Bạn có biết rằng em bé của bạn đang phát triển trí nhớ từ khi còn nhỏ hai hoặc ba tuần tuổi?
Một đứa trẻ hai hoặc ba tuần tuổi sẽ nhớ mùi của bạn.
Bạn đã hỏi tôi rất nhiều câu hỏi mà nhiều bậc cha mẹ có về đứa con nhỏ của họ lớn lên và tôi đã ở đây để trả lời chúng.
Xin chào, tên tôi là Giáo sư Frank Oberklaid và đây là Lớp học Làm cha mẹ Nhỏ của tôi.
Tại sao bé ngủ nhiều?Em bé không có nhận biết rằng theo thói quen và giờ sinh học chúng ta là ngủ vào ban đêm và thức vào ban ngày. Vì vậy, các con ngủ trong ba hoặc bốn giờ thường xuyên, thức dậy để ăn và sau đó trở lại giấc ngủ.
Khi bộ não của các bé phát triển, có những lý do làm các bé không ngủ bởi vì có những điều các bé tò mò muốn tìm hiểu; Các bé bước vào thế giới của mình, cha mẹ nói chuyện với các bé, đọc cho bé nghe. Vì vậy, các bé nhận thức và bắt đầu thói quen thức trong thời gian dài hơn, tham gia và tương tác với cha mẹ và người chăm sóc các bé và thế giới xung quanh, rồi lại ngủ thiếp đi.
Não bé có thể được kích thích trong khi nó vẫn còn trong bụng mẹ không?Một thời gian, một số năm trước đây, người ta đã nghĩ rằng những đứa trẻ được tiếp xúc với âm nhạc cổ điển làm cho chúng thông minh hơn.
Không có bằng chứng xác thực nào cho thấy trẻ sơ sinh nghe nhạc cổ điển khiến chúng thông minh hơn.
Mặt khác, nó chắc chắn không làm tổn thương. Vì vậy, nếu cha mẹ muốn giới thiệu âm nhạc vào gia đình, thì đó là một ý tưởng tuyệt vời bởi vì cha mẹ nhẹ nhàng thưởng thức âm nhạc, cảm giác đó được truyền sang các bé và các bé cũng cảm nhận được cảm giác bình yên đó.
Vì vậy, có rất nhiều lý do tại sao âm nhạc tốt cho trẻ nhỏ còn việc đó có giúp bé trở nên thông minh hơn không thì chắc chắn không phải chỉ có mỗi nghe nhạc đâu.
Dinh dưỡng ảnh hưởng đến sự phát triển não bộ như thế nào?Một em bé sẽ nhận được tất cả các nhu cầu dinh dưỡng cần thiết từ sữa mẹ và chúng tôi nói rằng nó thực sự quan trọng đối với các bà mẹ khi nỗ lực cho con bú.
Sau đó, sẽ đến thời kỳ nguy hiểm đối với trẻ nhỏ ở một số quốc gia nơi an toàn vệ sinh thực phẩm, chất lượng cũng như sự đa dạng có vấn đề, nơi mà thức ăn không có đủ thức ăn để đặt lên bàn.
Điều đó có thể dẫn đến cả việc còi cọc về nhận thức - nghĩa là trẻ bị chậm phát triển cả trí não và thể trạng.
Tại sao trẻ sơ sinh cần sự tiếp xúc của con người?Hiện tại có một bằng chứng nghiên cứu khá tốt về tầm quan trọng của sự đụng chạm da kề da với trẻ sơ sinh, không chỉ đối với con người mà trên thực tế, tất cả các loài động vật.
Đôi khi chúng tôi nói về việc chăm sóc chuột túi, về việc đặt một đứa trẻ sơ sinh lên người mẹ từ giai đoạn rất sớm và điều đó an ủi cho đứa trẻ, nó [cũng] làm dịu cho người mẹ. Vì vậy, vì rất nhiều lý do, việc liên lạc rất quan trọng.
