Tín dụng tiêu dùng hay cho vay tiêu dùng đang dần trở nên phổ biến tại Việt Nam. Bên cạnh những ưu điểm, hình thức này cũng tồn tại một số nhược điểm đáng kể.
Tín dụng tiêu dùng [consumer credit] là hình thức khách hàng vay tiền phục vụ cho nhu cầu sinh hoạt cá nhân và hộ gia đình, như mua sắm phương tiện đi lại, thiết bị điện tử, tiêu dùng cho giáo dục, y tế, du lịch.
Tín dụng tiêu dùng cung cấp các khoản vay cho khách hàng cá nhân để mua sắm các hàng hóa có chi phí cao. Đây cũng là một hình thức tiện lợi và an toàn thay thế cho việc sử dụng tiền mặt cũng như hỗ trợ cho các trường hợp cần vốn khẩn cấp. Ngoài ra, hình thức này còn có một số ưu điểm khác như sau.
Mua trước, trả sau
Tín dụng tiêu dùng cho phép khách hàng mua trước, trả sau. Mọi người đều có hy vọng cải thiện chất lượng cuộc sống. Do vậy, việc vay tiền sẽ hiện thực giấc mơ này sớm hơn.
Tín dụng tiêu dùng cho phép khách hàng cá nhân sử dụng các khoản vay để mua sắm những hàng hóa có chi phí đắt đỏ. Khoản tiền vay sẽ được chia nhỏ và trả dần theo thời hạn để phù hợp với ngân sách người đi vay.
Ví dụ, người tiêu dùng không phải tích góp, tiết kiệm toàn bộ tiền mua xe. Thay vào đó, họ vẫn có khả năng sở hữu xe và thanh toán khoản vay cùng lúc. Hình thức này sẽ thuận lợi khi:
- Người tiêu dùng có khả năng trả nợ mà không phải hy sinh mục tiêu tài chính nào khác
- Thời gian sử dụng sản phẩm, hàng hoá phải dài tối thiểu bằng thời hạn trả nợ
Tiện lợi và an toàn
Việc sử dụng vay tiêu dùng tương đối tiện lợi và an toàn. Bởi khách hàng không cần mang theo quá nhiều tiền mặt mà chỉ cần một tấm thẻ tín dụng. Mặc dù không thể tránh khỏi khả năng thẻ bị đánh cắp, tuy nhiên kẻ gian sẽ không thể sử dụng thẻ tín dụng một cách dễ dàng như khi trộm tiền mặt.
Ngoài ra, nếu người tiêu dùng thanh toán nợ trước ngày đáo hạn hàng tháng sẽ không bị tính lãi suất, vẫn đảm bảo được sự tiện lợi và an toàn so với sử dụng tiền mặt.
Nguồn tiền dự phòng
Hạn mức tín dụng có thể là nguồn tiền hỗ trợ cho người tiêu dùng trong những trường hợp cần tiền gấp. Mặc dù đây là một ưu điểm lớn của thẻ tín dụng nhưng người dùng phải để ý thời hạn thanh toán vay. Ngoài ra, vay tín dụng cũng có tác động đến dòng tiền hàng tháng.
Bên cạnh những ưu điểm, hình thức tín dụng này cũng có một số nhược điểm nhất định. Lý do chính nên hạn chế sử dụng tín dụng bao gồm những tác động lên tài chính cá nhân, lãi suất vay, nguy cơ chi tiêu phung phí, phí bảo hiểm.
Ảnh hưởng đến tình hình tài chính cá nhân
Khoản vay càng lớn, tiệm cận bằng tổng tài sản cá nhân kéo theo nợ lớn và khả năng thanh khoản thấp. Do vậy, người tiêu dùng phải hạn chế vay mượn nếu đã có nhiều tín dụng.
Việc vay nhiều có thể đặt các cá nhân và hộ gia đình vào các tình huống rủi ro. Nếu một trong hai vợ chồng thất nghiệp, việc trả nợ sẽ là gánh nợ lớn cho gia đình. Hơn nữa, tín dụng xấu sẽ khiến cho hồ sơ xét duyệt vay các khoản vay giá trị cao như ô tô, nhà đất sẽ khó được xét duyệt.
Chi phí cao
Khi người tiêu dùng sử dụng vay tín dụng tiêu dùng một phương thức hỗ trợ tài chính, họ sẽ có xu hướng chi tiêu nhiều cho việc mua sắm. Nên nhớ rằng, tín dụng không bao giờ miễn phí hoàn toàn.
