Đối với các ký hiệu cần số xe số tự động, các ký hiệu thường rườm rà hơn số sàn, vì được ký hiệu bằng tiếng Anh. Nhưng cơ cấu sang số của xe số tự động đơn giản hơn nhiều so với số sàn. Khi sang số, chỉ cần dùng tay bóp lẫy cố định trên cần số sao cho lẫy thụt vào là có thể di chuyển cần số đến vị trí mong muốn.
Về cơ bản, số tự động sẽ có ký hiệu sau:
- P [Parking] = đậu xe
- R [Reverse] = lùi xe
- N [Neutral] = trạng thái tự do
- D [Drive] = số tiến
Ký hiệu P-R-N-D/S trên một mẫu xe số tự động của Toyota
Tùy thuộc vào dòng xe sẽ có thêm các ký hiệu và chức năng khác như:
- M [Manual]: [+ -] Vận hành như số sàn, cho phép xe chuyển sang số 1, 2, 3, 4, 5 và ngược lại [gạt về dấu “+” là tăng số, dấu “-“ là giảm số]
- S [Sport]: Số kiểu thể thao, gần giống như chế độ M kể trên để chuyển số theo ý muốn người lái.
- D1 [Drive 1], D2 [Drive 2]: Sử dụng khi cần đi tốc độ chậm, đường khó đi hoặc tăng tốc. Tuy nhiên công dụng rất quan trọng của những số này là hỗ trợ đổ đèo an toàn.
- OD [Overdrive]: Số để vượt tốc, đổ đèo
- L [Low]: Số thấp, dùng cho các trường hợp tải nặng, lên dốc, xuống dốc
- B [Brake]: Số hãm, tương tự như số L. Dùng để hãm tốc bằng động cơ khi xe xuống dốc
Ký hiệu P-R-N-D-M-2-1 trên mẫu xe sử dụng số tự động của Ford
Khi bắt đầu vận hành, người lái cần đưa cần số từ P xuống R [nếu cần phải lùi xe] hoặc từ P xuống D để xe chạy bình thường. Khi đến đích, người lái xe đưa cần số về lại P để đậu xe. Khi vào những đoạn đường hiểm trở, phức tạp, tùy theo địa hình dốc cao, bạn có thể chọn 3, 2, hoặc 1 để vượt qua, sau đó trở về D để chạy bình thường.
Khi ngừng đèn đỏ ngắn vẫn để cần số ở vị trí D, thả chân ga và đạp chân thắng. Dùng N khi cần phải đẩy xe hoặc được xe khác kéo. Việc chuyển từ D sang D3, 2 và 1 [hoặc ngược lại] được thực hiện trong lúc xe đang chạy với vận tốc vừa phải [có thể hiện chi tiết trong sách hướng dẫn kèm theo xe]. Sử dụng chế độ S nếu muốn tăng tốc nhanh hay cảm giác vận hành thể thao hơn, phấn khích hơn.
Ngoài ra, đối với xe số tự động một số xe sẽ có trang bị thêm lẫy chuyển số gắn sau vô lăng. Lẫy chuyển số này dùng để sang số khi người lái vận hành ở chế độ S [Sport] hay M [Manual].
L viết tắt của từ "Low"- nghĩa là thấp. Khi ở chế độ này, động cơ sẽ có tỷ số truyền thấp nhất, về cơ bản là số 1. Các xe đời cũ sẽ khóa bánh răng ở số 1, nhưng đối với các xe hiện đại, nó sẽ chuyển sang số tiếp theo ở phạm vi vòng tua máy nhất định [RPM] để tránh hư hỏng và giảm bớt sức ép cho động cơ và hộp số.
Khi nào sử dụng số L
Bạn có thể sử dụng số L khi lên hoặc xuống dốc cần tốc độ thấp và ổn định hoặc lái xe trên đường đông đúc. Ví dụ bạn có thể sử dụng số L khi lái xe ô tô trên một con đường ngoằn ngoèo không quen thuộc, hoặc muốn tăng sức kéo cho xe.
Các số L, 2 và D3 thường được sử dụng khi xe lên, xuống dốc.
Số 2
Cũng giống như chế độ L, chế độ 2 có nghĩa là động cơ chỉ sử dụng 2 bánh răng đầu tiên của xe. Khi đó nó sẽ tối đa hóa RPM của mỗi bánh răng để nhận được sức kéo cần thiết từ động cơ. Tuy nhiên, trong các mẫu xe khác, nó sẽ khóa bánh răng ở số 2 và chỉ chuyển lên khi đến một phạm vi RPM nhất định để giảm thiểu thiệt hại cho động cơ.
Khi nào sử dụng số 2
Vì phạm vi RPM được tối đa hóa, chế độ lái 2 được sử dụng khi lái xe lên dốc có độ dốc khá cao để tận dụng mô-men xoắn của xe. Bạn cũng có thể chuyển sang chế độ này khi lái xe xuống dốc để tận dụng phanh bằng động cơ và hạn chế tình huống bị cháy phanh.
Hãy lưu ý rằng, điều này cũng có thể gây tốn nhiên nhiên liệu hoặc có thể gây hại cho hộp số, nhưng sự an toàn của bạn phải là ưu tiên hàng đầu.
Có thể bạn quan tâm: Cách phanh và dừng xe trong khoảng cách ngắn nhất
Số D3
D3 cũng được khuyến nghị khi xe lên xuống dốc.
Trong xe số tự động, D3 là một số thấp cho phép động cơ quay với tốc độ cao hơn để tạo ra áp suất ngược nhiều hơn so với các số cao. Hiện tại, D3 dùng để tăng tốc [tương tự như O/D] trong hầu hết các phương tiện - dùng để tiết kiệm xăng. Khi lái xe ở chế độ này, bạn có thể tiết kiệm ít nhất 15% xăng.
Tóm lại, D3 dùng 3 bánh răng đầu tiên trong hộp số tự động hoặc giới hạn chúng ở bánh răng thứ 3. Chúng sẽ chuyển lên số cao hơn khi xe đạt RPM cao nhất. Số D3 cũng thực hiện tốt vai trò tối đa hóa phạm vi RPM cho xe khi giới hạn công suất và lực kéo cần thiết.
Xem thêm: Kinh nghiệm lái xe cho người mới: Cách giữ xe ô tô ở chính giữa làn đường
Khi nào sử dụng số D3
Theo kinh nghiệm lái xe ô tô, bạn có thể sử dụng số D3 để hãm tốc khi xuống dốc có độ nghiêng không quá lớn. Trong trường hợp đó, D3 sẽ làm giảm áp lực cho phanh khi xuống dốc, không phải rà phanh [rà phanh làm nóng phanh, cháy bố phanh làm mất tính năng của phanh gây gây hư hỏng phanh hoặc mất phanh khi cần phanh xe lại].
Khi đưa xe về các số thấp trong xe số tự động giúp xe tận dụng tốt hơn công suất động cơ, giúp cho việc kéo tải nặng dễ dàng hơn. D3 ngăn ngừa trượt từ việc chuyển số lên các số cao hơn, giúp xe tránh bị mắc kẹt trên đường dốc và cũng tránh xe bị trơn trượt
Ngoài ra, tài xế có thể dùng D3 giúp xe tăng tốc nhanh hơn và di chuyển thuận tiện hơn trong thành phố. Tài xế nên sử dụng D3 dưới tốc độ 50km. Sử dụng bánh răng thứ ba trong khi lái xe ở tốc độ thấp sẽ giúp bạn đạt được vòng tua cao hơn mà xe sẽ phản ứng tốt hơn.