Đối với người dùng chuyên thiết kế đồ họa thì từ khóa typography có lẽ không còn quá xa lạ, đây là hình thức tạo nét chữ hấp dẫn và rất nhiều bạn trẻ hay thậm chí các công ty truyền thông đều đòi hỏi bạn phải có kỹ năng làm được kiểu đó khi tuyển dụng vị trí Designer. Qua bài viết dưới đây, Hoàng Hà PC sẽ cung cấp cho bạn những điều cần biết về typography với tổng quan, vai trò và các thuật ngữ của nó nhé!
Typography Là Gì?
Typography có sức phổ biến rất cao, nó gần như được phủ sóng trên mọi phương diện chỉ cần có sự xuất hiện của sự thiết kế. Bạn sẽ dễ dàng nhìn thấy typography trên website, hay trên poster, báo, banner hay thậm chí cả truyện tranh. Vậy thì typography là gì mà lại thu hút đến vậy? Thuật ngữ này được ghép từ hai từ “Typo” [hình thức] và “Graphic” [viết] trong ngôn ngữ Hy Lạp.
Việc định nghĩa rõ về thuật ngữ này là một trong những điều cần biết về typography nhất để bạn có thể hiểu được nguồn gốc của nó. Một cách đơn giản, typography là nghệ thuật sắp xếp các chữ cái, hay cụ thể hơn là việc trình bày, hiển thị màu sắc, tạo phong cách cho chữ. Nhằm mục đích làm nổi bật, gửi gắm thông điệp, ý nghĩa ẩn trong chữ về sản phẩm và gây sự chú ý, tạo ấn tượng cho người đọc hoặc người tiêu dùng.
Typography Là Gì?
Phân biệt Typeface và Font
Có rất nhiều người hiểu lầm là typeface và font là một thuật ngữ, tuy nhiên điều này là hoàn toàn sai khi mà rõ ràng nó là hai từ riêng biệt để chỉ những chức năng khác nhau trong typography.
Typeface là hệ thống bao gồm các kiểu chữ, mỗi kiểu chữ là một typeface riêng biệt. Ví dụ: Arial là một kiểu typeface, …
Có rất nhiều kiểu chữ nhưng được chia thành 4 nhóm chính sau: Serif, San Serif, Monoface, và Display
Font là tập hợp hoàn chỉnh các chữ cái, các dấu câu, các con số, và các ký tự đặc biệt, theo một kiểu loại, định dạng [thường hoặc đậm nét], hình dáng [thẳng hoặc nghiêng] và kích cỡ phù hợp và có thể phân biệt khác nhau.
Ví dụ: Arial cỡ chữ 14 và Arial cỡ chữ 16 là hai font khác nhau.
Vai trò của Typography trong Marketing online
Việc tìm hiểu vai trò của thuật ngữ này trong những lịch vực khác nhau có thể giúp người đọc nâng cao hơn kiến thức về kho tàng những điều cần biết về typography. Với sự phát triển mạnh mẽ của marketing trực tuyến, có thể nói việc thể hiện thông điệp sao cho thu hút là một vấn đề cần được đầu tư bên cạnh hình ảnh, nội dung.
Vì vậy, phong cách typography đã trở thành xu hướng cho các bạn trẻ hiện nay sử dụng bởi vì nó là điểm nổi bật mà nhà sản xuất tạo ra để thu hút, tăng số lượng người đọc, tăng sự tương tác hay khiến họ mua sản phẩm.
Typography khiến cho nhà thiết kế thỏa sức sáng tạo trên những chữ cái thay vì những kiểu viết buồn tẻ như xưa. Phong cách này có thể được điều chỉnh đơn giản hoặc phức tạp, còn tùy vào đặc điểm sản phẩm, ý tưởng hay mục đích tiếp thị. Có rất nhiều công ty ưa chuộng typography để thực hiện nhiệm vụ quảng cáo cho hàng hóa, dịch vụ của mình với sự kỳ vọng cao về mức độ phổ biến. Và cũng có nhiều dự án đã thành công và tạo nên một dấu ấn khiến người tiêu dùng không bao giờ quên.
Phân Loại Typeface
Serif
Serif hay còn gọi là font chữ “có chân”, do có một nét được thêm vào phần bắt đầu hoặc phần cuối trong nét chính của chữ. Do kiểu cách khá cổ điển, nên chúng là lựa chọn tuyệt vời cho những dự án truyền thống. Serif cũng thường xuyên được sử dụng trong các ấn phẩm in ấn như tạp chí hoặc báo giấy.