Ngân hàng, tổ chức tín dụng không chỉ tính lãi suất vay mà còn áp dụng các phí phạt và các chi phí vận hành khác. Ngay cả khi các nhà bán hàng hỗ trợ vay mua sắm không lãi suất, khách hàng cần nhận thức được bên bán kiếm lợi nhuận qua các loại phí; do vậy, khách hàng sẽ hời hơn khi không sử dụng các dịch vụ hỗ trợ này.
Nguy cơ chi tiêu phung phí
Rất dễ có khả năng nguy cơ chi tiêu quá tay khi sử dụng thẻ tín dụng tiêu dùng. Khi không sở hữu thẻ tín dụng, nếu người tiêu dùng không đủ tiền mặt hoặc không đủ tài khoản thanh toán, họ sẽ không thể mua sắm được. Tuy nhiên, khi có thẻ tín dụng, người dùng dễ bị chi tiêu cảm tính.
Thay vì chỉ mua một chiếc áo len đang được giảm giá sâu, tại sao không mua 3 chiếc, 3 màu khác nhau? Tại sao phải ép bản thân lựa chọn giữa hai chiếc đồng hồ trong khi bạn có thể mua cả hai?
Nhà bán hàng thậm chí còn sử dụng các chiêu trò quảng cáo để kích thích khách hàng mua sắm mà quên mất những khoản nợ sẽ phải trả khi dùng thẻ tín dụng.
Phí bảo hiểm cao
Những năm qua, các công ty bảo hiểm đã sử dụng hồ sơ tín dụng để định giá khoản cho vay mua ô tô và mua nhà. Do đó, nếu nợ tín dụng quá nhiều hoặc thanh toán nợ muộn, người tiêu dùng có thể bị tính phí bảo hiểm cao hơn những người có lịch sử tín dụng tốt.
Tìm kiếm dịch vụ tư vấn tài chính
Một số người đã tìm kiếm sự hỗ trợ của cố vấn tài chính khi gặp khó khăn trong tìm hiểu các vấn đề tài chính. Điều này giúp bạn nhìn thấy bức tranh toàn cảnh, đưa ra các quyết định đúng đắn về tiền bạc. Những tư vấn này có thể trải rộng trong nhiều lĩnh vực, bao gồm đầu tư, bảo hiểm, vay nợ hay hưu trí, thừa kế, hôn nhân.
Hiện nay, khách hàng có thể đăng ký dịch tư vấn tài chính qua ứng dụng ProNexus - nền tảng kết nối cố vấn tài chính với người dùng có nhu cầu.
Mọi cố vấn khi đăng ký trên ProNexus đều được lựa chọn theo những tiêu chí rõ ràng, cam kết chỉ hành động vì lợi ích tốt nhất của khách hàng. Ứng dụng phát hành miễn phí trên nền tảng iOS và Android.
Vay tiêu dùng tín chấp là gì?
Vay tín chấp là hình thức cho vay không cần tài sản đảm bảo, dựa hoàn toàn vào uy tín của cá nhân về năng lực trả nợ để phục vụ cho mục đích vay.
Khi xét duyệt khoản vay, tổ chức cho vay sẽ dựa vào mức thu nhập, lịch sử tín dụng, uy tín của khách hàng tại nơi làm việc để quyết định số tiền cho vay và thời gian cụ thể.
Vay tín chấp chủ yếu được áp dụng cho các khoản vay tiêu dùng. Trong đó, tại khoản 1 Điều 3 Thông tư số 43/2016/TT-NHNN quy định:
Cho vay tiêu dùng qua công ty tài chính là việc công ty tài chính cho vay bằng đồng Việt Nam đối với khách hàng là cá nhân nhằm đáp ứng nhu cầu vốn mua, sử dụng hàng hóa, dịch vụ cho mục đích tiêu dùng của khách hàng, gia đình của khách hàng đó với tổng dư nợ cho vay tiêu dùng đối với một khách hàng tại công ty tài chính đó không vượt quá 100 triệu đồng.
Ngoài ra, đối với các ngân hàng, thông thường các khoản vay tiêu dùng tín chấp thường không quá 500 triệu.
Như vậy, số tiền mà các tổ chức tín dụng, ngân hàng cho vay tiêu dùng tín chấp thường không lớn, chủ yếu phục vụ nhu cầu cá nhân của khách hàng như: mua sắm vật dụng gia đình, sửa sang nhà cửa, du lịch, chữa bệnh,…
Hiện nay, có rất nhiều công ty tài chính cho vay tiêu dùng tín chấp như: FE Credit, Easy Credit, Lotte Finance… hay các ngân hàng như: ACB, HSBC, Maritime Bank, Techcombank, VPBank…
Ngoài ra, các hình thức vay tín chấp cũng vô cùng đa dạng, như: Vay tín chấp theo lương; Vay tín chấp theo sổ hộ khẩu; Vay tín chấp theo đăng ký xe; Vay tín chấp theo hợp đồng bảo hiểm; Vay tín chấp theo sim; Vay tín chấp theo hóa đơn điện nước…
Xem thêm: Vay tín chấp là gì? Quy định về vay tín chấp mới nhất 2021
Ưu điểm khi tiêu dùng tín chấp
Về ưu điểm, rất nhiều người lựa chọn vay hình thức tiêu dùng tín chấp để giải quyết khó khăn tài chính bởi các lý do sau:
Điều kiện vay đơn giản, không cần tài sản đảm bảo
Do số tiền cho vay tiêu dùng tín chấp thường không lớn, nên các tổ chức tín dụng, ngân hàng không yêu cầu quá cao về điều kiện cho vay.
