Không có một định nghĩa chính xác về đá luân lưu. Trong luật bóng đá của FIFA, nó chỉ được mô tả đơn giản là ‘một trong những cách để phân định thắng thua khi hai đội có kết quả hòa trong cả hiệp chính và hiệp phụ’. Cụ thể hơn, đá luân lưu cũng được mô tả là một loạt những cú sút của hai bên ở vị trí 11m nhằm tìm ra đội chiến thắng
Luật cơ bản của đá luân lưu: Khi bước vào loạt đá luân lưu, mỗi đội lần lượt thực hiện sút để ghi bàn từ chấm phạt đền và đối thủ chỉ được sử dụng thủ môn để cản phá. Mỗi đội có 5 lượt sút và phải sử dụng các cầu thủ khác nhau để thực hiện. Đội ghi nhiều bàn hơn sẽ giành chiến thắng.
Trận đấu sẽ kết thúc khi có khoảng cách mà đối thủ không thể san bằng chứ không cần phải thực hiện đủ 5 cú sút. Nếu sau 5 lượt mà các đội vẫn hòa, luật ‘cái chết đột ngột’ sẽ được áp dụng. Lúc này, chỉ cần trong một bên ghi bàn và một bên đá hỏng là trận đấu sẽ kết thúc.
Đá luân lưu khác với đá phạt 11m thông thường là các cầu thủ thực hiện không được lao vào đá bồi khi bị cản phá. Còn thủ môn có thể bắt bóng bao nhiêu lần tùy ý.
Cụ thể hơn về các luật đá luân lưu. Trong đó, trọng tài phải đồng xu để quyết định bên khung thành thực hiện loạt sút và quyết định đội thực hiện quả đá đầu tiên.Mỗi người sút chỉ được đá bóng một lần và không được đá bồi khi bóng bật ra.
Đáng chú ý: Lượt sút được tính là thành công nếu cú sút đưa bóng vào lưới mà không chạm bất cứ một người nào khác trừ thủ môn. Luật này được đưa ra là để xác định nếu một cú sút chạm khung gỗ bật vào người thủ môn vào lưới, bàn thắng vẫn sẽ được công nhận.
Ngoài ra, còn nhiều điều luật khác liên quan đến việc đăng ký cầu thủ, đăng ký thủ môn, thủ môn dự phòng và số lượng cầu thủ tối thiểu cũng như quy định về thẻ phạt. Ví dụ, nếu trong loạt luân lưu mà thủ môn bị thẻ đỏ, đội chủ quản sẽ không được thay người mà bắt buộc dùng 1 cầu thủ đã đăng ký để bắt gôn. Cũng chính vì thế mà bất cứ cầu thủ nào còn trên sân có thể đóng vai trò thủ môn, và người này không cần thiết phải là cầu thủ chơi ở vị trí thủ môn trước đó trong trận đấu.
Các cầu thủ phải hoàn thành đủ 1 lượt [mà vẫn hòa] để có thể đá lượt 2. Đến lúc này, các cầu thủ không cần phải đá theo danh sách cũ. Nếu một cầu thủ rời khỏi sân, lượt sút của cầu thủ này sẽ bị tính là không thành công.
Lịch sử loạt sút luân lưu
Loạt sút luân lưu chính thức được công nhận vào năm 1970. Cụ thể, nhà báo Yosef Dagan người Israel được công nhận là người sáng tạo ra loạt sút luân lưu hiện đại khi đề xuất nó lên Liên đoàn bóng đá Israel năm 1969. Với nỗ lực của tổ chức này và sự ủng hộ của một số nước thành viên có tiếng nói, Cơ quan ban hành luật bóng đá đã thông qua luật luân lưu vào buổi họp năm 1970.
Trước đó, loạt sút luân lưu được áp dụng ở một số giải địa phương hoặc quốc gia ở các nước Đông Âu và châu Mỹ từ những năm 1950. Tuy nhiên, ở các giải quốc tế thì phương thức này không được áp dụng. Khi có 2 đội hòa nhau, các đội sẽ bốc thăm đi tiếp hoặc đá lại. Phương pháp này vẫn được áp dụng tới tận Euro 1968, khi Italy bốc thăm ở bán kết [thắng Liên Xô] và phải đá lại trận chung kết [với Nam Tư] vì đã hòa ở cả 2 trận quan trọng này.