Bạn tích cực chơi với con bao nhiêu là đủ?Trẻ em vô cùng tò mò; các con muốn khám phá môi trường xung quanh của mình. Mọi thứ đều rất mới, đó là một thế giới rộng lớn ngoài kia và vì thế cha mẹ không nên cản trở điều đó. Điều cha mẹ cần làm là đảm bảo con mình được an toàn tuyệt đối.
Đừng cố gắng và uốn nắn trẻ quá nhiều. Nhưng có rất nhiều cơ hội đê học ví dụ, hát cho trẻ nghe, đọc cho trẻ nghe, đưa trẻ đi dạo trên phố - ở đó, một cây, có một con chó con, có một chiếc ô tô, có một ngôi nhà.
Thức tế thì có rất nhiều điều như thế, nhưng đừng cản trở trẻ vì các con rất sinh ra rất tò mò muốn khám phá.
Làm thế nào để chúng ta tiếp cận và khuyến khích các con học ngôn ngữ?Khi còn là trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ mới biết đi bắt đầu phát triển ngôn ngữ như, những điều rất đơn giản - ‘con chó,‘ bye bye', ‘ta ta' v.v.
Trẻ nhỏ thích lặp đi lặp lại, vì vậy để nghe cùng một bài hát hết lần này đến lần khác, đọc cùng một cuốn sách, chúng sẽ bắt đầu thấy những mô hình ngôn ngữ là gì. Vì vậy, chúng tôi khuyến khích cha mẹ nói chuyện với trẻ nhỏ rất nhiều, để hát cho trẻ nhỏ.
Đồng thời không nên quá áp đặt quan điểm của mình vào cuộc trò chuyện; thay phiên nhau trao đổi, đôi khi chúng tôi gọi cách trò chuyện này 'đưa đi đưa lại - các con hỏi điều gì đó, cha mẹ trả lời điều đó và ngược lại. Quan trọng nhất là chúng ta có thể phản ánh những gì trẻ nói.
Điều gì là cách tốt nhất để dạy con bạn các ngôn ngữ khác nhau?Tôi nghĩ điều quan trọng là cần có sự nhất quán, để trẻ không bị nhầm lẫn. Vì vậy, có những lúc cha mẹ sử dụng chung một ngôn ngữ sẽ thấy hiệu quả. Đôi khi một hoạt động, một ngôn ngữ cũng hiêu quả. Nhưng cuối cùng thì bọn trẻ sẽ tự sắp xếp và sử dụng cả hai ngôn ngữ một cách thích hợp.
Trong những năm đầu đời, những gì bé cần là sự chăm sóc chu đáo. Các bé cần một môi trường nuôi dưỡng. Các con cần cha mẹ điều chỉnh phù hợp cho trẻ nhỏ. Cha mẹ chính là thầy cô giáo đầu tiên của em bé.
Khi cha mẹ nói chuyện với trẻ, hát cho trẻ nghe, đọc cho trẻ nghe, tạo ra những trải nghiệm kích thích này, đã tạo ra sự thôi thúc học tập này - tất cả mạng lưới này mạng này đang được phát triển trong não. Và những nền tảng học tập trong những năm đầu tiên đó rất quan trọng bởi vì chúng đặt nền móng cho sự nghiệp
Nếu cha mẹ cung cấp tất cả những thứ đó, thì bộ não của đứa trẻ sẽ phát triển và trưởng thành và hoàn thành tất cả những tiềm năng mà chúng ta muốn từ tất cả những đứa trẻ của chúng ta.
Giáo sư Frank Oberklaid, Giám đốc Trung tâm Sức khỏe Trẻ em Cộng đồng tại Bệnh viện Hoàng gia Trẻ em Melbourne và Viện Nghiên cứu Trẻ em Murdoch.
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Bùi Ngọc Phương Hòa - Bác sĩ Nội thần kinh - Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng.
