Nghẹt mũi [hay còn gọi là tắc mũi] là hiện tượng các mạch máu bên trong mũi bị viêm và các mô mũi sưng lên, xuất hiện một lượng chất nhầy ngăn cản sự lưu thông không khí và làm người bệnh không thể thở được bình thường.
Tình trạng nghẹt mũi thường tăng lên do yếu tố thời tiết hoặc do vệ sinh mũi họng chưa được đúng cách.
Tình trạng nghẹt mũi không quá nghiêm trọng nhưng chủ quan không điều trị sẽ dẫn tới tình trạng viêm xoang mũi cấp tính, khó điều trị về sau.
Nghẹt mũi gây cảm giác khó chịu, thậm chí là khó thở cho người bệnh.
Bên cạnh đó, khi bị nghẹt mũi người bệnh thường gặp thêm một số triệu chứng khác như đau họng, ù tai, đau đầu, sổ mũi, chảy nước mũi thường xuyên, nghẹt mũi một bên.
2. Cách trị nghẹt mũi tại nhà đơn giản và hiệu quả
2.1. Sử dụng máy tạo độ ẩm
Vào mùa khô hanh, độ ẩm trong không khí thường thấp hơn. Đó là chưa kể đến sự chênh lệch nhiệt độ có thể khiến phòng ngủ bị thiếu ẩm. Từ đó có thể gây ra ngạt mũi.
Sử dụng máy tạo độ ẩm sẽ giúp điều chỉnh độ ẩm trong không khí.
Sử dụng máy tạo độ ẩm sẽ giúp điều chỉnh độ ẩm trong không khí, giúp làm giảm sưng, viêm các mô và mạch máu trong mũi và xoang; làm loãng chất nhầy trong xoang mũi, giúp dịch nhầy thoát ra ngoài dễ dàng hơn; hỗ trợ hoạt động hít thở bình thường của khoang mũi.
2.2. Tắm nước ấm
Tắm nước ấm là một trong những cách trị nghẹt mũi cấp tốc mà vô cùng hiệu quả. Hơi nước từ vòi hoa sen có thể giúp làm loãng chất nhầy trong mũi và giảm viêm. Tắm nước ấm có thể giúp nhịp thở của bạn trở lại bình thường, ít nhất là trong một thời gian ngắn.
2.3. Uống đủ nước
Bình thường nước cũng đã rất quan trọng với cơ thể nhưng khi bị cảm giác tắc nghẹt cơ thể sẽ có nhu cầu cần nước hơn bình thường. Nước cũng sẽ làm loãng dịch đường hô hấp và giảm tình trạng viêm, ức chế quá trình nhiễm trùng cũng như làm giảm các cơn đau rát họng.
Ngoài nước lọc, nên bổ sung thêm nước trái cây tươi để tăng cường bổ sung vitamin cho cơ thể. Tránh xa những loại đồ uống như trà, cà phê, nước uống tăng lực vì đây là những loại thức uống dễ gây khử nước trong cơ thể. Một số loại nước trà thảo mộc cũng có tác dụng trong trường hợp này.
2.4. Xịt nước muối sinh lý
Xịt nước muối sinh lý cũng là cách trị nghẹt mũi được nhiều người áp dụng. Biện pháp này giúp làm tăng độ ẩm trong mũi, làm loãng dịch nhầy và đồng thời giúp giảm viêm các mạch máu trong xoang mũi.
Nhỏ nước muối sinh lý hỗ trợ làm giảm nghẹt mũi.
2.5. Vệ sinh mũi thường xuyên
Đây là một trong những cách đơn giản nhất, rẻ nhất và hiệu quả nhất để ngăn ngừa và điều trị các vấn đề về xoang, giảm sự phụ thuộc vào thuốc xịt mũi và thuốc kháng sinh.
Sử dụng dụng cụ rửa mũi chuyên dụng với nước cất, nước vô trùng hoặc nước đã đun sôi để nguội có thể giúp trị nghẹt mũi nhanh. Cách rửa mũi bằng dụng cụ này như sau:
- Đứng nghiêng đầu trước bồn rửa mặt
- Đặt vòi của bình rửa mũi vào một bên mũi
- Nghiêng bình cho đến khi nước chảy vào mũi
- Khi nước chảy vào một bên lỗ mũi, nó sẽ chảy ra qua lỗ mũi còn lại và đẩy chất nhầy ra ngoài
- Thực hiện việc rửa mũi trong khoảng 1 phút rồi đổi bên
2.6. Chườm ấm
Chườm ấm là cách trị nghẹt mũi thường được áp dụng cho trẻ nhỏ vì phương pháp này an toàn, đem lại cảm giác dễ chịu nhanh chóng và đồng thời cũng giúp giảm viêm trong lỗ mũi.
