Sáng kiến kinh nghiệm một số biện pháp giáo dục vệ sinh cá nhân cho trẻ mầm non violet

SKKN Một số biện pháp giáo dục vệ sinh cá nhân cho trẻ trong Trường Mầm non

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (157.37 KB, 17 trang )

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
ĐỀ TÀI:
“MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÁO DỤC VỆ SINH CÁ NHÂN CHO
TRẺ TRONG TRƯỜNG MẦM NON”
1
Phần I: ĐẶT VẤN ĐỀ
Chăm sóc sức khỏe trẻ thơ là công việc của toàn xã hội. Trẻ em nếu được chăm sóc
nuôi dưỡng đầy đủ sẽ ít ốm đau bệnh tật và phát triển tốt. Công tác chăm sóc giáo dục vệ
sinh cá nhân trẻ trong độ tuổi mầm non là việc làm thiết thực nhằm giúp trẻ có nề nếp
thói quen vệ sinh, phòng tránh bệnh tật, tăng cường sức khỏe, hình thành những kĩ năng
sống cơ bản đầu tiên, góp phần tạo nguồn nhân lực có chất lượng trong tương lai.
Sức khỏe là vốn quý nhất của con người. Ngoài yếu tố di truyền, chăm sóc sức
khỏe chế độ dinh dưỡng hợp lí thì phần lớn sức khỏe phụ thuộc vào yếu tố chăm sóc vệ
sinh. Bao gồm vệ sinh môi trường và vệ sinh cá nhân. Đối với trẻ mầm non việc giáo dục
ý thức vệ sinh cá nhân nhằm giúp trẻ khỏe mạnh, có thói quen vệ sinh có hành vi văn
minh và phòng chống bệnh tật. Việc làm này cần có sự kiên trì, tỉ mỉ của cô giáo, sự phối
hợp rèn luyện thói quen cho trẻ của gia đình- nhà trường, sự đầu tư trang bị chăm sóc vệ
sinh và các điều kiện thuận tiện cho hoạt động vệ sinh của trẻ.
Không phải trẻ nhỏ nào cũng có thói quen biết rửa tay lúc bẩn, trước khi ăn và sau
khi đi vệ sinh, biết đánh răng, rửa mặt đúng quy trình…muốn tạo được thói quen cho trẻ
thì nhiệm vụ của cô giáo là hết sức quan trọng. Cô giáo phải thường xuyên rèn luyện và
tạo thói quen cho trẻ với nhiều hình thức.Quá trình thực hiện nội dung giáo dục và rèn
luyện thói quen vệ sinh cá nhân cho trẻ ở trường mầm non đã được giáo viên năng động,
sáng tạo, tìm tòi nhiều hình thức và phương pháp phù hợp để chuyển tải những nội dung
và kĩ năng rửa tay bằng xà phòng, rửa mặt đến trẻ.
Các hoạt động trong chương trình chăm sóc giáo dục trẻ mầm non rất đa dạng và
phong phú. Quan hệ giữa cô và các cháu là quan hệ mẹ con gần gũi nhau trong từng biểu
hiện, từ lời nói đến hành động. Phát huy đặc trưng các môn học chúng ta phải thể hiện hết
chức năng và chăm sóc giáo dục, hai chức năng này song song hòa quyện với nhau, trong
2
giáo dục có lồng ghép chăm sóc. Là giáo viên trực tiép giảng dạy các cháu, chăm lo cho


các cháu từng bữa ăn giấc ngủ đòi hỏi bản thân cần phải nắm bắt yêu cầu cụ thể để có kế
hoạch hướng dẫn rèn luyện thói quen vệ sinh cho các cháu một cách nhẹ nhàng và khéo
léo.
Nhận thức được tầm quan trọng của việc rèn thói quen cho trẻ nên nhiều năm nay
tôi đã quan sát nghiên cứu để tìm ra những biện pháp phù hợp nhất đối với trẻ.
Là giáo viên dạy bán trú nhiều năm ở trường, có một thực tế làm tôi luôn trăn trở
đó là: Việc rèn thói quen vệ sinh cá nhân cho trẻ là một việc làm hết sức khó khăn. Xác
định nhiệm vụ cũng như trách nhiệm nặng nề của mình, bản thân tôi lúc nào cũng canh
cánh trong lòng phải làm thế nào để rèn được thói quen rửa tay, rửa mặt một cách tự giác
và đúng quy trình.Với tinh thần trách nhiệm cao, lòng say mê nhiệt tình ham học hỏi.
Nên tôi tự hỏi mình rằng: Phải làm gì? Làm như thế nào? Để đưa ra những biện pháp tối
ưu nhất khi thực hiện chuyên đề.
Xuất phát từ lý do trên, tôi chọn đề tài: “ Một số biện pháp giáo dục vệ sinh cá nhân
cho trẻ trong Trường Mầm non”.
3
Phần 2: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. Đặc điểm tình hình:
1. Thuận lợi:
Nhà trường đã trang bị đầy đủ trang thiết bị cho lớp trong việc chăm sóc giáo dục vệ
sinh cá nhân cho trẻ như: Xà phòng đủ cho trẻ dùng, mỗi trẻ phải có một khăn mặt, bàn
chải đánh răng, ly uống nước riêng, khăn mặt giặt sạch sẽ hằng ngày phơi trực tiếp dưới
ánh nắng mặt trời, mỗi tuần được trụng nước sôi hai lần. Khu vệ sinh cho trẻ luôn được
khô ráo, sạch sẽ, thoáng mát.
Phụ huynh quan tâm đến việc chăm sóc sức khỏe cho trẻ. Đa số phụ huynh có nhận
thức về mục đích, yêu cầu của công tác giáo dục vệ sinh cá nhân cho trẻ, tin tưởng và
phối hợp tốt với giáo viên và nhà trường rèn luyện thói quen cho trẻ.
2. Khó khăn:
Bản thân tuy là giáo viên đạt trình độ trên chuẩn, có tinh thần trách nhiệm cao, song
bên cạnh đó thời gian đầu tôi cũng vướng mắc vào sự chủ quan của mình, chưa hiểu hết ý
nghĩa tầm quan trọng của việc rèn luyện thói qưen giữ gìn vệ sinh cá nhân cho trẻ. Dẫn

đến việc giáo dục cho trẻ có thói quen giữ gìn vệ sinh cá nhân chưa được chú trọng. Cho
nên nhiều năm qua việc rèn luyện thói quen vệ sinh cá nhân còn chủ quan, xem thường
dẫn đến trẻ chỉ biết rửa tay với nước, không biết rửa tay bằng xà phòng, sau khi đi vệ
sinh xong trẻ cũng không rửa tay. Rửa mặt không đúng qui trình, trẻ chưa có thói quen và
tự giác và chỉ thực hiện khi cô giáo nhắc nhở. Dẫn đến trẻ mắc các bệnh về truyền nhiễm
như đau mắt hột, hô hấp, các bệnh về da…
Công tác phối kết hợp với với gia đình cùng thực hiện để tạo nề nếp, thói quen cho
trẻ còn nhiều hạn chế. Một số phụ huynh chưa quan tâm đến việc rèn luyện thói quen vệ
sinh cá nhân cho trẻ.
4
Từ những kiểm tra nhận định, đánh giá trên, bản thân tôi đã suy nghĩ nếu có ý thức
khắc phục để tìm ra những biện pháp cho phù hợp thì chắc chắn chất lượng của việc rèn
luyện thói quen vệ sinh cá nhân cho trẻ được nâng lên rõ rệt. Từ đó sức khỏe của trẻ cũng
được đảm bảo, trẻ sẽ phát triển tốt toàn diện theo 5 lĩnh vực.
Từ những vấn đề trên, tôi đề ra một số biện pháp sau.
II. Một số biện pháp thực hiện:
Ngay từ đầu năm học, sau khi nhận lớp tôi đã bắt tay vào nghiên cứu chuyên đề về: “
Giáo dục vệ sinh cá nhân cho trẻ Mầm non” do vụ giáo dục mầm non ban hành, các nội
dung tuy không mới lạ nhưng đi vào chiều sâu, với tầm quan trọng và yêu cầu nhiệm vụ
của Trường Mầm non trong giai đoạn phát triển kinh tế thời kì đổi mới của đất nước, sự
đầu tư trang bị cơ sở vật chất và đào tạo con người đáp ứng thời kì công nghiệp hóa- hiện
đại hóa đất nước…Đòi hỏi trường Mầm non có sự đầu tư rèn luyện kĩ năng tự chăm sóc
phục vụ cho bản thân trẻ để trẻ có một sức khỏe toàn diện về thể chất - tinh thần - xã hội
từ lứa tuổi Mầm non. Đó là một yêu cầu không đơn giản mà cần có sự chỉ đạo của BGH
và sự phối hợp của các giáo viên, hội đồng sư phạm để thống nhất một số biện pháp sau:
1. Tự học tập để bồi dưỡng kiến thức và kĩ năng thực hành thao tác chăm sóc vệ
sinh cá nhân cho trẻ.
Bản thân tôi luôn xác định muốn rèn luyện cho trẻ mẫu giáo 3 – 4 tuổi có thói quen
trong việc giữ gìn vệ sinh cá nhân thì việc cần làm đầu tiên là tổ chức bồi dưỡng kiến
thức và các bước thực hiện thao tác vệ sinh cá nhân trẻ của mình thật thuần thục. Thấy rõ

mục đích yêu cầu và tầm quan trọng của công việc đang làm, nắm vững nội dung giáo
dục chăm sóc vệ sinh cho trẻ và nguyên tắc hướng dẫn thực hành các thao tác như: Rửa
tay, rửa mặt, chăm sóc răng miệng…cho trẻ.Tôi đã tự tìm tòi các tài liệu có liên quan đến
chuyên đề vệ sinh để nghiên cứu, sau đó cùng trao đổi với ban giám hiệu và các bạn
đồng nghiệp để thực hiện.
5
Công việc này trường tôi thường tiến hành vào đầu tháng 8 khi không bận bịu lắm về
công tác chuyên môn. Tôi học lí thuyết và xem lại cách thực hành sau khi đón trẻ tựu
trường.Hướng dẫn cách dạy trẻ rửa tay bằng xà phòng, cách rửa mặt đúng theo qui trình,
bảo vệ da, môi trường an toàn…
Vào đầu tháng 9 tôi đã mạnh dạn đăng ký một hoạt động về vệ sinh: Rửa tay, rửa
mặt để BGH dự giờ góp ý đánh giá xếp loại giáo viên. Đó cũng là một cách làm để tạo
động lực cho bản thân chú ý đến công tác chăm sóc giáo dục vệ sinh cá nhân cho trẻ
Được sự hỗ trợ của BGH cấp phát một số tài liệu như: Bé giữ vệ sinh, bé sạch, bé
khỏe, thực hành vệ sinh, lô tô vệ sinh, phòng GDMN đã tiến hành cấp phát đến các
trường để giáo viên tham khảo và hướng dẫn cho trẻ, phụ huynh thực hành các thao tác
vệ sinh và một số thói quen, hành vi văn minh cho trẻ.Bên cạnh đó tôi đã có những tiết
mẫu , có những nội dung dạy trẻ thực hành rửa tay bằng xà phòng, rửa mặt thông qua lô
tô vệ sinh và qua thực hành thực tế dưới hình thức hoạt động vui chơi, hoạt động lao
động tự phục vụ, giúp cho trẻ ghi nhớ nhanh qua các bài thơ, bài hát…Tạo nề nếp thói
quen cho trẻ bằng cách theo dõi, sửa sai thực hiện thường xuyên cho trẻ hàng ngày. Mặt
khác tôi sưu tầm thơ, truyện, làm sách tranh có nội dung giáo dục vệ sinh ở góc thư viện
đọc cho trẻ nghe, cho trẻ xem để trẻ biết các thao tác khi rửa tay, rửa mặt…
Nhà trường cấp phát đầy đủ đồ dùng, dụng cụ cá nhân cho trẻ, yêu cầu đồ dùng của
trẻ đều phải có kí hiệu riêng và trẻ nhận biết và lấy đúng đồ dùng cá nhân của mình.Vào
đầu năm học việc nhận biết kí hiệu cá nhân đối với các cháu 3 – 4 tuổi cả là một vấn đề
hết sức khó khăn vì trẻ còn nhỏ, mới đến trường lớp. Cho nên tôi phải thường xuyên quan
sát, hướng dẫn trẻ nhận biết và làm quen kí hiệu của mình bằng cách: Tôi phân loại kí
hiệu theo tổ, tổ con vật, tổ các loại quả, tổ thì đồ vật. Đồ dùng của trẻ để đúng nơi qui
định theo tổ vừa giúp cô dễ nhớ kí hiệu vừa giúp trẻ có thói quen ngay từ đầu. Kí hiệu

của trẻ cùng một chủng loại dễ nhận biết từ sổ bé ngoan đến sổ sức khỏe, vở tạo hình, vở
6
toán… đến đồ dùng vệ sinh. Các kí hiệu dễ nhận biết , đơn giản. VD: Quả cam, quả
chuối, con chim, con mèo, xe đạp, xe ô tô, xe máy…Tôi tập cho trẻ nhận biết kí hiệu với
nhiều hình thức khác nhau: Khi phát vở cho trẻ tôi hỏi về kí hiệu của vở mình, đồ dùng
có kí hiệ gì? Nếu trẻ nhầm tôi nhắc lại cho trẻ nhớ. Qua quá trình tập cho trẻ nhiều lần,
lặp đi lặp lại thường xuyên, khi uống nước, khi lấy ly đánh răng, lấy khăn lau mặt…Trẻ
nhớ kí hiệu của mình và cô cũng nhứ kí hiệu của trẻ. Khi trẻ lấy đúng đồ dùng thì trẻ
mới thực hiện đúng vệ sinh , nếu trẻ không nhận biết được đồ dùng các nhân thì nguy cơ
lây lan các bệnh về mắt, răng miệng rất nguy hiểm.
Việc dạy cho trẻ nhận biết kí hiệu đã khó khăn thì việc dạy trẻ thực hành vệ sinh
không kém phần vất vả. Với hoạt động vệ sinh rửa tay với xà phòng, đối với trẻ thao tác
thật khó khăn không giống như trẻ lớn. Trẻ chỉ “ nghịch nước với xà phòng” không theo
hướng dẫn của cô vì trẻ chưa hiểu hết tầm quan trọng của việc rửa tay với xà phòng trước
khi ăn và sau khi đi vệ sinh. Trước hết tôi trò chuyện với trẻ, cho trẻ đọc các bài thơ, bài
hát về giáo dục vệ sinh.
Ví dụ:: Bài hát: “ Rửa tay trước khi ăn”
Cô ơi cô! Mẹ cháu dặn
Trước khi ăn, phải rửa tay.
Mẹ ơi mẹ! Cô giáo dạy
Trước khi ăn, phải rửa tay.
Hay! Hay ! Hay!.
Tôi đặt những câu hỏi gợi mở cho trẻ trả lời:
+ Vì sao trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh, tay bẩn phải rửa tay?
+ Vì sao phải rửa tay với xà phòng?
Tôi cho trẻ nói lên suy nghĩ của mình để trẻ ý thức và biết được tầm quan trọng của
việc rửa tay với xà phòng. Sau đó tôi cho trẻ thực hiện theo thao tác cùng cô cách rửa tay,
7
rửa đúng quy trình, rửa thật sạch nhưng không bắn nước ra ngoài và tiết kiệm nước. Sau
đó tôi cho trẻ lần lượt ra rửa tay, tôi theo dõi, nhắc nhở trẻ…Hàng ngày thành nếp và thói

quen cho trẻ. Từ đó trẻ có ý thức tự giác biết cách rửa tay và giữ vệ sinh.
2. Giáo dục vệ sinh lồng vào các hoạt động có chủ đích:
Tôi lồng công tác giáo dục vệ sinh vào các hoạt động có chủ đích trong từng môn
học tùy theo từng chủ đề, chú trọng vào các chủ đề bản thân, gia đình…
Ví dụ:: Qua hoạt động có chủ đích: Khám phá khoa học “ Tìm hiểu về cơ thể của bé”
tôi lồng ghép giáo dục vệ sinh vào vừa nhẹ nhàng vừa lôi cuốn trẻ giúp trẻ nhớ lâu và trẻ
rất thích thú qua câu chuyện “ Tại ai?”.Câu chuyện có nội dung:
“ Bạn Mũi tâm sự: Mấy hôm nay tôi bị ngứa như có con gì nằm trong đấy. Còn Mắt
thì vừa buồn vừa than: Tôi đỏ tấy lại còn nhức nữa chứ. Không biết vì sao? Khi ra đường
cô chủ đeo khẩu trang và kính che tụi mình rồi mà! Mũi và Mắt tìm chưa ra nguyên nhân
thì Miệng lên tiếng: “ Tôi nghe tâm sự của hai bạn rồi, các bạn biết không? Chỉ tại cô
chủ, mấy hôm nay cô chủ cho tay làm việc nhiều quá, nào là vẽ giữa sân, xếp hình, chơi
đừa với các bạn mà không chịu rửa tay còn ngoáy vào bạn Mũi, nhụi vào bạn Mắt làm
các bạn đau và ngứa đó thôi. Để Miệng nói với cô chủ phải thường xuyên rửa tay bằng xà
phòng trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh, khi chơi xong…kẻo còn ảnh hưởng đến bạn Tai,
bạn Bụng và cả tôi nữa đấy”.Mắt còn nói thêm: Nhờ Miệng nói với cô chủ là: Khi nào
dùng khăn lau chúng tôi phải nhớ rửa tay thật sạch với xà phòng mới lấy khăn lau nhé,
kẻo chúng tôi sợ lắm rồi”.
Với chủ đề Gia đình trong giờ Giáo dục âm nhạc, tôi kết hợp vừa dạy hát vừa giáo
dục vệ sinh cho trẻ một cách nhẹ nhàng, trẻ trả lời các gợi ý tôi đưa ra một cách hứng thú.
Ví dụ:: Qua bài hát: “Chiếc khăn tay”nhạc và lời: Văn Tấn. Tôi giáo dục vệ sinh cá
nhân cho trẻ một cách nhẹ nhàng. “ Chiếc khăn mẹ may cho bạn, bạn rất yêu quí chiếc
khăn của mẹ tặng cho mình. Bạn dùng khăn để mỗi khi rửa tay xong bạn lau cho sạch sẽ,
8
để đôi tay không bị bẩn thì áo quần, sách vở cũng được sạch sẽ đấy các cháu ạ. Các con
phải học tập bạn giữ vệ sinh cơ thể sạch sẽ nhé.
Qua giờ hoạt động tạo hình: “Nặn 3 -4 loại quả” trong chủ đề nghề nghiệp. Ngoài
việc chuẩn bị đầy đủ cho trẻ về khăn lau tay ướt trong khi nặn để trẻ lau tay không bôi
bẩn, tôi còn giáo dục trẻ yêu quí sản phẩm của bác nông dân làm ra. Khi mẹ mua các loại
quả về ăn, các con nhớ để mẹ rửa sạch, gọt vỏ ( tùy theo loại quả ).

