Khi làm giá đỗ, chúng ta thường gặp phải một số vấn đề như: giá nẩy mầm không đều, thân mầm giá nhỏ, giá hay bị thối hoặc thâm, thời gian bảo quản ngắn dẫn đến chất lượng kém và sản lượng ra giá rất thấp …
Vậy đâu là nguyên nhân dẫn đến những hiện tượng trên ?
Giá đỗ có thân Mầm hơi nhỏ, yếu và nhỏ dần về phía gốc thân mầm của giá.
– Do phôi hạt thực hiện phản ứng hô hấp để tạo năng lượng cung cấp cho quá trình nảy mầm của hạt.
– Do điều kiện thực hiện quá trình hô hấp của hạt chẳng hạn không thuận lợi như: thiếu nước, thiếu oxi … Đặc biệt nếu thiếu oxi thì dinh dưỡng trong phôi hạt không được phát huy tối ưu nên năng lượng cung cấp cho hạt để phục vụ cho quá trình nảy mầm bị hạn chế nên thân mầm bị yếu, nhỏ không đều, bị nhỏ dần về phía gốc và đôi khi bị thắt eo.
Phần gốc và ngọn của thân mầm giá đỗ có xuất hiện màu nâu, thâm đen, thối nhũn có sũng nước, có mùi khó chịu và xuống mã nhanh.
– Do nấm gây gây thối phá hủy màng tế bào của thân mầm giá đỗ từ đó nước dễ dàng xâm nhập vào bên trong tế bào làm tế bào sũng nước, mềm và thối hoàn toàn.
– Do quá trình hô hấp sinh ra nhiệt mà bên trong khoang làm giá không thông thoáng [thiếu oxi] làm cho nhiệt độ bị đẩy lên đột ngột và tích tụ không thoát ra được từ đó làm cho mầm giá chết yểu, phát triển kém kết hợp với độ ẩm làm cho mầm giá dễ bị sũng nước và thối thâm đen. Để hạn chế vấn đề sinh nhiệt cục bộ do quá trình hô hấp gây ra bà con khi làm giá đỗ cần tưới nước [cho giá uống nước] lạnh để hạ thấp nhiệt độ trong khoang làm giá [đặc biệt ở ngày thứ 2 và 3], dàn trải đều thưa hạt và có thể kết hợp sử dụng Chế phẩm sinh học Vườn Sinh Thái cho giá đỗ thì giá sẽ to, mập hơn và ít hư hại.
Kỹ thuật làm giá đỗ sạch chất lượng cao, hiệu quả nhất !
1. Chuẩn bị nguyên liệu
– Chọn hạt giống: Hạt nhỏ, đều, chắc, mẩy, loại bỏ những hạt lép, lửng, tạp chất, sâu mọt. Nên dùng loại đỗ mới thu hoạch để làm giá, như vậy tỷ lệ nảy mầm của hạt sẽ cao [xấp xỉ 100%]. – Các dụng liên quan: + Dụng cụ dùng để ủ: là một chiếc thùng tôn, thùng nhựa hay thùng bằng nhôm, dung tích 80-100 lít, dưới đáy có bố trí khoá nước dùng để tháo nước khỏi thùng ủ khi cần. Lưu ý dụng cụ làm giá phải được khử trùng thường xuyên hạn chế nấm gây thối thân mầm.
+ Các giá thể lót: lá tre, lá chuối sạch có thể đan thành vỉ…
2. Ngâm hạt
– Cho hạt vào nước để loại bỏ hạt lép, lửng.
– Ngâm hạt trong nước vôi trong [hoặc nước hơi ấm] trong thời gian 4-5h [thời gian ngâm tùy thuộc vào chất lượng của hạt]
Để tăng tỷ lệ nảy mầm cũng như giúp cho phôi hạn khỏe hơn, hạt hô hấp hoàn toàn khi ngâm hạt thì bà con nên dùng chế phẩm sinh học Vườn Sinh Thái để ngâm hạt.
*Cách sử dụng: Dùng 5ml chế phẩm Vườn Sinh Thái pha với 8-10 lít nước ngâm hạt tiếp trong khoảng thời gian 40-60 phút.