Cách thực hiện vô cùng đơn giản. Đầu tiên, hãy lấy một chiếc khăn [hoặc gạc] ngâm vào nước ấm. Tiếp theo, vắt khô khăn, gập đôi lại và đắp lên sống mũi. Khi khăn nguội, làm lại các bước tương tự 3-4 lần. Bạn có thể thực hiện phương pháp chườm ấm này hằng ngày đến khi tình trạng nghẹt mũi hoàn toàn được cải thiện.
2.7. Dùng thuốc trị nghẹt mũi
Nếu bạn bị nghẹt mũi do dị ứng, bạn có thể dùng thuốc thông mũi hoặc thuốc kháng histamin. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn, bạn cần hỏi ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ trước khi sử dụng bất cứ loại thuốc điều trị nghẹt mũi nào.
3. Trẻ nhỏ bị nghẹt mũi cần lưu ý gì?
Trẻ nhỏ có sức đề kháng kém và nhạy cảm với bất kỳ sự thay đổi thời tiết nào nên đây là một trong những đối tượng cần có giải pháp chữa trị nghẹt mũi đúng cách và kịp thời nhanh chóng nhất.
- Vệ sinh, làm thông thoáng mũi: có thể sử dụng nước muối sinh lý 0,9% làm giúp làm mềm vẩy cứng; loãng dịch nhầy đóng nghẹt trong mũi để dễ đào thải ra ngoài; thông thoáng mũi, giúp trẻ dễ thở, đào thải các mầm bệnh, cải thiện tình trạng sinh hoạt và vận động của trẻ. Nên vệ sinh mũi cho trẻ từ 3 - 5 lần một ngày, đặc biệt trước khi cho trẻ bú hoặc ăn.
Nên vệ sinh mũi cho trẻ từ 3 - 5 lần một ngày giúp trẻ thông thoáng mũi.
Đối với trẻ lớn, hướng dẫn trẻ hỉ sạch mũi từng bên đúng cách, tuyệt đối không cho trẻ xì mũi thật mạnh cả 2 bên vì động tác này làm tăng đột ngột áp lực trong tai, dễ gây rách màng nhĩ.
- Kê cao đầu khi ngủ: Chất nhầy đọng lại trong xoang vào ban đêm khi cúi đầu xuống, vì vậy, để giúp trẻ dễ chịu hơn khi bị ngạt mũi, hãy kê cao đầu bằng gối khi ngủ giúp tạo sự thông thoáng cho đường thở.
- Không dùng miệng để hút mũi trẻ sẽ lây lan thêm mầm bệnh cho trẻ.
- Tuyệt đối không tự ý dùng thuốc nhỏ mũi co mạch, thuốc kháng sinh để trị nghẹt mũi cho trẻ vì có thể gây ngộ độc thuốc có thể dẫn đến tai biến nghiêm trọng nếu không được cấp cứu kịp thời.
Xem thêm video đang được quan tâm:
WHO giải đáp về việc tiêm vaccine COVID-19 cho trẻ từ 5-11 tuổi
Cách trị sổ mũi tại nhà là một trong các giải pháp được rất nhiều người bệnh tin tưởng và áp dụng. Không chỉ giúp loại bỏ sạch nước mũi, mà còn hỗ trợ điều trị nguyên nhân gây bệnh. Những phương pháp tự nhiên, an toàn dành riêng cho người lớn để hết sổ mũi có thể kể tới như xông hơi, tắm nước nóng, bấm huyệt…
Dịch mũi tiết ra nhằm mục đích giữ ẩm cho màng mũi, đồng thời chống lại sự sinh sôi của vi khuẩn gây bệnh. Tuy nhiên, nếu chất nhầy trong mũi tiết ra quá nhiều sẽ gây sổ mũi. Không những thế, dịch mũi có thể chảy ngược vào vòm họng và gây đờm ở cổ họng dẫn đến ho.
