Câu nghị luận văn học: Trong bài thơ "Liên tưởng tháng Hai", Lưu Quang Vũ đã viết: "Mỗi bài thơ của chúng ta/Phải như một ô cửa/Mở tới tình yêu". Ý thơ trên gợi cho anh chị suy nghĩ gì về thông điệp nghệ thuật mà nhà thơ gửi gắm.
Tuổi trẻ là thời thanh xuân đẹp đẽ
Giải thích: "Tuổi trẻ" là thời gian thanh xuân đẹp đẽ, tràn trề năng lượng."Hữu hạn" là có thời hạn nhất định. Còn "vô giá" là rất quý, đến mức không thể định giá được. Nhận định của Rosie Nguyễn đã khẳng định tuổi trẻ không dài, vì thế phải biết chủ động phát huy, tận dụng tối đa thế mạnh của mình để có những thành tựu rực rỡ, quý giá.
Bàn luận: "Biến tuổi trẻ của bạn thành vô giá" là lời khuyên đúng đắn, bởi vì đây là lứa tuổi hội tụ nhiều điều kiện thuận lợi để tỏa sáng: sức trẻ, nhiệt huyết, khát vọng… Tuổi trẻ là khoảng thời gian một đi không trở lại nên cần cháy hết mình, phát huy nội lực tối đa của bản thân để tạo nên những giá trị vượt trội.
Vậy, làm thế nào để biến "tuổi trẻ của bạn thành vô giá"?
Đó là bạn cần trau dồi tri thức, bồi đắp trí tuệ, có tư duy mở, cập nhật xu thế mới. Tích cực rèn luyện kĩ năng, mạnh dạn trải nghiệm, dám đương đầu với thử thách để khai phóng tiềm năng bản thân. Không ngừng hoàn thiện nhân cách, có lí tưởng sống cao đẹp.
Tuy vậy, khái niệm "vô giá" không phải là mẫu số chung mà tùy thuộc vào mục đích sống và năng lực của mỗi người. Phê phán những người trẻ sống lãng phí thời gian, vô vị, tẻ nhạt.
Bài học nhận thức và hành động: Phải biết nuôi dưỡng ước mơ, khát vọng lớn khi còn trẻ, dám bước qua vùng an toàn của bản thân. Cần nỗ lực trong hành động để đạt được những mục tiêu lớn của cuộc đời.
Bài thơ như ô cửa mở tới tình yêu
Giải thích: "Ô cửa" là nơi ngăn cách hai thế giới bên trong và bên ngoài: So sánh mỗi bài thơ như một ô cửa, nhà thơ muốn nói đến chức năng của thơ ca, là phương tiện giúp nhà thơ gửi gắm tâm tư, tình cảm sâu kín của cá nhân mình đến mọi người. "Mở tới tình yêu": Đằng sau cánh cửa thơ ca chính là tình yêu - tình cảm của nhà thơ với con người, cuộc đời; tình yêu – còn là tình cảm của con người với con người dành cho nhau.
Ý kiến của Lưu Quang Vũ bàn về giá trị của thơ ca: Thơ ca là phương tiện để nhà thơ mở cánh cửa lòng mình đến với mọi người, và hơn thế thơ ca còn là cầu nối tâm hồn của mọi người tìm đến với nhau. Nêu lên những vấn đề về đặc trưng, chức năng của thơ ca, đồng thời là yêu cầu đặt ra cho cả người nghệ sĩ và bạn đọc trong hai quá trình sáng tác - tiếp nhận.
Bàn luận: "Mỗi bài thơ phải như một ô cửa mở tới tình yêu" - thơ cũng như bất cứ một loại hình nghệ thuật nào khác là tấm gương phản chiếu hiện thực đời sống, qua đó thể hiện tư tưởng, tình cảm của tác giả. Các nhà thơ làm thơ khi tình cảm dâng trào mãnh liệt trong trái tim, họ có nhu cầu muốn được sẻ chia, tìm được sự đồng điệu từ phía người đọc. Mỗi bài thơ được tạo ra như một cánh cửa mở tâm hồn là bởi thế.
Thơ là tiếng nói của tình cảm mãnh liệt đã được ý thức. Nhà thơ không chỉ muốn chia sẻ, bộc lộ tình cảm của cá nhân mình, mà muốn lan truyền những xúc cảm ấy tới trái tim người đọc, đem đến cho họ những xúc cảm mới. Từ đó, thơ kết nối những tâm hồn người đọc đến với nhau, cùng hướng đến những giá trị tốt đẹp. Bởi thế mà mỗi bài thơ phải mở tới tình yêu, đưa con người đến với nhau.
Phân tích, chứng minh: Học sinh được tự do chọn dẫn chứng, miễn là chọn được bài thơ hay để phân tích một cách thuyết phục, làm sáng tỏ vấn đề.
Đánh giá yêu cầu đối với nhà thơ và người tiếp nhận: Người nghệ sĩ phải sống sâu sắc, gắn bó hết mình với cuộc đời chung để những tình yêu mở ra trong ô cửa thơ ca là những tình cảm mang ý nghĩa nhân văn. Đồng thời, anh cũng phải có thực tài, thực tâm, không ngừng trau dồi năng lực nghệ thuật, phẩm chất thẩm mĩ của mình để mỗi bài thơ không chỉ dạt dào, lắng đọng triết lí, tình cảm mà còn đạt đến độ cô đúc, độc đáo của ngôn từ.
