Hoocmon ơstrogen được sinh ra ở đâu

  Trước những thông tin trái chiều từ nguồn thông tin internet, rất nhiều người tham vấn chúng tôi về việc bổ sung estrogen có hại hay không? Lợi ích như nào? Thực hư về việc estrogen gây ung thư? Gây bệnh tim mạch?...

   Bài viết này tôi viết theo dạng hỏi đáp, nguồn của những câu hỏi xuất phát từ những trao đổi trực tiếp, trao đổi trên mạng xã hội, các báo điện tử.

   Và những phúc đáp của tôi là dựa trên y văn chính thống, những nghiên cứu mới nhất của các nhà khoa học trên thế giới về estrogen và trải nghiệm thực tế trong lâm sàng.

Estrogen là gì? Sản xuất ở đâu? Vai trò của estrogen?

cấu trúc hoá học của ba loại estrogen

Estrogen là gì?

   Tên estrogen đến từ οἶστρος Hy Lạp [oistros], theo nghĩa đen có nghĩa là "cảm hứng", niềm đam mê tình dục hay mong muốn theo nghĩa bóng, và hậu tố -gen, có nghĩa là "nhà sản xuất".

   Estrogen là một nhóm các hợp chất steroid đóng vai trò là hormon sinh dục nữ chính. Estrogen là nội tiết tố [hormon] tình dục nữ và chịu trách nhiệm phát triển và các quy định của hệ thống sinh sản nữ và đặc điểm giới tính thứ cấp. Estrogen cũng có thể chất bất kỳ, tổng hợp tự nhiên hoặc bắt chước tác dụng của nội tiết tố tự nhiên. Các steroid 17β-estradiol là estrogen nội sinh mạnh nhất và phổ biến, nhưng một số chất chuyển hóa của estradiol cũng có hoạt động nội tiết tố estrogen. Estrogen tổng hợp được sử dụng như là một phần của một số thuốc uống tránh thai, trong liệu pháp thay thế estrogen cho phụ nữ sau mãn kinh, và trong liệu pháp thay thế hormone cho phụ nữ chuyển giới.

Estrogen sản xuất ở đâu?

   Có 2 nguồn estrogen được biết đến được sử dụng cho cơ thể con người:

1. Ngoại cấp

   Người ta có thể chiết xuất ở nhiệt độ thấp estrogen từ các cơ quan sinh dục của động vật cái có vú như từ tử cung hoặc nhau thai của cừu hoặc lợn hoặc lấy từ nguồn chiết xuất phyto-estrogen [giả estrogen, có tác dụng tương tự] từ thực vật như mầm đậu nành.

2. Nội sinh

   Ở phụ nữ bình thường không có thai, estrogen được bài tiết chủ yếu ở buồng trứng, chỉ một lượng rất nhỏ được bài tiết ra ở tuyến thượng thận. Khi có thai, nhau thai bài tiết ra 1 lượng lớn estrogen

Tác dụng của estrogen?

1. Làm xuất hiện và bảo tồn đặc tính sinh dục nữ thứ phát: 

  • Phát triển kích thước của tuyến vú.
  • Tạo hình dáng người phụ nữ: vai nhỏ, hông to, mỡ đóng ở vú và mông.
  • Thanh quản người phụ nữ vẫn theo tỷ lệ lúc chưa dậy thì và vì vậy giọng nói vẫn giữ tần số cao.
  • Cơ thể người phụ nữ có ít lông, nhưng nhiều tóc.

2. Tác dụng lên tử cung:

- Làm tăng kích thước tử cung ở tuổi dậy thì và khi có thai.

- Kích thích sự phân chia lớp nền là lớp tái tạo ra lớp chức năng nửa đầu của chu kỳ kinh nguyệt.

- Tăng tạo mạch máu mới ở lớp chức năng và làm cho các mạch máu trở thành các động mạch xoắn cung cấp máu cho lớp niêm mạc chức năng. Tăng lưu lượng máu đến lớp niêm mạc chức năng.

- Kích thích sự phát triển các tuyến niêm mạc, tăng tạo glycogen tích trữ trong tuyến nhưng không bài tiết.

- Tăng khối lượng tử cung, tăng hàm lượng actin và myosin trong cơ đặc biệt trong thời kỳ có thai.

- Tăng co bóp cơ tử cung. Tăng tính nhậy cảm của cơ tử cung với oxytoxin.

