Hiện tại nhiều tỉnh thành trên cả nước đã cho học sinh tựu trường. Do ảnh hưởng của dịch nên một số địa bàn triển khai dạy online cho học sinh các cấp. Với lớp 1, việc học online sẽ tương đối khó khăn hơn do ở độ tuổi này, các em chưa thể tập trung và cần có sự kèm cặp sát sao của cha mẹ. Trong quá trình dạy học cho con, nhiều cha mẹ đã rơi vào những tình huống oái ăm, khiến ai cũng phải phì cười.
Mới đây, một gia đình đã chia sẻ câu chuyện của mình lên Facebook. Chuyện là gia đình này có con năm nay vào lớp 1. Khi kèm con học Tiếng Việt, cả gia đình đã cãi nhau ỏm tỏi vì không biết dạy con đọc chữ Q là gì cho đúng!
Mẹ thì đọc là "Qui", ông thì đọc là "Quờ", còn bà lại đọc là "Cu". Vậy là cả nhà đau đầu, không biết dạy con đọc chữ Q ra sao? Câu chuyện này sau khi được chia sẻ trên mạng xã hội đã thu hút sự được nhiều sự chú ý. Bởi rất nhiều bậc phụ huynh cũng ngơ ngác, không biết rõ chữ "Q" đọc chính xác ra sao? Nhiều người hỏi nhau: "Đọc là Qui nhỉ? Trước giờ mình đọc là Qui, sao giờ có cả Cu với Quờ là như nào?"
Vậy rốt cuộc, Q đọc như nào?
Theo một giáo viên tiểu học ở Hà Nội: "Một âm được ghi bằng nhiều chữ cái: âm Cờ được ghi bằng 3 chữ C, K và Q. Khi dạy, C đọc Cờ, K đọc Ca và Q đọc Cu. Ðặc biệt âm Q không bao giờ đứng một mình mà luôn đi với U thành Qu đọc là Quờ.
Chữ qu được phát âm tuy đơn giản nhưng lại không hề dễ dàng đối với trẻ mới bắt đầu học bảng chữ cái tiếng Việt. Vì vậy, trong bài viết này Monkey sẽ hướng dẫn các em cách phát âm chữ qu chuẩn chi tiết nhất. Qua đó sẽ giúp bé sớm đọc được các chữ cái và học môn tiếng Việt được tốt hơn.
Đặc điểm âm qu trong bảng chữ cái tiếng Việt
Khi học tiếng Việt, kiến thức cơ bản đầu tiên các em sẽ được học là làm quen với 29 chữ cái và cách phát âm. Trong đó, các chữ cái tiếng Việt sẽ được chia thành nguyên âm và phụ âm, cụ thể:
- Về nguyên âm:
- Có 12 nguyên âm đơn: a, ă, â, e, ê, i, o, ô, ơ, u, ư, y.
- Có 3 nguyên âm đôi được viết nhiều cách: ia-yê-iê, ua-uô, ưa-ươ
- Có 13 nguyên âm ba: iêu/ yêu, oai, oao, oay, oeo, uao, uây, uôi, ươi, ươu, uya, uyê, uyu.
- Về phụ âm:
- Có 17 phụ âm đầu đơn: b, c, d, đ, g, h, k, l, m, n, p, q, r, s, t, v, x
- Có 9 phụ âm đầu ghép 2 chữ: ph, th, tr, ch, gi, nh, ng, kh, gh, qu
- Có 1 phụ âm đầu ghép 3 chữ: ngh
Ở những bài chia sẻ kiến thức trước, Monkey đã hướng dẫn các em cách phát âm của rất nhiều chữ cái, trong đó có cách phát âm chữ “q” là “cu” và cách phát âm chữ “u” là “u”. Tuy nhiên, trong tiếng Việt âm “q” không ghép được với âm nào để tạo thành một từ có nghĩa cả. Thay vào đó, âm “q” phải ghép với âm “u” để tạo thành âm “qu” [được gọi là phụ âm], sau đó ghép với các âm tiết khác để tạo thành từ có nghĩa. Có thể coi âm “q” và âm “u” chính là một đôi bạn cùng tiến, phải đi cùng với nhau thì mới có nghĩa.
Ví dụ, âm “qu” thường xuất hiện trong một số từ ngữ như: quà, quê, quán, quen, quần,... Vậy cách phát âm chữ qu chính xác và cụ thể là như thế nào? Chúng ta sẽ cùng tiếp tục tìm hiểu ở phần tiếp theo nhé!
Cách phát âm chữ qu trong tiếng Việt chuẩn
Mỗi một chữ cái trong tiếng Việt chỉ có duy nhất một cách phát âm. Điều này cũng giúp chúng ta dễ dàng ghi nhớ và phát âm chính xác được từng chữ cái.