Theo các chuyên gia chăm sóc sức khỏe, sổ mũi xảy ra có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau gây nên, cụ thể như dị ứng thời tiết, cảm lạnh, cảm cúm hoặc nhiễm khuẩn do viêm xoang,… Cho dù là yếu tố nào gây nên bệnh lý này, bạn cũng nên điều trị sớm. Bởi ngoài triệu chứng chảy nước mũi, sổ mũi còn có mối quan hệ mật thiết với các bệnh tai – mũi – họng khác. Do đó, nếu không điều trị kịp thời, bệnh có thể gây đau tai, viêm họng hoặc sưng amidan,…
Các chuyên gia thường khuyên bạn nên thăm khám và điều trị sổ mũi sớm để tránh những ảnh hưởng xấu đối với sức khỏe. Tuy nhiên, trong trường sổ mũi do cảm lạnh thông thường gây nên, các bạn có thể kiểm soát triệu chứng bệnh bằng các cách chữa sổ mũi cho người lớn tại nhà sau đây.
Uống nước nóng là một trong những mẹo chữa sổ mũi hiệu quả được nhiều bệnh nhân ứng dụng mỗi khi cảm lạnh “ghé thăm”. Theo một số nghiên cứu công bố trên Rhology vào năm 2009 cho biết, nước nóng có tác dụng làm giảm triệu chứng cảm lạnh, trị sổ mũi.
Bởi hơi nóng của nước có khả năng kích thích các dây thần kinh liên quan đến khoang mũi và miệng. Từ đó, giúp làm dịu cảm giác khó chịu ở mũi và họng. Bên cạnh đó, nước nóng còn có tác dụng làm loãng đờm, giúp giảm ho và tống xuất dịch nhầy ra ngoài dễ dàng.
Xông hơi là một trong những cách trị sổ mũi được nhiều người biết đến bởi tính hiệu quả cao và dễ thực hiện. Để kiểm soát triệu chứng chảy nước mũi, bạn chỉ cần sử dụng một tô nước nóng để cách mặt khoảng cách vừa phải và hít lấy hơi nước bốc lên.
Trong quá trình xông hơi, để cách làm này phát huy tác dụng tối đa, các bạn có thể thêm một ít tinh dầu vào nước. Các hoạt chất chiết xuất trong tinh dầu không chỉ giúp tạo cảm giác dễ chịu mà còn giúp kháng viêm và kháng khuẩn, giúp cải thiện bệnh và ngăn ngừa viêm nhiễm cao. Một số tinh dầu có thể sử dụng trong xông hơi như tinh dầu bạc hà, khuynh diệp, dầu tràm,…
Để giảm bớt áp lực bên trong xoang mũi và ngăn ngừa sổ mũi, bạn có thể tắm nước nóng dưới vòi hoa sen. Việc hít hơi nóng tự nhiên trong quá trình tắm không chỉ giúp đầu óc và cơ bắp thư giãn, thoải mái mà còn giúp lưu dẫn khí ở hốc xoang. Đồng thời, cách làm này còn giúp tăng độ ẩm cho niêm mạc mũi và làm loãng đờm, giúp thông mũi và cải thiện tình trạng chảy nước mũi.
Các bạn chỉ cần đặt một chiếc khăn ấm lên mặt vài phút sẽ giúp làm giảm bớt áp lực bên trong mũi xoang, đồng thời giúp cải thiện triệu chứng sổ mũi. Cách thực hiện đơn giản như sau:
- Nhúng một chiếc khăn ướt vào trong nước nóng
- Sau đó vắt khăn thật sạch cho đến khi khăn còn âm ấm
- Trùm khăn lên mặt và để khoảng 2 – 3 phút
Thực hiện cách trị sổ mũi tại nhà này 2 – 3 lần mỗi ngày, giúp kiểm soát chứng sổ mũi khó chịu. Bên cạnh đó còn giúp làm dịu vòm họng, hạn chế ho và đau rát ở họng. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện nên lưu ý, khăn không nên quá nóng. Bởi hơi nóng có thể gây bỏng da mặt và kích thích niêm mạc mũi khiến bệnh thêm trầm trọng.
Ngủ giúp cơ thể tái tạo năng lượng mới và thúc đẩy khả năng bình phục nhanh. Tuy nhiên, đồng hành với sổ mũi là tình trạng nghẹt mũi thường khiến bạn ngủ không ngon giấc. Do đó, để khắc phục vấn đề này, các bạn nên dùng gối kê cao đầu khi ngủ. Cách làm này giúp chất lỏng chảy tự nhiên, không bị tồn đọng. Bên cạnh đó, kê cao đầu thường giúp bạn dễ dàng thở hơn.
Có thể khắc phục triệu chứng sổ mũi bằng cách dùng nước và bột baking soda. Mẹo trị sổ mũi này không chỉ giúp loại bỏ chất nhờn, làm sạch mũi mà còn giúp ngăn ngừa viêm ở mũi.