Nhà thần kinh học Matthew Walker từ Đại học California Berkeley [Mỹ] nhận định ngủ càng ít, vòng đời càng ngắn. Dù thời gian ngủ khác nhau tùy từng cá nhân, hầu hết người trưởng thành vẫn cần ngủ từ 7 đến 8 tiếng một đêm.
Ngủ là một nhu cầu sống còn đối với cơ thể chúng ta. Ngủ chiếm 1/3 thời gian của cuộc đời mỗi người. Trong khi ngủ cơ thể chúng ta tiết ra những hormone quan trọng giúp quá trình chuyển hóa, tích lũy năng lượng cần thiết cho hoạt động trong ngày và quá trình tăng trưởng cơ thể, giúp não bộ sắp xếp lại những thông tin một cách hệ thống, thiết lập và củng cố khả năng ghi nhớ dài hạn của não bộ. Điều này cực kỳ cần thiết để cho cơ thể phát triển và thích nghi với môi trường sống.
Những hậu quả lâu dài về sức khỏe sẽ vượt xa những lý do làm bạn ngủ ít đi. Ngủ thêm 2 tiếng mỗi đêm không chỉ cải thiện sức khỏe nói chung mà còn có thể thấy những thay đổi đáng kể về sức khỏe tinh thần nói riêng. Tối ưu hóa thời gian đốt cháy chất béo, thời gian để nạp năng lượng và tự sửa chữa là 2 trong số rất nhiều lợi ích của việc ngủ đủ giấc. Cơ thể bạn sẽ cảm thấy rất biết ơn bạn nếu bạn ngủ đủ mỗi ngày.
- Trẻ sơ sinh [0-3 tháng]: 14-17 giờ mỗi ngày
- Trẻ sơ sinh [4-11 tháng]: 12-15 giờ
- Trẻ em [1-2 tuổi]: 11-14 giờ
- Trẻ mẫu giáo [3-5]: 10-13 giờ
- Các em học sinh trong độ tuổi [6-13]: 9-11 giờ
- Thiếu niên [14-17]: 8-10 giờ
- Người lớn [18-64]: 7-9 giờ
- Người lớn tuổi [65 tuổi]: 7-8 giờ.
Tăng nguy cơ gây ung thư
Giấc ngủ ít và bị gián đoạn khiến nguy cơ ung thư cao hơn, nhất là ung thư đại tràng và ung thư vú.
Giảm khả năng phục hồi da và gây lão hóa da
Theo nghiên cứu từ Đại học Wisconsin [Mỹ], thiếu ngủ và các bệnh mạn tính về da có liên hệ mật thiết. Khi tiếp xúc với mặt trời hoặc các nhân tố có hại khác, da không thể phục hồi tốt và cho thấy nhiều dấu hiệu bị lão hóa hơn.
Béo phì
Do mất cân bằng hormone, người thiếu ngủ tăng sự thèm ăn dẫn tới béo phì. Ngoài ra, họ còn khó kiểm soát hành vi dẫn đến việc tự làm hại sức khỏe. Kể từ khi mối liên quan giữa thiếu ngủ và tăng cân được thừa nhận, thì tầm quan trọng của việc ngủ đủ 6 - 8 tiếng/ngày càng trở nên quan trọng hơn trong việc giảm cân. Ngủ đủ được chứng minh là có tác dụng trong việc giảm cân như việc đi tập gym và ăn nhiều rau quả.
Mất ngủ có thể làm tăng nguy cơ béo phì
Sự cô đơn
Nghiên cứu chỉ ra thiếu ngủ lâu ngày khiến khả năng giao tiếp xã hội kém hơn. Họ cảm thấy cô đơn, tệ hơn nữa, những người này thường ngủ không ngon, khiến bản thân bị mắc kẹt trong một vòng luẩn quẩn.
