Linux mount là gì

Ngày nay thì bạn có thể lưu trữ dữ liệu trong nhiều thiết bị lưu trữ vật lý khác nhau như: CD/DVD, ổ cứng, USB, thẻ nhớ…. Trong đó mỗi thiết bị có các filesystem khác nhau như:

– FAT16, FAT32, NTFS:  thường gặp trong Windows.
– EXT2, EXT3, EXT4: thường gặp trong Linux.
– iso9660: định dạng của đĩa CD/DVD hoặc file ISO.

…

Hiểu đơn giản thì filesystem là các quy chuẩn về: cách thức cấp phát không gian lưu trữ cho file, quản lý thuộc tính của file; cách tổ chức, sắp xếp dữ liệu trên thiết bị sao cho việc tìm kiếm, truy cập tới dữ liệu được mau chóng và thuận tiện…

Việc truy cập tới các filesystem trong Windows rất dễ dàng, nhưng có thể bạn sẽ lúng túng khi chuyển sang sử dụng Linux khi không thể truy cập vào các thiết bị. Rất có thể đó là do bạn chưa thực hiện việc mount cho các thiết bị này. Tức là, thiết bị phải được gắn vào 1 thư mục trống bất kỳ có sẵn trên cây thư mục trước khi bạn có thể truy cập tới nó. Thư mục trống mà gắn với thiết bị kể trên được gọi là mount point.

Sau khi mount thiết bị, bạn có thể truy cập tới dữ liệu trong thiết bị bằng cách truy cập vào mount point. Bạn cần thực hiện thao thác unmount để hủy gắn kết thiết bị với hệ thống khi không còn cần truy cập tới thiết bị nữa.

2/   Cách mount thiết bị

Linux có khả năng tự nhận biết được các filesystem đang được kết nối với hệ thống. Tuy nhiên, để có thể sử dụng được các filesystem này, bắt buộc bạn phải làm một công việc gọi là mount.

Bạn có thể sử dụng lệnh mount để mount filesystem, hoặc có thể mount tự động thông qua file cấu hình /etc/fstab [xem thêm bài “Cấu hình file fstab để quản lý việc mount thiết bị trong Linux”]

Các tham số của lệnh mount và file /etc/fstab là tương tự, 1 số điểm cần lưu ý khi mount là:

• Những thiết bị không có mặt trong file /etc/fstab thì chỉ có root mới có thể mount được.
• Người dùng bình thường chỉ có thể mount được những thiết bị có trong file /etc/fstab và thiết bị này phải có tùy chọn user được bật lên.

Khi mount, bạn cần chỉ định thiết bị cần mount và vị trí của mount point.

Ví dụ để mount ổ CD bạn sử dụng lệnh

$ mount /dev/cdrom /media/cdrom

Trong đó, /dev/cdrom là đường dẫn tới ổ CD-ROM cần mount và /media/cdrom là mount point.

Bây giờ, khi bạn truy cập tới thư mục /media/cdrom thì bạn mới thực sử truy cập được nội dung trong đĩa CD.

3/   Về mount point

Thông thường mount point được tạo ở trong thư mục /mnt [đối với các phân vùng trên ổ cứng IDE hoặc SCSI] hoặc /media [đối với các thiết bị lưu trữ di động như ổ CD/DVD/USB].

Tên thư mục làm mount point là không quan trọng. VD: /mnt/uit-usb, /media/ my-cd,… đều được chấp nhận. Mặc dù vậy nhiều bản phân phối Linux có các thư mục làm mount point mặc định như với ổ CD-ROM là /mnt/cdrom, còn ổ đĩa mềm là /mnt/floppy…

Trong trường hợp có sẵn các mount point mặc định này thì trong lệnh mount bạn chỉ cần cung cấp 1 trong 2 thông tin: đường dẫn tới thiết bị cần mount hoặc mount point mặc định của thiết bị đó.

Ví dụ, 2 lệnh sau tương đương với lệnh $ mount /dev/cdrom mnt/cdrom

$ mount /mnt/cdrom

$ mount /dev/cdrom

Các mount point mặc định cho các thiết bị được cấu hình trong file /etc/fstab.

4/   Cách unmount thiết bị

Bạn sử dụng lệnh umount [chú ý: không phải unmount] để ngắt kết nối thiết bị khỏi hệ thống. Ví dụ để gỡ bỏ ổ CD-ROM bạn gõ lệnh:

$ umount /mnt/cdrom

hoặc

$ umount /dev/cdrom

Nếu bạn rút trực tiếp thiết bị khỏi máy tính mà không unmount trước thì có thể dữ liệu trên thiết bị sẽ bị lỗi hoặc tệ hơn làm hỏng luôn thiết bị!

