Phương pháp giải bài tập nguyên phân giảm phân năm 2024
|
Chào các em! Hôm nay mình sẽ tiếp tục nội dung Chuyên đề 2: Di truyền cấp độ tế bào. Hôm trước mình đã học xong phần nội dung lý thuyết Cơ chế giảm phân và thụ tinh, bây giờ, chúng ta sẽ đi tìm hiểu những công thức cơ bản của quá trình giảm phân và thụ tinh. Show Bây giờ mình sẽ xem những công thức và dạng bài tập nào sẽ liên quan đến phần này. Để nắm được nội dung công thức và bài tập phần này thật tốt thì các cần phải nhớ được kiến thức lý thuyết, nhớ được sơ đồ của quá trình giảm phân và sơ đồ phát sinh giao tử thì việc giải các bài tập dạng này sẽ trở nên dễ dàng. (2).PNG) 1. Số lượng và trạng thái NST trong giảm phân Ví dụ: Một tế bào sinh dục 2n = 6. Xác định số lượng và trạng thái NST ở kỳ giữa giảm phân 1 và giảm phân 2? Giải: - Kỳ giữa 1: 2n = 6 (kép) - Kỳ giữa 2: 2n = 3 (kép) .PNG) 2. Xác định số giao tử tạo ra Giả sử có A tế bào sinh dục sơ khai, qua k đợt nguyên phân (vùng sinh sản) + ♂: 1 tế bào sinh dục chín → 4 tinh trùng (n) A.2k tế bào sinh dục chín → 4.A.2k + ♀: 1 tế bào sinh dục chín → 1 trứng và 3 thể cực (n) A.2k tế bào sinh dục chín → A.2k; 3.A.2k 3. Số nhiễm sắc thể môi trường cung cấp cho giảm phân Vùng sinh sản → vùng sinh trưởng → vùng chín (Nguyên phân) (giảm phân) A tế bào sinh dưỡng sơ khai NP k đợt ⇒ Số tế bào con = A.2k ⇒ Số NST mtcc cho quá trình Nguyên phân là : 2n.A.2k - 2n.A = 2n.A(2k - 1) Giả sử A.2k tế bào con tham gia tạo giao tử ⇒ Số NST mtcc cho quá trình Giảm phân là : 2n.A.2k Vậy tổng NST mtcc = 2n.A(2k - 1) + 2n.A.2k \= 2n.A(2.2k - 1) 4. Hiệu suất thụ tinh .PNG) * Lưu ý: - Số tinh trùng sinh ra = Số tb sinh tinh x 4 - Số tinh trùng thụ tinh = Số trứng thụ tinh = hợp tử - Số trứng sinh ra = Số tb sinh trứng x 1 5. Số kiểu giao tử - 1 tb sinh tinh → 4 tinh trùng (giao tử ♂) - 1 tb sinh trứng → 1 trứng (giao tử ♀) ♂: NST giao tử XY; ♀: XX ♂ \(\xrightarrow[]{ \ gp \ } \left [ \begin{matrix} X\\Y \end{matrix} \right.\) ♀ \(\xrightarrow[]{ \ gp \ } X\) Ví dụ 1: Một tê bào sinh dục sơ khai (2n = 8) nguyên phân 4 lần liên tiếp. Các tế bào con sinh ra đều tham gia giảm phân tạo tinh trùng.
Giải:
⇒ Số tế bào con = 24 = 16 (tb sinh tinh) 1 tb sinh tinh → 4 tinh trùng 16 tb sinh tinh → 16.4 =64
TB sinh tinh (2n) \(\xrightarrow[]{ \ gp \ }\) tinh trùng (n) Vậy NST (tinh trùng) = 64.4 = 256 (NST) Ví dụ 2: Một tế bào sinh dục cái (2n = 6) nguyên phân liên tiếp 5 lần tạo ra các tế bào con. Biết các tế bào con đều tham gia thụ tinh nhưng chỉ tạo ra 10 hợp tử.
Giải:
⇒ Số tb con tạo ra: 25 = 32 (tb sinh trứng) 1 tế bào sinh trứng .PNG)1 trứng (n) 3 thể cực (tiêu biến) (n) Vậy số trứng tạo ra: 32 (trứng)
Ta có: .PNG) Vậy \(H\%=\frac{10}{32}.100\%=31,25 \ \%\)
⇒ Số NST thể cực = 96.3 = 288 (NST) Ví dụ 3: Một tế bào sinh dục đực của ruồi giấm trải qua nguyên phân 6 lần liên tiếp ở vùng sinh sản, sau đó qua vùng sinh trưởng rồi qua vùng chín để giảm phân tạo ra phân tử. Xác định số NST môi trường cung cấp cho quá trình giảm phân nói trên? Từ 4 tế bào sinh trùng sau giảm phân sẽ tạo ra bao nhiêu tế bào trứng và thế cực?Tuy nhiên, 1 tế bào sinh tinh giảm phân sẽ tạo ra 4 tinh trùng như lý thuyết giảm phân, còn 1 tế bào sinh trứng dù giảm phân tạo ra 4 tế bào con nhưng chỉ 1 trong số đó trở thành tế bào trứng còn 3 tế bào còn lại sẽ trở thành thể cực và tiêu biến. Nguyên phân và giảm phân xảy ra khi nào?Giảm phân cũng là hình thức phân bào có thoi phân bào như nguyên phân, diễn ra vào thời kì chín của tế bào sinh dục. - Giảm phân gồm 2 lần phân bào liên tiếp nhưng NST chỉ nhân đôi có một lần ở kì trung gian trước lần phân bào I. Nguyên phân tạo ra bao nhiêu tế bào con?Kết thúc quá trình nguyên phân, một tế bào mẹ mang bộ NST 2n sẽ tạo ra 2 tế bào con có bộ NST giống nhau và giống bộ NST của tế bào mẹ. Một tế bào ở người thực hiện nguyên phân kết thúc kì cuối số lượng tâm động trong tế bào này là bao nhiêu?- Kết luận, nhận định. |