Serif typefaces - Các kiểu chữ có chân
Old Style Serif
- Độ tương phản thấp giữa các nét dày và mỏng- Trục chéo
- Serif nghiêng đối với các chữ thường
Transitional serif - Serif chuyển tiếp
- Độ tương phản cao giữa các nét dày và mỏng- X-height [đường gióng biểu thị chiều cao của chữ thường]: Trung bình- Trục thẳng đứng
- Serifs với những nét lượn vào phần thân
Modern Serif
- Serif dài và mỏng- Trục gần như thẳng đứng
- Tương phản mạnh và cả độ rộng của các chữ.
Latin Serif
Mặt chữ có những chân hình tam giác, đôi khi là vuông
Slab Serif
- Chân hình khối chữ nhật- Các nét gần như bằng nhau- X-height lớn.- Chân hình vòng cung
- Tương phản và độ rộng ngang nhau
Sans-serif
Trong tiếng Pháp, sans có nghĩa phủ định, do đó "sans-serif – không có chân”, trái ngược với kiểu font Serif.
Sans-Serif có phong cách hiện đại, sáng sủa và rõ ràng hơn so với font có chân. Do vậy, nó hiển thị trên các màn hình nhỏ như máy tính, điện thoại tốt hơn.
Grotesque
- Ít có sự tương phản giữa các nét- Đường cong[aperture] lớn hoặc trung bình
- Thường có thiết kế hình học và có độ cong [bowl] lớn.
Neo-Grotesque
- Thanh lịch và khó nhận biết, - Ít tương phản giữa các nét - Độ cong [aperture] nhỏ- Chiều cao x-height lớn.
- Ascender [phần của con chữ nằm ở trên đường mean line, nó có trong các bộ chữ như [h,l,k,…] cao hơn chiều cao của các chữ hoa.
Geometric Sans - Không chân dạng hình học
- Có dạng hình học đơn giản - tròn, vuông, tam giác- Độ cong aperture lớn
- Không có sự tương phản giữa các nét.
Humanist Sans - Chữ không chân nhân văn
- Cấu trúc và tỉ lệ mang đặc tính của Old Style. - Độ cong aperture lớn - Có sự tương phản giữa các nét.
- Độ rộng của nét không đều
Glyphic
- Sự kết hợp giữa đặc điểm của Sans và Serif.
- Các nét kết thúc có chân thon nhỏ.
Các thuật ngữ cơ bản trong Typography
Vậy để có thể sử dụng hay học tập về typography, bạn cần nắm bắt được những thuật ngữ cơ bản hay được sử dụng. Đối với các nhà thiết kế đồ họa thì họ sẽ nắm bắt được ngay ý nghĩa của những từ này, còn người lần đầu tiếp xúc thường không hiểu. Do đó, nó cũng nằm trong danh sách những điều cần biết về typography mà bạn nên học nếu muốn dùng nó thành thạo.
Hierarchy
Là hệ thống phân cấp bậc làm nổi bật những ý chính, tiêu đề cần quan tâm. Với việc sử dụng nó, người đọc có thể tìm kiếm và hướng mắt theo những đánh dấu sẵn và đọc phần quan trọng nhất. Hay nó giúp nhấn mạnh về sự sắp xếp và gây chú ý đến đọc giả bằng việc sử dụng cách dóng hàng, cột khác nhau, hay in đậm, kích cỡ chữ lớn.
Leading
Leading có thể được định nghĩa là khoảng cách giữa các dòng với mục đích làm cho người đọc dễ chịu hơn. Nếu như bạn là người mới thiết kế typography lần đầu thì nên để chế độ mặc định, vì nếu không cẩn thận có thể sẽ khiến họ cảm thấy khó đọc, và mệt mỏi.
Tracking
Tracking là mức độ khoảng cách giữa các chữ cái với nhau. Bạn có thể tạo nên tính đột phá về nghệ thuật nếu biết cách sử dụng tính năng này.
Kerning
Kerning là giãn cách giữa các chữ cái trong cùng một từ hay con số, ký tự. Bạn cần điều chỉnh giữa các từ, nếu làm vậy sẽ tránh gặp trường hợp bị giãn cách không chuẩn của từ. Đối với những từ khó đọc thì nên giãn cách ra xa hơn giữa những chữ cái, để giúp cho người đọc dễ nhận biết
Đó là tổng hợp những điều cần biết về typography từ định nghĩa cho tới vai trò của nó, Hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn định hướng tầm quan trọng của việc học typgraphy cũng như tự luyện tập để trở thành designer đẳng cấp nhé. Nếu bạn có thắc mắc hãy liên hệ với Hoàng Hà PC, chúng tôi luôn sẵn lòng giúp đỡ bạn!