Cách làm như sau:
- Chuẩn bị 3 gram muối, 1 nhúm bột baking soda, 240 ml nước ấm và 1 chai xịt nhỏ
- Cho muối và bột baking soda vào cốc nước ấm, khuấy đều cho tan hoàn toàn
- Sau đó, cho dung dịch này vào bình xịt và dùng nhỏ mũi
- Mỗi ngày nhỏ 3 – 4 lần
Cách làm này có tác dụng khắc phục triệu chứng sổ mũi nhưng bạn không nên quá lạm dụng để tránh trường hợp bệnh không khỏi mà ngày càng tồi tệ thêm.
Để làm giảm cảm giác nghẹt mũi do sổ mũi gây nên, các bạn có thể thử bấm huyệt xung quanh mũi. Cụ thể, bạn bấm huyệt nghinh hương. Huyệt này nằm ở hai bên cánh mũi. Bạn dùng hai đầu ngón trỏ ấn mạnh vào. Với cách bấm huyệt trị nghẹt mũi này, bạn nên thực hiện 2 – 3 lần mỗi ngày và mỗi lần 10 – 15 cái giúp hít thở dễ dàng.
Các thức ăn chứa gia vị cay như ớt, wabasi, gừng, cải ngựa hoặc tiêu ma,… được xem là lựa chọn tuyệt vời giúp giảm triệu chứng nghẹt mũi do sổ mũi gây nên. Các hoạt chất chứa trong những gia vị này có tác dụng làm giãn tĩnh mạch ở niêm mạc mũi. Từ đó giúp dẫn lưu khí ở xoang tốt, giúp giảm nghẹt mũi. Tuy nhiên, bạn không nên ăn quá nhiều các thực phẩm chứa chất cay. Bởi chúng giúp làm giảm nghẹt mũi nhưng có thể làm sổ mũi nặng.
Chanh chứa lượng vitamin C cao, giúp tăng cường sức đề kháng cho cơ thể, ngăn ngừa cảm lạnh và chống nhiễm trùng. Bên cạnh đó, nguyên liệu tự nhiên này còn có tác dụng điều trị chứng chảy nước mũi hiệu quả. Để cải thiện bệnh, bạn chỉ cần vắt nước cốt chanh của 1/2 quả chanh pha trong ly nước ấm, thêm ít mật ong và uống. Nên uống nước chanh và mật ong 2 – 3 lần trong ngày để đạt kết quả tốt.
Chưa có nghiên cứu nào nói rõ gừng có tác dụng điều trị sổ mũi. Tuy nhiên, theo một số kinh nghiệm dân gian cho thấy, các hoạt chất cay nồng chứa trong gừng có khả năng làm giảm chứng nghẹt mũi và sổ mũi ở người bệnh. Vì vậy, để kiểm soát triệu chứng sổ mũi, bạn nên uống 1 – 2 cốc trà gừng mỗi ngày.
Cách làm đơn giản như:
- Gừng tươi đem gọt bỏ vỏ, rửa sạch và thái lát mỏng
- Cho 2 – 3 lát gừng vào cốc nước đun sôi và hãm trong 5 phút
- Tiếp đó thêm ít đường phèn hoặc mật ong cho dễ uống
Các chuyên gia khuyên bạn nên xì mũi để làm sạch chất nhầy trong hốc mũi. Đây cũng được xem là cách tốt nhất giúp nước mũi ngừng chảy. Tuy nhiên, khi xì mũi, bạn nên thực hiện đúng thao tác để tránh trường hợp dịch mũi ứ đọng trong mũi gây nghẹt hoặc chảy ngược vào họng và tai gây viêm. Cách hỉ mũi đúng đó là bạn nên dùng đầu ngón tay trỏ bịt một bên mũi và hỉ nhẹ. Tuyệt đối không bịt cả 2 bên.
Trong trường hợp chảy nước mũi nhiều, các bạn có thể xé khăn giấy và cuộn thành quả bóng nhỏ rồi đặt vào lỗ mũi. Khăn giấy có tính chất hút ẩm giúp thấm dịch mũi, cải thiện tình trạng sổ mũi. Khi đó, bạn nên hít thở bình thường bằng mũi hoặc qua đường miệng. Lưu ý, khi thấy khăn giấy ướt mềm, các bạn nên thay bằng miếng giấy khác.
Với 12 cách trị sổ mũi tại nhà nêu trên, bạn có thể lựa chọn biện pháp điều trị phù hợp nhất. Tuy nhiên, nếu chảy nước mũi là do yếu tố bệnh lý liên quan đến hốc xoang, bạn nên khám và điều trị dưới sự hướng dẫn của bác sĩ.
Có thể bạn quan tâm