Người đọc phải thực sự sống cùng tác phẩm, mở rộng tâm hồn để trái tim cùng giao thoa nhịp đập với trái tim thi sĩ. Bên cạnh đó, phẩm chất nghệ thuật, sự nhạy bén với cái đẹp và tinh thần sáng tạo không chỉ đòi hỏi ở nhà thơ mà chính bạn đọc trong quá trình khám phá tác phẩm cũng cần đến để cảm thụ vẻ đẹp nghệ thuật một cách hiệu quả nhất, góp phần hoàn thiện đời sống của thi phẩm.
Nên hãy làm những điều bạn thích. Hãy đi theo tiếng nói trái tim. Hãy sống theo cách bạn cho là mình nên sống.
Vì sau tất cả, chẳng ai quan tâm.
[Trích Tuổi trẻ đáng giá bao nhiêu, Rosie Nguyễn, NXB Hội Nhà văn - 2016]
1. Hãy nêu phương thức biểu đạt và phong cách ngôn ngữ của đoạn văn bản trên?
2. Biện pháp tu từ chính được sử dụng trong đoạn văn trên? Tác dụng?
3. Theo anh/ chị, thế nào là không nắm bắt lấy một cơ hội nào đó, trải qua những ngày tháng nhạt nhẽo với công việc bạn căm ghét, chết mòn nơi xó tường với những ước mơ dang dở?
4. Đoạn trích trên đem lại lời khuyên nào cho tuổi trẻ?
PHẦN LÀM VĂN
Câu 1 [2,0 điểm]
"Hãy làm những điều bạn thích. Hãy đi theo tiếng nói của trái tim. Hãy sống theo cách bạn cho là mình nên sống.” [Trích Tuổi trẻ đáng giá bao nhiêu, Rosie Nguyễn, NXB Hội Nhà văn – 2016].
Hãy viết một đoạn văn ngắn [khoảng 200 chữ] nêu ý kiến của mình về thông điệp trên.
Câu 2 [5,0 điểm]
Có ý kiến cho rằng “Qua hình tượng sóng, nhà thơ Xuân Quỳnh đã thể hiện được vẻ đẹp tâm hồn người phụ nữ trong tình yêu”.
Bằng những cảm nhận của anh chị về bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh, anh/chị hãy bình luận ý kiến trên.
Quảng cáo
Lời giải chi tiết
PHẦN ĐỌC HIỂU
Câu 1:
- Phương thức biểu đạt: nghị luận
- Phong cách ngôn ngữ: chính luận
Câu 2:
- Biện pháp tu từ chính: Phép điệp từ ngữ/ điệp cấu trúc.
- Tác dụng: nhấn mạnh ý nhà văn muốn thể hiện, đó là vai trò của mỗi cá nhân trong việc quyết định cuộc sống của mỗi cá nhân.
Câu 3:
“Không nắm bắt lấy một cơ hội nào đó, trải qua những ngày tháng nhạt nhẽo với công việc bạn căm ghét, chết mòn nơi xó tường với những ước mơ dang dở: Chỉ lối sống thiếu ý chí, lười biếng, bỏ qua những cơ hội học tập, thay đổi bản thân theo hướng tích cực, không chịu phấn đấu để thực hiện ước mơ, sống theo lối mòn nhạt nhẽo.
Câu 4:
- Lời khuyên: Tuổi trẻ phải biết sống tự lập, mạnh mẽ thực hiện ước mơ của mình, tự xây dựng cuộc đời theo những cách sống đúng đắn mà mình lựa chọn.
PHẦN LÀM VĂN
Câu 1:
* Giới thiệu vấn đề
* Giải thích
- "Làm những điều bạn thích" tức là biết sống với những đam mê lành mạnh.
- "Đi theo tiếng nói trái tim" tức là cách sống chân thật với chính bản thân mình, yêu ghét rõ ràng
- "Sống theo cách bạn cho là mình nên sống": hàm chứa ý nghĩa về việc chọn lựa cuộc sống đúng đắn, sống để tuổi trẻ trở nên có ý nghĩa và giá trị.
* Bàn luận
- Chọn cách sống đúng đắn không chỉ đáp ứng cái tôi vị kỉ mà cần phải biết sống vì những lẽ sống cao đẹp, sống đúng trong nhân cách làm người và quan niệm về hạnh phúc chân chính.
* Liên hệ bản thân
Câu 2:
* Giới thiệu chung
- Giới thiệu tác giả Xuân Quỳnh
- Giới thiệu tác phẩm Sóng
- Dẫn dắt vấn đề
* Phân tích:
- Người phụ nữ trong bài thơ Sóng có một trái tim mãnh liệt và dịu dàng trong tình yêu.
- Người phụ nữ trong tình yêu luôn khao khát vươn tới những điều tốt đẹp, lớn lao để khám phá bản thân mình.
- Vẻ đẹp tâm hồn của họ thể hiện ở nỗi nhớ nhung, sự thủy chung và niềm tin trong tình yêu.
- Khát vọng tình yêu vĩnh hằng của nhà thơ là sự gắn bó giữa cái riêng và cái chung, giữa cá nhân và cộng đồng, cuộc sống.
* Nghệ thuật:
- Thể thơ 5 chữ nhịp nhàng, giàu tính nhạc.
- Hình tượng sóng và em có sự gắn kết hài hòa, giàu ý nghĩa.
- Các biện pháp tu từ: nhân hóa, ẩn dụ, điệp ngữ…góp phần thể hiện vẻ đẹp tâm hồn người phụ nữ trong tình yêu.