Quy hoạch khu đô thị là gì năm 2024

Quy hoạch phân khu là gì? Quy hoạch phân khu có vai trò gì đối với sự phát triển kinh tế, hạ tầng? Cùng giải đáp vấn đề này qua bài viết dưới đây.

1. Quy hoạch phân khu là gì?

Theo khoản 1 Điều 3 Luật Quy hoạch 2017, quy hoạch là việc sắp xếp, phân bố không gian các hoạt động kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh gắn với phát triển kết cấu hạ tầng, sử dụng tài nguyên và bảo vệ môi trường trên lãnh thổ xác định.

Trong đó, quy hoạch phân khu thuộc quy hoạch đô thị, là việc phân chia và xác định chức năng, chỉ tiêu sử dụng đất quy hoạch đô thị nhằm cụ thể hóa nội dung quy hoạch chung (căn cứ Điều 3 Luật Quy hoạch đô thị 2009). Quy hoạch này bao gồm:

- Quy hoạch các khu đất;

- Quy hoạch công trình hạ tầng xã hội trong một khu vực đô thị;

- Quy hoạch mạng lưới công trình hạ tầng kỹ thuật.

2. Nhiệm vụ của quy hoạch phân khu

Ở phần trên, bạn đọc đã hiểu rõ quy hoạch phân khu là gì? Vậy nhiệm vụ của quy hoạch phân khu ra sao? Có thể thấy, kinh tế - xã hội, thực hiện 04 nhiệm vụ chính cụ thể như sau (theo khoản 2 Điều 24 Luật Quy hoạch 2017).

Quy hoạch khu đô thị là gì năm 2024
Quy hoạch phân khu có vai trò quan trọng trong việc phát triển cơ sở hạ tầng (Ảnh minh họa)

- Nhằm xác định phạm vi ranh giới, diện tích và tính chất của khu vực được quy hoạch.

- Xác định chỉ tiêu dự kiến về việc sử dụng đất, dân số, hạ tầng kỹ thuật cũng như hạ tầng xã hội.

- Đảm bảo đúng yêu cầu, nguyên tắc về việc phân chia các khu chức năng. Việc phân khu phải phù hợp với các đầu mối hạ tầng kỹ thuật và không gian kiến trúc với những quy hoạch chung đã được Nhà nước phê duyệt.

- Nhằm đánh giá môi trường chiến lược.

3. Nội dung của quy hoạch phân khu

Dưới đây là một số nội dung cơ bản của quy hoạch phân khu:

- Quy hoạch xây dựng các khu chức năng đặc thù: Quy hoạch phân khu gồm có việc quy hoạch xây dựng các khu chức năng đặc thù. Trong đó, bản quy hoạch này gồm:

  • Quy hoạch chung về vấn đề xây dựng;
  • Kế hoạch quy hoạch chi tiết cho các vấn đề xây dựng;
  • Kế hoạch quy hoạch một phân khu đặc thù xây dựng;

- Tổ chức cảnh quan, hạ tầng của một khu chức năng đặc thù: Việc tổ chức cảnh quan, hạ tầng của một khu vực nhằm biến khu vực này trở thành khu chức năng đặc thù.

- Công cụ nâng cao chất lượng cuộc sống: Quy hoạch phân khu còn là công cụ để các ban lãnh đạo, các doanh nghiệp và các cá nhân nâng cao chất lượng sống của xã hội. Việc áp dụng các chính sách quy hoạch một cách hợp lý, nghiêm ngặt sẽ thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

Việc thực hiện quy hoạch cũng như xây dựng các khu chức năng đặc thù cần thực hiện đúng theo quy định tại Điều 27 Luật Xây dựng 2014.

4. Đồ án quy hoạch phân khu

4.1 Nội dung đồ án quy hoạch phân khu

Căn cứ theo nội dung và nhiệm vụ của quy hoạch phân khu, đồ án quy hoạch phân khu cần thể hiện đầy đủ, chi tiết những nội dung sau đây:

  • Xác định phạm vi ranh giới, diện tích và tính chất của khu vực được quy hoạch
  • Xác định chỉ tiêu dự kiến về việc sử dụng đất, dân số, hạ tầng kỹ thuật cũng như hạ tầng xã hội;
  • Đảm bảo đúng yêu cầu, nguyên tắc về việc phân chia các khu chức năng. Việc phân khu phải phù hợp với các đầu mối hạ tầng kỹ thuật và không gian kiến trúc với những quy hoạch chung đã được Nhà nước phê duyệt;
  • Bố trí mạng lưới công trình hạ tầng kỹ thuật đến các trục giao thông. Đảm bảo phù hợp với các giai đoạn phát triển của toàn khu chức năng đặc thù.
  • Bố trí hệ thống các công trình hạ tầng xã hội. Việc bố trí phải đảm bảo phù hợp với nhu cầu sử dụng.
  • Đánh giá môi trường chiến lược.
  • Cân nhắc các nguồn lực thực hiện quy hoạch sao cho phù hợp với nguồn lực của địa phương.