Trí nhớ ngắn hạn, dài hạn và khả năng học tập giảm sút
Một số nghiên cứu chỉ ra người trưởng thành mất ngủ gặp khó khăn khi nhớ lại từ vựng cũng như cải thiện các kỹ năng đã học.
Liên hệ với chứng Alzheimer
Ngủ đủ giấc giúp giảm bớt lượng Beta-Amyloid, một loại protein có quan hệ mật thiết với bệnh Alzheimer.
Nguy cơ mắc các bệnh tim mạch tăng cao
Huyết áp, nhịp tim và nồng độ protein phản ứng C cao hơn khi ngủ ít, từ đó đẩy cao nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch.
Dễ cáu gắt
Gần như ai cũng cảm thấy cáu kỉnh sau một đêm mất ngủ, ngay cả với các tình huống hàng ngày. Cáu gắt thường xảy ra khi một người không được ngủ đủ giấc theo nhu cầu và do sự thay đổi trong hormone. Những người thiếu ngủ thường dễ nổi cáu mà không vì bất cứ lý do cụ thể nào. Những người hay cáu gắt thường cũng dễ bị kích động.
Vấn đề về thị lực và ảo giác
Thiếu ngủ dẫn tới hội chứng tầm nhìn hình ống, song thị và mờ mắt. Thức càng lâu, bạn càng dễ mắc các tật khúc xạ cũng như bị ảo giác.
Ngủ không đủ có thể gây ra vấn đề về thị lực
Phản ứng chậm và vụng về hơn
Người chơi thể thao, sĩ quan và các bác sĩ phẫu thuật đều thực hiện công việc kém với độ chính xác thấp hơn khi giấc ngủ không được đảm bảo.
Hệ miễn dịch suy giảm
Chỉ một đêm mất ngủ cũng khiến cơ chế miễn dịch của cơ thể và khả năng hấp thụ vắc xin kém đi. Theo một nghiên cứu, người ngủ không đủ dễ mắc cảm lạnh gấp ba lần bình thường.
Giảm ham muốn tình dục
Giấc ngủ giúp bổ sung lượng testosterone ở cả hai giới. Giảm ham muốn, rối loạn chức năng tình dục và ngưng thở khi ngủ là ba nguy cơ khi bạn thiếu ngủ.
Nguy cơ mắc đái tháo đường tuýp 2
Phải thức giấc khi cơ thể cần ngủ làm rối loạn cơ chế của cơ thể, dần dẫn đến sự kháng insulin [tiền đái tháo đường] và đái tháo đường tuýp 2.
Mất ngủ làm tăng nguy cơ mắc đái tháo đường tuýp 2
Đưa ra các quyết định sai lầm
Nhiều kết quả nghiên cứu chỉ ra ngủ không đủ giấc ảnh hưởng tới khả năng ra quyết định và thực hiện các kế hoạch đã được lập sẵn. Đây cũng là một phần nguyên nhân dẫn tới thảm họa hạt nhân Chernobyl, vụ tràn dầu Exxon Valdez và nổ tàu con thoi Challenger.
Dễ mất tập trung
Nếu muốn não bộ luôn trong trạng thái tập trung, hãy cố gắng ngủ đủ giờ. Thiếu tập trung có thể dẫn tới nhiều tai nạn giao thông thảm khốc do các lái xe hay phi công bị thiếu thời gian nghỉ ngơi.
Tăng bài tiết nước tiểu
Hiện tượng này đến từ cơ chế tăng cường bài tiết nước tiểu về đêm khi thiếu ngủ.
Suy nhược cơ bắp
Những tổn thương cơ bắp do sinh hoạt và luyện tập trở nên khó lành hơn. Theo nghiên cứu, cơ thể tiết ra hormone tăng trưởng để làm lành các vết thương trong quá trình ngủ.
Khả năng chịu đau kém
Các cơn đau mạn tính sẽ càng tệ hơn do việc thiếu ngủ tăng sự nhạy cảm hoặc thậm chí khiến cơ thể con người thêm đau nhức.