+ Nhớ trước khi ăn các con phải làm gì?
Các con nhớ rửa tay bằng xà phòng để diệt các con vi trùng bám trên tay nhớ chưa nào!
Qua hoạt động có chủ đích: Làm quen với toán: “Nhận biết phân biệt to hơn - nhỏ
hơn”. Tôi cho trẻ nhận biết, phân biệt to hơn - nhỏ hơn bằng đồ dùng vệ sinh cá nhân của
trẻ và bố mẹ ( Khăn mặt to hơn, khăn mặt nhỏ hơn. Bàn chải to hơn, bàn chải nhỏ hơn…)
Từ đó trẻ còn hiểu thêm: Người lớn sử dụng đồ dùng to hơn, trẻ con sử dụng đồ dùng nhỏ
hơn. Qua bài học tôi không những giáo dục trẻ vệ sinh bằng lời nói mà tôi còn tự sáng tác
các bài thơ cho trẻ đọc từ đó trẻ hứng thú và nhớ lâu hơn.
Ví dụ:: Bài thơ: “Chiếc bàn chải xinh”
Bàn chải to của mẹ
Lại có màu hồng tươi.
Bàn chải nhỏ của con
In hình con gấu trúc.
Cứ mỗii sáng thức dậy
Bé và mẹ thi đua.
Mẹ khen bé giỏi ghê
Chải hàm răng trắng bóng. (Tự sáng tác)
9
Hoặc qua giờ học: phát triển ngôn ngữ: Thơ: “ Đôi mắt của em”.Tôi lồng giáo dục vệ
sinh cá nhân cho trẻ theo cách khác tránh sự lặp lại và nhàm chán cho trẻ. Tôi cho trẻ trò
chuyện về đôi mắt.
+ Đôi mắt giúp chúng ta những gì?
+ Nếu mắt bị bệnh, đau không nhìn thấy thì điều gì sẽ xảy ra?
+ Muốn cho đôi mắt sáng trong veo, không bị đau, các con phải làm gì?
Từ đó không những giúp trẻ tiếp thu bài nhanh mà còn hiểu được và biết cách bảo
vệ mắt:Không dụi tay bẩn lên mắt, rửa mặt thường xuyên bằng nước sạch, đi ra đường
phải có kính bảo vệ mắt…
3. Giáo dục vệ sinh thông qua các hoạt động trong ngày.
Tôi thường xuyên giáo dục trẻ vệ sinh ở mọi lúc mọi nơi trong giờ học, giờ chơi, các
hoạt động vui chơi hay các hoạt động khác.

“ Mỗi buổi sáng, trong giờ đón trẻ tôi trò chuyện với trẻ về công việc khi trẻ thức dậy làm
những việc gì phục vụ cho bản thân, trẻ tự làm vệ sinh( đánh răng, rửa mặt ) hay phải có
sự giúp đỡ của mẹ.
+ Các con chải răng như thế nào? Mẹ cho con dùng loại kem có cay không?
+ Sau khi chải răng xong con thấy miệng thế nào?
+ Các con có thích chải răng không? Vì sao?
+ Ở nhà các con có khăn mặt riêng để rửa mặt không?
+ Con tự rửa mặt hay mẹ lau mặt cho con?
+ Khi lau mặt xong con thấy thế nào? Có thoải mái, sảng khoái không?
Tôi cho trẻ nói lên suy nghĩ của mình: Vì sao thích chải răng, rửa mặt sạch. Vì sao
không thích?. Sau đó tôi trò chuyện với trẻ về tầm quan trọng của việc đánh răng, rửa
mặt, vệ sinh cá nhân cho cơ thể sạch sẽ.
10
Hay trong giờ họp mặt đầu tuần, tôi lồng giáo dục vệ sinh cá nhân cho trẻ bằng
những câu chuyện ngộ nghĩnh, hay bài thơ thật gần gũi với trẻ, trẻ rất hứng thú trong giờ
họp mặt. Ví dụ:: Tôi kể cho trẻ nghe câu chuyện: “ Bạn Lan Anh bị sâu răng”.
“ Mấy hôm nay Lan Anh đến lớp cứ lấy tay ôm miệng khóc, cô và bạn động viên,an
an ủi cũng không nín. Đến giờ ăn cơm, ăn cũng không được. Giờ ngủ trưa hôm đó trong
cơn mê man, mơ mơ tỉnh tỉnh bạn nghe Sâu mẹ nói với lũ sâu con: “ Các con ơi! Chúng
ta sinh sống trong miệng cô bé này thật là sung sướng. Nào là thịt, cơm, cá, bánh ngọt…
bám đầy răng cô bé, chúng ta tha hồ ăn no nê”.Tỉnh dậy bạn vô cùng hoảng sợ, kể cho cô
và các bạn nghe và nhớ ra rằng: Mấy hôm nay trời lạnh, ăn cơm xong,bạn rất lười đánh
răng. Vậy mà bố còn mua về cái bánh ga tô thật to có đầy bơ và kem, ngon thật, đây là
món khoái khẩu, ăn mãi cũng không chán. Nằm xem ti vi thế là ngủ quên nên không đánh
răng trước khi đi ngủ”. Hiểu ra mọi chuyện cô ân cần khuyên nhủ bạn và nhắc cả lớp: “
Các con phải đánh răng sau khi ăn xong và trước khi đi ngủ, kẻo lũ sâu đục khoét lấy
thức ăn dư bám vào răng, kẽ răng vừa đau nhức lâu ngày sẽ bị sâu răng”
Hay tôi cho trẻ đọc bài thơ: “ Mèo và Bé”
Mèo ơi ! Rửa mặt
Sao phải dùng tay

Khăn vắt trên dây
Sao Mèo không lấy
Mèo quên rồi đấy
Bé chả thế đâu!
Phải có khăn lau
Vừa mau vừa sạch.
+ Vì sao Mèo không rửa mặt khăn mà dùng bằng tay?
11
+ Dùng bằng tay có sạch không?
+Các con khi rửa mặt lau bằng gì?
Qua bài thơ trẻ hiểu phải sử dụng khăn sạch để rửa mặt, không được rửa bằng tay
vừa bẩn lại không hợp vệ sinh.
Trong giờ hoạt động ngoài trời như: Dạo chơi sân trường, tôi cho trẻ quan sát các
tranh tuyên truyền về giáo dục vệ sinh ( Chải răng đúng cách, Giữ cho đôi mắt sáng,
khỏe, thao tác rửa tay đúng…)
Hay trước giờ ăn, tôi thường xuyên nhắc nhở và cho trẻ rửa tay có sự giám sát của cô
trẻ ăn xong đánh răng, vệ sinh cá nhân mới vào ngủ.
Khi trẻ ngủ dậy tôi không cho trẻ ra ăn ngay mà cho trẻ đi vệ sinh, sau đó cho trẻ
rửa tay, rửa mặt sạch sẽ cho tỉnh táo rồi sau đó mới ăn xế.
Mỗi buổi chiều nêu gương cuối ngày, tôi thường xuyên chú trọng và đưa tiêu chí thi
đua: “Học giỏi, chăm ngoan, vâng lời cô, yêu thương bạn và giữ gìn vệ sinh cá nhân sạch
sẽ …”. Được các bạn trong lớp bầu chọn và nhất trí thì sẽ được cắm cờ.
Tôi đã tạo môi trường vệ sinh trong lớp như: Vẽ những hình ảnh về chăm sóc- giáo
dục vệ sinh, quy trình rửa tay, rửa mặt, đánh răng vui ngộ nghĩnh ở khu vực trẻ làm vệ
sinh cá nhân.
Làm bảng tin tuyên truyền với nội dung phong phú, hình ảnh đẹp để tuyên truyền đến
các bậc phụ huynh và các cháu.
4.Tăng cường sự phối kết hợp giữa gia đình và nhà trường:
Trong việc chăm sóc giáo dục vệ sinh và sức khỏe trẻ thơ nhằm rèn cho trẻ thói quen
vệ sinh văn minh bền vững cho trẻ, trước hết giáo viên phải làm tốt công tác tuyên truyền

để các bậc phụ huynh nhận thức đầy đủ về ý nghĩa và tầm quan trọng trong việc giữ gìn
vệ sinh cá nhân cho trẻ. Trong buổi họp đầu năm tôi đã tổ chức tuyên truyền đến bậc phụ
huynh bằng nhiều hình thức.
12
Tuyên truyền qua các hội thi: “Gia đình và sức khỏe trẻ thơ” thành phần tham gia
hội thi có: cô giáo, cháu, phụ huynh, và các tổ chức xã hội cung tham gia, đây là bước
chuẩn bị quan trong để giúp cho phụ huynh xác định rõ tầm quan trọng, các yêu cầu phối
hợp để thay đổi nhận thức và có hành vi phù hợp với nhiệm vụ của giáo viên ở từng lớp
mẫu giáo. Tôi chọn cho lớp mình một đề tài mà mình thích phù hợp với đặc điểm tâm
sinh lí lứa tuổi để xây dựng nội dung tuyên truyền cho phụ huynh- chủ yếu dưới dạng tiểu
phẩm, thơ ca hò vè ngắn gọn để chuyển tải 4 nội dung:
+Yêu cầu phối hợp của cha mẹ trẻ trong việc giáo dục chăm sóc vệ sinh cá nhân cho
trẻ.
+Tầm quan trọng của việc giữ gìn vệ sinh đôi tay và thao tác thực hiện:(Quy trình
rửa tay đúng thao tác)
+Vì sao phải rửa mặt? Thao tác thực hiện?
+Lợi ích của việc chăm sóc răng miệng? Thao tác chải răng.
Các tên gọi của các tiểu phẩm cần dí dỏm, ngộ nghĩnh như: “Vì sao Bé rửa mặt, Đôi mắt
của bé, Đôi bàn tay xinh xắn,…)
Khi xây dựng tiểu phẩm cần chú ý trang phục cũng phải phù hợp theo đúng từng vai
diễn, nội dung cần ngắn gọn nhưng đầy đủ, lời thoại dễ thuộc, dễ nhớ, dễ hiểu,…nhằm
làm cho hội thi trở nên thiết thực và đạt hiệu quả cao. Tổ chức họp cha mẹ trẻ theo
chuyên đề: “Bố mẹ hãy cùng cô: Giáo dục vệ sinh cá nhân cho trẻ”
Ví dụ ngay từ đầu năm học họp phụ huynh tôi kết hợp tuyên truyền nội dung: “Yêu
cầu phối hợp của cha mẹ trong việc chăm sóc cá nhân cho trẻ; tầm quan trọng cảu việc
giữ gìn vệ sinh đôi tay và thao tác thực hiện (Quy trình rửa tay đúng thao tác)”. “Vì sao
phải rửa mặt? Thao tác thực hiện?; Lợi ích cử việc chăm sóc răng miệng; thao tác chải
răng”
13
Chuẩn bị các điều kiện để cho trẻ biểu diễn kỹ năng thao tác rửa mặt, rửa tay…yêu

cầu các cháu phải nêu lên lợi ích cho bản thân khi thực hiện thường xuyên các thao tác vệ
sinh trên.
Tham gia hội thi do nhà trường tổ chức: “Gia đình và sức khỏe trẻ thơ”cấp trường.
Tuyên truyền thông qua góc tuyên truyền của nhà trường, các lớp, giờ đón và trả trẻ:
Yêu cầu các lớp phải tuyên truyền với nội dung phong phú và phải thay đôỉ thường
xuyên, lựa chọn nội dung tuyên truyền phải hay, hấp dẫn, đẹp… thì tạo được sự chú ý
cho phụ huynh.
Ví dụ: những bài thơ câu truyện phải ngắn gọn phù hợp: “Vì sao bé phải rửa tay” hoặc
những bệnh tật lây từ mắt, tay,…
Qua các buổi đưa đón trẻ tôi tuyên truyền với phụ huynh bằng nhiều hình thức trao đổi
với phụ huynh những vấn đề mà trẻ hay mắc phải, “Trẻ không có thói quen rửa tay sau
khi đi vệ sinh, khi tay bẩn, rửa mặt không đung quy trình, chải răng chưa đúng cách…qua
những lẩn trao đổi như vậy thì tôi thấy nhận thức của phụ huynh ngày cũng khác đi, phụ
huynh sẽ chú ý nhắc nhở cháu khi ở nhà, dần dần thói quen của trẻ cũng được thiết lập.
Thuận lợi cho cô hơn trong việc giáo dục tạo thói quen vệ sinh cá nhân cho trẻ.
Làm tốt công tác phối hợp giữa gia đình và nhà trường để thống nhất nội dung,
phương pháp hướng dẫn vệ sinh, chăm sóc thân thể, tư đó hình thành thói quen thực hành
vệ sinh ở trẻ. Thực hiện tuyên truyền qua góc trao đổi với phụ huynh của lớp: thực hiện
khai thác triệt để tác dụng của tranh, tài liệu tuyên truyền; sáng tạo các mô hình đi kèm
với nội dung tuyên truyền chăm sóc giáo dục vệ sinh cá nhân cho trẻ. Ngoài ra, cần có đủ
đồ dùng, phương tiện đảm bảo cho việc chăm sóc vệ sinh trẻ. Những đồ dùng phương
tiện nên để đúng nơi quy định, thuận tiện và đảm bảo an toàn cho trẻ sử dụng. Nhấn
mạnh vai trò nêu gương của người lớn trong gia đình, giúp trẻ được sống trong môi
14
trường sạch sẽ, tạo điều kiện cho trẻ thực hành và ghi nhớ những điều đã học, từ đó sẽ
hình thành những kĩ năng cần thiết cho trẻ trong cuộc sống.
5.Phát dộng phong trào thi đua- khen thưởng đối với trẻ:
Để có động lực thúc đẩy sự vui thích và tạo được nề nếp thói quen cho trẻ, tôi đã
tham mưu với Ban đại diện hội cha mẹ học sinh của lớp phát động phong trào thi đua với
các tiêu chí cụ thể: “Bé chăm ngoan, sạch đẹp” nhằm rèn luyện vệ sinh cá nhân cho trẻ để

cuối năm có một món quà nhỏ trao tặng cho cháu nào thực hiện tốt nhất.
III. Kết quả bài học và kinh nghiệm:
Nhờ làm tốt công tác tự học tập bồi dưỡng, tuyên truyền đã tác đông đến nhận thức
của các bậc phụ huynh mà các cháu đã dần dần hình thành có kĩ năng, kĩ xảo thực hiện
thao tác và cách chăm sóc vệ sinh cá nhân trẻ. Đến thời điểm này tôi thực sự vui mừng khi
thấy sự tiến bộ rất rõ trong các cháu, các cháu đã thật sự có thói quen giữ gìn vệ sinh cá
nhân. Trẻ biết rửa tay với xà phòng lúc tay bẩn và sau khi đi vệ sinh. Rửa mặt đúng quy
trình…đem lại nhiều lợi ích thiết thực cho việc chăm sóc sức khỏe trẻ, phòng chống ngăn
ngừa được nhiều bệnh tật.
Kết quả trên trẻ:
- 90%- 95% trẻ có kĩ năng thao tác vệ sinh cá nhân, có hành vi văn minh và hiểu rõ
được ích lợi của việc vệ sinh cá nhân.
-100% trẻ có ý thức tốt việc làm của mình, tổ chức thực hiện thường xuyên cho trẻ
hoạt động vệ sinh cá nhân.
- Đa số phụ huynh phối hợp tốt với giáo viên trong các hoạt dộng và đặc biệt giúp cô
giáo duy trì thói quen, kĩ năng thực hiện thao tác vệ sinh cho trẻ khi ở nhà.
-Qua khám sức khỏe của trẻ tỷ lệ trẻ mắc các bệnh về mắt, răng, miệng, da giảm rõ
rệt. Đầu năm là: 75% giữa năm là: 90%.
15
-Tỷ lệ sức khỏe: Đầu năm trẻ phát triển phát triển bình thường là: 98%; trẻ suy dinh
dưỡng vừa là: 1,2%.
-Tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng giảm nhiều so với đầu năm.
*Bài học kinh nghiệm:
Sau một thời gian áp dụng các biện pháp trên, với kết quả đạt được, bản thân tôi rút
ra bài học kinh nghiệm sau:
Chịu khó học hỏi, tham khảo sách báo, tạp chí mầm non, trên mang Internet,…Tự
mình học tập chuyên môn của đồng nghiệp để nắm vững: phương pháp rèn luyện kĩ năng,
phân tích nội dung bài dạy, cung cấp tri thức mới, phương pháp mới mà mình mới học
được, mạnh dạn trao đổi đồng nghiệp để tìm ra những phương pháp, biện pháp mới linh
hoạt sáng tạo hơn. Đồng thời mạnh dạn áp dụng những phương pháp trong chương trình

GDMN mới trong các tập san, chuyên đề mà bản thân tự nghiên cứu và được bồi dưỡng.
Thực hiện đúng chương trình thời gian biểu, không cắt xén chưưong trình, báo cáo
kịp thời và trung thực. Phát huy năng lực của tổ trưởng chuyên môn, huy động giáo viên
có năng khiếu, nhiệt tình là đồ dung dạy học, đồ chơi phù hợp với chuyên đề cho toàn
trường học tập và làm theo.
Nâng cao chất lượng giảng dạy ở các môn học và các hoạt động như hoạt động góc,
chăm sóc vệ sinh cá nhân, hoạt động ngoài trời, lao đông tự phục vụ.
Tổ chức thực hiện thường xuyên hoạt động chăm sóc vệ sinh cá nhân cho trẻ.
Kiểm tra nhắc nhở uốn nắn kịp thời các hoạt động thao tác của trẻ.
Phối hợp các biện pháp thi đua khen thưởng để tạo hứng thú và nâng cao chất lượng
chuyên đề.
Giáo dục trẻ có ý thức tự chăm sóc phục vụ vệ sinh cá nhân là một việc làm phù
hợp mang lại nhiều lợi ích thiết thực góp phần giúp trẻ khỏe mạnh và phát triển toàn diện,
trẻ sẽ trở thành những chủ nhân tương lai với cách sống văn minh, trí tuệ.
16
Trên đây là một số kinh nghiệm giáo dục vệ sinh cá nhân cho trẻ mầm non đã được
thực hiện, trong quá trình thực hiện không tránh khỏi những sai sót, kính mong hội đồng
xem duyệt cùng đồng nghiệp góp ý, tôi xin chân thành cảm ơn.
HOÀNG THỊ HƯƠNG LAN
GIÁO VIÊN TRƯỜNG MẦM NON 17/3
17

skkn một số biện pháp giáo dục vệ sinh cá nhân cho trẻ mẫu giáo 4 – 5 tuổi

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (401.69 KB, 16 trang )

1. Lời giới thiệu
Bác Hồ từng nói :
Trẻ em như búp trên cành
Biết ăn, biết ngủ, biết học hành là ngoan.
Câu nói ấy cho chúng ta biết là trẻ em được ví như búp trên cành rất là
nhỏ nhoi, tươi non và cần được chăm sóc, cần được học tập, và cần được bảo vệ.
Mỗi chúng ta ai cũng nhận thấy được tầm quan trọng của sức khỏe đối với
bản thân, không có sức khỏe con người sống đâu còn ý nghĩa. “Người khỏe mạnh
thì có trăm điều ước, người đau ốm thì chỉ ước một điều”, chắc hẳn ai cũng đoán
được điều ước đó là sức khỏe. Sức khoẻ là tài sản vô giá nhất của mỗi con người nó
liên quan mật thiết với yếu tố di truyền, ngày nay đời sống người dân ngày càng
phát triển kéo theo những vấn đề về sức khỏe cũng được mọi người quan tâm hơn
đặc biệt là trẻ nhỏ ,cùng với những tác động ảnh hưởng đến sức khoẻ con người
trong đó việc chăm sóc sức khoẻ cho trẻ thơ là việc làm hết sức cần thiết.
Trẻ em nếu được chăm sóc nuôi dưỡng đầy đủ sẽ ít ốm đau bệnh tật và
phát triển tốt, hình thành những thói quen vệ sinh cá nhân cần thiết từ nhỏ thì sẽ
tạo thành nền móng vững chắc về sau này . Việc vệ sinh cá nhân như đánh răng,
chải đầu, rửa tay, rửa mặt là những việc vệ sinh cá nhân đơn giản mà nên dạy
cho trẻ ngay từ khi còn bé, tuy là việc nhỏ nhưng qua đó hình thành thói quen tự
lập cho trẻ, đồng thời giúp trẻ có ý thức vệ sinh cá nhân. Một trong những cách
phòng tránh dịch bệnh đơn giản và ít tốn kém nhất là tạo thói quen vệ sinh cá
nhân tốt, những công việc vệ sinh hàng ngày tưởng như rất đơn giản như đánh
răng, rửa mặt, rửa tay....nhưng lại rất cần thiết trong đời sống con người.
Làm tốt việc vệ sinh cá nhân không chỉ giúp tạo ấn tượng tốt với
những người xung quanh mà còn giúp chúng ta duy trì một sức khỏe tốt.
Vệ sinh đúng cách còn có tác dụng phòng bệnh rất tốt . Trong thực tế là
1


giáo viên đúng lớp, tôi thấy trẻ trước khi đến trường chưa có những thói
quen và kĩ năng thực hành vệ sinh cá nhân, trẻ chưa biết đánh răng, rửa tay,


rửa mặt như thế nào cho sạch và đúng cách, có phụ huynh đưa con đến lớp
chân, tay vẫn bẩn nhem nhuốc, cũng có cháu móng tay thì dài nhưng bố mẹ
cháu lại không để ý để cắt cho con vì vậy cũng ảnh hưởng đến hình thành
nhân cách trẻ. Bàn tay là nơi phát tán vi khuẩn nhiều hơn bất cứ bộ phận
nào trên cơ thể. Do đó rửa tay đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc
đảm bảo vệ sinh, đặc biệt cần thiết khi trẻ thường dùng tay để bốc thức ăn
và hầu như không ý thức về việc phải rửa tay trước khi ăn và sau khi đi vệ
sinh . Việc làm này cần có sự kiên trì, tỉ mỉ của cô giáo, sự phối hợp rèn
luyện thói quen cho trẻ của gia đình và nhà trường, sự đầu tư trang bị chăm
sóc vệ sinh và các điều kiện thuận tiện cho hoạt động vệ sinh của trẻ.
Không phải trẻ nhỏ nào cũng có thói quen biết rửa tay lúc bẩn, trước khi ăn
và sau khi đi vệ sinh, biết đánh răng, rửa mặt đúng quy trình…muốn tạo
được thói quen cho trẻ thì nhiệm vụ của cô giáo là hết sức quan trọng. Quá
trình thực hiện nội dung giáo dục và rèn luyện thói quen vệ sinh cá nhân
cho trẻ ở trường mầm non đã được giáo viên sáng tạo, tìm tòi nhiều hình
thức và phương pháp phù hợp để chuyển tải những nội dung và kĩ năng rửa
tay bằng xà phòng, rửa mặt đến trẻ để phòng ngừa các bệnh như : Chân,
tay, miệng, bệnh truyền nhiễm …
Các hoạt động trong chương trình chăm sóc giáo dục trẻ mầm non rất đa
dạng và phong phú. Giờ hoạt động vệ sinh lần nào cũng kéo dài hơn so với quy
định làm ảnh hưởng đến các hoạt động khác mà các cháu mãi vẫn không nhớ hết
được lần lượt các thao tác vệ sinh. Thế nhưng đây lại là một hoạt động rất quan
trọng trong việc giữ gìn sức khoẻ, phòng tránh bệnh tật cho trẻ. Vì vậy bắt buộc
trẻ cần phải thực hiện thường xuyên và đều đặn. Nhưng làm thế nào để trẻ có thể
2


nhớ hết các thao tác vệ sinh và thực hiện được một cách thuần thục để không
làm mất thời gian cho các hoạt động khác ở trường và quan trọng hơn trẻ biết để
có thể thực hiện vệ sinh đúng thao tác ở trường, ở nhà và ở mọi lúc, mọi nơi?.

Là giáo viên trực tiếp giảng dạy các cháu, chăm lo cho các cháu từng
bữa ăn giấc ngủ đòi hỏi bản thân cần phải có kiến thức chuẩn xác về kĩ năng
thực hành, chính vì điều đó nên tôi tự hỏi mình rằng: Phải làm gì? Làm như thế
nào? Để đưa ra những biện pháp tối ưu nhất khi thực hiện chuyên đề.
Nhận thức được tầm quan trọng đó tôi đã chọn đề tài “ Một số biện pháp
giáo dục vệ sinh cá nhân cho trẻ mẫu giáo 4 – 5 tuổi ”.
Nghiên cứu đề tài nhằm tìm ra một số biện pháp tốt nhất để rèn luyện
thói quen, giáo dục trẻ có ý thức vệ sinh cá nhân, giúp trẻ nhận thức được
những thói quen vệ sinh cá nhân hay cũng chính là để bảo vệ sức khỏe của
chính bản thân mình
2. Tên sáng kiến
Đề tài “ Một số biện pháp giáo dục vệ sinh cá nhân cho trẻ mẫu giáo
4 – 5 tuổi ”.
3. Tác giả, đồng tác giả của sáng kiến:
Họ và tên: Lương Thị Sang
Địa chỉ: Trường mầm non Hợp Thành- Xã Hợp Thành- Huyện Phú LươngTỉnh Thái Nguyên.
- Số điện thoại : 0983337067

Email:

4. Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến
- Họ và tên: Lương Thị Sang
- Địa chỉ: Trường mầm non Hợp Thành – Xã Hợp Thành – Huyện Phú LươngTỉnh Thái Nguyên
- Số điện thoại : 0983337067

Email:
3


5. Lĩnh vực áp dụng của sáng kiến

Dạy học tích hợp trong việc dạy trẻ Một số biện pháp giáo dục vệ sinh cá
nhân cho trẻ mẫu giáo 4 – 5 tuổi là sự đan xen kết hợp các nội dung và hoạt
động phù hợp tạo nên một chỉnh thể tác động tích cực đến sự phát triển toàn
diện các lĩnh vực (thể chất, thẩm mỹ, ngôn ngữ, nhận thức, tình cảm xã hội)
6. Sáng kiến được áp dụng lần đầu hoặc áp dụng thử
Sáng Kiến kinh nghiệm được thực hiện trong thời gian là một năm học.
(Từ tháng 10 năm 2016 đến tháng 05 năm 2017)
Trong năm học tôi tiến hành khảo sát thực tế trên trẻ, và nghiên cứu một
số biện pháp giáo dục ý thức vệ sinh cá nhân, thực hiện một số biện pháp đánh
giá kết quả và tổng kết hoàn thành kinh nghiệm
7. Mô tả bản chất của sáng kiến.
- Về nội dung của sáng kiến:
Nói đến vệ sinh cá nhân cho trẻ trẻ mầm non, nhưng nó không hề
khó khi ta áp dụng chỉ đơn giản là lồng ghép qua các hoạt động hàng ngày của
trẻ giúp trẻ “ Học mà chơi, chơi mà học”.
Dựa vào tình hình của lớp, khả năng thực tế của trẻ tôi đã lựa chọn các nội
dung, hoạt động tích hợp để đưa vào kế hoạch giáo dục vệ sinh cá nhân cho trẻ
theo từng chủ đề và trong các chủ đề sẽ tích hợp các môn học:
* Chủ đề Bản thân :
- Giờ đón trẻ: cô giáo trao đổi với phụ huynh về việc ăn mặc ngọn gàng
cho trẻ, thường xuyên cắt móng tay, móng chân sạch sẽ cho trẻ trước khi đến
lớp, nhắc nhở phụ huynh mang quần áo cho trẻ khi đến lớp để đề phòng có trẻ tè
dầm còn có quần áo để thay. Cô cũng có thể trò truyện với trẻ về công việc hằng
ngày khi ngủ dậy, qua đây cô hướng dẫn trẻ các thao tác rửa mặt, đánh răng
đúng quy trình :
4


Cô cho trẻ đọc bài thơ “ Bé tập rửa mặt ” tác giả Nguyễn Thị Lành
+ Chúng mình vừa đọc bài thơ gì ?

+ Sáng ngủ dậy con làm công việc gì ?
+ Vì sao con phải rửa mặt, chải răng?
Để biết được thao tác rửa mặt cho đúng, hôm nay cô sẽ hướng dẫn
chúng mình cách rửa mặt :
+ Trước tiên các con xắn tay áo ( nếu tay áo dài )
+ Sau đó rửa tay trước khi rửa mặt.
+ Dùng chậu và múc nước ra vò khăn vắt bớt nước .
+ Rũ khăn, trải khăn lên 2 lòng bàn tay, lau hai mắt trước, di chuyển khăn,
lau sống mũi, di chuyển khăn cứ như vậy lau miệng, cằm.Gấp đôi khăn lau trán,
từng bên má.
+ Vò khăn lần 2 vắt bớt nước lau gáy, cổ, lật mặt sau của khăn ngoáy 2 lỗ
tai, vành tai, cuối cùng dùng 2 góc khăn ngoáy lỗ mũi.
+ Vò khăn lần cuối, vắt kiệt nước, rũ thẳng và phơi lên giá.

Hình 1: Trẻ rửa mặt đúng quy trình
5


- Giữ gìn vệ sinh răng miệng là một điều vô cùng quan trọng, sớm tập cho trẻ

thói quen vệ sinh này sẽ giữ cho bé hàm răng trắng xinh và tránh bị sâu răng. Để
phòng bệnh sâu răng cũng như các bệnh khác liên quan đến răng miệng, đánh răng
sau mỗi bữa ăn là biện pháp bảo vệ răng hiệu quả nhất. Tuy nhiên hãy cố gắng đánh
răng ít nhất 2 lần (buổi sáng sau khi ngủ dậy và buổi tối trước khi đi ngủ).
Cô cho trẻ đọc bài thơ “ bé đánh răng”
Mỗi sáng thức dậy
Bé luôn đánh răng
Tay cầm bàn chải
Li nước trên tay
Bé đánh răng ngay

Vệ sinh sạch sẽ
+ Các con chải răng như thế nào?
+ Sau khi chải răng xong con thấy miệng thế nào?
+ Các con có thích chải răng không? Vì sao?
- Sau đó cô sẽ hướng dẫn cách chải răng .
- Hoạt động chính: Ngoài việc cung cấp cho trẻ kiến thức về chủ đề. Tôi
cho trẻ tìm hiểu về cơ thể của bé và lồng ghép giáo dục vệ sinh vào vừa nhẹ
nhàng vừa lôi cuốn qua bài thơ “ Đôi mắt của em”.Tác giả: Lê Thị Mỹ Phương
Hỏi trẻ :
+ Đôi mắt giúp các con làm gì ?
+ Chúng mình phải làm gì để bảo vệ đôi mắt ?
+ Vì sao chúng mình phải giữ cho đôi mắt ngày càng sáng hơn?
Cô giáo dục trẻ : Sáng dậy phải biết đánh răng rửa mặt, chải đầu tóc quần
áo gọn gàng , không được nghịch bẩn, khi tay bẩn không được dụi vào mắt sẽ bị
đau mắt đấy.
6


- Hoạt động ngoài trời: Cô cho trẻ dạo chơi sân trường và cho trẻ xem
tranh ảnh về vệ sinh cá nhân hoặc sau giờ hoạt động cô cho trẻ thực hành luôn
thao tác rửa tay .
Cô hướng dẫn trẻ các bước rửa tay theo đúng quy trình :
Bước 1 : Làm ướt hai bàn tay bằng nước sạch, xoa xà phòng vào lòng bàn
tay. Chà sát hai lòng bàn tay vào nhau.
Bước 2 : Dùng ngón tay và lòng bàn tay này cuốn và xoay lần lượt từng
ngón tay của bàn tay kia và ngược lại.
Bước 3 : Dùng lòng bàn tay này chà chéo lên mu bàn tay kia và ngược lại.
Bước 4 : Dùng đầu ngón tay của bàn tay này miết vào kẽ giữa các ngón
tay của bàn tay kia và ngược lại .
Bước 5 : Chụm 5 đầu ngón tay của bàn tay này cọ vào lòng bàn tay kia

bằng cách xoay đi xoay lại.
Bước 6: Xả cho tay sạch hết xà phòng dưới nguồn nước sạch sau đó lau
khô tay bằng khăn .