Đối với chữ qu, tuy được ghép bởi hai âm gồm âm q [đọc là cu] và âm u nhưng lại không được phát âm là cu. Thay vào đó, chữ “qu” sẽ được phát âm là “quờ.
Để phát âm chữ qu được chính xác, chúng ta cần giữ khẩu hình miệng hơi chu về phía trước. Sau đó mở tròn miệng, đồng thời đẩy hơi từ trong ra phát âm thành “quờ”. Ba mẹ hãy lưu ý cách phát âm chữ qu và hướng dẫn thêm tại nhà cho con nhé!
Lưu ý khi phát âm chữ qu trong tiếng Việt
Nhìn chung, cách phát âm chữ qu tuy không khó nhưng cũng không phải phụ huynh nào cũng nắm rõ. Thông qua bài viết này, Monkey hy vọng đã giúp ba mẹ và các em học sinh có thêm được kiến thức hữu ích. Chúc các em học tốt môn Tiếng Việt!
Vì hiện nay, đối với bậc mầm non cách phát âm ba chữ cái trên là khác nhau, còn cấp tiểu học phát âm ba chữ cái trên đều giống nhau.
Về nội dung này, Bộ GD&ĐT cho biết: Hiện nay, việc dạy đọc và dạy viết trong môn Tiếng Việt cho học sinh tiểu học được thực hiện tại Chương trình giáo dục phổ thông ban hành theo Quyết định 16/2006/QĐ-BGDĐT ngày 05/5/2006.
Theo đó, cách đọc [cách đánh vần] với các chữ cái “c, k, q” như sau: Đánh vần chữ c đọc là /cờ/, chữ k đọc là /ca/, chữ q đọc là /quờ/. Cách đọc này được áp dụng đại trà ở các trường tiểu học.
Để đảm bảo sự liên thông giữa giáo dục mầm non và tiểu học, Chương trình Giáo dục mầm non ban hành theo Thông tư 17/2009/TT-BGDĐT và Thông tư 28/2016/TT-BGDĐT sửa đổi, bổ sung một số nội dung của Chương trình Giáo dục mầm non quy định cho học sinh mẫu giáo biết làm quen, nhận mặt chữ cái; làm quen với cách đọc và viết tiếng Việt.
Theo đó, cách đọc với các chữ cái “c, k, q” cũng là: đánh vần chữ c đọc là /cờ/, chữ k đọc là /ca/, chữ q đọc là /quờ/.
Ngoài ra, hiện nay, ở một số trường tiểu học đang tự nguyện áp dụng thí điểm dạy học theo tài liệu Tiếng Việt - công nghệ giáo dục cho học sinh lớp 1. Học theo tài liệu này, cách đọc với các chữ cái “c, k, q” đều đánh vần là /cờ/.
Về mặt khoa học ngôn ngữ và khoa học sư phạm cả hai cách đánh vần trên đều hướng tới mục tiêu cơ bản của tiểu học là đọc thông, viết thạo. Do vậy, các trường, các địa phương lựa chọn tài liệu nào sẽ hướng dẫn học sinh đánh vần theo cách tài liệu đó hướng dẫn.
Dù chọn cách nào cũng sẽ không ảnh hưởng đến kết quả học tập, sử dụng tiếng Việt của các em sau này vì thực tế việc phát âm này chỉ dừng ở giai đoạn đầu khi học sinh bắt đầu học chữ.
Q trong tiếng Việt đọc là gì?
Trước những băn khoăn này, trao đổi với PV báo Dân Việt, một giáo viên dạy lớp 1 ở Hà Nội cho biết: Chữ "q" sẽ đọc là "cu", khi ghép với "u" sẽ thành "qu" đọc là "quờ". "Âm "q" chỉ là chữ cái trong bảng chữ cái.
Qu là âm gì?
Chữ Q trong tiếng Anh không bao giờ đứng một mình. Khi đi vào từ vựng, chữ Q luôn đi cùng U, và QU thường được phát âm là /kw/. Phát sinh từ chữ Q, một cụm chữ viết rất thú vị là QUE sẽ được phát âm là /k/, đặc biệt là khi nó là âm cuối của một từ vựng.
Chữ k đọc là gì trong tiếng Việt?
ngớ ngẩn, bởi K thì phải đọc là /ca/ chứ không thể đọc thành /cờ/. Hơn nữa, "cờ" không thể ghép với vần "eo" để tạo thành chữ có nghĩa [céo]. Cho nên trong trường hợp này, cách đọc thứ nhất mới chính xác. Tuy nhiên, luồng ý kiến còn lại nhận định, không phải tự dưng mà bà mẹ này thắc mắc.
Quờ đọc là gì?
Học sinh chỉ được dạy chữ cái “q” luôn đi chung với chữ cái “u” và đọc là “quờ” [miền Nam đọc là “quơ”].