, nguyên tắc xác định tỷ lệ phần trăm tổn thương cơ thể [TTCT] như sau:
- Tổng tỷ lệ % TTCT của một người phải nhỏ hơn 100%.
- Mỗi bộ phận cơ thể bị tổn thương chỉ được tính tỷ lệ % TTCT một lần. Trường hợp bộ phận này bị tổn thương nhưng gây biến chứng, di chứng sang bộ phận thứ hai đã được xác định thì tính thêm tỷ lệ % TTCT do biến chứng, di chứng tổn thương ở bộ phận thứ hai.
- Nếu nhiều TTCT là triệu chứng thuộc một hội chứng hoặc thuộc một bệnh đã được ghi trong các Bảng tỷ lệ % TTCT thì tỷ lệ % TTCT được xác định theo hội chứng hoặc theo bệnh đó.
- Khi tính tỷ lệ % TTCT chỉ lấy đến hai chữ số hàng thập phân, ở kết quả cuối cùng thì làm tròn để có tổng tỷ lệ % TTCT là số nguyên [nếu số hàng thập phân bằng hoặc lớn hơn 0,5 thì làm tròn số thành 01 đơn vị].
- Khi tính tỷ lệ % TTCT của một bộ phận cơ thể có tính chất đối xứng, hiệp đồng chức năng mà một bên bị tổn thương hoặc bệnh lý có sẵn đã được xác định, thì tính cả tỷ lệ % TTCT đối với bộ phận bị tổn thương hoặc bệnh lý có sẵn đó.
- Khi giám định, căn cứ tổn thương thực tế và mức độ ảnh hưởng của tổn thương đến cuộc sống, nghề nghiệp của người cần giám định, giám định viên đánh giá, xác định tỷ lệ % TTCT trong khung tỷ lệ tương ứng với Bảng tỷ lệ % TTCT.
- Đối với các bộ phận cơ thể đã bị mất chức năng, nay bị tổn thương thì tỷ lệ % TTCT được tính bằng 30% tỷ lệ % TTCT của bộ phận đó.
- Trường hợp trên cùng một người cần giám định mà vừa phải giám định pháp y lại vừa phải giám định pháp y tâm thần thì tổ chức giám định thực hiện giám định sau tổng hợp tỷ lệ % TTCT của người cần giám định theo phương pháp xác định tỷ lệ % TTCT.
2. Cách xác định tỷ lệ phần trăm tổn thương cơ thể
Điều 4 Thông tư 22/2019/TT-BYT quy định việc xác định tỷ lệ % TTCT được tính theo phương pháp cộng như sau:
Tổng tỷ lệ % TTCT = T1 + T2 + T3 +...+ Tn
Trong đó:
- T1: Được xác định là tỷ lệ % TTCT của TTCT thứ nhất [nằm trong khung tỷ lệ các TTCT được quy định tại Thông tư này].
- T2: Là tỷ lệ % của TTCT thứ hai được tính như sau: T2 = [100 - T1] x tỷ lệ % TTCT thứ 2/100
- T3: Là tỷ lệ % của TTCT thứ ba được tính như sau: T3 = [100-T1-T2] x tỷ lệ % TTCT thứ 3/100
- Tn: Là tỷ lệ % của TTCT thứ n được tính như sau: Tn - {100-T1-T2-T3-...-T[n-1]} x tỷ lệ % TTCT thứ n/100
- Tổng tỷ lệ % TTCT sau khi được làm tròn số là kết quả cuối cùng.
3. Gây thương tật bao nhiêu phần trăm thì bị khởi tố hình sự
Căn cứ Điều 134 Bộ luật hình sự 2015, sửa đổi bổ sung 2017, hành vi cố ý gây thương tích mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 11% trở lên thì bị khởi tố hình sự.