Pháp sư vùng Menlo Park, Thomas Edison nổi tiếng nhờ vào việc phát minh ra rất nhiều món đồ đã thay đổi cuộc sống của con người: Bóng đèn điện, máy hát, và cả máy chiếu phim nữa. Ấy vậy mà dù cả một đời bị bê tông cuốn hút, người đời sau vẫn không nhớ đến Edison với phát kiến xây nhà bằng bê tông hơn 1 thế kỷ trước.
Năm 1908, nhà phát minh vĩ đại người Mỹ đăng ký bản quyền để xây dựng những tòa nhà chỉ dùng một phần bê tông nguyên khối. Dù rằng dự án của ông thất bại thê thảm, nhưng nhờ đó mà những tòa nhà chúng ta ở ngày hôm nay vững chãi hơn. Thậm chí nhiều căn nhà do Edison xây dựng 1 thế kỷ trước giờ vẫn nằm sừng sững. Vào năm 1899, Edison thành lập Công ty Xi măng Portland. Dù rằng từng có hợp đồng cung cấp bê tông xây dựng sân vận động Yankee năm 1922, và tạo ra không ít cải tiến cho ngành xi măng, công ty của Edison vẫn phá sản sau vài năm hoàn thành sân Yankee.
Nhưng trong khoảng thời gian này, Edison nghĩ ra ý tưởng xây một căn nhà từ một khối bê tông tạo hình tại nơi thi công. Ý tưởng này được cấp bằng sáng chế năm 1917: Mục tiêu sáng chế của tôi là xây dựng một căn nhà được đúc một lần bằng hỗn hợp xi măng đầy đủ những chi tiết cần có trong một ngôi nhà, từ tường bao, mái, bể tắm, sàn nhà, đều được tạo ra từ bê tông.
Quảng cáo
Trên lý thuyết, những căn nhà bê tông của Edison có không ít công dụng, chống cháy, chống mối mọt, dễ lau rửa, và có giá thành rất rẻ. Edison coi đây là giải pháp cho cuộc khủng hoảng nhà ở, cho phép những người đang phải sống ở khu ổ chuột đến định cư ở những khu dân cư mới, với những căn nhà bê tông nguyên khối. Thậm chí ông còn tặng không bằng sáng chế của mình cho những thợ xây có đủ kinh nghiệm mà không bắt họ mua bản quyền để xây dựng nhà cửa cho mọi người.
Trước đó vào năm 1910, Edison đã thử nghiệm phần khuôn đổ bê tông giống hệt như cốp pha bây giờ, để xây nhà để xe và một căn nhà nho nhỏ trong dinh thự của mình tại New Jersey rất dễ dàng. Thế nhưng thực tế để thực hiện điều này ở quy mô lớn lại là vấn đề khác. Mỗi căn nhà muốn xây nên cần một bộ cốp pha 2.300 miếng, và những thợ xây phải mua cỡ 175 ngàn Đô tiền nguyên vật liệu trước khi bắt đầu xây nhà. Thêm vào đó trong thời kỳ art deco cái gì cũng phải đẹp lồng lộn, người ta coi căn nhà của Edison chẳng khác gì một lựa chọn cho dân nghèo, chỉ hơn khu ổ chuột một xíu, bất chấp nỗ lực của Edison để thuyết phục công chúng.
Dù không được quan tâm, công ty xi măng của Edison vẫn xây được vài căn quanh khu New Jersey. 100 năm sau, chúng vẫn tồn tại như trong hình anh em xem. Trong số 86 căn nhà dùng phương pháp của Edison để xây dựng, vẫn còn khoảng 70 căn còn tồn tại, và thậm chí có nhiều căn vẫn đang có người ở. Và mặc dù công ty xi măng phá sản, Edison vẫn muốn dùng bê tông loại nhẹ để làm nội thất gia đình, từ máy hát, giường, tủ Nhưng dĩ nhiên nó cũng không phải thứ người ta muốn.
Ý tưởng của Edison thất bại, suy cho cùng, cũng chỉ vì đi trước thời đại quá xa. Một thế kỷ sau, con người bắt đầu có ý tưởng in 3D những mảng tường và sàn để xây dựng nhà giá rẻ cho mọi người, ý tưởng không khác gì căn nhà nguyên khối của Edison cả.
Theo Atlas Obscura
Tải app Tinh tế
Tải app Tinhte - Theo dõi thông tin mà bạn yêu thích