Thực tế, không có một chiến thuật cản phá luân lưu nào được nhắc đến một cách chính thức, nhưng vẫn có những cách mà các đội đã áp dụng hiệu quả.
Một trong những phương pháp phổ biến nhất là nghiên cứu đối thủ trước loạt đá phạt đền. Họ sẽ xem băng hình các trận đấu trước, xác định tính cách, thói quen của đối thủ để cản phá bóng. Điều này tỏ ra hiệu quả trong những trận đấu đỉnh cao.
Một cách khác là đổ người sau khi đối phương tung cú sút. Đó là cách mà thủ môn Bùi Tiến Dũng của đội U23 Việt Nam thường làm. Cách này tỏ ra hiệu quả khi đối phương không có được những cú sút có độ chuẩn xác cao. Nếu họ đề cao sự an toàn và muốn đánh lừa đối thủ thì sẽ bóng sẽ bị bắt gọn.
Một số thủ môn đọc cách di chuyển của đối thủ để phán đoán. Cách này thường được sử dụng khi họ không có bất cứ thông tin gì về đối thủ.
Trái với những cú sút 11m trong trận đấu, ở loạt luân lưu thì những tình huống tiểu xảo của các thủ môn sẽ ít có đất diễn hơn bởi trong tài được hỗ trợ bởi những quy định rất rõ ràng. Trong đó có việc thủ môn không được phàn nàn về cách đặt bóng hay cố tình lau giày, đánh lạc hướng đối thủ.
[blog type=”alt” heading=”Xem thêm bài mới nhất” heading_type=”block” /]
Bóng đá là môn thể thao vua và được nhiều người yêu thích. Nếu là một fan ruột của bóng đá, chắc hẳn bạn không thể không biết đến thuật ngữ đá luân lưu. Ở bài viết ngày hôm nay, chúng tôi sẽ đi thảo luận một cách chính xác đá luân lưu là gì? Bên cạnh đó, sẽ đề cập thêm những chú ý khi thực hiện đá luân lưu.
Đá luân lưu được biết đến với một vài cái tên khác là: sút phạt đền, sút penalty,… Thông thường, đá luân lưu được diễn ra trong các trận đấu loại trực tiếp ở các giải đấu không kể lớn nhỏ. Để tìm ra đội giành chiến thắng và đi tiếp hoặc lên ngôi vô địch, đá luân lưu được thực hiện sau thời gian thi đấu chính thức [có thể tính thêm bù giờ].
Loạt sút luân lưu được thực hiện trên chấm 11m ở vòng cấm địa bên 1 phần sân. Cả 2 đội sẽ chỉ thực hiện dđá luân lưu ở bên phần sân nó tránh trường hợp đi lại nhiều. Cả 2 sẽ thay nhau sút chứ không thực hiện liên tiếp. Theo luật sút luân lưu truyền thống, 2 đội sẽ thực hiện 5 lượt sút. Đội nào ghi nhiều bàn hơn là đội giành chiến thắng. Giả sử sau 5 lượt sút, vẫn không thể tìm ra cái tên giành chiến thắng. Lúc này, sẽ thực hiện thêm từng lượt một. Đội nào thắng ngay trong lượt là đội chiến thắng.
Đá luân lưu chỉ bao gồm 3 người được tham gia. Thứ nhất là trọng tài, người ra hiệu lệnh thực hiện da luan luu 11m. Thứ 2 là cầu thủ sút luân lưu và thứ 3 là thủ môn bên phía đối phương.
Trong bóng đá, tâm lý là một vấn đề được nhắc đến nhiều hơn cả. Cầu thủ sở hữu một tâm lý thi đấu vững vàng nhiều khi còn có lợi hơn là kỹ năng chơi bóng tốt. Điều này không được ngoài trừ bởi những loạt sút luân lưu.