Hình 2 : Trẻ rửa tay đúng quy trình
7


- Hoạt động góc : Cô cho trẻ rửa tay, rửa mặt cho búp bê và nhắc trẻ trẻ
rửa tay khi bẩn.
- Hoạt động chiều: Trò chuyện về sự cần thiết của việc rửa tay, rửa mặt.
Những thời điểm cần rửa tay, rửa mặt (Trước khi ăn, sau khi ăn, sau khi đi vệ
sinh, sau khi hoạt động ngoài trời, và khi tay bẩn).
* Chủ đề nghề nghiệp:
- Ở chủ đề này tôi kể cho trẻ nghe câu chuyện “ Bác sĩ chim ” sau đó
hỏi trẻ:
Cô hỏi những câu hỏi gợi mở để cho trẻ trả lời.
+ Cô vừa kể cho các con nghe câu chuyện gì?
+ Trong câu chuyện có những con vật nào?
+ Ai được giao nhiệm vụ tiếp bệnh nhân?
+ Bệnh nhân đầu tiên đến bệnh viện khám là ai?
+ Bệnh nhân trâu kể bệnh của mình với chim chào mào như thế nào?
+ Bác sĩ cò chữa bệnh cho trâu bằng cách nào?
+ Sau khi bắt hết ruồi cho trâu bác sĩ cò dặn trâu điều gì?
( Bác sĩ dặn trâu thường xuyên tắm rửa cho sạch sẽ )
+ Bệnh nhân tiếp theo là ai?
+ Trong lúc khám cho tê giác bác sĩ chim bắt ve thấy gì?
+ Và bác sĩ chim bắt ve nói gì với tê giác?
+ Bệnh nhân cuối cùng là ai?
+ Khi tới phòng khám cá sấu nói gì với bác sĩ chim sáo?

+ Khi khám răng cho cá sấu, bác sĩ chim sáo nhìn thấy gì?
+ Bác sĩ chim sáo làm sạch răng miệng cá sấu bằng cách nào?
Qua câu chuyện các con phải làm gì để không bị mắc bệnh? Khi bị ốm
các con phải như thế nào?
8


* Giáo dục cháu biết thường xuyên giữ gìn vệ sinh thân thể và răng miệng
sạch sẽ để phòng bệnh và tránh bị sâu răng. Và khi bị ốm thì phải đi bệnh viện
khám, uống thuốc để mau chóng khỏi bệnh.

Qua giờ hoạt động tạo hình: “Nặn 3 - 4 loại quả” trong chủ đề
thế giới thực vật. Ngoài việc chuẩn bị đầy đủ cho trẻ về khăn lau tay ướt
trong khi nặn để trẻ lau tay không bôi bẩn, tôi còn giáo dục trẻ yêu quý sản
phẩm của bác nông dân làm ra. Trước khi ăn các loại hoa quả các con nhớ
để mẹ rửa sạch, gọt vỏ ( tùy theo loại quả ).
+ Nhớ trước khi ăn các con phải làm gì?
Các con nhớ rửa tay bằng xà phòng để diệt các con vi trùng bám trên
tay nhớ chưa .
* Giáo dục ý thức vệ sinh cá nhân qua những nội quy đơn giản và gần
gũi với trẻ.
Qua những khái niệm đơn giản cô giúp trẻ hiểu và phân biệt được
đâu là môi trường sạch, môi trường bẩn và các tác hại khi trẻ chưa có thói quen
rửa tay, rửa mặt khi bẩn để từ đó có các nhận thức về vệ sinh cá nhân cho trẻ và
bảo vệ sức khỏe trẻ.
Để kích thích sự khám phá tìm tòi của trẻ, tôi cũng luôn chú ý tạo cho
trẻ môi trường lớp học sạch đẹp thân thiện, trang trí các nội dung giáo dục
theo chủ đề. Ở các góc chơi của lớp tôi thường gắn những nội quy nho nhỏ
giúp trẻ thực hiện đúng theo nội quy của từng góc chơi. Ví dụ: ở góc học tập
tôi dán các hình ảnh về các quyển sách, các đồ dùng về vệ sinh cá nhân . Để

từ đó hình thành cho trẻ các thói quen lao động tự phục vụ như: Lau dọn, sắp
xếp gọn gàng đồ dùng, đồ chơi, không vứt rác, vứt đồ chơi bừa bãi. Đi vệ
sinh đúng nơi quy định, biết rửa tay sau khi đi vệ sinh xong, biết tiết kiệm
nước trong sinh hoạt hàng ngày.

9


* Giáo dục ý thức vệ sinh cá nhân cho trẻ mọi lúc mọi nơi.
- Thông qua giờ ăn, giờ ngủ.
Đây là một hoạt động nhằm hình thành ở trẻ nề nếp, thói quen trong
sinh hoạt đáp ứng nhu cầu sinh lý là trẻ được vui chơi và thỏa mái.
Ví dụ: Tôi thường cho trẻ trực nhật ngày hôm đó kê bàn ghế cùng mình và
nhắc nhở trẻ kê bàn ngay ngắn, lấy khay đựng khăn lau miệng, khay đựng cơm
rơi, cho trẻ rửa tay, rửa mặt đúng quy trình sau đó mới cho trẻ vào ăn, khi ăn
nhắc nhở trẻ ăn lịch sự không nói chuyện, làm rơi vãi cơm, mất vệ sinh. Ăn
xong biết để bát đúng nơi quy định, sau khi trẻ ăn xong cô cho trẻ rửa tay, lau
mặt và uống nước rồi đi ngủ.
Nhắc trẻ giữ vệ sinh phòng học sạch sẽ, đi vệ sinh đúng nơi quy định, đi
xong để dép ngay ngắn lên giá, biết gấp quần áo và cất vào ba lô gọn gàng.
- Thông qua hoạt động nêu gương cuối tuần.
Hoạt động nêu gương là một hoạt động giúp tôi thực hiện nhiệm vụ giáo dục
vệ sinh cá nhân cho trẻ một cách có chiều sâu, giúp cho trẻ có ý thức vệ sinh cá nhân
một cách hiệu quả nhất. Ví dụ: Trong giờ nêu gương cô giáo sẽ tuyên dương nhưng
bạn biết giữ gìn vệ sinh cá nhân, biết chăm sóc cây, biết nhặt rác trên sân trường bỏ
vào thùng rác. Và đề nghị cả lớp tán thưởng và tặng phiếu bé ngoan. Trẻ rất thích
được tuyên dương và trẻ sẽ học tập theo bạn những hành vi mà cô giáo khen bạn
trước đó. Đây là một trong những biện pháp rất tốt để hình thành ý thức cho trẻ.
* Tuyên truyền và phối hợp với phụ huynh trong công tác giáo dục vệ
sinh cá nhân cho trẻ.

- Tuyên truyền và phối hợp với phụ huynh trong công tác giáo dục vệ sinh
cá nhân là một biện pháp không thể thiếu khi giáo dục cho trẻ.
- Tôi luôn tìm và tải trên mạng các bài báo, phóng sự nêu cao giáo dục vệ
sinh cá nhân của người dân, gia đình, nhà trường, rồi một số tranh ảnh về bệnh
10


chân, tay, miệng rồi dán vào bảng tin của lớp. Vào những lúc đón, trả trẻ tôi trao
đổi với phụ huynh về giáo dục vệ sinh cá nhân của mỗi chúng ta không chỉ ở
trong gia đình, nhà trường, mà của toàn xã hội .
- Tôi cùng phụ huynh trao đổi cô giáo trao đổi với phụ huynh về việc ăn
mặc gọn gàng cho trẻ, thường xuyên cắt móng tay, móng chân sạch sẽ cho trẻ
trước khi đến lớp, nhắc nhở phụ huynh mang quần áo cho trẻ khi đến lớp để đề
phòng có trẻ tè dầm còn có quần áo để thay.
- Tuyên truyền, vận động phụ huynh về tầm quan trọng của việc vệ sinh
cá nhân cho trẻ trong cuộc sống hàng ngày.
- Làm tốt công tác phối hợp giữa gia đình và nhà trường để thống nhất nội
dung, phương pháp vệ sinh, chăm sóc thân thể để từ đó hình thành thói quen
thực hành vệ sinh cho trẻ. Ngoài ra cần có đầy đủ đồ dùng, phương tiện đảm bảo
cho việc chăm sóc vệ sinh cho trẻ .
- Thường xuyên phối hợp với trạm y tế để theo dõi , khám sức khỏe định kỳ
cho trẻ đúng thời gian quy định để kịp thời phối hợp với phụ huynh hướng dẫn cách
vệ sinh răng miệng cho trẻ .
- Về khả năng áp dụng của sáng kiến: Do điều kiện không cho phép nên
đề tài chỉ được thực hiện trong một lớp 4 - 5 tuổi B2 với tổng số trẻ là 31 lớp Mẫu
giáo B2 trường Mầm non Hợp Thành nơi tôi đang công tác. Để tìm ra biện pháp tốt
nhật, hợp lý nhất với lứa tuổi mầm non 4 - 5 tuổi B2, nhằm giúp trẻ nhận thức được
vẫn đề quan trọng, cần phải vệ sinh cá nhân, và hình thành dần dần ở trẻ ý thức giữ
gìn vệ sinh cá nhân, vệ sinh phòng học, phòng ngủ ở trường, ở nhà và nơi công
cộng.

8. Những thông tin cần được bảo mật (không có)
9. Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến.
* Thuận lợi.

11


Khi đưa ra kế hoạch thực hiện đề tài, tôi cũng đã được sự quan tâm, giúp
đỡ của Ban Giám hiệu nhà trường, của tổ chuyên môn, luôn tạo điều kiện về cơ
sở vật chất và phương tiện thực hiện các hoạt động cho trẻ. Môi trường lớp học
sạch sẽ, thoáng mát, trang thiết bị của nhà trường đầy đủ .
Trẻ ở lớp đa số đều nhanh nhẹn thông minh, biết nghe lời người lớn.
Một số phụ huynh cũng có ý thức giáo dục con có ý thức vệ sinh cá
nhân ở nhà, cũng như ở trường.
* Khó khăn.
Đa số các cháu mải chơi, nhanh nhớ lại nhanh quên, nên khi các
cháu mải chơi không nhớ là phải rửa tay trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh, đánh
răng 2 lần /1 ngày buổi sáng ngủ dậy và tối trước khi đi ngủ. Nhiều cháu lại thụ
động, nếu có người nhắc nhở các cháu sẽ thực hiện, nhưng nếu không có ai
nhắc, cháu sẽ quên. Nhiều phụ huynh đưa con đến lớp vẫn còn chưa vệ sinh sạch
sẽ cho trẻ .
Phụ huynh chưa thực sự có ý thức vệ sinh cá nhân cho trẻ. Có nhiều
buổi sáng giờ đón trẻ tôi quan sát thấy rất nhiều phụ huynh đưa con đến trường,
chưa thực sự có ý thức. Ví dụ như có phụ huynh đưa con đến lớp chân, tay vẫn
bẩn nhem nhuốc, móng tay thì dài nhưng bố mẹ cháu lại không để ý để cắt cho
con, vì vậy cũng ảnh hưởng đến hình thành nhân cách trẻ. Và giáo dục vệ sinh
cá nhân cho trẻ không đến nơi đến chốn cũng khiến trẻ ảnh hưởng nặng nề, trẻ
sẽ mắc các bệnh truyền nhiễm, hô hấp , hay chân tay miệng. ….
* Kiến nghị, đề nghị:
- Đối với giáo viên :

Phải có trách nhiệm trong việc tuyên truyền và phối hợp với các bậc phụ
huynh cũng như nhân dân có ý thức vệ sinh cá nhân.
Tăng cường sưu tầm tranh ảnh, tài liệu để trẻ được trải nghiệm và khám phá.

12


Thường xuyên cho trẻ thực hiện thao tác vệ sinh cá nhân theo đúng quy
trình, các bước phải đầy đủ để phát triển nhân cách cho trẻ.
- Đối với nhà trường:
Có hình thức tuyên truyền đến phụ huynh một cách có hiệu quả như: Sưu
tầm trảnh ảnh về các bệnh như chân, tay, miệng, hô hấp, các bệnh như đau mắt,
thủy đậu dán vào bảng tin, cuộc họp để cung cấp kiến thức về vệ sinh cá nhân
cho phụ huynh.
- Đối với địa phương:
Quan tâm sâu sắc hơn đến ngành học mầm non.
Tuyên truyền trên các thông tin đại chúng, các buổi họp giao ban với các
ban ngành đoàn thể tìm ra phương pháp tốt nhất để tránh các bệnh truyền nhiễm
như đau mắt, thủy đậu, chân tay miệng…
Qua buổi họp, tổ, xóm tuyên truyền ý thức mỗi người dân tại địa phương
về ý thức vệ sinh cá nhân cho trẻ.
- Đối với ngành giáo dục:
Mở các lớp tập huấn dành cho giáo viên về kiến thức vệ sinh cá nhân.
Phát động phong trào thi đua sáng tác thơ ca, kể chuyện, hội thi có nội
dung vệ vệ sinh cá nhân cho trẻ.
- Đối với phụ huynh :
Phụ huynh phấn khởi yên tâm hơn khi thấy con em mình có ý thức vệ
sinh cá nhân, không những ở trường mà còn ở nhà. Nên tích cực đóng góp tranh
ảnh có nội dung về vệ sinh. Để giúp giáo viên có thêm tư liệu cũng như đồ dùng
phục vụ giáo dục. ..

10. Đánh giá những lợi ích thu được hoặc dự kiến thu được do áp
dụng của sáng kiến theo ý kiến của tác giả và theo ý kiến của tổ chức, cá
nhân đã tham gia áp dụng sáng kiến theo các nội dung:
* Khảo sát tình hình thực tế tại lớp .
13


Để biết được thói quen, ý thức ban đầu của trẻ, vào đầu năm học tôi đã
tiến hành khảo sát tại lớp, kết quả cụ thể như sau.
Bảng khảo sát đầu năm về thói quen, ý thức vệ sinh cá nhân của trẻ
Nội dung

Chỉ số
trẻ đạt

Trẻ có kĩ năng rửa mặt, chải răng đúng quy trình.

09/ 31
Đạt 29%

Trẻ có kĩ năng rửa tay đúng quy trình.
Trẻ biết giữ gìn đầu tóc gọn gàng.
Biết cất dọn đồ dùng đồ chơi đúng nơi quy định
Vệ sinh trước và sau khi ăn uống
Biết tiết kiệm nước khi sử dụng.

12/31
Đạt 39%
14/ 31
Đạt 45%

09/31
Đạt 29%
12/31
Đạt 39%
15/31
Đạt 48%

Qua cuộc khảo sát tôi nhận thấy rằng trẻ có kiến thức trong việc vệ sinh
cá nhân chưa đồng đều, còn nhiều hạn chế, với kết quả như vậy tôi đã mạnh dạn
đi sâu vào tìm hiểu và thực hiện một số biện pháp giáo dục trẻ 4 - 5 tuổi có ý
thức vệ sinh cá nhân.
* Kết quả hiệu quả mang lại.
- Đối với trẻ :
- 80% trẻ thực hiện thao tác vệ sinh đúng quy trình, biết giữ gìn đầu tóc
gọn gàng .
- 100% trẻ biết cất dọn đồ dùng đồ chơi đúng nơi quy định .
- 100% trẻ biết đi vệ sinh trước và sau khi ăn uống, biết tiết kiệm nước khi
sử dụng.

14


- Qua khám sức khỏe của trẻ tỷ lệ trẻ mắc các bệnh về mắt, răng, miệng,
da giảm rõ rệt.
- Tỷ lệ sức khỏe: Đầu năm trẻ phát triển phát triển bình thường là: 90%;
trẻ suy dinh dưỡng vừa là: 10 %.
- Tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng giảm nhiều so với đầu năm còn 3,2%.
11. Danh sách những tổ chức, cá nhân đã tham gia áp dụng thử hoặc
áp dụng sáng kiến lần đầu.
TT


1

Tên tổ chức, cá nhân

Lớp mẫu giáo 4-5 tuổi

Phạm vi áp dụng

Địa chỉ

sáng kiến
Lớp mẫu giáo 4-5

Trường MN Hợp Thành

tuổi B2 ở Trường
mầm non Hợp
Thành

Trên đây là nhưng biện pháp thực tế tôi đã thực hiện và có thể nói là
thành công trong phạm vi lớp tôi phụ trách năm học 2016 - 2017. Nhưng cũng
không thể tránh những thiếu xót. Rất mong nhận được những ý kiến đóng góp
của hội đồng giám khảo cũng như Ban giám hiệu nhà trường và bạn bè đồng
nghiệp để Sáng Kiến kinh nghiệm của tôi được kết quả cao hơn vào lần thực
nghiệm sau.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Hợp Thành, ngày 08 tháng 5 năm 2017

Hợp Thành, ngày 05 tháng 5 năm 2017


Thủ trưởng đơn vị
HIỆU TRƯỞNG

Tác giả sáng kiến

Ma Thị Minh Thư

Lương Thị Sang
15


16



Sáng kiến kinh nghiệmMột số biện pháp giáo dục vệ sinh cá nhân cho trẻ Mẫu giáo

I. ĐẶT VẤN ĐỀ:

Trong công tác chăm sóc giáo dục toàn diện cho trẻ mẫu giáo. Mục tiêu giữ gìn sức khoẻ và phát triển thể chất cho trẻ là một trong những mục tiêu vô cùng quan trọng. Trẻ muốn giữ gìn được sức khoẻ nhất thiết phải giữ cơ thể sạch sẽ. Chính vì vậy năm học 20.......–20......., sở giáo dục đào tạo ............., phòng giáo dục............. đã đẩy mạnh chuyên đề giáo dục vệ sinh cho trẻ mẫu giáo trong tất cả các trường MN thuộc sở và Thị xã quản lý. Sở và phòng GD đã tổ chức nhiều đợt tập huấn về công tác giáo dục vệ sinh cho cán bộ giáo viên MN ..............