4.2 Bản vẽ đồ án quy hoạch phân khu

Bản vẽ đồ án quy hoạch phân khu là bản đồ tỷ lệ 1/2000, nhằm phân chia, xác định chức năng sử dụng đất và mạng lưới hạ tầng để cụ thể hóa nội dung của quy hoạch chung đô thị, định hướng quy hoạch đô thị trên diện rộng.

Đồng thời, đây còn được xem là phương án có giá trị pháp lý cao và là cơ sở để giải quyết tranh chấp.

4.3 Thời hạn quy định quy hoạch phân khu

Thời hạn quy hoạch đối với quy hoạch phân khu được xác định trên cơ sở thời hạn quy hoạch chung và yêu cầu quản lý, phát triển đô thị.

Đồng thời, đồ án quy hoạch phân khu đã được phê duyệt là cơ sở để xác định các dự án đầu tư xây dựng trong đô thị và lập quy hoạch chi tiết.

Tỷ lệ đô thị hóa tại Việt Nam giai đoạn 2010- 2020 đã vượt mốc 40%. Chiến lược phát triển đô thị Việt Nam giai đoạn 2021-2030 đặt mục tiêu tỷ lệ đô thị hóa toàn quốc đạt từ 50-52% với ít nhất ba đô thị đạt chuẩn đô thị quốc tế. Tuy nhiên việc đô thị mở rộng nhanh sẽ kéo theo tình trạng sử dụng đất đô thị chưa hiệu quả. Do vậy rất cần luật quy định về quy hoạch khu đô thị đúng đắn để đồng bộ và gắn kết công tác quy hoạch đô thị.

Quy hoạch khu đô thị là gì năm 2024

Khu đô thị là gì?

Khu đô thị (Tên tiếng anh là Urban area): là khu vực xây dựng một hay nhiều khu chức năng của đô thị được giới hạn bởi các ranh giới tự nhiên, ranh giới nhân tạo hoặc các đường chính đô thị. Khu đô thị bao gồm: các đơn vị ở; các công trình dịch vụ cho bản thân khu đô thị đó; có thể có các công trình dịch vụ chung của toàn đô thị hoặc cấp vùng.

Với tiêu chuẩn xây dựng và quy hoạch khắt khe cùng sự đầu tư đồng bộ về hạ tầng kỹ thuật, giao thông… nhiều chủ đầu tư lớn đã tham gia xây dựng và phát triển nhiều dự án khu đô thị nhằm nâng cao chất lượng và đang dần thay đổi bộ mặt đô thị hóa và là dấu ấn quan trọng trong quá trình phát triển của Việt Nam trong những năm trở lại đây.

Quy hoạch khu đô thị là gì năm 2024
Khu đô thị Ecopark là khu đô thị phức hợp hoàn hảo, nơi cư dân được tận hưởng cuộc sống hiện đại, tiện nghi và không gian sinh thái trong lành.

Quy hoạch khu đô thị là gì?

Quy hoạch đô thị là một khái niệm được dùng để chỉ các hoạt động kiểm soát hay tổ chức môi trường sống đô thị. Các hoạt động này có thể bao gồm: ban hành luật, quy định kiểm soát phát triển; xây dựng và vận hành các bộ máy quản lý đô thị; đề ra các tiêu chí, lập và phê duyệt quy hoạch; thực hiện các chương trình đầu tư phát triển đô thị; nghiên cứu đô thị; đào tạo bộ máy nhân lực; trao đổi tranh luận về các vấn đề đô thị…

Quy hoạch xây dựng đô thị còn được coi là nghệ thuật sắp xếp tổ chức các không gian chức năng, khống chế hình thái kiến trúc trong đô thị trên cơ sở các điều tra, dự báo, tính toán sự phát triển, đặc điểm, vai trò, nhu cầu và nguồn lực của đô thị, nhằm giảm thiểu các tác động có hại phát sinh trong quá trình đô thị hóa, tận dụng tối đa mọi nguồn lực và hướng tới sự phát triển bền vững.

Đặc điểm của đô thị là gì?

Đô thị là khu vực có dân cư tập trung với mật độ cao và chủ yếu là lao động phi nông nghiệp, có hạ tầng cơ sở tích hợp, là trung tâm tổng hợp hay chuyên ngành, có vai trò thúc đẩy sự phát triển kinh tế – xã hội của cả nước, của cả một miền đô thị, của một đô thị, một huyện hoặc một đô thị trong huyện.

Một đơn vị hành chính để được phân loại là đô thị thì phải có các tiêu chuẩn cơ bản như sau:

  • Có chức năng đô thị: là trung tâm tổng hợp hoặc trung tâm chuyên ngành, cấp quốc gia, cấp vùng liên tỉnh, cấp tỉnh, cấp huyện hoặc là một trung tâm của vùng trong tỉnh; có vai trò thúc đẩy sự phát triển kinh tế – xã hội của cả nước hoặc một vùng lãnh thổ nhất định.
  • Quy mô dân số toàn đô thị đạt 4.000 người trở lên. Mật độ dân số phù hợp với quy mô, tính chất và đặc điểm của từng loại đô thị và được tính trong phạm vi nội thành, nội thị.
  • Tỷ lệ lao động phi nông nghiệp (tính trong phạm vi ranh giới nội thành, nội thị) phải đạt tối thiểu 65% so với tổng số lao động.
  • Đạt được các yêu cầu về hệ thống công trình hạ tầng đô thị (gồm hạ tầng xã hội và hạ tầng kỹ thuật) và đảm bảo được các yêu cầu về kiến trúc, cảnh quan đô thị.

Luật quy hoạch đô thị với yêu cầu gì để đảm bảo được tính đồng bộ?

Theo Điều 6 Luật quy hoạch đô thị yêu cầu:

  • Định hướng quy hoạch tổng thể hệ thống đô thị quốc gia và các quy hoạch vùng liên quan; phù hợp với mục tiêu của chiến lược, quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế – xã hội, quốc phòng, an ninh; bảo đảm tính thống nhất với quy hoạch phát triển các ngành trong phạm vi đô thị; bảo đảm công khai, minh bạch và kết hợp hài hòa giữa lợi ích quốc gia, cộng đồng và cá nhân.
  • Dự báo khoa học, đáp ứng được yêu cầu thực tế và phù hợp với xu thế phát triển của đô thị; tuân thủ quy chuẩn về quy hoạch đô thị và quy chuẩn khác có liên quan.
  • Khai thác và sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên, hạn chế sử dụng đất nông nghiệp, sử dụng tiết kiệm và hiệu quả đất đô thị nhằm tạo ra nguồn lực phát triển đô thị, tăng trưởng kinh tế, bảo đảm an sinh xã hội, quốc phòng, an ninh và phát triển bền vững.
  • Bảo vệ môi trường, phòng ngừa hiểm hoạ ảnh hưởng đến cộng đồng, cải thiện cảnh quan, bảo tồn các di tích văn hoá, lịch sử và nét đặc trưng địa phương thông qua việc đánh giá môi trường chiến lược trong quá trình lập quy hoạch đô thị.
  • Bảo đảm tính đồng bộ về không gian kiến trúc, hệ thống hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật đô thị và không gian ngầm; phát triển hài hoà giữa các khu vực trong đô thị.
  • Đáp ứng nhu cầu sử dụng nhà ở, công trình y tế, giáo dục, văn hoá, thể thao, thương mại, công viên, cây xanh, mặt nước và công trình hạ tầng xã hội khác.
  • Đáp ứng nhu cầu sử dụng hạ tầng kỹ thuật gồm hệ thống giao thông, cung cấp năng lượng, chiếu sáng công cộng, cấp nước, thoát nước, xử lý chất thải, thông tin liên lạc và các công trình hạ tầng kỹ thuật khác; bảo đảm sự kết nối, thống nhất giữa các hệ thống hạ tầng kỹ thuật trong đô thị và sự liên thông với các công trình hạ tầng kỹ thuật cấp vùng, quốc gia và quốc tế.

Các khu chức năng đô thị được quy định thế nào?

Các khu chức năng đô thị trong quy hoạch chi tiết xây dựng đô thị được quy định tại Mục 2.3.2 Quyết định 04/2008/QĐ-BXD có nội dung như sau:

  • Quy hoạch các khu chức năng đô thị cần đảm bảo tính hệ thống, đồng thời đảm bảo yêu cầu bố trí hỗn hợp nhiều loại chức năng khác nhau trong từng khu vực cụ thể một cách hợp lý để đảm bảo tính hiệu quả, linh hoạt và bền vững cho từng khu vực đô thị, tuân thủ theo cấu trúc chiến lược phát triển chung của toàn đô thị;
  • Khu chức năng đô thị phải ở vị trí phù hợp, đảm bảo các yêu cầu về bảo vệ môi trường, bảo vệ cảnh quan, phòng chống cháy và phải được liên hệ thuận tiện với nhau bằng hệ thống giao thông hợp lý và an toàn, đảm bảo bán kính phục vụ của các công trình công cộng, dịch vụ và công viên cây xanh;
  • Phân khu chức năng đô thị phải tận dụng địa hình tự nhiên, hiện trạng kinh tế, xã hội và công trình xây dựng để tổ chức không gian đô thị và bố trí hệ thống kỹ thuật đạt hiệu quả cao về thẩm mỹ, về đầu tư và khai thác sử dụng;
  • Tổ chức không gian đô thị trên mặt đất và dưới mặt đất phải được kết nối hợp lý;
  • Quy hoạch sử dụng đất các khu chức năng phải được xác định trên cơ sở các Điều kiện cụ thể của từng khu vực: mục tiêu quy hoạch; Điều kiện tự nhiên và hiện trạng; quỹ đất phát triển…; đảm bảo môi trường sống và làm việc thuận lợi cho người dân, nâng cao hiệu quả quỹ đất hướng tới phát triển bền vững;
  • Ngoài các nhu cầu của bản thân khu vực quy hoạch, quy mô các khu chức năng đô thị phải tính đến việc đáp ứng nhu cầu của khách vãng lai và các khu vực lân cận cũng như toàn đô thị phù hợp với tính chất của khu vực quy hoạch đã được xác định trong cấu trúc chiến lược chung của toàn đô thị.

Tiêu chuẩn của khu đô thị mới

Theo quy định tại Khoản 3, Điều 3 Luật Quy hoạch đô thị thì Khu đô thị mới là một khu vực trong đô thị được đầu tư xây dựng mới đồng bộ về hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội và nhà ở.

Tại Khoản 9, Điều 2 Nghị định số 11/2013/NĐ-CP ngày 14/01/2013 của Chính phủ về Quản lý đầu tư phát triển đô thị quy định dự án đầu tư xây dựng Khu đô thị mới phải dự án đầu tư xây dựng mới một khu đô thị trên khu đất được chuyển đổi từ các loại đất khác thành đất xây dựng đô thị.

Điều kiện để được công nhận là khu đô thị mới

  • Diện tích khu đô thị mới phải từ 50 ha trở lên, nếu khu vực cải tạo đô thị hiện tại thì có thể nhỏ hơn nhưng không nhỏ hơn 20 ha. Quy mô dân số hoặc số lượng căn hộ thuộc khu đô thị từ 5.000 người trở lên hoặc tương đương khoảng 1.000 căn hộ, hộ gia đình các loại, có diện tích sử dụng lớn, trung bình và nhỏ, được tính cho các nhà chung cư cao tầng, thấp tầng, các loại biệt thự, nhà ở phân lô đất theo quy hoạch chi tiết.

Khu đô thị có nghĩa là gì?

Khu đô thị: là khu vực xây dựng một hay nhiều khu chức năng của đô thị, được giới hạn bởi các ranh giới tự nhiên, ranh giới nhân tạo hoặc các đường chính đô thị. Khu đô thị bao gồm: các đơn vị ở; các công trình dịch vụ cho bản thân khu đô thị đó; có thể có các công trình dịch vụ chung của toàn đô thị hoặc cấp vùng.

Quy hoạch đô thị có thời hạn bao lâu?

TMO - Khi lập quy hoạch khu đô thị mới phải bảo đảm nguyên tắc sử dụng đất hợp lý, tiết kiệm, tận dụng hiệu quả hệ thống hạ tầng hiện có, gắn kết chặt chẽ giữa khu vực phát triển mới và đô thị hiện có.

Quy hoạch đô thị gồm bao nhiêu mức độ?

Điều 18, Luật quy hoạch đô thị năm 2009 quy định quy hoạch đô thị bao gồm 03 loại: quy hoạch chung, quy hoạch phân khu và quy hoạch chi tiết.

Quy mô đô thị là gì?

Qui mô đô thị là độ lớn của đô thị về số dân và tổng diện tích đất đai đô thị chiếm chỗ. Chỉ tiêu về diện tích chiếm đất là chỉ tiêu được xác định chủ quan trong quá trình thiết kế qui hoạch, nó dựa trên cơ sở qui mô dân số và tiêu chuẩn sử dụng đất đai để tính ra.