Sút luân lưu là loạt sút chắc chắn sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến kết quả của trận đấu. Không những vậy, giả sử bạn thất bại trong loạt đá luân lưu, điều này cũng ảnh hưởng tới cả đồng đội.
Thông thường, sau 90 phút thi đấu bao gồm thêm cả hiệp phụ là 120 phút thì 2 đội sẽ bước vào loạt sút luân lưu. Loạt đá này chỉ diễn với thủ môn và một cầu thủ bên phía đội bạn. Bóng được đặt trên chấm 11m. Sau khi nhận được hiệu lệnh từ trọng tài mới được phép thực hiện. Áp lực lên cầu thủ được đánh giá là cao hơn rất nhiều so với thủ môn. Điều này là hoàn toàn dễ hiểu khi tỷ lệ thành công trên chấm 11m là cao hơn nhiều so với tỷ lệ thất bại. Dù vậy, trước áp lực từ đồng đội, khán giả hay kết quả trận đấu mà nhiều cầu nổi tiếng vẫn thất bại trên chấm 11m.
Có những luật đá luân lưu bắt buộc phải tuân theo trong quá trình thực hiện. 2 đội sẽ không được tự ý chọn cầu môn. Quyết định này đến từ phía trọng tài. Sau đó, sẽ đến thủ tục quyết định đội nào có quyền đá trước. Để đảm bảo tính công bằng, các trọng tài được chuẩn bị sẵn một đồng xu để đưa ra quyết định.
Khi cầu thủ thực hiện sút luân lưu, tất cả các cầu thủ còn lại đứng ở khu vực giữa sân. Trong vòng cấm chỉ có sự xuất hiện của trọng tài, cầu thủ thực hiện đá phạt và thủ môn. Trọng tài sẽ ghi lại kết quả ở mỗi lượt đá. Sau 5 lượt, đội nào sở hữu tổng số bàn thắng lớn hơn sẽ là đội giành chiến thắng.
Ngoài ra, các cầu thủ thực hiện sút luân lưu đều phải là các cầu thủ đã thi đấu trên sân trong 120p trước đó. Đây là lý do mà nhiều huấn luyện viên mãi đến phút thi đấu cuối cùng mới tung những cầu thủ có khả năng sút luân lưu tốt vào sân. Trong trường hợp mà thủ môn bị chấn thương, cầu thủ có thể xuống bắt thay hoặc thay thủ môn khác.
Mỗi cầu thủ khi thực hiện đá luân lưu chỉ được đá duy nhất 1 lần. Phải sau 5 lượt nếu 2 đội vẫn chưa phân định được thắng thua thì mới được thực hiện đá lần 2.
Bên cạnh câu hỏi đá luân lưu là gì thì thực hiện đá luân lưu thế nào để thành công cũng được nhiều người quan tâm. Thông thường, các cầu thủ sẽ có 2 phương án để thực hiện. Một là sút với lực vừa đủ nhưng hướng về 2 góc xa của khung thành. Phương án còn lại là thực hiện cú sút với lực bóng đi mạnh và nhanh.
Trong mỗi cách sút đều có ưu và nhược điểm riêng. Đối với cách đầu tiên, thủ môn nếu chọn đúng hướng rất có thể cản phá thành công trừ khi đó là một cú sút rất khó. Còn đối với trường hợp thứ hai, lực bóng đi mạnh khó bắt nhưng khả năng chính xác lại thấp hơn so với cách một.
Nhiều ngôi sao trên thế giới hiện nay thực hiện đá luân lưu chậm một nhịp. Tức là họ đợi cho thủ môn bay người trước rồi mới thực hiện đá phạt. Đương nhiên, thời gian là vô cùng ngắn nếu không thì pha bóng sẽ không được công nhận.
Trên đây là những kiến thức cơ bản để trả lời cho câu hỏi đá luân lưu là gì? Bên cạnh đó, chúng tôi cũng đề cập cho bạn đọc những thủ tục cần thiết khi đá luân lưu và cách thực hiện nó. Hy vọng bài viết sẽ giúp bạn có thêm niềm đam mê với trái bóng tròn.