Tài sản thuộc hình thức sở hữu nhà nước bao gồm đất đai, rừng tự nhiên, rừng trồng có nguồn vốn từ ngân sách nhà nước, núi, sông hồ, nguồn nước, tài nguyên trong lòng đất, nguồn lợi tự nhiên ở vùng biển, thềm lục địa,…
Câu hỏi:
Pháp luật hiện nay quy định như thế nào là tài sản của nhà nước? Tài sản nhà nước bao gồm những gì? Mong được Luật sư giải đáp, tôi cảm ơn!
Trả lời:
Cảm ơn câu hỏi của bạn đã gửi tới. Với câu hỏi của bạn, chúng tôi xin trả lời như sau:
Khái niệm tài sản nhà nước theo pháp luật hiện nay
Bộ luật dân sự năm 2015 – Bộ luật dân sự hiện hành có hiệu lực từ ngày 1/1/2017 quy định các quyền về nhân thân, tài sản của cá nhân, tổ chức, theo đó, mục 2 chương XIII Phần thứ hai của Bộ luật này có quy định về các hình thức sở hữu đó là: sở hữu toàn dân, sở hữu riêng, sở hữu chung. Như vậy không có hình thức sở hữu nhà nước.
Tuy nhiên, căn cứ Điều 197 Bộ luật Dân sự quy định về tài sản thuộc hình thức sở hữu toàn dân như sau:
” Đất đai, tài nguyên nước, tài nguyên khoáng sản, nguồn lợi ở vùng biển, vùng trời, tài nguyên thiên nhiên khác và các tài sản do Nhà nước đầu tư, quản lý là tài sản công thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước đại diện chủ sở hữu và thống nhất quản lý.”
Như vậy, xét dưới góc độ pháp luật dân sự, không có quy định về tài sản của Nhà nước mà chỉ có quy định về tài sản thuộc sở hữu toàn dân và nhà nước làm đại diện chủ sở hữu như các tài nguyên thiên nhiên, tài sản do nhà nước đầu tư, quản lý.
Luật Quản lý, sử dụng tài sản nhà nước năm 2008 đã được thay thế bởi Luật Quản lý, sử dụng tài sản công năm 2017 từ 01 tháng 01 năm 2018. Khoản 1 Điều 3 Luật Quản lý, sử dụng tài sản công quy định như sau:
” 1. Tài sản công là tài sản thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước đại diện chủ sở hữu và thống nhất quản lý, bao gồm: tài sản công phục vụ hoạt động quản lý, cung cấp dịch vụ công, bảo đảm quốc phòng, an ninh tại cơ quan, tổ chức, đơn vị; tài sản kết cấu hạ tầng phục vụ lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng; tài sản được xác lập quyền sở hữu toàn dân; tài sản công tại doanh nghiệp; tiền thuộc ngân sách nhà nước, các quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách, dự trữ ngoại hối nhà nước; đất đai và các loại tài nguyên khác.”.
Như vậy, để phù hợp hơn với quy định của pháp luật dân sự về các hình thức sở hữu, luật mới thay thế cho Luật Quản lý, sử dụng tài sản nhà nước đã bỏ cụm từ “tài sản nhà nước”, thay thế bằng cụm “tài sản công” nhằm hướng tới các tài sản thuộc sở hữu toàn dân do nhà nước đại diện chủ sở hữu và thống nhất quản lý.
Tuy nhiên, thực tế, cụm từ “tài sản của Nhà nước” vẫn được sử dụng trong một số văn bản pháp luật như: Bộ Luật hình sự 2015 [ VD: Bộ luật hình sự năm 2015 có quy định về Tội thiếu trách nhiệm gây thiệt hại đến tài sản của Nhà nước, cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp tại Điều 179], Nghị định 167/2013/NĐ-CP ngày 12 tháng 11 năm 2013 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội; phòng, chống tệ nạn xã hội; phòng cháy và chữa cháy; phòng, chống bạo lực gia đình [VD: Nghị định này quy định về xử phạt vi phạm hành chính với hành vi gây mất mát, hư hỏng hoặc làm thiệt hại tài sản của Nhà nước được giao trực tiếp quản lý]. Xét về bản chất, các tài sản của nhà nước theo các văn bản này là các tài sản thuộc sở hữu toàn dân và nhà nước là đại diện chủ sở hữu. Xét về mặt thực tế, “tài sản của nhà nước” vẫn là từ ngữ thực tế được nhiều người sử dụng.