Ứng dụng chế phẩm sinh học Vườn Sinh Thái trong quá trình sản xuất giá đỗ đang là 1 giải pháp hữu hiệu giúp nâng cao sản lượng cũng như chất lượng giá đỗ thương phẩm, đồng thời hạn chế giá đỗ bị thối, thâm mầm giá. Một số cơ sở sản xuất giá đỗ Tại Hà Nội, Hòa Bình khi ngâm hạt đạt hiệu quả rất cao, cứ 1kg hạt đậu xanh có thể sản xuất được 8-9kg mầm giá sạch chất lượng cao, an toàn tới sức khỏe cộng đồng.
3. Ủ đỗ
Trước khi đổ đỗ vào thùng để ủ, dùng các viên gạch xếp dưới đáy theo chiều dựng nghiêng, xếp kiểu xoè nan quạt, có tác dụng thoát nước nhanh khi tưới, đặt vỉ tre lên, lót lá tre, lá chuối tươi rồi đổ đỗ xanh lên. Cứ một lớp đỗ xanh lại phủ một lớp lá tạo khoảng thoáng để đỗ dễ mọc mầm. Khi đổ hết đỗ vào thùng, phủ lớp lá cuối cùng và đậy lên trên bằng một vỉ tre khác, che phủ kín bằng vỉ cói, bao tải không cho ánh sáng lọt vào, tiếp theo dùng một vài viên gạch sạch đè lên. Lúc đầu đỗ chưa mọc, đè khoảng 2 viên, sau 2 ngày, đỗ xanh hút nước nứt nanh nở to, đặt khoảng 10 viên, ngày thứ 3- 4 đặt 15 viên [hoặc dùng vật khác nặng tương tự để đè].
Mục đích chèn nặng để khi đỗ mọc mạnh không đội vỉ lên, mặt khác khi lèn chặt, thân giá sẽ mập hơn và thẳng hơn.
4. Chăm sóc đỗ sau khi ủ
– Trong ngày thứ nhất và thứ 2: Trong 2 ngày đầu sau khi ủ, mỗi ngày ngâm nước một lần trong thời gian 10-15 phút [dùng 5ml Chế phẩm Vườn Sinh Thái pha với 10-15 lít nước để ngâm] và tưới nước 4-5 lần [khoảng 5 giờ tưới một lần, kể cả ban đêm].
Mỗi lần tưới, cho nước sạch vào thùng, mở khoá tháo nước dưới đáy thùng đến khi dùng tay sờ thấy nước mát là được. Vì trong quá trình nảy mầm các hạt đỗ thường sinh ra một nhiệt lượng và cần nước để thực hiện các phản ứng hóa sinh trong hạt. Vì vậy trong khi ủ, nhất thiết không để khối ủ bốc nóng, từ đó sẽ làm hỏng giá đỗ. Nên sử dụng nước lạnh để tưới để hạ thấp nhiệt độ tránh làm hỏng giá
– Trong ngày thứ ba và thứ tư: mỗi ngày ngâm 3 lần vào buổi sáng-trưa và tối, mỗi lần 15 phút [vẫn rửa 5 lần/ngày].
– Đến ngày thứ năm thì ra giá. Trước khi dỡ giá, ngâm liền 1 giờ vào buổi sáng, giá sẽ giòn, tươi lâu.
Chú ý: Đối với các hộ sản xuất ủ nhiều thùng, cần tính toán sao cho việc tưới và ủ được tiến hành một cách tuần tự, làm từng thùng một, việc ra giá cũng tuần tự, thùng ủ trước ra giá trước, ủ sau ra sau. Lưu ý khi ngâm và tưới cho thùng ủ, các vật liệu che lót và đè nén vẫn giữ nguyên để che sáng cho khối ủ, có như vậy giá đỗ mới trắng.
5. Kỹ thuật ra giá
Sau khoảng 4- 5 ngày ủ tuỳ thời tiết, có thể ra giá. Khi dỡ giá khỏi thùng cần để sẵn một thùng nước sạch bên cạnh, một chiếc sảo lỗ to [1x1cm]. Dỡ từng lớp giá ra, cho vào sảo sàng qua lại vài lượt để vỏ đỗ và hạt không nảy mầm lọt qua sảo rơi xuống, giá sạch giữ lại phía trên, rửa qua nước sạch để loại bỏ chất chua trên thân giá là được.
6. Đánh giá chất lượng sản phẩm sau khi ra giá
Giá được coi là tốt khi màu sắc thân giá trắng đều, hạt đỗ vàng sáng, rễ màu nâu nhạt, lá màu vàng hay xanh nhạt, chiều dài thân giá 3- 5cm, đường kính thân giá 2,5- 3mm, rễ không quá 1cm, lá không quá 3mm… là đạt tiêu chuẩn.