Là một giáo viên MN tôi cũng được tham gia các lớp tập huấn này. Sau những buổi tập huấn tôi càng nhận thấy rõ tầm quan trọng của việc giữ gìn vệ sinh cá nhân đối với trẻ MN. Tuy nhiên, theo chuyên đề vệ sinh cá nhân mới của năm học 20.......-20....... này lại có nhiều thay đổi trong các thao tác vệ sinh của trẻ. Số lượng thao tác trong vệ sinh tay và mặt của trẻ nhiều hơn, phức tạp hơn so với các năm trước. Là một giáo viên được phân công chủ nhiệm lớp mẫu giáo bé, các cháu chưa từng phải vệ sinh cá nhân tay mặt cho bản thân. Tôi phân vân mãi không biết mình phải làm gì để có thể giúp các cháu nhớ hết các thao tác vệ sinh mà chuyên đề đã đưa ra một cách nhanh chóng nhất?

Mới đầu tôi cho các cháu làm các thao tác tay không và khăn khô nhiều lần trong ngày. Đồng thời cho lần lượt các cháu ra thực hành với vòi nước và xà phòng đều đặn 2 lần mỗi ngày. Mỗi cháu khi vệ sinh tôi đều phải đứng nhắc và thực hành các thao tác cho trẻ làm theo. Lớp có 24 cháu đồng nghĩa với việc tôi phải thực hiện 24 lần rửa tay và lau mặt. Ngoài ra còn phải kết hợp lời nói để hướng dẫn trẻ. Công việc không hề đơn giản và cũng mất tương đối nhiều thời gian của mỗi ngày. Giờ hoạt động vệ sinh lần nào cũng kéo dài hơn so với quy định làm ảnh hưởng đến các hoạt động khác mà các cháu mãi vẫn không nhớ hết được lần lượt các thao tác vệ sinh. Thế nhưng đây lại là một hoạt động rất quan trọng trong việc giữ gìn sức khỏe, phòng tránh bệnh tật cho trẻ. Vì vậy bắt buộc trẻ cần phải thực hiện thường xuyên và đều đặn. Nhưng làm thế nào để trẻ có thể nhớ hết các thao tác vệ sinh và thực hiện được một cách thuần thục để không làm mất thời gian cho các hoạt động khác ở trường và quan trọng hơn trẻ biết để có thể thực hiện vệ sinh đúng thao tác ở mọi lúc, mọi nơi, ở trường, ở nhà và ra ngoài xã hội? Đó là điều làm tôi trăn trở trong nhiều ngày dài.

Vì vậy ngay từ đầu năm học tôi quyết định chọn đề tài “Giúp trẻ nhớ các thao tác vệ sinh và các nhóm thực phẩm” làm đề tài nghiên cứu cho mình.

II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ

1. Cơ sở lý luận của vấn đề

Để có thể giúp trẻ nhớ hết các thao tác vệ sinh tay và mặt trước hết cô cần nắm được các thao tác vệ sinh của từng hoạt động rồi phân nhóm các thao tác theo từng bước “ ở đây tôi chỉ để cập đến các thao tác vệ sinh tay và mặt”.

Cụ thể với thao tác vệ sinh tay bao gồm lần lượt các bước: Xắn cao tay áo, đưa 2 tay hứng dưới vòi nước từ cổ tay xuống sao cho ướt hết cả 2 tay. Lấy xà phòng xoa khắp bàn tay và cổ tay. Đưa tay phải cầm cổ tay trái và xoay tròn rồi xoay lại tay trái xoay tròn cổ tay phải. Tay phải lau mu tay trái rồi đổi tay trái lau mu tay phải. Sau đó tay nọ cầm từng ngón của tay kia và xoay tròn cho 10 ngón. Rồi lồng 2 tay bàn tay vào nhau giữa các ngón để lau kẽ tay trái và đổi lau kẽ tay phải. Rồi 2 tay vào nhau để rửa lòng bàn tay. Sau đó 5 ngón tay trái chụm lại xoa vào lòng tay phải rồi đổi lại chụm 5 ngón tay phải xoay vào lòng tay trai. Rồi xả tay dưới vòi nước cho sạch xà phòng và lau tay với khăn khô.

Thao tác vệ sinh mặt “ Trong chuyên đề trẻ mẫu giáo bé không phải vệ sinh mặt theo đúng các bước này mµ sẽ được các cô giáo giúp đỡ thực hiện. Nhưng lớp tôi chủ nhiệm có 5 cháu 4 tuổi học ghép nên tôi cũng phải rèn và hướng dẫn các cháu thao tác vệ sinh mặt” bao gồm lần lượt các thao tác nhỏ sau: Rửa tay sạch sẽ, lấy đúng khăn của mình, trải khăn lên tay phải. Ngón tay cái lau mắt phải, ngón tay trỏ lau mắt trái. Xích khăn lên lấy phần khăn sạch lau từ trán bên trái qua má xuống cằm,rồi xích khăn lên lau từ trán bên phải qua má xuống cằm. Xích khăn lên phần sạch lau sống mũi kéo xuống vuốt lỗ mũi. Xích khăn lau miệng. Vò khăn dưới vòi nước cho sạch. Trải khăn lên 2 bàn tay. Tay phải lau cổ phía bên trái, tay trái lau cổ phía bên phải. Trở khăn tay trái lau vành tai và lỗ tai trái. Tay phải lau vành tai và lỗ tai phải. Hai tay cầm múi khăn lau 2 lỗ mũi. Sau đó bỏ khăn vào chậu

2. Thực trạng của vấn đề

Mới nghe cũng có vẻ dài và phức tạp, người lớn nếu nghe qua chắc cũng khó nhớ nói gì các trẻ mẫu giáo bé khả năng nhận thức tư duy còn thấp làm sao trong 1 sớm, 1 chiều mà nhớ hết được. Tuy nhiên được sự giúp đỡ động viên của BGH, chuyên môn và đồng nghiệp tôi đã hạ quyết tâm phải giúp các cháu nhớ và thực hiện thành thạo các thao tác vệ sinh tay mặt. Trong quá trình giúp trẻ nhớ và thực hành các thao tác vệ sinh tay mặt tôi đã gặp nhiều thuận lợi và cũng không ít những khó khăn

a, Thuận lợi

- Các cháu được học: trường bán trú, các cháu đi học cả ngày.

- Được sự giúp đỡ của các đồng nghiệp. Ban giám hiệu trường và phòng Giáo dục, phụ huynh học sinh giúp đỡ về cơ sở vật chất.

- Các cháu phần lớn ở cùng lứa tuổi. Trường lớp rộng rãi, thoáng mát có đủ đồ dùng, dụng cụ phục vụ cho vệ sinh.

b, Khó khăn:

- Một số cháu chưa hề được đến trường, lớp và một số cháu còn quá nhỏ do sinh vào những tháng cuối năm. Khả năng nhận thức tư duy còn hạn chế

- Nhiều cháu chưa từng tự vệ sinh cá nhân tay mặt cho mình

- Các thao tác vệ sinh mới có nhiều thay đổi và nhiều thao tác và phức tạp hơn các năm trước

- Đa số phụ huynh đều làm nghề nông, và một số phụ huynh lo kinh tế gia đình, chưa hiểu biết và quan tâm đến giáo dục trẻ.

- Một số cháu được cha mẹ cưng chiều quá mức, muốn gì được nấy, một số trẻ sống trong môi trường thiếu lành mạnh từ gia đình.

- Về nhà các cháu vẫn được bố mẹ vệ sinh tay mặt cho và nếu có cho trẻ làm thì cũng làm chưa đúng các thao tác mà trẻ được học ở lớp

* Với những thuận lợi và khó khăn trên, tôi đã nghiên cứu tìm những biện pháp giải quyết như sau:

3. Các biện pháp giải quyết vấn đề

* Hệ thống các thao tác cho hoạt động vệ sinh tay mặt quá nhiều so với trẻ, tôi tóm lượt ngắn gọn các thao tác rửa tay thành 6 bước cơ bản như sau:

Các bước cho thao tác vệ sinh tay

Bước 1 - Xắn cao tay áo, hứng dưới vòi nước chảy sao cho ướt từ cổ tay xuống hết lòng bàn tay và xoa xà phòng khắp 2 bàn tay

Bước 2 - Rửa cổ tay và mu tay: Đưa tay phải xoay cổ tay trái rồi tay trái xoay cổ tay phải. Tiếp tục dùng tay nọ lau cọ mu tay kia

Bước 3 - Xoay tròn rửa từng ngón tay. Và kẽ 2 bàn tay

Bước 4 - Xoa 2 tay vào nhau rửa lòng bàn tay

Bước 5 - Chụm đầu các ngón tay trái xoay vào lòng tay phải và ngược lại để rửa các đầu ngón tay

Bước 6 - Rửa sạch xà phòng dưới vòi nước sạch và lau tay khô ráo

Các bước cho thao tác vệ sinh mặt

Bước 1 - Lấy khăn trải khăn lên tay. Lấy ngón cái lau mắt phải rồi lấy ngón trỏ lau mắt trái

Bước 2 - Xích khăn lên phần khăn sạch lau từ trán qua má xuống cằm ( bên trái và bên phải)

Bước 3 - Xích khăn lên lau từ sống mũi xuống và vuốt phần ngoài của lỗ mũi cho sạch, xích khăn lên tiếp và lau miệng

Bước 4 - Cho khăn dưới vòi nước sạch và vò khăn cho sạch rồi vắt cho ráo

Bước 5 - Trải khăn lên 2 tay, tay trái lau cổ bên trái, tay phải lau cổ phía bên phải

Bước 6 - Trở khăn sang bên phần khăn sạch tay lau 2 vành tai và lỗ tai. Tay trái lai tai bên trái, tay phải lau tay bên phải

Bước 7 - Cầm 2 mũi khăn ngoáy 2 lỗ mũi lau lỗ mũi và bỏ khăn vào chậu

Biện pháp này cũng đã giúp các cháu có nhiều tiến bộ. Tuy nhiên nhiều cháu vẫn chưa nhớ hết được lần lượt bước 1, bước 2, bước 3... phải làm như thế nào? Gồm những thao tác gì? Biện pháp chưa thực sự hiệu quả đối với nhiều cháu. Tôi tiếp tục suy nghĩ và đưa ra giải pháp sáng tác các thao tác vệ sinh tay mặt mới thành bài thơ cho các cháu học thuộc. Và khí vệ sinh các cháu đọc thơ theo từng bước để nhớ được các thao tác trong các bước vệ sinh tay và mặt

* Nghiên cứu sáng tác bài thơ giúp trẻ học

Sau nhiều ngày suy nghĩ, chỉnh sửa tôi đã viết ra được 2 bài thơ cho thao tác vệ sinh tay mặt như sau

Tập rửa tay

Một làm ướt 2 tay
Xoa xà phòng lên nhé!
Hai cổ tay xoay kỹ
Rồi tiếp đến mu tay
Ba các ngón xoay tròn
Và kẽ tay lau sạch
Bốn hai tay xà mạnh
Sao cho sạch trong lòng
Năm chụm đầu các ngón
Xoay vào lòng tay kia
Sau xả sạch xà phòng
Và lau tay khô ráo!

Tập rửa mặt

Một tay chẳng làm được
Bé phải lau hai tay
Bắt đầu từ mắt này
Ngón cái lau mắt phải
Ôi mắt trái lau nhanh
Từ trán lau xuống má
Đi thẳng xuống cằm luôn
Xích khăn lên cho sạch
Lau sống mũi xuống đi
Sau đó đến cái gì?
Cái miệng xinh của bé
Vo khăn sao cho sạch
Vắt cho ráo bé ơi
Tay rái lau cổ trái
Tay phải cổ phải thôi
Trở khăn sang bên trái
Hai cái khăn lau liền
Hai mũi khăn cầm chặt
Lau lỗ mũi bé xinh
Bỏ khăn ngay vào chậu
Bé đã lau xong rồi

Với giải pháp này các cháu thực sự rất tiến bộ. Phần lớn các cháu khi vệ sinh đã biết kết hợp với bài thơ và nhớ được lần lượt các thao tác và từng bước vệ sinh tay và mặt. Tuy nhiên vẫn còn 1 số cháu do sinh cuối năm khả năng tiếp thu và ghi nhớ của các cháu đó còn chậm mà khi về nhà trẻ lại được bố mẹ về sinh cho hoặc có cho tự vệ sinh cũng vệ sinh theo cách khác không theo các bước và thao tác trẻ được học. Vì vậy mà tạo ra mâu thuẫn giữa cách vệ sinh ở lớp và ở nhà nên sự tiếp thu của trẻ bị phân tán. Hiệu quả chưa đạt được như cưng ý. Để khắc phục khó khăn này tôi đã phối hợp cùng phụ huynh trong công tác giáo dục vệ sinh cho trẻ.

* Thông nhất với PH về các thao tác vệ sinh tay mặt để Phụ huynh hướng dẫn ở nhà đồng nhất với cô

- Tôi lợi dụng buổi họp Phụ huynh đầu năm trình bày với phụ huynh những chương trình mà các cháu được học trên trường trong đó có việc các cháu được học cách tự vệ sinh cá nhân

- Tuyên truyền với phụ huynh về ích lợi của việc giữ gìn vệ sinh và biết vệ sinh bằng xà phòng nhằm phòng tránh bệnh tật

- Trình bày với Phụ huynh các bước và các thao tác vệ sinh tay mặt theo chuyên đề mới và kêu gọi phụ huynh phối kết hợp với cô cho trẻ vệ sinh ở trường cũng như ở nhà đúng tuần tự các bước và các thao tác đồng nhất

- Hàng ngày nhắc nhở phụ huynh những trẻ chưa thực hiện được kết hợp cùng cô để kèm và hướng dẫn trẻ trong việc vệ sinh tay mặt ở nhà

- Khích lệ và khen ngợi những trẻ tiến bộ bằng cách khen ngợi biểu dương trẻ trước lớp và với phụ huynh

4. Kết quả của sáng kiến kinh nghiệm

Qua một năm học áp dụng nội dung yêu cầu và các biện pháp rèn luyện các thao tác vệ sinh tay cho lớp MG bé Phú Thuận, nhìn chung cuối năm học các cháu đã hình thành những thói quen vệ sinh và các thao tác vệ sinh một cách khả quan.

Đa số các cháu đã thành thạo những kỹ năng rửa tay ở cả 2 lứa tuổi MG bé và MG nhỡ như:

- Trẻ nhớ tuần tự các thao tác vệ sinh tay mặt. Nhớ và thuộc các bài thơ về về sinh để áp dụng trong các thao tác vệ sinh.

- Tự rửa tay đúng lần lượt các thao tác thành thạo với dụng cụ vệ sinh và xà phòng.

- Biết vệ sinh tay mặt những lúc cần như lúc ngủ dậy, trước và sau bữa ăn, sau khi đi vệ sinh, khi tay mặt bẩn...

- Trẻ biết tự giác vệ sinh đúng thao tác khi ở trường cũng như ở nhà.

* Kết quả học kỳ I:

75% thực hiện tốt

10% trẻ thực hiện khá

10% trẻ thực hiện ở mức trung bình

5% trẻ yếu kém chưa thực hiện được.

* Kết quả học kỳ II:

100% thực hiện tốt

Bên cạnh đó tôi đã trao đổi với những đồng nghiệp lớp bên cạnh cùng thực hiện và kết quả rất khả quan. Đặc biệt là với lớp MG 5 tuổi Phú thuận. Chỉ sau 2 tuần thực hiện hướng dẫn trẻ thực hiện vệ sinh tay mặt mặt theo bài thơ thì 96% trẻ đã thực hiện thành thạo thao tác vệ sinh tay mặt cho bản thân. Và sau 3 tuần thực hiện 100% trẻ đã thực hiện tốt.

III. KẾT LUẬN

1. Ý nghĩa của SKKN

Giúp trẻ giữ gìn vệ cơ thể sạch sẽ chính là việc giúp trẻ luôn có thể lực khỏe mạnh, phòng chống lại các loại bệnh tật. Trẻ khỏe mạnh, ít ốm đau là niềm hạnh phúc của mỗi gia đình xã hội. Tuy nhiên muốn trẻ luôn giữ gìn cơ thể sạch sẽ cần phải phải giúp cho trẻ ý thức thức được tầm quan trọng của việc giữ gìn cơ thể sạch sẽ. Rèn luyện cho trẻ ý thức tự giác trong hoạt động vệ sinh. Muốn trẻ có thể tự giác vệ sinh được nhất thiết trẻ phải biết thực hiện các thao tác vệ sinh như thế nào. Muốn vậy những người chăm sóc giáo dục trẻ ( Phụ huynh và giáo viên) cần phải tập luyện cho trẻ những thao tác vệ sinh 1 cách thành thạo. Nhiệm vụ hướng dẫn trẻ thực hiện các thao tác vệ sinh không phải là nhiệm vụ riêng của giáo viên hay của phụ huynh mà đây là trách nhiệm chung của những người chăm sóc giáo dục trẻ. Do vậy việc tìm ra biện pháp giúp hướng dẫn trẻ thực hiện các thao tác vệ sinh nhanh nhất là 1 việc làm thiết thực.