Thiếu ngủ gây mệt mỏi kéo dài
Không ngạc nhiên nếu thiếu ngủ gây ra mệt mỏi, nhưng nhiều người không nhận ra rằng thiếu ngủ sẽ dẫn đến mệt mỏi kéo dài. Theo thời gian, sẽ cần vài ngày để hồi phục sau khi bị thiếu ngủ từ vài ngày trước đó. Mệt mỏi kéo dài có thể xảy ra bởi tình trạng thiếu ngủ thường xuyên.
Tăng nguy cơ tử vong
Bất ngờ nhất là mối liên quan giữa ngủ không đủ giấc và tỷ lệ tử vong. Ngủ ít hơn 5 tiếng một đêm làm tăng 15% nguy cơ tử vong, gây giảm sức đề kháng của cơ thể, gia tăng các bệnh tật. Một nghiên cứu được tiến hành bởi các nhà nghiên cứu người Anh để kiểm tra sự ảnh hưởng của giấc ngủ lên tỷ lệ tử vong của 10.000 công chức tại Anh trong suốt 2 thập kỷ cho thấy: những người ngủ từ 5 tiếng trở xuống vào ban đêm sẽ có nguy cơ tử vong cao gấp đôi những người khác. Nguyên nhân tử vong có thể là vì bất cứ lý do gì, đặc biệt là do các bệnh tim mạch.
Các vấn đề về sức khỏe khác
Viêm đường ruột, hội chứng ruột kích thích, đau đầu, trầm cảm và rất nhiều bệnh nghiêm trọng khác có thể phát sinh do chứng thiếu ngủ. Thậm chí, một số người có thể ngáy và dễ bị ngưng thở trong khi ngủ.
Biến đổi các hoạt động của gen
Một nghiên cứu năm 2013 cho thấy giấc ngủ kém dẫn tới sự bất thường của hoạt động gen. Với những người ngủ ít hơn 6 tiếng một đêm, hơn 700 gene ghi nhận bất thường, nhất là các gen điều khiển hệ miễn dịch và phản hồi với sự căng thẳng.
Mất nghủ có thể dẫn tới sự bất thường về gen
Có một thông tin tốt lành là hầu hết những tác động tiêu cực của thiếu ngủ sẽ triệt tiêu khi bạn ngủ đủ giấc trở lại. Hãy tham khảo một số gợi ý sau cho việc tạo thói quen ngủ tốt bao gồm:
- Đi ngủ ngay khi mệt mỏi
- Tạo thói quen đi ngủ và thức dậy vào giờ cố định, phù hợp mỗi ngày trong tuần
- Tránh bữa ăn 2 - 3 giờ trước khi đi ngủ
- Nếu không thể ngủ được sau 20 phút cố gắng, hãy đi sang phòng khác và đọc sách cho đến khi cảm thấy buồn ngủ, sau đó quay trở lại giường.
- Duy trì tập thể dục thường xuyên hàng ngày.
- Giữ phòng ngủ yên tĩnh, tối và nhiệt độ thích hợp.
- Tắt các thiết bị điện tử khi bạn đi ngủ. Một nghiên cứu mới cho thấy những người ham mê điện thoại thông minh, thường xuyên cập nhật thông tin trên mạng xã hội bị rối loạn giấc ngủ cao hơn, cũng thiếu ngủ nhiều hơn.
Nếu tình trạng thiếu ngủ diễn ra và các triệu chứng tiêu cực tồn tại bất chấp thực hành các biện pháp duy trì giấc ngủ, cần tham khảo ý kiến bác sĩ để đảm bảo sức khỏe của bạn. Đừng hy sinh giấc ngủ của bạn vì đó chính là hy sinh sức khỏe, chất lượng cuộc sống.
Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số 1900 232 389 [phím 0 để gọi Vinmec] hoặc đăng ký lịch trực tuyến TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn!
XEM THÊM: