Soạn bài Học thầy, học bạn Chân trời sáng tạo
A. Soạn bài Học thầy, học bạn ngắn gọn :
Chuẩn bị đọc
Câu hỏi [trang 42 SGK Ngữ văn 6 tập 2]: Việc học hỏi từ thầy cô, bạn bè có ý nghĩa gì đối với chúng ta?
Trả lời:
Việc học hỏi từ thầy cô, bạn bè giúp chúng ta có thêm nhiều kiến thức và kĩ năng sống. Việc học không chỉ giới hạn trong sách vở, chương trình học mà việc học còn được vận dụng khi chúng ta tiếp xúc, học hỏi những người có kinh nghiệm như thầy cô, có nhiều điều mới lạ, khác biệt như bạn bè. Điều đó còn giúp chúng ta nâng cao sự đoàn kết, gắn bó, gần gũi hơn với bạn bè, thầy cô.
Trải nghiệm cùng văn bản
Câu hỏi [trang 43 SGK Ngữ văn 6 tập 2]
Trong đoạn này, tác giả kể câu chuyện về thời tuổi trẻ của Lê-ô-na-rơ Đa Vin-chi nhằm mục đích gì?
Trả lời:
Trong đoạn tác giả có kể về câu chuyện thuở nhỏ của danh họa nổi tiếng Lê-ô-na-rơ-đô Đa Vin-chi nhằm chỉ ra rằng vai trò của người thầy rất quan trọng. Dù ông có năng khiếu về tài năng hội họa, nhưng không có sự dẫn dắt của người thầy thì ông không thể thành công trong sự nghiệp của mình như vậy. Qua đó, tác giả muốn nhấn mạnh vai trò của người thầy trong cuộc sống của mỗi người.
Suy ngẫm và phản hồi
Câu 1 [trang 43 SGK Ngữ văn 6 tập 2]
Trả lời:
Những câu văn thể hiện ý kiến của người viết về việc học thầy, học bạn là:
- Trong cuộc đời mỗi người, học từ thầy là quan trọng nhất.
- Ngoài tài năng thiên bẩm, không thể không nhắc đến sự dẫn dắt của người thầy.
- Học hỏi từ bạn bè cũng rất cần thiết.
- Việc học ở bạn thuận lợi ở chỗ với bạn bè cùng trang lứa, cùng hứng thú, cùng tâm lí thì việc học
Câu 2 [trang 43 SGK Ngữ văn 6 tập 2]
Trả lời:
- Câu chuyện của danh họa nổi tiếng người Ý.
à Từ đó cho độc giả cảm nhận được dù có tài năng bẩm sinh nhưng không thể chối bỏ tầm quan trọng của người thầy trong sự thành công của sự nghiệp.
Câu 3 [trang 43 SGK Ngữ văn 6 tập 2]
Trả lời:
Các từ "mặt khác", "hơn nữa" trong văn bản có tác dụng bổ sung thêm ý, thêm luận điểm, luận cứ cho ý trước, đoạn văn trước và làm tăng sức gợi cho đoạn văn.
Câu 4 [trang 43 SGK Ngữ văn 6 tập 2]
Trả lời:
Hình ảnh so sánh trong câu cuối của văn bản giúp em hiểu rằng học thầy và học bạn không phải là mâu thuẫn mà nó luôn song hành với nhau. Chúng ta không chỉ học từ thầy mà còn học từ bạn nữa. Học thầy, học bạn có mối quan hệ gắn bó chặt chẽ với nhau, không thể thiếu một trong hai trên con đường thành công của mỗi người.
Câu 5 [trang 43 SGK Ngữ văn 6 tập 2]
Trả lời:
Câu 6 [trang 44 SGK Ngữ văn 6 tập 2]
Trả lời:
Để học thầy học bạn thật hiệu quả. Đầu tiên chúng ta cần có thái độ tôn trọng người sẽ dạy dỗ, chia sẻ kiến thức với mình. Cần phải biết nỗ lực, nhìn nhận ra điểm còn hạn chế của bản thân và siêng năng tìm hiểu.