Như vậy, trong bài viết này tôi đã giới thiệu cơ bản về lệnh mount trong Linux, để xem hướng dẫn chi tiết về lệnh này bạn ghé đọc tài liệu của nó bằng cách gõ lệnh

Trên các máy chạy hệ điều hành Linux, việc gắn [mount] các ảnh ISO có vẻ phức tạp đối với người mới bắt đầu. Vì Linux là hệ điều hành tập trung vào terminal nên việc gắn [mount] và ngắt kết nối [unmount] các tệp ISO yêu cầu các công cụ và lệnh đặc biệt.

Bạn có thể gắn và ngắt kết nối các ảnh ISO trên Linux bằng cả dòng lệnh và GUI [giao diện người dùng đồ họa]. Bài viết dưới đây hướng dẫn các bước để gắn ảnh ISO trên Linux.

1. Sử dụng dòng lệnh Linux

Nếu bạn đang sử dụng hệ điều hành dựa trên Linux, thì không cần thêm phần mềm nào khác để gắn các tệp ISO. Hầu hết các bản phân phối Linux đều đi kèm với tiện ích mount cung cấp các lệnh để gắn và ngắt kết nối ISO.

Nhưng trước hết bạn cần đăng nhập với tư cách là người dùng root. Bạn cũng có thể dùng sudo để chạy các lệnh như một superuser.

Cách gắn tệp tin ISO bằng terminal

Lệnh mount cho phép trích xuất hoặc đính kèm các tập tin ảnh ISO vào một thư mục cụ thể. Đây là cách bạn có thể gắn kết các tệp ISO thông qua dòng lệnh Linux:

Khởi chạy terminal và tạo điểm gắn kết [mounting point] bằng lệnh mkdir:

sudo mkdir /media/iso

Tiếp theo, hãy đính kèm điểm gắn vào tệp ISO bằng lệnh mount. Thay thế /ISOPath/Filename.iso bằng vị trí tệp ISO của bạn.

sudo mount /ISOPath/Filename.iso /media/iso -o loop

Ví dụ: nếu đường dẫn tệp của bạn là /home/test và tên tệp ISO là Random.iso, thì lệnh sẽ là:

sudo mount /home/test/Random.iso /media/iso -o loop

Khi bạn đã gắn tệp ISO, hãy truy cập thư mục /media/iso bằng trình quản lý tệp hoặc terminal. Các tệp sẽ ở chế độ chỉ đọc [read-only] theo mặc định nên bạn không thể sửa đổi chúng.

Để liệt kê nội dung của tệp ISO, dùng lệnh ls.

ls /media/iso

Cách ngắt kết nối các tập tin ISO bằng terminal

Lệnh unmount sẽ ngắt kết nối tệp ISO. Trước hết, bạn cần biết vị trí bạn đã gắn tệp.

Để ngắt kết nối tệp, hãy nhập lệnh sau:

sudo unmount /MountLocation

Thay thế MountLocation trong lệnh trên bằng vị trí gắn kết của tệp.

Trong ví dụ này, vị trí đó là /media/iso. Hãy chỉ định đường dẫn trong lệnh để ngắt kết nối ảnh ISO.

sudo unmount /media/iso

Lệnh trên sẽ ngắt kết nối tệp ảnh ISO trên bất kỳ bản phân phối Linux nào. 

2. Gắn và ngắt kết nối ISO bằng đồ họa

Một số bản phân phối Linux đi kèm với ứng dụng quản lý file và trình quản lý lưu trữ. Nếu bạn không quen dùng giao diện dòng lệnh Linux, bạn có thể thích phương pháp này hơn.

Môi trường desktop GNOME

Để gắn kết các tệp ISO bằng giao diện người dùng đồ họa GNOME, hãy làm theo các bước sau:

1. Mở ứng dụng quản lý tệp cài đặt trên hệ thống.
2. Đi đến thư mục đã lưu tệp ISO.
3. Nhấp chuột phải vào tệp và chọn Open With Disk Image Mounter.

4. Một biểu tượng thiết bị mới sẽ xuất hiện trên ngăn bên trái.
5. Click đúp vào tùy chọn Disk để liệt kê nội dung của tệp hình ảnh.

Sau khi hoàn thành, bạn có thể cần phải ngắt kết nối hình ảnh ISO. Để làm điều đó, nhấp chuột phải vào đĩa mới tạo ở khung bên trái rồi nhấp vào Unmount.

Làm việc với tệp ISO trong Linux

Bạn có thể gắn kết các tệp ISO trong Linux bằng các phương pháp trên. Nếu dòng lệnh quá phức tạp đối với bạn, bạn cũng có thể sử dụng các phương pháp đồ họa. Nếu bản phân phối Linux của bạn không đi kèm với trình quản lý tệp được cài đặt sẵn, bạn có thể cài đặt một trình quản lý tệp theo cách thủ công.