Để được hỗ trợ và tư vấn thêm về cách làm giá đỗ sạch, chất lượng cao, bà con có thể gửi câu hỏi trực tiếp cho chúng tôi tại đây > GỬI CÂU HỎI
Hoặc vui lòng liên hệ Hotline 0962.686.348 để được trợ giúp !
Chúc bà con thành công !
KỸ THUẬT LÀM GIÁ ĐỖ CHẤT LƯỢNG CAO
I-Giới thiệu chung về giá đỗ
Giá đỗ [hay còn gọi là giá, rau giá] là hạt đậu nảy mầm, dài chừng 3 đến 7 cm. Đây là một loại thực phẩm, một loại rau có giá trị dinh dưỡng cao. Giá đỗ thường được làm từ hạt đậu xanh.
Về mặt dinh dưỡng: Giá đỗ chứa rất nhiều vitamin và khoáng chất. Không những chứa hàm lượng cao protein, vitamin C, acid folic, enzyme.
Giá đỗ ngày nay còn được sử dụng trong ăn kiêng [một chén giá đỗ chứa khoảng 26 calo, 3 gr protein, 6 gr carbonhydrate và 2 gr chất béo].
Giá đỗ cũng đang được xem xét là một chất dinh dưỡng có thể ngăn ngừa ung thư do trong thành phần có những enzyme có thể kháng lại carcinogens [các tác nhân gây ung thư]. Ngoài ra, giá đậu cũng có chức năng tăng cường miễn dịch vì có chứa một số enzyme có hoạt tính chống ô xy hóa [antioxidants].
Lưu ý khi sử dụng: Đối với gan lợn và giá đỗ, không nên xào lẫn hoặc ăn hai thứ cùng lúc, vì chất đồng[Cu] trong gan sẽ khiến vitamin C trong giá bị ôxy hóa, gây mất chất bổ.
II-Kỹ Thuật làm giá đỗ
Làm giá đỗ không khó tuy nhiên để giá đỗ đạt sản lượng cao, chất lượng tốt thì các kỹ thuật cũng như kinh nghiệm là điều rất cần thiết khi sản xuất một số lượng lớn. Khi sản xuất giá đỗ người ta thường gặp phải một số vấn đề như: giá nẩy mầm không đều, đôi khi thân mầm giá nhỏ, ngắn hay bị thối hoặc thâm, thời gian bảo quản ngắn dẫn đến chất lượng kém và sản lượng ra giá thấp…Sau đây tôi xin phân tích nguyên nhân dẫn đến những hiện tượng trên để bạn đọc cũng như bà con hiểu rõ về vấn đề này:
+ Thứ nhất: Giá đỗ có thân Mầm hơi nhỏ, yếu và nhỏ dần về phía gốc thân mầm của giá. Hiện tượng này có lẽ là do phôi hạt [bao gồm rất nhiều chất dinh dưỡng dự trữ có trong hạt như: Protein, tinh bột, lipit...] thực hiện phản ứng Hô Hấp [bao gồm các phản ứng thủy phân] để tạo Năng Lượng cung cấp cho quá trình nảy mầm của hạt. Phản ứng hô hấp của hạt đậu xanh dùng để làm giá đỗ có thể được hiểu như sau:
Phôi hạt[Protein, tinh bột, lipit...] + H2O + O2 ==> Glucose và các chất hữu cơ cũng như vô cơ + ATP[năng lượng hoạt hóa cho nảy mầm] [quá trình này sinh ra nhiệt]
Tuy nhiên cũng có thể do điều kiện nào đó không thuận lợi cho quá trình hô hấp của hạt chẳng hạn như thiếu nước, thiếu oxi, đặc biệt là do thiếu oxi nên dinh dưỡng trong phôi hạt không được phát huy tối ưu tức là không thực hiện được phản ứng hô hấp hoàn toàn[hô hấp yếm khí rất có hại cho thực vật nói chung] nên năng lượng cung cấp cho hạt để phục vụ cho quá trình nảy mầm bị hạn chế nên thân mầm bị yếu, nhỏ không đều, bị nhỏ dần về phía gốc và đôi khi bị thắt eo và khi các tế bào của thân mầm giá bị yếu do thiếu dinh dưỡng nên thường bị sũng nước và là điều kiện thuận lợi để nấm gây thối thân hoạt động nên mới sinh ra hiện tượng giá bị thâm đen, mềm yếu và đôi khi ăn bị ngăm đắng, chất lượng thương phẩm không cao, không đồng đều và nhẹ cân, đặc biệt khi ăn sẽ mất đặc tính giòn và thơm mùi đặc trưng của giá đỗ.