Xem thêm: Cấu hình máy tính chuyên dụng cho thiết kế đồ họa, làm phim, Render và làm ảnh chuyên nghiệp, Giá Cực Tốt!
Serif và sans serif hai cái tên vô cùng quen thuộc trong graphic design, tuy nhiên chúng có thể sẽ gây bối rối, nhầm lẫn với những người mới nhập môn thiết kế đồ họa. Vậy Serif và Sans-serif là gì? Cùng ColorME giải mã những lầm tưởng về Serif và Sans-serif qua bài viết dưới đây nhé.
Serif nghĩa là một đường thẳng hoặc một nét nhỏ ở trên thành phần của chữ, thường là những đường định hướng và ổn định cấu tạo chữ. Serif thường được biết đến với tên gọi “chữ có chân”.
Phân loại font serif
Old-style
Kiểu chữ serif old-style đã có mặt từ năm 1465, không lâu sau khi thợ kim hoàn Johannes Gutenberg cho ra đời phương pháp in ấn “movable type”. Các nhà in ở Ý đã tạo ra một loại chữ thích hợp với phương pháp in này, lấy cảm hứng từ thư pháp thời Phục hưng. Old-style là kiểu chữ được các nhà in ưa chuộng nhất bởi vẻ ngoài mộc mạc và sự dễ đọc của chúng trên giấy.
Đặc trưng của old-style là độ tương phản giữa các nét thanh và đậm thấp, phần mỏng nhất của một chữ cái thường nằm ở góc thay vì ở trên hay dưới cùng. Kiểu chữ này giữ lại hình thức tương tự như chữ nghiêng viết tay nên thường nghiêng theo 1 trục trong khoảng từ 9-16 độ và có các nét cong để nối các serif với chữ cái chính.
Transitional
Kiểu chữ serif transitional, hay còn gọi là baroque, xuất hiện vào khoảng cuối thế kỷ 17. Đây là kiểu chữ có sự pha trộn giữa old-style và kiểu chữ serif hiện đại, đó chính là lý do tại sao nó được đặt tên là Transitional.
Đặc trưng của transitional là độ tương phản giữa các nét thanh và đậm cao, nhưng chưa rõ ràng như kiểu chữ serif hiện đại ra đời sau đó. Các chữ cái chuyển sang trục thẳng đứng, phần đầu của chúng được thay bằng các nét tròn trịa, mềm mại hơn.
Didone
Kiểu chữ serif Didone, hay còn gọi là serif hiện đại trên thực tế đã xuất hiện từ cuối những năm 1700 và 1800. Kiểu chữ được ra đời và phát triển bởi các nhà in người Pháp, Ý và Đức là Firmin Didot, Giambattista Bodoni, Justus Erich Walbaum. Mục tiêu của họ là tạo ra các đoạn văn bản in ấn có thiết kế thanh lịch hơn, từ đó họ đã phát triển ra kiểu chữ serif với độ tương phản giữa các nét thanh đậm cực kì cao để thể hiện được công nghệ sản xuất giấy và in ấn ngày càng tinh tế của thời kỳ ấy.
Một số đặc trưng cơ bản của didone:
- Chiều dài và chiều rộng của con chữ không có nhiều chênh lệch.
- Các con chữ có nét dọc dày, hướng theo trục dọc.
- Độ tương phản giữa các nét rất mạnh.
- Các phần serif thường mềm mại, có hình giọt nước hoặc hình tròn
Slab serif
Kiểu chữ slab serif bắt đầu xuất hiện từ năm 1817, với mục đích ban đầu là để sử dụng trong các poster cần thu hút sự chú ý. Slab serif cũng có rất nhiều biến thể: một số font chữ thì theo phong cách geometric với độ dày của các nét chữ không thay đổi nhiều. Số khác thì lại có cấu trúc giống với hầu hết các kiểu chữ serif khác, nhưng có phần serif rõ ràng, đậm nét hơn.