Mặt khác chuyên đề vệ sinh cá nhân cho trẻ là chuyên đề đã được sở Giáo dục ............. thúc đẩy và là 1 trong những chuyên đề chính mà tất cả các phòng Giáo dục, các trường MN, các lớp Mẫu giáo cần thực hiện tốt. Biện pháp quy các thao tác vệ sinh cá nhân thành những bài thơ là 1 biện pháp hiệu quả giúp các giáo viên hướng dẫn trẻ 1 cách nhanh chóng hơn.

Bên cạnh đó khi trẻ có thể thực hiện thành thạo các thao tác vệ sinh cá nhân thành thạo trẻ sẽ hình thành thói quen vệ sinh và có những hành vi văn minh cho bản thân và cho xã hội.

2, Những nhận định chung

Kết quả của việc hướng dẫn trẻ thực hiện các thao tác vệ sinh cá nhân như mong muốn là nỗ lực của cả cô, cả trò và của cả các bậc phụ huynh trong suốt năm học 20.......-20........ Do vậy việc phối hợp giữa giáo viên, học sinh và phụ huynh trong công tác hướng dẫn là vô cùng trọng.

Từ những kết quả đã đạt được chúng ta có thể áp dụng các bài thơ vệ sinh để hướng dẫn trẻ vào những năm học sau. Có thể áp dụng cho các lớp Mẫu giáo, các trường MN.

3, Bài học kinh nghiệm

- Việc rèn luyện thói quen vệ sinh cá nhân cho trẻ mẫu giáo là vô cùng quan trọng. Song công việc thật không đơn giản. Trình độ nhận thức tiếp thu của mỗi cháu khác nhau, điều kiện hoàn cảnh sống từng gia đình mỗi cháu không đồng đều vì vậy qua quá trình thực hiện tôi nhân thấy muốn thực hiện tốt việc này, bản thân mỗi giáo viên cần phải:

- Trau dồi kiến thức vệ sinh cần thiết.

- Cô giáo phải là người có phẩm chất đạo đức tốt, mẫu mực, chịu khó, kiên trì tìm tòi học hỏi, luôn có biện pháp sáng tạo mới trong giảng dạy và chăm sóc giáo dục trẻ.

- Cô giáo dành thời gian, chú ý nhiều hơn đến những cháu cá biệt để có biện pháp giáo dục phù hợp, phải động viên khen thưởng sửa lại kịp thời cho trẻ nhằm kích thích trẻ thực hiện đúng, và hạn chế những lần thực hiện thao tác vệ sinh sai.

- Cô giáo phải hết lòng yêu thương các cháu, với tinh thần là người mẹ thứ hai của các cháu, cô giáo phải nhạy bén trước những diễn biến của các cháu, hiểu được đặc điểm tâm sinh lý của các cháu, hiểu được hoàn cảnh sống của từng gia đình.

- Gia đình phải thật sự là mái ấm tình thương của trẻ, bố mẹ phải là tấm gương sáng để trẻ noi theo, phải quan tâm, yêu thương trẻ, có trách nhiệm giáo dục trẻ ngay từ khi mới chào đời.

- Tuyên truyền với phụ huynh về công tác rèn luyện các thao tác vệ sinh cho trẻ. Do đó muốn chăm sóc giáo dục trẻ đạt kết quả tốt thì phải có sự thống nhất phương pháp giáo dục của 2 cô giáo trong lớp cũng như phải có sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường, gia đình và xã hội.

4, Những ý kiến đề xuất

Trên đây là một vài kinh nghiệm trong việc dạy trẻ những thao tác vệ sinh cá nhân tay mặt, bản thân tôi đã rút ra sau một năm học và đã thực hiện tốt. Hy vọng có thể giúp các chị em đồng nghiệp hoàn thành tốt trong công tác hướng dẫn rèn luyện trẻ thực hiện các thao tác vệ sinh cá nhân.

Mong các chị em đồng nghiệp, BGH nhà trường, phòng GD thị xã...các cấp, ngành có liên quan có những ý kiến đóng góp để đề tài hoàn chỉnh hơn.

Tôi xin chân thành cảm ơn

Skkn- một số biện pháp giáo dục vệ sinh cá nhân cho trẻ mẫu giáo nhỏ

  • pdf
  • 10 trang
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Đề tài:

MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÁO DỤC VỆ SINH CÁ
NHÂN CHO TRẺ MẪU GIÁO NHỎ

I. ĐẶT VẤN ĐỀ
1.Lý do chọn đề tài:
Sức khoẻ là vốn tài sản quý giá nhất của mỗi con người và của quốc gia,
có nhiều yếu tố liên quan mật thiết với nhau , tác động ảnh hưởng đến sức
khoẻ con người trong đó chăm sóc sức khoẻ cho trẻ thơ là việc làm hết sức
cần thiết . Mỗi cá nhân , gia đình , cộng đồng đều có vai trò quan trọng trong
việc chăm sóc giáo dục hình thành ở trẻ một số nề nếp thói quen vệ sinh,
hành vi văn minh và kĩ năng sống đơn giản ban đầu, góp phần tạo cơ hội cho
trẻ sống, phát triển một cách khoẻ mạnh. Nếu được chăm sóc tốt và hình
thành những thói quen vệ sinh cá nhân cần thiết từ nhỏ thì sẽ tạo thành nền
móng vững chắc về sau này. Trong thực tế đúng lớp bán trú nhiều năm , tôi
thấy trẻ trước khi đến trường chưa có những thói quen và kĩ năng thực hành
vệ sinh cá nhân , trẻ chưa biết đánh răng , rửa tay , rửa mặt… như thế nào
cho sạch và đúng cách . Là một giáo viên mầm non hằng ngày tiếp xúc với
trẻ, tôi luôn trăn trở và tìm mọi cách để có thể hình thành cho trẻ những thói
quen, kĩ năng vệ sinh cần thiết.
Do đó tôi chọn đề tài giáo dục vệ sinh cho trẻ mẫu giáo nhỡ để làm nội
dung nghiên cứu
2.Giới hạn của đề tài:
Một số biện pháp giáo dục vệ sinh cá nhân cho trẻ mẫu giáo nhỡ
II/CƠ SỞ LÍ LUẬN
Đối với độ tuổi mẫu giáo nhỡ thì những thói quen cần thiết về vệ
sinh và kĩ năng thực hành dần dần được hình thành, trẻ dễ nhớ nhưng lại
mau quên . Dựa vào đặc điểm đó mà việc đưa giáo dục vệ sinh cá nhân
một cách phù hợp để giáo dục cho trẻ ngay từ tuổi mẫu giáo là rất cần thiết
III/ CƠ SỞ THỰC TIỄN
Năm học 2011-2012 là năm học trường mầm non Đại Tân tiếp tục thực
hiện chương trình: “Tăng cường công tác truyền thông và giáo dục vệ sinh
cá nhân cho trẻ mầm non” do vụ GDMN và quỹ Unilever phối hợp thực
hiện, bản thân tôi và các đồng nghiệp được tập huấn chương trình này , nhà
trường đã cung cấp đầy đủ các đồ dùng cần thiết cho các lớp phục vụ cho
công tác chăm sóc vệ sinh như : Xà phòng, bàn chải , khăn mặt…nên cũng
có nhiều thuận lợi
Trong năm học này tôi được phân công giảng dạy tại lớp nhỡ Xuân Tây, hầu
hết trẻ lần đầu tiên đến trường , mọi thứ thật bỡ ngỡ , thật mới mẻ đối với trẻ
, những kiến thức cơ bản về vệ sinh cá nhân trẻ đều chưa nắm được, trẻ chưa
có kĩ năng rửa tay bằng xà phòng, chưa đánh răng đúng cách ,chưa biết rửa
mặt như thế nào cho sạch…

Hơn nữa các bệnh liên quan đến vấn đề vệ sinh thường xuyên xảy ra nhất là
bệnh “Tay , chân ,miệng” Căn bệnh mà cho đến nay không có thuốc để chữa
mà chỉ phòng bệnh là chính. Những điều đó làm cho bản thân tôi trăn trở và
bằng mọi cách tôi sẽ có hướng giáo dục cho trẻ nhằm hình thành cho trẻ
những thói quen tốt và phòng chống bệnh tật.
IV/ NỘI DUNG NGHIÊN CỨU
1/ Tự học tập để bồi dưỡng kiến thức và kĩ năng thực hành vệ sinh cá
nhân
Bản thân tôi luôn xác định muốn rèn luyện cho trẻ mẫu giáo nhỡ có thói
quen trong việc giữ gìn vệ sinh cá nhân thì việc làm đầu tiên là cô giáo phải
có kiến thức chuẩn xác về kĩ năng thực hành , chính vì điều đó mà bản thân
tôi luôn tìm tòi học hỏi các tài liệu có liên quan để nghiên cứu ,qua tài liệu
tôi đã tiếp thu được các quy trình đúng về rửa tay , rửa mặt , đánh răng…và
áp dụng vào dạy trẻ. Cụ thể là:
-Quy trình rửa tay bằng xà phòng có 7 bước:
+Bước 1: Làm ướt hai bàn tay bằng nước sạch ,xoa xà phòng vào
+ Bước 2: Cuốn và xoay lần lượt từng ngón tay
+ Bước 3: Chà xát cổ tay và mu bàn tay
+ Bước 4: Miết vào kẻ giữa các ngón tay
+ Bước 5: Chụm và cọ sạch các đầu ngón tay
+Bước 6: Xả sạch xà phòng bằng nước sạch
+ Bước 7: Lấy khăn lau khô
-Quy trình rửa mặt thông qua bài thơ : “Bé tập rửa mặt” sau đây:
Một tay chẳng làm được
Bé phải lau hai tay
Bắt đầu từ mắt này
Lau từ trong ra nhé
Nhích khăn lên các bé
Lau sống mũi xuống đi
Sau đó đến cái gì
Cái miệng xinh của bé
Cô cất giọng nhỏ nhẹ
Làm thế nào nữa đây?
Bé gấp đôi khăn ngay
Lau hai bên má đỏ
Gấp đôi một lần nữa
Lau cái cổ cái cằm
Mắt bé nhìn chăm chăm
Kìa cô khen bé giỏi
( Nguyễn Thị Lành)

- Quy trình đánh răng, cách súc miệng bằng nước muối…
- Tôi còn thường xuyên sưu tầm các bài thơ , bài hát câu chuyện về giáo dục
vệ sinh cho trẻ viết vào sổ tay tự học để lồng ghép vào các tiết dạy . Các bài
thơ, bài hát này không những thay đổi không khí cho tiết học mà còn mang
tính giáo dục cao và qua đó trẻ học được rất nhiều những kinh nghiệm, kĩ
năng sống tốt
2/Giáo dục vệ sinh cá nhân thông qua các hoạt động trong ngày
Các nội dung giáo dục về thói quen vệ sinh và kĩ năng thực hành được tôi
lồng ghép vào tất cả các hoạt động trong ngày
- Trong giờ đón trẻ tôi thường trò chuyện với trẻ về công việc hằng ngày sau
mỗi buổi sáng thức dậy: Bé làm những gì ? Vì sao phải làm như thế ? và làm
như thế nào? Trẻ chia sẻ những ý kiến của mình và cô nhắc nhở trẻ làm
đúng. Không quên dặn trẻ cách giữ gìn vệ sinh các nhân như cắt ngắn móng
tay ,móng chân,rửa tay thường xuyên dưới vòi nước sạch …
Hay trong tiêu chuẩn bé ngoan hằng ngày tôi đua nội dung giáo dục vệ sinh
vào để trẻ phấn đấu thực hiện.
- Trong giờ hoạt động học có chủ đích tôi thường lồng ghép nội dung giáo
dục vệ sinh vào những lúc cần thiết ( nếu được).
VD môn GDAN, LQVH tôi thường sử dụng các bài hát , câu đố , bài thơ
cung cấp kiến thức vệ sinh cho trẻ như : bài hát chiếc khăn tay, rửa mặt như
mèo , tay ngoan tay thơm , vì sao mèo rửa mặt , tay xinh của bé, bàn tay
sạch , khám tay,… Các bài thơ : giữ hàm răng đẹp, tắm gội , cô dặn bé, bé
tập rửa mặt, đi dép , rửa tay sạch, đôi bàn tay của bé, áo quần sạch
sẽ,…hoặc qua những câu chuyện , kể chuyện theo tranh :
VD : Kể chuyện theo tranh “ Mẹ tắm cho em bé”
.Mục đích: Củng cố cho trẻ biết cách giữ gìn vệ sinh các bộ phận cơ thể:
mắt ,mũi ,miệng, tay, chân.
. Chuẩn bị: Tranh to và màu sắc đẹp “ Mẹ đang tắm cho em bé”
Một số câu hỏi để hỏi khi trẻ xem tranh
Một búp bê để minh hoạ
.Tiến hành : Đọc cho trẻ nghe bài thơ “ Yêu mẹ”
Cô hỏi trẻ ở nhà ai thường tắm cho các con?
Cô cho trẻ xem tranh “ Mẹ đang tắm cho em bé” và hỏi trẻ:
Tranh vẽ gì đây các con?
Mẹ đang làm gì?
Bé đang làm gì?
Sau đó cô kể cho cháu nghe câu chuyện theo sự sáng tạo của cô. Có thể kể
như sau: Hôm qua chủ nhật, An ở nhà chơi với chị , trời nắng mà tay chân
bị bẩn , mẹ tắm cho An , An thích lắm. Mẹ lần lượt gội đầu, rửa mặt, kỳ cọ
tay chân và toàn thân một cách nhẹ nhàng bằng nước mát rượi.

Sau khi cô kể chuyện xong cô làm động tác minh hoạ: gội đầu, rửa mặt, kỳ
cọ chân tay trên búp bê cho trẻ xem, rồi cho trẻ tập minh hoạ lại các động tác
theo cô
Qua các bài thơ , bài hát , câu chuyện … trẻ có thêm một số kinh nghiệm
và học được nhiều thói quen tốt
Ở chủ đề bản thân , môn khám phá khoa học : “Tìm hiểu về co thể của bé”
hay “ Các giác quan” tôi lồng ghép giáo dục vệ sinh một cách nhẹ nhàng
trên từng chi tiết . VD : Khi nói đến đôi tay thì giáo dục trẻ phải làm gì? Bảo
vệ đôi chân thì phải làm thế nào? … chứ không giáo dục một cách chung
chung trẻ sẽ mau quên
- Trong giờ chơi hoạt động góc tôi thường cho trẻ chơi các trò chơi như:Rửa
mặt cho búp bê , rửa tay cho búp bê, luôn nhắc nhở trẻ khi chơi xong
phảaycats xếp đồ chơi gọn gàng, rửa tay sạch sẽ
- Hoạt động ngoài trời: Dạo chơi sân trường tôi cho trẻ quan sát các hình ảnh
tuyên truyền về vệ sinh ở góc tuyên truyền của nhà trường, cho trẻ trò
chuyện sau đó cho trẻ cùng làm mô phỏng các thao tác thực hành cùng cô
qua đó giúp trẻ ghi nhớ lâu hơn
- Hoạt động chiều : Tôi thường ôn luyện các thao tác vệ sinh như tập cho trẻ
rửa tay, rửa mặt đúng cách …Đây là thời điểm tôi hướng dẫn lại cho trẻ kĩ
năng thực hành vệ sinh một cách cụ thể theo quy trình
- Ngoài việc lồng ghép ,đan xen giáo dục vệ sinh vào các giờ học có chủ
đích hay giờ chơi , tôi còn đăng kí thực hiện chuyên đề về vệ sinh cá nhân
riêng .
VD chuyên đề: Bé học rửa tay
* Mục đích yêu cầu:
Trẻ biết rửa mặt đúng lúc để giữ gìn vệ sinh đôi tay sạch sẽ
Nắm được quy trình rửa tay bằng xà phòng
Biết rửa tay theo đúng trình tự các bước
Rèn luyện kĩ năng thực hành vệ sinh cá nhân
Giáo dục trẻ biết giữ vệ sinh đôi bàn tay
* Chuẩn bị:
Đoạn phim về các hoạt động của trẻ
Hình ảnh các bước rửa tay
Đồ dùng , đồ chơi cho các trò chơi
Bài hát “ Năm ngón tay ngoan”, bài vè về rủa tay
* Tiến hành hoạt động:
Cho trẻ chơi trò chơi dân gian
Cô trò chuyện với trẻ : Con chơi những trò chơi gì và dùng bộ phận nào của
cơ thể để chơi với nhau?