3. Tác dụng lên cổ tử cung:

   Dưới tác dụng của estrogen. Các tế bào biểu mô niêm mạc cổ tử cung bài tiết một lớp dịch nhày loãng, mỏng. Dịch này có thể kéo thành sợ dài khi được đặt vào lam kính. Khi để khô trên lam kính, dịch cổ tử cung có hiện tượng tinh thể hóa và soi lam kính dưới kính hiển vi thấy hình ảnh « dương xỉ ».

   Những đặc tính trên được dùng làm chỉ số đánh giá sự bài tiết estrogen trong nửa đầu của CKKN.

4. Tác dụng lên vòi trứng:

- Làm tăng sinh mô tuyến của niêm mạc ống dẫn trứng.

- Làm tăng sinh các tế bào biểu mô lông rung.

- Làm tăng hoạt động của các tế bào biểu mô lông rung theo 1 chiều, hướng về phía tử cung.

   Tất cả các tác dụng của estrogen lên ống dẫn trứng đều nhằm giúp trứng đã thụ tinh di chuyển dễ dàng vào tử cung.

5. Tác dụng lên âm đạo:

- Làm thay đổi biểu mô âm đạo từ dạng khối thành biểu mô tầng. Cấu trúc biểu mô tầng này vững chắc hơn do vậy tăng khả năng chống đỡ với các chấn thương và nhiễm khuẩn.

- Kích thích các tuyến của âm đạo bài tiết dịch acid.

6. Tác dụng lên tuyến vú:

- Phát triển hệ thống ống tuyến.

- Phát triển mô đệm ở vú.

- Tăng lắng đọng mỡ ở vú.

7. Tác dụng lên chuyển hóa:

- Làm tăng tổng hợp protein ở các mô đích như tử cung, tuyến vú, xương.

- Làm tăng nhẹ quá trình sinh tổng hợp protein toàn cơ thể. Tác dụng này yếu hơn nhiều so với testosteron [đây cũng là yếu tố tạo sự khác biệt giữa nam giới và nữ giới về cơ bắp và hình thể].

- Tăng lắng đọng mỡ dưới da đặc biệt ở ngực, mông, đùi để tạo dáng nữ.

- Tăng nhẹ tốc độ chuyển hóa, tác dụng này chỉ băng 1/3 tác dụng của testosteron.

8. Tác dụng lên xương:

- Tăng hoạt động của tế bào tạo xương [osteoblast]. Vì vậy vào tuổi dậy thì tốc độ phát triển cơ thể tăng nhanh.

- Kích thích gắn đầu xương vào thân xương. Tác dụng này của estrogen mạnh hơn nhiều so với testosterol nên phụ nữ thường ngừng cao sớm hơn nam giới vài năm.

- Tăng lắng đọng muối calci-phosphat ở xương. Tác dụng này cũng yếu hơn testosterol.

- Làm nở rộng xương chậu.

   Do những tác dụng kể trên, nếu thiếu estrogen [ở người già] sẽ gây hiện tượng loãng xương. Khi thiếu estrogen sẽ gây ra rối loạn về xương như sau:

- Giảm hoạt động của tế bào tạo xương.

- Giảm khung protein ở xương.

- Giảm lắng đọng calci và phosphat ở xương.

   Kết quả là xương dễ biến dạng và dễ gãy. Vị trí dễ biến dạng nhất là cột sống.

   Tác dụng lên chuyển hóa muối nước: do cấu tạo hóa học của estrogen cũng giống như aldosteron và các hormon vỏ thượng thận khác nên estrogen cũng có tác dụng giữ ion Na và tăng giữ nước. Tuy nhiên ở những phụ nữ bình thường thì tác dụng này rất yếu, trừ khi có thai.

   Qua những hiểu biết tôi đã cung cấp ở trên từ các tài liệu y khoa chính thống, bạn đọc có thể hiểu được giá trị của estrogen với cơ thể nữ giới là cực kỳ quan trọng [kể cả nam giới, nhưng với ảnh hưởng thấp hơn].

Cũng như nam giới có những người chứa lượng testosteron cao trong huyết thanh thường có vóc dáng, khí phách, ngoại hình đàn ông hơn so với người đàn ông khác. Người nữ có nước da, vóc dáng mềm mại, giọng nói thanh cao, các bộ phận phụ "nữ tính" hơn như mông, ngực, đùi..cũng có nồng độ estrogen cao hơn người khác.

  =>  Thực hư chuyện bổ sung estrogen gây ung thư, đột quỵ tim??