Để được cho vay, khách hàng cần đáp ứng một số điều kiện như:
- Là công dân Việt Nam hoặc cư trú tại Việt Nam;
- Có các giấy tờ chứng minh nhân thân như: Chứng minh nhân dân/Căn cước công dân/Sổ hộ khẩu/Giấy phép lái xe…
- Có thu nhập ổn định, lịch sử tín dụng tốt.
Ngoài các yêu cầu trên, khách hàng không cần có tài sản đảm bảo cho khoản vay, cũng như không cần chứng minh về mục đích sử dụng vốn.
Hồ sơ thủ tục dễ thực hiện
Hiện nay, việc thực hiện thủ tục vay tiêu dùng vô cùng đơn giản, dễ thực hiện. Khi có nhu cầu vay tín chấp, khách hàng chỉ cần cung cấp các giấy tờ nhân thân theo yêu cầu, sau đó đợi xét duyệt và nhận tiền.
Nhiều hệ thống bán hàng, siêu thị còn liên kết với các công ty tài chính, ngân hàng để khách hàng được vay tiêu dùng trực tiếp khi mua sắm. Ngoài ra, rất nhiều bên cho vay đã phát triển dịch vụ vay trực tuyến, giúp khách hàng được vay tiền dù ở bất cứ đâu.
Thời gian xét duyệt, giải ngân nhanh chóng
Khi vay tiêu dùng tín chấp, thời gian các tổ chức tín dụng, ngân hàng xét duyệt hồ sơ và giải ngân tối đa chỉ vài ngày làm việc.
Nhược điểm khi vay tiêu dùng tin chấp
Ngoài các ưu điểm kể trên, vay tiêu dùng tín chấp cũng có một số nhược điểm nhất định như:
Hạn mức vay thấp
Theo khoản 1 Điều 3 Thông tư số 43/2016/TT-NHNN, hạn mức cho vay tiêu dùng của các công ty tài chính được quy định là không quá 100 triệu đồng trên mỗi khách hàng.
Với các ngân hàng, thông thường hạn mức cho vay với các khoản vay tín chấp cũng không quá 500 triệu đồng.
Lãi suất cao
Lãi suất và rủi ro là hai yếu tố luôn đi đôi với nhau. Cho vay tín chấp là hình thức cho vay dựa trên uy tín cá nhân mà không cần thế chấp tài sản. Do đó, bên cho vay rất có thể sẽ không đòi được nợ do khách không có khả năng chi trả hoặc bị khách vay trốn nợ.
Ngoài yếu tố rủi ro ro, các chi phí phát sinh để quản lý khoản vay như chi phí đòi nợ, chi phí phục vụ… đối với các khoản vay tiêu dùng ngắn hạn sẽ cao hơn so với các khoản vay dài hạn có tài sản thế chấp.
Vì vậy, lãi suất đối với các khoản vay tiêu dùng tín chấp luôn cao hơn so với các khoản vay có tài sản thế chấp.
Bị làm phiền, nhắc nợ nhiều lần
Cũng bởi lý do không có tài sản đảm bảo nên khi cho vay tiêu dùng tín chấp, các tổ chức cho vay, đặc biệt là các công ty tài chính sẽ liên tục gọi điện nhắc nhở, thúc giục khách hàng trả nợ đúng hạn để tránh xảy ra tình trạng trốn nợ.
Nếu khách hàng không nghe máy, thậm chí nhiều tổ chức tín dụng còn gọi điện tới cả người thân của khách để nhắc nợ. Điều này ít nhiều khiến khách hàng không thoải mái và cảm thấy bị làm phiền.
Trên đây là một số thông tin về ưu nhược điểm khi vay tiêu dùng tín chấp. Nếu còn vướng mắc, bạn đọc vui lòng liên hệ: 1900.6192 để được hỗ trợ chi tiết.
>> Vay tiêu dùng qua ngân hàng và công ty tài chính, bên nào lợi hơn?
>> 3 điều cần biết về vay tiêu dùng qua công ty tài chính