+ Thứ hai: Phần gốc và ngọn của thân mầm giá đỗ có xuất hiện màu nâu==>thâm đen==>thối nhũn có sũng nước, và chắc chắn sẽ có mùi không dễ chịu. Sản phẩm "mầm giá đỗ" này nếu đem ra thị trường bán mà không bảo quản tốt sẽ xuống "Mã" rất nhanh[rất dễ bị thâm-thối thân mầm, ăn bị đắng, thậm chí nếu có nấm hại gây thối nhũn[phytophtora; Pythium, Sclerotinia...kết hợp với một số loại nấm khác]. Ở đây có thể do 2 nguyên nhân chính. Nguyên nhân thứ nhất là do nấm gây gây thối phá hủy màng tế bào của thân mầm giá đỗ từ đó nước dễ dàng xâm nhập vào bên trong tế bào làm tế bào sũng nước, mềm và thối hoàn toàn. Nguyên nhân thứ 2 là do quá trình hô hấp sinh ra nhiệt mà bên trong khoang làm giá không thông thoáng[thiếu oxi] làm cho nhiệt độ bị đẩy lên đột ngột và tích tụ không thoát ra được từ đó làm cho mầm giá chết yểu, phát triển kém kết hợp với độ ẩm làm cho mầm giá dễ bị sũng nước và thối thâm đen. Để hạn chế vấn đề sinh nhiệt cục bộ do quá trình hô hấp gây ra bà con khi làm giá đỗ cần tưới nước[cho giá uống nước] lạnh để hạ thấp nhiệt độ trong khoang làm giá[đặc biệt ở ngày thứ 2 và 3] kết hợp với việc dàn trải đều hạt và nên để thưa hạt thì giá sẽ to và mập hơn mà không cần dùng chất kích thích.
Sau đây tôi xin giới thiệu một số kỹ thuật làm giá đỗ để khắc phục những hiện tượng không mong muốn như trên trong quá trình làm giá đỗ:
2.1 Chuẩn bị nguyên liệu
- Chọn hạt giống: Hạt nhỏ, đều, chắc, mẩy, loại bỏ những hạt lép, lửng, tạp chất, sâu mọt. Nên dùng loại đỗ mới thu hoạch để làm giá, như vậy tỷ lệ nảy mầm của hạt sẽ cao [xấp xỉ 100%].
- Các dụng liên quan:
+ Dụng cụ dùng để ủ: là một chiếc thùng tôn, thùng nhựa hay thùng bằng nhôm, dung tích 80-100 lít, dưới đáy có bố trí khoá nước dùng để tháo nước khỏi thùng ủ khi cần. Lưu ý dụng cụ làm giá phải được khử trùng thường xuyên hạn chế nấm gây thối thân mầm.
+ Các giá thể lót: lá tre, lá chuối sạch có thể đan thành vỉ…
2.2 Ngâm hạt
- Cho hạt vào nước để loại bỏ hạt lép, lửng.
- Ngâm hạt trong nước ấm ở nhiệt độ 35-45oC[nước hơi ấm tay là được] trong thời gian 10-12h. Lưu ý nếu hạt đậu xanh để quá lâu thì thời gian ngâm phải dài hơn[khoảng 12-16h].
Để tăng tỷ lệ nảy mầm cũng như giúp cho phôi hạn khỏe hơn, hạt hô hấp hoàn toàn khi ngâm hạt bà con nên dùng chế phẩm sinh học Vườn Sinh Thái để ngâm hạt. Chế phẩm được pha theo tỷ lệ 1/1000 đến 1/1500 tức là Dùng 1ml chế phẩm VST pha với 5-7,5 lít nước để ngâm hạt. Một số cơ sở sản xuất giá đỗ Tại Hà Nội, Hòa Bình khi ngâm hạt đạt hiệu quả rất cao, cứ 1kg hạt đậu xanh có thể sản xuất được 8-9kg mầm giá chất lượng cao mà không cần dung chất kích thích.