Bác sỹ Hoàng Đôn Hòa

Viện Y học bản địa Việt Nam

Doctor SAMAN

[{"src":"\/yhbd.vn\/upload\/images\/2016\/estrogen.png","thumb":"\/yhbd.vn\/upload\/images\/2016\/estrogen.png","subHtml":""}]

Bài viết này cần thêm chú thích nguồn gốc để kiểm chứng thông tin. Mời bạn giúp hoàn thiện bài viết này bằng cách bổ sung chú thích tới các nguồn đáng tin cậy. Các nội dung không có nguồn có thể bị nghi ngờ và xóa bỏ.

Estrogen là một nhóm các hợp chất steroid đóng vai trò là hormone sinh dục nữ chính. Estrogen hoặc estrogen [thấy sự khác biệt chính tả] là nội tiết tố [hormone] tình dục nữ và chịu trách nhiệm phát triển và các quy định của hệ thống sinh sản nữ và đặc điểm giới tính thứ cấp. Estrogen cũng có thể chất bất kỳ, tổng hợp tự nhiên hoặc bắt chước tác dụng của nội tiết tố tự nhiên. Các steroid 17β-estradiol là estrogen nội sinh mạnh nhất và phổ biến, nhưng một số chất chuyển hóa của estradiol cũng có hoạt động nội tiết tố estrogen. Estrogen tổng hợp được sử dụng như là một phần của một số thuốc uống tránh thai, trong liệu pháp thay thế estrogen cho phụ nữ sau mãn kinh, và trong liệu pháp thay thế hormone cho phụ nữ chuyển giới.

Estradiol. Lưu ý một nhóm hydroxyl được gắn vào vòng D. 'Di' đề cập đến cả hydroxyl này và hydroxyl trên vòng A [ngoài cùng bên trái].

Estriol. Chú ý hai nhóm hydroxyl [-OH] được đính vào vòng D [vòng 5 cạnh bên phải].

Estrone. Chú ý nhóm ketone [=O] được đính vào vòng D.

Tên estrogen gồm 2 phần, tiền tố estro- từ tiếng Hy Lạp οἶστρος [oistros, theo nghĩa đen có nghĩa là "cảm hứng", theo nghĩa bóng là mong muốn hay niềm đam mê tình dục], và hậu tố -gen có nghĩa là "nhà sản xuất".

Estrogen là một loại hormone do một số cơ quan sinh dục nữ tiết ra. Đó là từ tế bào vỏ trong và tế bào hạt của nang noãn [hay nang trứng], thể vàng [hay còn gọi là hoàng thể] và nhau thai. Các thành phần này đều nằm ở buồng trứng, riêng nhau thai có ở tử cung trong thời kỳ mang thai.

Estrogen tồn tại tự nhiên trong cơ thể ở 3 dạng: 17β-estradiol, estron và estriol. Trong đó 17β-estradiol là estrogen được bài tiết nhiều nhất và có tác dụng sinh học mạnh nhất. Còn estriol là estrogen yếu nhất, là dạng chuyển hóa của 17β-estradiol và estrone.

Cả ba loại đều có bản chất hóa học là steroid được tổng hợp từ cholesterol.

Estrogen trong máu lưu hành dưới 3 dạng: dạng tự do [là dạng hoạt động], dạng gắn với một protein [để lưu hành trong máu], và cuối cùng là dạng liên hợp [để thải ra ngoài].

Estrogen tự do khi đến tế bào đích [tiếng Anh: target cell] sẽ khuếch tán qua màng tế bào để đến kết hợp với một thụ thể [tiếng Anh: receptor] trong bào tương [hay còn gọi là tế bào chất] thành một phức hợp. Phức hợp này sẽ đi vào nhân tế bào, gây ra 2 hiệu quả: sao chép DNA để nhân đôi tế bào và tăng tổng hợp RNA.

Sau đó estrogen rời khỏi thụ thể và ra khỏi tế bào. Thời gian lưu lại trong nhân tế bào tùy thuộc vào loại estrogen - đó là hoạt tính mạnh hay yếu của mỗi loại estrogen.