Cho trẻ về máy xem phim và trò chuyện về nội dung đoạn phim và hỏi trẻ:
Con rửa tay khi nào? Và con biết rửa tay như thế nào cho sạch không ?
Cô giới thiệu với trẻ quy trình các bước rửa tay
Cô giới thiệu bước 1,giải thích , thực hiện mẫu
Cho trẻ khá làm lại sau đó cho cả lớp cùng thực hiện
Tương tự cô giới thiệu bước 2,3
Chuyển tiếp bằng bài hát “ Năm ngón tay ngoan”
Cho trẻ nhắc lại từ bước 1 đến bước 3
Cô giới thiệu tiếp bước 4,5,6,7
Cho trẻ thực hiện lại cả 7 bước
+ Trò chơi : Ai thông minh
Cách chơi : cho trẻ ngồi xung quanh lớp, cô đặt các câu hỏi dưới hình thức
hò vè, trẻ nhanh tay rung chuông giành quyền trả lời
+ Trò chơi: Thi xem đội nào nhanh
Cách chơi : Cô có các hình ảnh về các bước rửa tay ,trẻ chia làm hai đội
chơi. Từng đôi một ở mỗi đội sẽ kết hợp với nhau kẹp bóng ở giữa lưng, di
chuyển lên chọn hình ảnh rửa tay đem về dán vào bông hoa của đội mình
sao cho đúng trình tự các bước. Trong quá trình di chuyển, tay không được
chạm bóng và không làm rơi bóng, nếu cặp đôi nào làm rơi bóng sẽ nhường
quyền cho các bạn khác trong đội tiếp tục
+ Kết thúc : Giáo dục trẻ thường xuyên rửa tay, rửa đúng lúc , theo đúng quy
trình , cho trẻ hát bài “tay ngoan ,tay thơm”
Qua chuyên đề chị em đồng nghiệp góp ý, rút kinh ngiệm và thực hiện tại
các lớp và qua tiết học này trẻ được khắc sâu kiến thức , nắm rõ quy trình để
khi bước vào thực hiện trẻ làm rất tốt .
3/ Tăng cường phối hợp giữa nhà trường và gia đình trong việc chăm
sóc và giáo dục vệ sinh cá nhân cho trẻ
Ngoài việc được chăm sóc tốt ở trường ,các cháu cần được sự quan tâm
chăm sóc của gia đình do đó phụ huynh phải nắm bắt kiến thức về chăm sóc
vệ sinh cho trẻ. Tôi thường tuyên truyền đến phụ huynh bằng các hình thức
sau:
a/ Tuyên truyền qua góc phụ huynh:
-“ Trăm nghe không bằng một thấy”. Chính vì vậy góc phụ huynh của lớp
tôi được đặc biệt chú ý bởi những hình ảnh , nội dung tuyên truyền phong
phú , hấp dẫn về giáo dục vệ sinh cá nhân và được thay đổi thường xuyên.
Những nội dung tuyên truyền ở đây rất thực tế vì nó phản ánh các hoạt động
vệ sinh của lớp nên rất được phụ huynh chú ý mỗi khi đón trả trẻ.
-Tôi còn dành riêng một vài mảng tường để trang trí hình ảnh về các bước
rửa mặt, rửa tay, cách giữ vệ sinh để cho phụ huynh nắm bắt và có thể kết
hợp giáo dục trẻ ở nhà.

b/ Tuyên truyền qua các buổi gặp mặt trong kế hoạch truyền thông của
lớp
-Đầu năm học tôi đã xây dựng kế hoạch truyền thông cho lớp , cứ hai tháng
tổ chức một lần , nội dung truyền thông tôi luôn dành nhiều thời gian cho
công tác phối hợp giữa nhà trường và gia đình giáo dục vệ sinh cá nhân cho
trẻ, qua các buổi truyền thông phụ huynh và giáo viên có dịp trao đổi kinh
nghiệm chăm sóc , nuôi dạy trẻ theo khoa học và hỗ trợ cho phụ huynh
những kiến thức đúng đắn về cách chăm sóc vệ sinh cá nhân cho trẻ. Thông
qua cách làm này góp phần nâng cao nhận thức cho các tầng lớp nhân dân
và các ban ngành đoàn thể hiểu sâu hơn về ngành học , đặc biệt chú trọng
đến nội dung vệ sinh cho trẻ và cộng đồng
Ngoài ra,tôi còn vận động phụ huynh tham gia vào các hoạt động tuyên
truyền như vẽ tranh, sáng tác thơ , nhạc , câu chuyện về vấn đề giáo dục vệ
sinh cho trẻ và được phụ huynh hưởng ứng mạnh mẽ
c/ Tuyên truyền qua đài truyền thanh của trường:
- Trong các cuộc họp chi bộ hay hội đồng tôi thường đề xuất với nhà
trường dành các bản tin phát vào buổi sáng trong giờ đón trẻ và buổi chiều
trong giờ trả trẻ. Nội dung các bản tin có lồng ghép giáo dục vệ sinh cá
nhân cho trẻ và các bệnh thường gặp do vấn đề vệ sinh gây ra. Nhà trường
ghi nhận những ý kiến đề xuất của bản thân và đã thực hiện thường xuyên
có hiệu quả
V/ KẾT QUẢ:
Sau một thời gian thực hiện các biện pháp nêu trên, cuối học kì I lớp tôi
đã đạt được những kết quả sau:
-Đa số trẻ có thói quen vệ sinh tốt như: Biết tự rửa tay truớc khi ăn , khi tay
bẩn và sau khi đi vệ sinh , biết giữ vệ sinh thân thể, biết đánh răng sau khi
ăn, biết tự rửa mặt khi ngủ dậy , bên cạnh đó còn biết giữ vệ sinh môi trường
lớp học
- 100% trẻ có kĩ năng thực hành vệ sinh như rửa tay với xà phòng , rửa mặt
bằng khăn sạch, biết tự mặt quần áo, biết đánh răng …theo đúng qui trình
- 100% phụ huynh được tuyên truyền có kiến thức kĩ năng vệ sinh cá nhân
và sử dụng đồ dùng vệ sinh cá nhân
Đặc biệt một điều đáng mừng là trong học kì qua tại trường mầm non Đại
Tân và tại lớp nhỡ Xuân Tây do tôi phụ trách không xảy ra dịch bện liên
quan đến vấn đề vệ sinh trong khi các trường bạn lân cận đã xảy ra rất nhiều
ca bệnh “ Tay , chân , miệng”
VI/ KẾT LUẬN
Qua quá trình thực hiện bản thân tôi đã rút ra được những kết luận sau:
- Giáo viên tự học tập , bồi dưỡng kiến thức và kĩ năng thực hành vệ sinh
cá nhân cho trẻ một cách thuần thục để có thể dạy trẻ tốt hơn

-Giáo dục vệ sinh cá nhân thông qua các hoạt động trong ngày
- Tăng cường phối hợp giữa nhà trường và gia đình trong việc chăm sóc và
giáo dục vệ sinh cá nhân cho trẻ bằng nhiều cách
VII/ ĐỀ NGHỊ
-Phòng giáo dục, nhà trường cần có kế hoạch tổ chức hội thi : “Liên hoan gia
đình , nhà trường và sức khoẻ trẻ thơ” để thu hút sự quan tâm ,cổ vũ , động
viên của đông đảo các bậc phụ huynh và cộng đồng và để có điều kiện tuyên
truyền sâu rộng đến các ban ngành đoàn thể và nhân dân về tầm quan trọng
của công tác chăm sóc sức khoẻ và giáo dục vệ sinh cho trẻ mầm non
- Các cấp , các ngành đầu tư , hỗ trợ kinh phí xây dựng thêm cơ sở vật chất
cho trường cũng như cho lớp để công tác chăm sóc và giáo dục vệ sinh cho
trẻ thực hiện đạt kết quả hơn trong thời gian đến.
Trên đây là “ Một số biện pháp giáo dục vệ sinh cá nhân cho trẻ
mẫu giáo nhỡ ” mà bản thân đã thực hiện tại lớp , chắc chắn không tránh
khỏi những thiếu sót . Rất mong được sự góp ý để đề tài của tôi hoàn thiện
hơn . Xin chân thành cảm ơn
Đại Tân , ngày10 tháng 01 năm 2012
Người viết

Đoàn Kim Nguyên

VIII/TÀI LIỆU THAM KHẢO
1/Hưóng dẫn thực hiện chương trình chăm sóc- giáo dục mầm non nhà trẻ
4-5 tuổi. Bộ giáo dục và đào tạo –năm 2007
2/Tài liệu tập huấn hướng dẫn triển khai chương trình “ Tăng cường công
tác truyền thông và giáo dục vệ sinh cá nhân cho trẻ mầm non”
Nhà xuất bản Hà Nội . Tháng 7- 2010

IX/ MỤC LỤC

I/ Đặt vấn đề
1/ Lý do chọn đề tài ( Trang 1)
2/ Giới hạn của đề tài ( Trang 1)
II/ Cơ sở lí luận ( Trang 1)
III/ Cơ sở thực tiễn ( Trang 1,2)
IV/ Nội dung nghiên cứu:
1/ Tự học tập để bồi dưỡng kiến thức và kĩ năng thực hành vệ sinh cá nhân (
Trang 2,3)
2/Giáo dục vệ sinh cá nhân thông qua các hoạt động trong ngày ( Trang
3,4,5)
3/ Tăng cường phối hợp giữa nhà trường và gia đình trong việc chăm sóc và
giáo dục vệ sinh cá nhân ( Trang 5,6)
V/ Kết quả ( Trang 6)
VI/ Kết luận ( Trang 6,7)
VII/ Đề nghị (Trang 7)
VIII/ Tài liệu tham khảo ( Trang 8)
IX/ Mục lục ( Trang 9)

Tải về bản full

Sáng kiến kinh nghiệm: Một số biện pháp giáo dục vệ sinh cá nhân cho trẻ mẫu giáo nhỏ

Hiện nay, đa số các em nhỏ đặc biệt là các em mầm non rất dễ dàng mắc phải bệnh "Tay, chân, miệng", căn bệnh này cho đến nay vẫn chưa có thuốc chữa chỉ phòng bệnh là chính. » Xem thêm