2.3 Ủ đỗ
Trước khi đổ đỗ vào thùng để ủ, dùng các viên gạch xếp dưới đáy theo chiều dựng nghiêng, xếp kiểu xoè nan quạt, có tác dụng thoát nước nhanh khi tưới, đặt vỉ tre lên, lót lá tre, lá chuối tươi rồi đổ đỗ xanh lên. Cứ một lớp đỗ xanh lại phủ một lớp lá tạo khoảng thoáng để đỗ dễ mọc mầm. Khi đổ hết đỗ vào thùng, phủ lớp lá cuối cùng và đậy lên trên bằng một vỉ tre khác, che phủ kín bằng vỉ cói, bao tải không cho ánh sáng lọt vào, tiếp theo dùng một vài viên gạch sạch đè lên. Lúc đầu đỗ chưa mọc, đè khoảng 2 viên, sau 2 ngày, đỗ xanh hút nước nứt nanh nở to, đặt khoảng 10 viên, ngày thứ 3- 4 đặt 15 viên [hoặc dùng vật khác nặng tương tự để đè].
Mục đích chèn nặng để khi đỗ mọc mạnh không đội vỉ lên, mặt khác khi lèn chặt, thân giá sẽ mập hơn và thẳng hơn.
2.4 Chăm sóc đỗ sau khi ủ
- Trong ngày thứ nhất và thứ 2: Trong 2 ngày đầu sau khi ủ, mỗi ngày ngâm nước một lần trong thời gian 5 phút và tưới nước 4-5 lần [khoảng 5 giờ tưới một lần, kể cả ban đêm]. [Dùng 5ml chế phẩm VST pha với 15 lít nước để ngâm].
Mỗi lần tưới, cho nước sạch vào thùng, mở khoá tháo nước dưới đáy thùng đến khi dùng tay sờ thấy nước mát là được. Vì trong quá trình nảy mầm các hạt đỗ thường sinh ra một nhiệt lượng và cần nước để thực hiện các phản ứng hóa sinh trong hạt. Vì vậy trong khi ủ, nhất thiết không để khối ủ bốc nóng, từ đó sẽ làm hỏng giá đỗ. Nên sử dụng nước lạnh để tưới để hạ thấp nhiệt độ tránh làm hỏng giá
- Trong ngày thứ ba và thứ tư: mỗi ngày ngâm 3 lần vào buổi sáng-trưa và tối, mỗi lần 15 phút [vẫn rửa 5 lần/ngày].
- Đến ngày thứ năm thì ra giá. Trước khi dỡ giá, ngâm liền 1 giờ vào buổi sáng, giá sẽ giòn, tươi lâu.
Chú ý: Đối với các hộ sản xuất ủ nhiều thùng, cần tính toán sao cho việc tưới và ủ được tiến hành một cách tuần tự, làm từng thùng một, việc ra giá cũng tuần tự, thùng ủ trước ra giá trước, ủ sau ra sau. Lưu ý khi ngâm và tưới cho thùng ủ, các vật liệu che lót và đè nén vẫn giữ nguyên để che sáng cho khối ủ, có như vậy giá đỗ mới trắng.
Chú ý: Trong ngày thứ 2 và 3: Sử dụng chế phẩm sinh học Vườn Sinh Thái pha theo tỷ lệ sau
Dùng 1ml chế phẩm Vườn Sinh Thái pha với 2-3 lít để tưới nhanh cho giá[va nước lạnh]
2.5 Kỹ thuật ra giá
Sau khoảng 4- 5 ngày ủ tuỳ thời tiết, có thể ra giá. Khi dỡ giá khỏi thùng cần để sẵn một thùng nước sạch bên cạnh, một chiếc sảo lỗ to[1x1cm]. Dỡ từng lớp giá ra, cho vào sảo sàng qua lại vài lượt để vỏ đỗ và hạt không nảy mầm lọt qua sảo rơi xuống, giá sạch giữ lại phía trên, rửa qua nước sạch để loại bỏ chất chua trên thân giá là được.
2.6 Đánh giá chất lượng sản phẩm sau khi ra giá
Giá được coi là tốt khi màu sắc thân giá trắng đều, hạt đỗ vàng sáng, rễ màu nâu nhạt, lá màu vàng hay xanh nhạt, chiều dài thân giá 3- 5cm, đường kính thân giá 2,5- 3mm, rễ không quá 1cm, lá không quá 3mm... là đạt tiêu chuẩn.
Hy vọng với những kỹ thuật và kinh nghiệm trên sẽ giúp bà con làm giá đỗ đạt hiệu quả kinh tế cao.
Chế phẩm sinh học VƯỜN SINH THÁI > 0962.686.348