B. Tóm tắt những nội dung chính khi soạn bài Học thầy, học bạn:
1. Xuất xứ
Trích từ Văn biểu cảm – nghị luận, Trần Đình Sử, NXB Giáo dục, 2001.
2. Bố cục: 3 đoạn
- Đoạn 1 [Từ đầu … đến "mâu thuẫn với nhau"]: Giới thiệu hai câu tục ngữ.
- Đoạn 2 [Tiếp … đến “kinh nghiệm từ các bạn”]: Phân tích, bình luận, chứng minh hai câu tục ngữ.
- Đoạn 3 [Đoạn còn lại]: Khẳng định giá trị của hai câu tục ngữ.
3. Thể loại: Văn bản nghị luận.
4. Phương thức biểu đạt: nghị luận.
5. Tóm tắt:
Văn bản bàn luận về vấn đề nên học thầy hay học bạn. Ý kiến đầu tiên cho rằng học từ thầy là quan trọng. Bởi họ là những người hiểu biết, giàu kinh nghiệm truyền thụ. Để chứng minh cho luận điểm, tác giả đã đưa ra dẫn chứng về danh họa Lê-ô-na-rơ-đơ Đa Vin-chi. Nhờ có người thầy Ve-rốc-chi-ô và bài tập vẽ trứng, danh họa nhận ra kim chỉ nam trong sự nghệp của mình đó là sự khổ luyện đến mức thuần thục. Còn ý kiến thứ 2 cho rằng học từ bạn cũng rất cần thiết. Vì chúng ta cần học tập từ mọi nơi, mọi lúc và học từ bạn thuận lợi ở chỗ cùng hứng thú, cùng tâm lí thì việc truyện thụ dễ dàng hơn. Và cuối cùng, tác giả kết luận mỗi người nên kết hợp giữa học thầy cùng với học bạn để chinh phục chân trời tri thức.
6. Giá trị nội dung
Bằng lập luận chặt chẽ, thuyết phục, tác giả đã chứng minh về ý nghĩa và sự đúng đắn của hai câu tục ngữ để khẳng định vai trò quan trọng của học thầy và học bạn.
7. Giá trị nghệ thuật
- Lập luận chặt chẽ, lí lẽ thuyết phục.
- Lời văn giàu hình ảnh.
- Sử dụng các dẫn chứng xác đáng, thuyết phục.
Xem thêm các bài Soạn văn lớp 6 sách Chân trời sáng tạo hay, ngắn gọn khác:
Bàn về nhân vật Thánh Gióng
Góc nhìn
Thực hành tiếng Việt trang 47
Phải chăng chỉ có ngọt ngào mới làm nên hạnh phúc?
Viết bài văn trình bày ý kiến về một hiện tượng trong đời sống
Trong văn bản Học thầy, học bạn, tác giả Nguyễn Thanh Tú đã phân tích và lập luận một cách xác đáng về vấn đề học thầy và học bạn qua hai câu tục ngữ “Không thầy đố mày làm nên” và “Học thầy không tày học bạn”. Với luận điểm thứ nhất, học thầy là quan trọng, tác giả đã đưa các hàng loạt các lý lẽ như: mỗi người trong đời, nếu không có một người thầy hiểu biết, giàu kinh nghiệm truyền thụ, dìu dắt thì khó làm nên một việc gì xứng đáng, dù đó là nghề nông, nghề rèn, nghề chạm khắc, hoặc nghiên cứu khoa học. Ở khía cạnh này, tác giả đã đưa ra bằng chứng là Lê-ô-rơ-đô Đa Vinci nếu không có sự dẫn dắt của thầy Verrocchio thì dù có tài năng thiên bẩm cũng khó mà thành công. Với luận điểm thứ hai, học từ bạn cũng rất cần thiết, tác giả đã đưa ra các lí lẽ như: thói thường người ta chỉ nhận những đấng bề trên là thầy mà không nhận ra những người thầy trong những người bạn cùng lớp, cùng trang lứa, cùng nghề nghiệp của mình. Ở khía cạnh này tác giả đã đưa ra những lợi ích của việc học từ những người bạn cùng lớp, cùng trang lứa, cùng hứng thú, cùng tâm lí. Qua những luận điểm trên, tác giả đã đi đến khẳng định rằng việc học từ thầy hay học từ bạn đều quan trọng và hai câu tục ngữ “Không thầy đố mày làm nên” và “Học thầy không tày học bạn” là những câu tục ngữ đúng đắn, bổ sung cho nhau, làm cho nhận thức về việc học thêm toàn diện.