  • Estrogen giúp các thành phần của cơ quan sinh dục nữ phát triển:
    • Estrogen làm tăng lượng máu đến tử cung, làm tăng số lượng cơ tử cung, giúp tử cung lớn và hoạt động tốt. Ở người phụ nữ bị cắt 2 buồng trứng thì tử cung bị teo, cơ tử cung nhỏ xuống và không hoạt động.
    • Estrogen làm nội mạc tử cung dày lên, tăng trưởng, phát triển các tuyến trong nội mạc. Ở người phụ nữ đang điều trị thường xuyên bằng estrogen sẽ làm nội mạc tử cung phì đại, và nếu ngưng điều trị thì sẽ làm tróc lớp nội mạc, gây chảy máu do ngưng thuốc.
  • Estrogen gây ra những biến đổi có chu kì của cổ tử cung, của âm đạo theo chu kì kinh nguyệt ở người phụ nữ. Nó tạo môi trường thuận lợi cho tinh trùng dễ dàng xâm nhập vào tử cung, tồn tại và di chuyển được, và vì vậy, nó tạo điều kiện cho sự thụ tinh.
  • Estrogen hỗ trợ sự phát triển của nang trứng, và khi trứng rụng, estrogen sẽ làm tăng nhu động của vòi trứng để đón lấy trứng dễ dàng và đưa nang trứng vào trong tử cung thuận lợi.

Estrogen làm phát triển các ống dẫn ở tuyến vú và đây chính là tác nhân làm tuyến vú người phụ nữ nở to lúc dậy thì. Chúng được gọi là hormon tăng trưởng của tuyến vú.

Estrogen cũng làm quầng vú sậm màu lúc dậy thì.

Tác dụng lên phái tính thứ phát của người phụ nữ

  • Phát triển kích thước của tuyến vú.
  • Tạo hình dáng người phụ nữ: vai nhỏ, hông to, mỡ đóng ở vú và mông.
  • Thanh quản người phụ nữ vẫn theo tỷ lệ lúc chưa dậy thì và vì vậy giọng nói vẫn giữ tần số cao.
  • Cơ thể người phụ nữ có ít lông, nhưng nhiều tóc.

Các tác dụng khác

  • Gần ngày hành kinh cơ thể người phụ nữ tích tụ nước và muối khoáng và có hiện tượng tăng cân.
  • Estrogen làm các tuyến nhờn ở da tiết nhiều dịch vì vậy chất nhờn ở da loãng hơn và có tác dụng chống lại mụn trứng cá.
  • Estrogen còn có tác dụng làm giảm cholesterol trong huyết tương, giảm nguy cơ bị xơ vữa động mạch ở người phụ nữ. Và người phụ nữ ở lứa tuổi mãn kinh, thì nguy cơ bị bệnh lý này tăng lên vì buồng trứng không còn tiết estrogen nữa.
  • Tuy nhiên, khi dùng liều lớn estrogen sẽ tăng nguy cơ tạo cục máu đông trong lòng mạch máu và gây hiện tượng tắc mạch.

Ung thư vú

Người ta nhận thấy estrogen đẩy mạnh ung thư vú ở chuột trong thí nghiệm, và trên mẫu nuôi cấy các tế bào ung thư vú thì estrogen kích thích các tế bào này tăng trưởng.

Ngày nay, người ta biết tác dụng của nội tiết tố sinh dục lên mô vú một phần là qua trung gian các yếu tố tăng trưởng. Một số yếu tố tăng trưởng đã được xác định có thể là nguyên nhân gây ra những biến đổi mô vú bình thường thành ác tính và kéo dài quá trình ung thư hóa. Thụ thể của mô tuyến vú với estrogen và progesteron và một số yếu tố tăng trưởng cũng đã được nhận dạng. Trong đó thụ thể với estrogen và progesteron rất có giá trị trong việc đánh giá tiên lượng bệnh nhân, chọn lựa phương pháp điều trị. Người ta nhận thấy có khoảng 2/3 các bệnh nhân có thụ thể với estrogen dương tính, và ½ số đó có đáp ứng khi điều trị bằng nội tiết tố ở chỗ kích thước khối bướu thu nhỏ.

Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về Estrogen.

Estrogen và hormone khác được chỉ định cho phụ nữ sau mãn kinh để ngăn ngừa loãng xương cũng như điều trị các triệu chứng của mãn kinh như bốc hoả, khô âm đạo, nước tiểu không kiểm soát căng thẳng, cảm giác lạnh lẽo, chóng mặt, mệt mỏi, khó chịu, và đổ mồ hôi. Gãy xương của cột sống, cổ tay, hông và giảm 50-70% và mật độ xương cột sống tăng ~ 5% ở những phụ nữ được điều trị bằng estrogen trong vòng 3 năm kể từ khi khởi đầu của thời kỳ mãn kinh và trong vòng 5-10 năm sau đó.