Ứng dụng của kiểu chữ serif
Trong in ấn, xuất bản
Nhờ có lịch sử phát triển lâu đời, gắn liền với sự phát triển của ngành in nên kiểu chữ serif được sử dụng phổ biến nhất trong in ấn sách, báo, tạp chí. Vậy nên, nếu thiết kế của bạn có nhiều chữ, hãy cân nhăc sử dụng serif nhé, bởi phần chân của kiểu chữ này sẽ giúp điều hướng mắt người đọc đó.
Bên cạnh việc lựa chọn kiểu chữ phù hợp, để cho ra đời một ấn phẩm hoàn hảo nhất, bạn hãy thuộc nằm lòng những điều cần lưu ý khi thiết kế in ấn nhé.
Trong nhận diện thương hiệu
Kiểu chữ serif thường tạo cảm giác trang nhã, tự tin và đáng tin cậy. Vậy nên, nếu thương hiệu của bạn hướng đến sự cao cấp, nghiêm túc hoặc truyền thống [văn phòng luật, tòa soạn, công ty bảo hiểm,...], hãy cân nhắc sử dụng kiểu chữ serif để truyền tải được chính xác đặc điểm của thương hiệu. Font chữ là một trong những yếu tố thiết yếu tạo nên “bộ mặt” cho thương hiệu, vì vậy bạn hãy tham khảo ngay những font chữ thiết kế logo ai cũng nên biết nhé!
Một số thương hiệu sử dụng kiểu chữ serif trong bộ nhận diện của mình:
2. Sans-serif là gì?
Trong tiếng Latin, sans-serif nghĩa là “không có chân”, để chỉ những kiểu chữ không có thêm các yếu tố “serif” - đường thẳng hoặc một nét nhỏ ở trên thành phần của chữ, thường là những đường định hướng và ổn định cấu tạo chữ.
Phân loại font sans-serif
Grotesque
Hầu hết các font chữ sans-serif đời đầu [thế kỉ 19 - đầu thế kỉ 20] đều thuộc kiểu chữ Grotesque. Ảnh hưởng bởi kiểu chữ serif Didone và cách vẽ biển hiệu thời đó, đặc điểm nổi bật của Grotesque là có thiết kế chắc chắn, phù hợp với các headline hoặc biển quảng cáo. Khoảng cách về chiều cao giữa đỉnh các chữ hoa và in thường là rất ít, điều này khiến Grotesque trở thành “bạn thân” của các đoạn chữ in hoa.
Neo-grotesque
Neo-grotesque xuất hiện vào những năm 1950 với sự ra đời của International Typographic Style [hay còn gọi là Swiss Style]. Bạn có biết rằng, Helvetica - typeface được ra đời vào năm 1957 và trở thành typeface được sử dụng nhiều nhất trong nhiều thập kỷ sau này, chính là kiểu chữ Neo-grotesque điển hình đó. Nếu bạn còn tò mò về typeface đặc biệt này, hãy cùng tìm hiểu về Câu chuyện của Helvetica nhé.
Kiểu chữ Neo-grotesque có thiết kế khá đơn giản nhưng lại có một lợi thế lớn hơn so với đàn anh Grotesque, chính là ở sự đa dạng và linh hoạt. Các typeface thuộc kiểu Neo-grotesque thường bao gồm các font chữ thanh đậm khác nhau, khiến việc áp dụng chúng trong văn bản trở nên dễ dàng hơn.
Geometric
Như tên gọi của mình, kiểu chữ sans serif Geometric được dựa trên các hình khối cơ bản, cụ thể là hình vuông và tròn. Kiểu chữ này bắt nguồn từ những năm 1920 tại Đức với Herbert Bayer và Jakob Erbar được cho là cha đẻ của Geometric. Do thiết kế hiện đại, gọn ghẽ của mình mà Geometric trở nên phổ biến vào những năm 20-30 của thế kỉ 20.
Đặc điểm nổi bật nhất của kiểu chữ này chính là chữ “O” được thiết kế như một hình tròn hoàn hảo. Ngoài ra, đây cũng là kiểu chữ ít được ưa chuộng nhất với các đoạn văn bản dài; thường được sử dụng cho tiêu đề hay các đoạn văn ngắn.
Humanist
Về thiết kế, kiểu chữ sans serif Humanist có thiết kế đa dạng hơn so với những kiểu chữ tiền nhiệm của mình. Một số typeface sẽ có độ tương phản giữa các nét rõ ràng hơn, số khác lại mang hơi hướng Geometric; có typeface lại mô phỏng lại kiểu dáng của chữ viết tay hoặc thư pháp.