Tài sản nhà nước bao gồm những gì?
Như đã đề cập đến trên đây, thay vì tài sản nhà nước, pháp luật chỉ quy định tài sản công – tài sản thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước đại diện chủ sở hữu và thống nhất quản lý. Các tài sản công bao gồm:
+ Tài sản công phục vụ hoạt động quản lý, cung cấp dịch vụ công, bảo đảm quốc phòng, an ninh tại cơ quan, tổ chức, đơn vị;
+ Tài sản kết cấu hạ tầng phục vụ lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng;
+ Tài sản được xác lập quyền sở hữu toàn dân;
+ Tài sản công tại doanh nghiệp;
+ Tiền thuộc ngân sách nhà nước, các quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách, dự trữ ngoại hối nhà nước; đất đai và các loại tài nguyên khác.
09/03/2022 284
C. Tài nguyên và khoáng sản.
D. Cả A, B, C.
Đáp án chính xác
Đáp án: D
Giải thích: Tài sản của Nhà nước gồm đất đai, rừng núi, sông hồ, nguồn nước, tài nguyên trong lòng đất, nguồn lợi vùng biển, thềm lục địa,… [SGK/ trang 48].
CÂU HỎI HOT CÙNG CHỦ ĐỀ
Lợi ích công cộng và tài sản của nhà nước mang lại ý nghĩa nào sau đây?
Xem đáp án » 09/03/2022 671
Lợi ích công cộng gắn liền với những công trình nào sau đây?
Xem đáp án » 09/03/2022 323
Ông T được giao phụ trách máy photocopy của cơ quan, ông giữ gìn rất cẩn thận, thường xuyên lau chùi, bảo quản và không cho ai sử dụng. Ngoài những việc của cơ quan, ông thường nhận tài liệu bên ngoài photo để tăng thu nhập. Vào mùa thi, ông nhận in tài liệu thu nhỏ để thí sinh dễ mang vào phòng thi. Việc làm của ông T sai ở điểm nào?
Xem đáp án » 09/03/2022 109
Để bảo vệ tài sản Nhà nước và lợi ích công cộng, Nhà nước cần có trách nhiệm nào sau đây?
Xem đáp án » 09/03/2022 32
Pháp luật nước ta KHÔNG cấm hành vi nào sau đây?
Xem đáp án » 09/03/2022 23
Đối với tài sản nhà nước và lợi ích công cộng, công dân cần có trách nhiệm gì?
Xem đáp án » 09/03/2022 13
Tài sản nào sau đây thuộc trách nhiệm quản lí của nhà nước?
Xem đáp án » 09/03/2022 12
Đối với người có hành vi hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản của người khác trị giá từ 50 triệu đến 200 triệu đồng bị phạt bao nhiêu năm tù?
Xem đáp án » 09/03/2022 10
Lớp 8A và lớp 8B ở cạnh nhau. Giờ ra chơi, các em hai lớp nô đùa, xô đẩy nhau ngoài hành lang. Em A ở lớp 8A đẩy mạnh em H ở lớp 8B ngã vào cánh cửa. Cánh cửa bị vỡ, hai em bỏ chạy và không ai nhận lỗi về mình. Hai em A và H đã vi phạm điều gì?
Xem đáp án » 09/03/2022 10
Công dân có nghĩa vụ tôn trọng bảo vệ tài sản Nhà nước và lợi ích công cộng theo điều nào?
Xem đáp án » 09/03/2022 9
Trên báo có đăng tin, tại tỉnh Bình Thuận xảy ra việc một số người quá khích đã đập phá tài sản, phá hoại cơ sở vật chất kỹ thuật của Nhà nước. Hành vi này gọi là?
Xem đáp án » 09/03/2022 9
Phương án nào sau đây là biểu hiện của bảo vệ lợi ích công cộng và tài sản của nhà nước?
Xem đáp án » 09/03/2022 9
Hành vi nào sau đây thể hiện sự vi phạm nghĩa vụ tôn trọng tài sản nhà nước và lợi ích công cộng?
Xem đáp án » 09/03/2022 9
Những lợi ích chung dành cho mọi người và xã hội được gọi là
Xem đáp án » 09/03/2022 8