Trước khi những nguy hiểm cụ thể của conjugated equine estrogens đã được hiểu rõ, điều trị tiêu chuẩn là 0.625 mg / ngày của conjugated equine estrogens [như Premarin]. Tuy nhiên, có rủi ro liên quan với liệu pháp conjugated equine estrogens. Trong số những phụ nữ sau mãn kinh lớn tuổi nghiên cứu như là một phần của Tổ chức Sáng kiến ​​sức khỏe phụ nữ [WHI], một đường uống conjugated equine estrogens bổ sung đã phát hiện thấy có liên quan với tăng nguy cơ đông máu. Các nghiên cứu WHI sử dụng một loại estrogen bổ sung, uống một liều cao conjugated equine estrogens [Premarin một mình và với medroxyprogesterone acetate như Prempro].

Trong một nghiên cứu của NIH, estrogens este hóa đã được chứng minh là không gây ra nguy cơ cho sức khỏe như conjugated equine estrogens. Liệu pháp thay thế hormone có tác dụng thuận lợi về mức độ cholesterol trong huyết thanh, và khi bắt đầu ngay sau khi mãn kinh có thể làm giảm tỷ lệ mắc các bệnh tim mạch, mặc dù giả thuyết này vẫn chưa được thử nghiệm trong các thử nghiệm ngẫu nhiên. Estrogen dường như có tác dụng bảo vệ trên xơ vữa động mạch: nó làm giảm LDL và triglycerides, nó làm tăng mức độ HDL và có đặc tính giãn mạch nội mô cộng với một thành phần chống viêm.

Nghiên cứu đang được tiến hành để xác định rủi ro của estrogen bổ sung sử dụng là như nhau cho tất cả các phương pháp sử dụng. Cụ thể, estrogen bôi tại chỗ có thể có một quang phổ khác nhau của các tác dụng phụ hơn so với khi dùng đường uống, và estrogen thẩm thấu qua da không ảnh hưởng đến đông máu như chúng được hấp thu trực tiếp vào hệ tuần hoàn, tránh chuyển hóa lần đầu ở gan. Tuyến đường này của chính quyền là như vậy ưa thích ở phụ nữ có tiền sử bệnh thrombo-tắc mạch.

Estrogen cũng được sử dụng trong điều trị teo âm đạo, hypoestrogenism [như là kết quả của suy sinh dục, thiến, hoặc suy buồng trứng tiên phát], vô kinh, đau bụng kinh, và oligomenorrhea. Estrogen cũng có thể được sử dụng để đàn áp cho con bú sau khi sinh con.

Một số loại dầu gội tóc trên thị trường có chứa estrogen và chất chiết xuất từ ​​nhau thai; một số khác thì có chứa phytoestrogens. Năm 1998, đã có báo cáo về trường hợp của bốn bé gái người Mỹ gốc Phi phát triển ngực sau khi tiếp xúc với các loại dầu gội đầu. Năm 1993, FDA đã xác định rằng không phải tất cả sản phẩm thuốc thoa bán over-the-counter có chứa hormon cho con người sử dụng là an toàn và có hiệu quả và được ghi nhãn sai. Một quy tắc kèm theo chương trình khuyến mại các loại mỹ phẩm, rằng bất kỳ sử dụng của estrogen tự nhiên trong sản phẩm mỹ phẩm sẽ làm cho sản phẩm trở thành thuốc và rằng bất kỳ mỹ phẩm sử dụng thuật ngữ "hormon" trong các văn bản của dán nhãn hay trong tuyên bố thành phần của nó khiến nó có thể bị kiện bồi thường, phải chịu như các sản phẩm vậy thuốc.

Ngoài việc được coi là loại thuốc có ghi nhãn sai, các sản phẩm tự xưng chứa chiết xuất từ ​​nhau thai cũng có thể được coi là mỹ phẩm có ghi nhãn sai nếu chiết xuất đã được chuẩn bị từ nhau thai từ đó kích thích tố và các chất hoạt tính sinh học khác đã được loại bỏ và các chất chiết xuất gồm chủ yếu của protein. FDA khuyến cáo rằng chất này được xác định bởi một tên khác hơn là "nhau thai chiết xuất" và mô tả thành phần của nó chính xác hơn bởi vì người tiêu dùng kết hợp tên "nhau thai chiết xuất" với một sử dụng trị liệu của một số hoạt động sinh học.

  • Testosterone

  • Estrogen

Lấy từ “//vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Estrogen&oldid=67826719”

Video liên quan

Chủ Đề