Humanist đặc biệt phù hợp để sử dụng trên màn hình hay ở các khoảng cách xa bởi một đặc điểm nổi bật ở kiểu chữ này chính là khoảng cách giữa các nét lớn - đây là một điểm không phổ biến ở kiểu chữ Grotesque và Neo-grotesque.
Ứng dụng của Sans serif
Thiết kế giao diện người dùng [UI]
Nếu như serif là kiểu chữ chiếm ưu thế trong thiết kế in ấn thì trong UI, sans serif lại là lựa chọn hàng đầu của designer bởi sự dễ nhìn của chúng trên màn hinh máy tính hay điện thoại. Vì vậy, đừng nên bỏ qua các typeface sans serif cùng 6 tips chọn font khi thiết kế website nếu bạn đang muốn thiết kế giao diện ứng dụng hoặc website nhé.
Dưới đây là một số giao diện sử dụng typeface sans serif bạn có thể tham khảo:
Nhận diện thương hiệu
Khác với serif, kiểu chữ sans serif giúp toát lên sự tinh tế, đơn giản và trẻ trung. Những thương hiệu muốn hướng tới giới trẻ hay muốn được nhìn nhận là một thương hiệu thân thiện, gần gũi thường sử dụng sans serif làm kiểu chữ chính của mình. Những đặc điểm này khiến sans serif cực kì phù hợp với các start-up hoặc công ty công nghệ đó.
Nếu bạn đang muốn tìm một font chữ phù hợp để thiết kế logo cũng như bộ nhận diện thương hiệu, đừng bỏ qua trọn bộ font chữ trong thiết kế logo cực kỳ hữu dụng nhé.
3. Giải mã những lầm tưởng về Serif và Sans-serif
Đây là một trong những định kiến khá phổ biến trong thiết kế về serif nhưng liệu nó có đúng hoàn toàn? Hãy cùng kiểm chứng qua website dưới đây nhé:
//www.atomkyrkan.se/
Kiểu chữ serif được sử dụng rất nhiều trên website này và các phần văn bản trên đó không hề bị rối mắt, thậm chí còn là yếu tố nhấn nhá vô cùng hiệu quả cho tổng thế thiết kế.
Vậy lầm tưởng này từ đâu xuất hiện? Câu trả lời phổ biến nhất là do độ phân giải trên màn hình không lớn bằng các ấn phẩm in ấn, từ đó kiến kiểu chữ serif khó nhìn hơn trên các thiết bị điện tử. Tuy nhiên, với sự phát triển “thần tốc” của công nghệ hiện nay, chất lượng của màn hình đã thay đổi rất nhiều và bạn hoàn toàn có thể đọc các đoạn văn bản sử dụng kiểu chữ serif một cách dễ dàng.
Chỉ nên dùng sans-serif cho thiết kế giao diện
Cũng như giới hạn serif trong in ấn, sans serif cũng bị rất nhiều người đóng vào khuôn khổ thiết kế giao diện. Tuy nhiên thực tế lại chứng minh điều khác. Rất nhiều designer đã sử dụng sans serif trong các thiết kế in ấn của mình, và kiểu chữ này chứng tỏ độ hiệu quả không kém gì serif trên “mặt trận” in ấn. Đặc biệt hơn, sans serif rất được ưa chuộng trong các đầu sách dành cho trẻ em, bởi chúng khiến việc nhận mặt chữ trở nên dễ dàng hơn đó.
Serif là loại font rất khó đọc
Rất nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, serif là loại font dễ đọc bởi chính phần chân đã làm cho từng chữ cái trở nên tách biệt, từ đó mắt cũng dễ dàng phân biệt hơn. Ngoài ra, những phần chân chữ còn đóng vai trò điều hướng cho mắt, giúp bạn “di chuyển” từ chữ cái này sang chữ cái khác một cách nhịp nhàng.
Để hiểu sâu hơn về ứng dụng cũng như sự khác biệt của hai kiểu chữ này, bạn hãy tham khảo bài viết Serif vs sans serif fonts, để tránh được những lầm tưởng về chúng nhé.
Lời kết,
Hi vọng sau bài viết này, bạn đã nắm được những thông tin cơ bản nhất về serif và sans serif. Để hiểu rõ cũng như được tự mình áp dụng những thành phần, quy tắc cơ bản trong thiết kế, bạn đừng bỏ qua khóa học Photoshop và Illustrator tại ColorMe nhé!