Tóm tắt nội dung tài liệu

  1. SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Đề tài: MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÁO DỤC VỆ SINH CÁ NHÂN CHO TRẺ MẪU GIÁO NHỎ
  2. I. ĐẶT VẤN ĐỀ 1.Lý do chọn đề tài: Sức khoẻ là vốn tài sản quý giá nhất của mỗi con người và của quốc gia, có nhiều yếu tố liên quan mật thiết với nhau , tác động ảnh hưởng đến sức khoẻ con người trong đó chăm sóc sức khoẻ cho trẻ thơ là việc làm hết sức cần thiết . Mỗi cá nhân , gia đình , cộng đồng đều có vai trò quan trọng trong việc chăm sóc giáo dục hình thành ở trẻ một số nề nếp thói quen vệ sinh, hành vi văn minh và kĩ năng sống đơn giản ban đầu, góp phần tạo cơ hội cho trẻ sống, phát triển một cách khoẻ mạnh. Nếu được chăm sóc tốt và hình thành những thói quen vệ sinh cá nhân cần thiết từ nhỏ thì sẽ tạo thành nền móng vững chắc về sau này. Trong thực tế đúng lớp bán trú nhiều năm , tôi thấy trẻ trước khi đến trường chưa có những thói quen và kĩ năng thực hành vệ sinh cá nhân , trẻ chưa biết đánh răng , rửa tay , rửa mặt… như thế nào cho sạch và đúng cách . Là một giáo viên mầm non hằng ngày tiếp xúc với trẻ, tôi luôn trăn trở và tìm mọi cách để có thể hình thành cho trẻ những thói quen, kĩ năng vệ sinh cần thiết. Do đó tôi chọn đề tài giáo dục vệ sinh cho trẻ mẫu giáo nhỡ để làm nội dung nghiên cứu 2.Giới hạn của đề tài: Một số biện pháp giáo dục vệ sinh cá nhân cho trẻ mẫu giáo nhỡ II/CƠ SỞ LÍ LUẬN Đối với độ tuổi mẫu giáo nhỡ thì những thói quen cần thiết về vệ sinh và kĩ năng thực hành dần dần được hình thành, trẻ dễ nhớ nhưng lại mau quên . Dựa vào đặc điểm đó mà việc đưa giáo dục vệ sinh cá nhân một cách phù hợp để giáo dục cho trẻ ngay từ tuổi mẫu giáo là rất cần thiết III/ CƠ SỞ THỰC TIỄN Năm học 2011-2012 là năm học trường mầm non Đại Tân tiếp tục thực hiện chương trình: “Tăng cường công tác truyền thông và giáo dục vệ sinh cá nhân cho trẻ mầm non” do vụ GDMN và quỹ Unilever phối hợp thực hiện, bản thân tôi và các đồng nghiệp được tập huấn chương trình này , nhà trường đã cung cấp đầy đủ các đồ dùng cần thiết cho các lớp phục vụ cho công tác chăm sóc vệ sinh như : Xà phòng, bàn chải , khăn mặt…nên cũng có nhiều thuận lợi Trong năm học này tôi được phân công giảng dạy tại lớp nhỡ Xuân Tây, hầu hết trẻ lần đầu tiên đến trường , mọi thứ thật bỡ ngỡ , thật mới mẻ đối với trẻ , những kiến thức cơ bản về vệ sinh cá nhân trẻ đều chưa nắm được, trẻ chưa có kĩ năng rửa tay bằng xà phòng, chưa đánh răng đúng cách ,chưa biết rửa mặt như thế nào cho sạch…
  3. Hơn nữa các bệnh liên quan đến vấn đề vệ sinh thường xuyên xảy ra nhất là bệnh “Tay , chân ,miệng” Căn bệnh mà cho đến nay không có thuốc để chữa mà chỉ phòng bệnh là chính. Những điều đó làm cho bản thân tôi trăn trở và bằng mọi cách tôi sẽ có hướng giáo dục cho trẻ nhằm hình thành cho trẻ những thói quen tốt và phòng chống bệnh tật. IV/ NỘI DUNG NGHIÊN CỨU 1/ Tự học tập để bồi dưỡng kiến thức và kĩ năng thực hành vệ sinh cá nhân Bản thân tôi luôn xác định muốn rèn luyện cho trẻ mẫu giáo nhỡ có thói quen trong việc giữ gìn vệ sinh cá nhân thì việc làm đầu tiên là cô giáo phải có kiến thức chuẩn xác về kĩ năng thực hành , chính vì điều đó mà bản thân tôi luôn tìm tòi học hỏi các tài liệu có liên quan để nghiên cứu ,qua tài liệu tôi đã tiếp thu được các quy trình đúng về rửa tay , rửa mặt , đánh răng…và áp dụng vào dạy trẻ. Cụ thể là: -Quy trình rửa tay bằng xà phòng có 7 bước: +Bước 1: Làm ướt hai bàn tay bằng nước sạch ,xoa xà phòng vào + Bước 2: Cuốn và xoay lần lượt từng ngón tay + Bước 3: Chà xát cổ tay và mu bàn tay + Bước 4: Miết vào kẻ giữa các ngón tay + Bước 5: Chụm và cọ sạch các đầu ngón tay +Bước 6: Xả sạch xà phòng bằng nước sạch + Bước 7: Lấy khăn lau khô -Quy trình rửa mặt thông qua bài thơ : “Bé tập rửa mặt” sau đây: Một tay chẳng làm được Bé phải lau hai tay Bắt đầu từ mắt này Lau từ trong ra nhé Nhích khăn lên các bé Lau sống mũi xuống đi Sau đó đến cái gì Cái miệng xinh của bé Cô cất giọng nhỏ nhẹ Làm thế nào nữa đây? Bé gấp đôi khăn ngay Lau hai bên má đỏ Gấp đôi một lần nữa Lau cái cổ cái cằm Mắt bé nhìn chăm chăm Kìa cô khen bé giỏi ( Nguyễn Thị Lành)
  4. - Quy trình đánh răng, cách súc miệng bằng nước muối… - Tôi còn thường xuyên sưu tầm các bài thơ , bài hát câu chuyện về giáo dục vệ sinh cho trẻ viết vào sổ tay tự học để lồng ghép vào các tiết dạy . Các bài thơ, bài hát này không những thay đổi không khí cho tiết học mà còn mang tính giáo dục cao và qua đó trẻ học được rất nhiều những kinh nghiệm, kĩ năng sống tốt 2/Giáo dục vệ sinh cá nhân thông qua các hoạt động trong ngày Các nội dung giáo dục về thói quen vệ sinh và kĩ năng thực hành được tôi lồng ghép vào tất cả các hoạt động trong ngày - Trong giờ đón trẻ tôi thường trò chuyện với trẻ về công việc hằng ngày sau mỗi buổi sáng thức dậy: Bé làm những gì ? Vì sao phải làm như thế ? và làm như thế nào? Trẻ chia sẻ những ý kiến của mình và cô nhắc nhở trẻ làm đúng. Không quên dặn trẻ cách giữ gìn vệ sinh các nhân như cắt ngắn móng tay ,móng chân,rửa tay thường xuyên dưới vòi nước sạch … Hay trong tiêu chuẩn bé ngoan hằng ngày tôi đua nội dung giáo dục vệ sinh vào để trẻ phấn đấu thực hiện. - Trong giờ hoạt động học có chủ đích tôi thường lồng ghép nội dung giáo dục vệ sinh vào những lúc cần thiết ( nếu được). VD môn GDAN, LQVH tôi thường sử dụng các bài hát , câu đố , bài thơ cung cấp kiến thức vệ sinh cho trẻ như : bài hát chiếc khăn tay, rửa mặt như mèo , tay ngoan tay thơm , vì sao mèo rửa mặt , tay xinh của bé, bàn tay sạch , khám tay,… Các bài thơ : giữ hàm răng đẹp, tắm gội , cô dặn bé, bé tập rửa mặt, đi dép , rửa tay sạch, đôi bàn tay của bé, áo quần sạch sẽ,…hoặc qua những câu chuyện , kể chuyện theo tranh : VD : Kể chuyện theo tranh “ Mẹ tắm cho em bé” .Mục đích: Củng cố cho trẻ biết cách giữ gìn vệ sinh các bộ phận cơ thể: mắt ,mũi ,miệng, tay, chân. . Chuẩn bị: Tranh to và màu sắc đẹp “ Mẹ đang tắm cho em bé” Một số câu hỏi để hỏi khi trẻ xem tranh Một búp bê để minh hoạ .Tiến hành : Đọc cho trẻ nghe bài thơ “ Yêu mẹ” Cô hỏi trẻ ở nhà ai thường tắm cho các con? Cô cho trẻ xem tranh “ Mẹ đang tắm cho em bé” và hỏi trẻ: Tranh vẽ gì đây các con? Mẹ đang làm gì? Bé đang làm gì? Sau đó cô kể cho cháu nghe câu chuyện theo sự sáng tạo của cô. Có thể kể như sau: Hôm qua chủ nhật, An ở nhà chơi với chị , trời nắng mà tay chân bị bẩn , mẹ tắm cho An , An thích lắm. Mẹ lần lượt gội đầu, rửa mặt, kỳ cọ tay chân và toàn thân một cách nhẹ nhàng bằng nước mát rượi.
  5. Sau khi cô kể chuyện xong cô làm động tác minh hoạ: gội đầu, rửa mặt, kỳ cọ chân tay trên búp bê cho trẻ xem, rồi cho trẻ tập minh hoạ lại các động tác theo cô Qua các bài thơ , bài hát , câu chuyện … trẻ có thêm một số kinh nghiệm và học được nhiều thói quen tốt Ở chủ đề bản thân , môn khám phá khoa học : “Tìm hiểu về co thể của bé” hay “ Các giác quan” tôi lồng ghép giáo dục vệ sinh một cách nhẹ nhàng trên từng chi tiết . VD : Khi nói đến đôi tay thì giáo dục trẻ phải làm gì? Bảo vệ đôi chân thì phải làm thế nào? … chứ không giáo dục một cách chung chung trẻ sẽ mau quên - Trong giờ chơi hoạt động góc tôi thường cho trẻ chơi các trò chơi như:Rửa mặt cho búp bê , rửa tay cho búp bê, luôn nhắc nhở trẻ khi chơi xong phảaycats xếp đồ chơi gọn gàng, rửa tay sạch sẽ - Hoạt động ngoài trời: Dạo chơi sân trường tôi cho trẻ quan sát các hình ảnh tuyên truyền về vệ sinh ở góc tuyên truyền của nhà trường, cho trẻ trò chuyện sau đó cho trẻ cùng làm mô phỏng các thao tác thực hành cùng cô qua đó giúp trẻ ghi nhớ lâu hơn - Hoạt động chiều : Tôi thường ôn luyện các thao tác vệ sinh như tập cho trẻ rửa tay, rửa mặt đúng cách …Đây là thời điểm tôi hướng dẫn lại cho trẻ kĩ năng thực hành vệ sinh một cách cụ thể theo quy trình - Ngoài việc lồng ghép ,đan xen giáo dục vệ sinh vào các giờ học có chủ đích hay giờ chơi , tôi còn đăng kí thực hiện chuyên đề về vệ sinh cá nhân riêng . VD chuyên đề: Bé học rửa tay * Mục đích yêu cầu: Trẻ biết rửa mặt đúng lúc để giữ gìn vệ sinh đôi tay sạch sẽ Nắm được quy trình rửa tay bằng xà phòng Biết rửa tay theo đúng trình tự các bước Rèn luyện kĩ năng thực hành vệ sinh cá nhân Giáo dục trẻ biết giữ vệ sinh đôi bàn tay * Chuẩn bị: Đoạn phim về các hoạt động của trẻ Hình ảnh các bước rửa tay Đồ dùng , đồ chơi cho các trò chơi Bài hát “ Năm ngón tay ngoan”, bài vè về rủa tay * Tiến hành hoạt động: Cho trẻ chơi trò chơi dân gian Cô trò chuyện với trẻ : Con chơi những trò chơi gì và dùng bộ phận nào của cơ thể để chơi với nhau?
  6. Cho trẻ về máy xem phim và trò chuyện về nội dung đoạn phim và hỏi trẻ: Con rửa tay khi nào? Và con biết rửa tay như thế nào cho sạch không ? Cô giới thiệu với trẻ quy trình các bước rửa tay Cô giới thiệu bước 1,giải thích , thực hiện mẫu Cho trẻ khá làm lại sau đó cho cả lớp cùng thực hiện Tương tự cô giới thiệu bước 2,3 Chuyển tiếp bằng bài hát “ Năm ngón tay ngoan” Cho trẻ nhắc lại từ bước 1 đến bước 3 Cô giới thiệu tiếp bước 4,5,6,7 Cho trẻ thực hiện lại cả 7 bước + Trò chơi : Ai thông minh Cách chơi : cho trẻ ngồi xung quanh lớp, cô đặt các câu hỏi dưới hình thức hò vè, trẻ nhanh tay rung chuông giành quyền trả lời + Trò chơi: Thi xem đội nào nhanh Cách chơi : Cô có các hình ảnh về các bước rửa tay ,trẻ chia làm hai đội chơi. Từng đôi một ở mỗi đội sẽ kết hợp với nhau kẹp bóng ở giữa lưng, di chuyển lên chọn hình ảnh rửa tay đem về dán vào bông hoa của đội mình sao cho đúng trình tự các bước. Trong quá trình di chuyển, tay không được chạm bóng và không làm rơi bóng, nếu cặp đôi nào làm rơi bóng sẽ nhường quyền cho các bạn khác trong đội tiếp tục + Kết thúc : Giáo dục trẻ thường xuyên rửa tay, rửa đúng lúc , theo đúng quy trình , cho trẻ hát bài “tay ngoan ,tay thơm” Qua chuyên đề chị em đồng nghiệp góp ý, rút kinh ngiệm và thực hiện tại các lớp và qua tiết học này trẻ được khắc sâu kiến thức , nắm rõ quy trình để khi bước vào thực hiện trẻ làm rất tốt . 3/ Tăng cường phối hợp giữa nhà trường và gia đình trong việc chăm sóc và giáo dục vệ sinh cá nhân cho trẻ Ngoài việc được chăm sóc tốt ở trường ,các cháu cần được sự quan tâm chăm sóc của gia đình do đó phụ huynh phải nắm bắt kiến thức về chăm sóc vệ sinh cho trẻ. Tôi thường tuyên truyền đến phụ huynh bằng các hình thức sau: a/ Tuyên truyền qua góc phụ huynh: -“ Trăm nghe không bằng một thấy”. Chính vì vậy góc phụ huynh của lớp tôi được đặc biệt chú ý bởi những hình ảnh , nội dung tuyên truyền phong phú , hấp dẫn về giáo dục vệ sinh cá nhân và được thay đổi thường xuyên. Những nội dung tuyên truyền ở đây rất thực tế vì nó phản ánh các hoạt động vệ sinh của lớp nên rất được phụ huynh chú ý mỗi khi đón trả trẻ. -Tôi còn dành riêng một vài mảng tường để trang trí hình ảnh về các bước rửa mặt, rửa tay, cách giữ vệ sinh để cho phụ huynh nắm bắt và có thể kết hợp giáo dục trẻ ở nhà.
  7. b/ Tuyên truyền qua các buổi gặp mặt trong kế hoạch truyền thông của lớp -Đầu năm học tôi đã xây dựng kế hoạch truyền thông cho lớp , cứ hai tháng tổ chức một lần , nội dung truyền thông tôi luôn dành nhiều thời gian cho công tác phối hợp giữa nhà trường và gia đình giáo dục vệ sinh cá nhân cho trẻ, qua các buổi truyền thông phụ huynh và giáo viên có dịp trao đổi kinh nghiệm chăm sóc , nuôi dạy trẻ theo khoa học và hỗ trợ cho phụ huynh những kiến thức đúng đắn về cách chăm sóc vệ sinh cá nhân cho trẻ. Thông qua cách làm này góp phần nâng cao nhận thức cho các tầng lớp nhân dân và các ban ngành đoàn thể hiểu sâu hơn về ngành học , đặc biệt chú trọng đến nội dung vệ sinh cho trẻ và cộng đồng Ngoài ra,tôi còn vận động phụ huynh tham gia vào các hoạt động tuyên truyền như vẽ tranh, sáng tác thơ , nhạc , câu chuyện về vấn đề giáo dục vệ sinh cho trẻ và được phụ huynh hưởng ứng mạnh mẽ c/ Tuyên truyền qua đài truyền thanh của trường: - Trong các cuộc họp chi bộ hay hội đồng tôi thường đề xuất với nhà trường dành các bản tin phát vào buổi sáng trong giờ đón trẻ và buổi chiều trong giờ trả trẻ. Nội dung các bản tin có lồng ghép giáo dục vệ sinh cá nhân cho trẻ và các bệnh thường gặp do vấn đề vệ sinh gây ra. Nhà trường ghi nhận những ý kiến đề xuất của bản thân và đã thực hiện thường xuyên có hiệu quả V/ KẾT QUẢ: Sau một thời gian thực hiện các biện pháp nêu trên, cuối học kì I lớp tôi đã đạt được những kết quả sau: -Đa số trẻ có thói quen vệ sinh tốt như: Biết tự rửa tay truớc khi ăn , khi tay bẩn và sau khi đi vệ sinh , biết giữ vệ sinh thân thể, biết đánh răng sau khi ăn, biết tự rửa mặt khi ngủ dậy , bên cạnh đó còn biết giữ vệ sinh môi trường lớp học - 100% trẻ có kĩ năng thực hành vệ sinh như rửa tay với xà phòng , rửa mặt bằng khăn sạch, biết tự mặt quần áo, biết đánh răng …theo đúng qui trình - 100% phụ huynh được tuyên truyền có kiến thức kĩ năng vệ sinh cá nhân và sử dụng đồ dùng vệ sinh cá nhân Đặc biệt một điều đáng mừng là trong học kì qua tại trường mầm non Đại Tân và tại lớp nhỡ Xuân Tây do tôi phụ trách không xảy ra dịch bện liên quan đến vấn đề vệ sinh trong khi các trường bạn lân cận đã xảy ra rất nhiều ca bệnh “ Tay , chân , miệng” VI/ KẾT LUẬN Qua quá trình thực hiện bản thân tôi đã rút ra được những kết luận sau: - Giáo viên tự học tập , bồi dưỡng kiến thức và kĩ năng thực hành vệ sinh cá nhân cho trẻ một cách thuần thục để có thể dạy trẻ tốt hơn
  8. -Giáo dục vệ sinh cá nhân thông qua các hoạt động trong ngày - Tăng cường phối hợp giữa nhà trường và gia đình trong việc chăm sóc và giáo dục vệ sinh cá nhân cho trẻ bằng nhiều cách VII/ ĐỀ NGHỊ -Phòng giáo dục, nhà trường cần có kế hoạch tổ chức hội thi : “Liên hoan gia đình , nhà trường và sức khoẻ trẻ thơ” để thu hút sự quan tâm ,cổ vũ , động viên của đông đảo các bậc phụ huynh và cộng đồng và để có điều kiện tuyên truyền sâu rộng đến các ban ngành đoàn thể và nhân dân về tầm quan trọng của công tác chăm sóc sức khoẻ và giáo dục vệ sinh cho trẻ mầm non - Các cấp , các ngành đầu tư , hỗ trợ kinh phí xây dựng thêm cơ sở vật chất cho trường cũng như cho lớp để công tác chăm sóc và giáo dục vệ sinh cho trẻ thực hiện đạt kết quả hơn trong thời gian đến. Trên đây là “ Một số biện pháp giáo dục vệ sinh cá nhân cho trẻ mẫu giáo nhỡ ” mà bản thân đã thực hiện tại lớp , chắc chắn không tránh khỏi những thiếu sót . Rất mong được sự góp ý để đề tài của tôi hoàn thiện hơn . Xin chân thành cảm ơn Đại Tân , ngày10 tháng 01 năm 2012 Người viết Đoàn Kim Nguyên
  9. VIII/TÀI LIỆU THAM KHẢO 1/Hưóng dẫn thực hiện chương trình chăm sóc- giáo dục mầm non nhà trẻ 4-5 tuổi. Bộ giáo dục và đào tạo –năm 2007 2/Tài liệu tập huấn hướng dẫn triển khai chương trình “ Tăng cường công tác truyền thông và giáo dục vệ sinh cá nhân cho trẻ mầm non” Nhà xuất bản Hà Nội . Tháng 7- 2010 IX/ MỤC LỤC
  10. I/ Đặt vấn đề 1/ Lý do chọn đề tài ( Trang 1) 2/ Giới hạn của đề tài ( Trang 1) II/ Cơ sở lí luận ( Trang 1) III/ Cơ sở thực tiễn ( Trang 1,2) IV/ Nội dung nghiên cứu: 1/ Tự học tập để bồi dưỡng kiến thức và kĩ năng thực hành vệ sinh cá nhân ( Trang 2,3) 2/Giáo dục vệ sinh cá nhân thông qua các hoạt động trong ngày ( Trang 3,4,5) 3/ Tăng cường phối hợp giữa nhà trường và gia đình trong việc chăm sóc và giáo dục vệ sinh cá nhân ( Trang 5,6) V/ Kết quả ( Trang 6) VI/ Kết luận ( Trang 6,7) VII/ Đề nghị (Trang 7) VIII/ Tài liệu tham khảo ( Trang 8) IX/ Mục lục ( Trang 9)

I. PHẦN MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

Sinh thời Bác Hồ nói: “Không sạch sẽ thì bẩn, bẩn thỉu sinh bệnh tật”.

Bác luôn yêu cầu và kêu gọi: “Mọi người phải chú ý giữ gìn vệ sinh, bảo vệ sức khỏe”.

Thực hiện lời dạy của Bác, Đảng và nhà nước ta đã không ngừng quan chăm sóc thế hệ trẻ vì trẻ em là mầm non tương lai của đất nước, là thế hệ kế tục và phát triển sự nghiệp của cha ông. Trẻ em phát triển tốt nhờ vào rất nhiều yếu tố nhưng quan trọng nhất là yếu tố vệ sinh phòng bệnh vì trẻ em nói chung và trẻ mầm non nói riêng là lứa tuổi dễ mắc bệnh nhất vì cơ thể trẻ trong giai đoạn này sức đề kháng còn yếu.

Vì vậy công tác chăm sóc và giáo dục vệ sinh cho trẻ mẫu giáo là một việc rất quan trọng và cần thiết giúp trẻ có nề nếp, thói quen vệ sinh , phòng tránh bệnh tật, tăng cường sức khỏe, hình thành những kỹ năng sống cơ bản đầu tiên, góp phần tạo nguồn nhân lực có chất lượng trong tương lai.

Là một giáo viên phụ trách lớp mẫu giáo 3-4 tuổi- người trực tiếp giảng dạy và chăm lo cho các cháu từng bữa ăn, giấc ngủ tôi nhận thức sâu sắc về trách nhiệm của mình cũng như tầm quan trọng của việc rèn thói quen vệ sinh cho trẻ tại nhóm lớp mình phụ trách. Chính vì vậy tôi luôn canh cánh trong lòng và tự hỏi mình: Làm sao? Làm như thế nào? Và cần phải làm những gì? để rèn cho trẻ cho trẻ thói quen vệ sinh một cách tốt nhất.

2. Mục đích nghiên cứu

Như chúng ta đã biết, xã hội ngày càng phát triển với tốc độ không ngừng, cuộc sống con người cũng không ngừng được nâng cao. Các xí nghiệp mọc lên nhanh chóng và hoạt động không mệt mỏi, đi đôi với sự phát triển ấy thì cũng kéo theo vô vàn thách thức: không khí ô nhiễm, nguồn nước ô nhiễm, bệnh tật gia tăng…

Sức khoẻ là vốn quý nhất của con người. Ngoài yếu tố di truyền, chăm sóc sức khỏe chế độ dinh dưỡng hợp lý thì phần lớn sức khỏe phụ thuộc vào yếu tố chăm sóc vệ sinh. Vì vậy việc rèn thói quen vệ sinh cho trẻ là một việc làm thiết thực nhằm giúp trẻ khỏe mạnh, có thói quen vệ sinh và phòng tránh bệnh tật một cách tốt hơn.

Việc giáo dục vệ sinh cho trẻ được lồng ghép vào các hoạt động hằng ngày tạo điều kiện được trải nghiệm, tích lũy vốn kinh nghiệm sống cho bản thân.

3. Nhiệm vụ nghiên cứu

Điều tra thực trạng tại cơ sở.

Khảo sát trên trẻ ở nhóm lớp mình phụ trách.

Nghiên cứu các tài liệu về công tác vệ sinh.

Tìm ra giải pháp thực hiện để nâng cao chất lượng giáo dục vệ sinh ở trẻ.

Đối chiếu kết quả đạt được trên trẻ sau khi thực hiện đề tài.

4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

Trẻ mẫu giáo 3-4 tuổi A trường mầm non Song Khê – Thành phố Bắc Giang – Tỉnh Bắc Giang.

5. Phương pháp nghiên cứu

– Phương pháp quan sát.

– Phương pháp điều tra, khảo sát.

– Phương pháp trực quan: Làm mẫu, thực hành…

– Phương pháp dùng lời: Đàm thoại, giảng giải…

– Phương pháp nghiên cứu tài liệu.

– Phương pháp đối chiếu, so sánh.

– Phương pháp tổng kết, rút kinh nghiệm.

– Phương pháp toán học.