Qua bài học về tác giả, tác phẩm Học thầy, học bạn Ngữ văn lớp 6 Chân trời sáng tạo gồm nội dung chính về tác giả, bố cục, tóm tắt tác phẩm, dàn ý chi tiết, giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật, phương thức biểu đạt sẽ giúp học sinh nắm vững kiến thức trọng tâm tác phẩm Học thầy, học bạn.
I. Tác giả
Nguyễn Thanh Tú
II. Tìm hiểu sơ lược về tác phẩm
1. Thể loại: Văn nghị luận
2. Xuất xứ: Văn biểu cảm - Nghị luận, 2001.
3. Phương thức biểu đạt : Nghị luận
4. Tóm tắt:
Bài viết đã khẳng định chúng ta cần học thầy và cả học bạn, bằng việc đưa ra các luận cứ những điều cần thiết phải học trong cuộc sống, mục đích của việc học thầy, học bạn và sự cần thiết của việc học thầy học bạn trong cuộc sống. Bài viết còn đưa ra các dẫn chứng sắc bén để minh chứng cho điều này.
5. Bố cục:
Đoạn 1: Từ đầu đến “mâu thuẫn với nhau”: Đặt vấn đề “Học thầy, học bạn”
Đoạn 2: Tiếp đó đến “thầy Ve-rốc-chi-ô”: Lợi ích của việc học thầy
Đoạn 3: Còn lại: Lợi ích của việc học bạn.
6. Giá trị nội dung:
- Đề cập tới vấn đề “Học thầy, học bạn” khẳng định rằng học thầy và học bạn đều tốt.
- Mỗi người luôn phải biết tôn trọng thầy cô và bạn bè những người đã nâng đỡ giúp mình phát triển.
7. Giá trị nghệ thuật:
- Lập luận rõ ràng, luận cứ logic
- Các dẫn chứng đưa ra thực tế, có giá trị thuyết phục người đọc
III. Tìm hiểu chi tiết về tác phẩm
1. Lợi ích của việc học từ thầy cô giáo
- Trong cuộc sống ai cũng cần có những người thầy dẫn dắt, chỉ bảo dù là bất cứ nghề nghiệp công việc gì.
- Dẫn chứng: Danh họa Lê-ô-na-rơ-đô Đa Vin – chi danh họa người Ý
→ Từ dẫn chứng đó khẳng định rằng bất cứ ai để đạt được thành công ngoài tài năng thiên bẩm còn cần đến sự dẫn dắt của người thầy.
2. Lợi ích của việc học hỏi từ bạn bè.
- Con người muốn thành đạt ngoài việc học hỏi từ thầy cô giáo còn phải học hỏi từ bạn bè, từ mọi người.
- Việc học hỏi từ bạn bè đồng trang lứa giúp ta thoải mái, dễ dàng hơn.
- Học từ bạn có rất nhiều cách: trò chuyện, hỏi bài, hoạt động nhóm…
→ Tác giả nhấn mạnh cần phải học từ cả thầy cô và bạn bè.