Tim iểu về các loại bệnh ở hệ tiêu hóa

Trào ngược dạ dày thực quản, viêm loét đại tràng, tiêu chảy, táo bón… là những vấn đề thường gặp ở đường tiêu hóa của người lớn, trẻ nhỏ Việt Nam.

Bệnh về đường tiêu hóa rất phổ biến ở nước ta. Các bệnh đường tiêu hóa đang có xu hướng gia tăng do bệnh lý, môi trường, lối sống, chế độ ăn uống; trong đó, phần lớn là do lối sống, ăn uống. Bệnh gây khó chịu, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người mắc. Dưới đây là các bệnh tiêu hóa thường gặp ở nhiều người Việt.

Trào ngược dạ dày thực quản (GERD)

Tiến sĩ, bác sĩ Vũ Trường Khanh (Trưởng khoa Tiêu hóa - Gan mật - Tụy, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội) cho biết, trào ngược dạ dày thực quản (trào ngược dạ dày) là bệnh lý về đường tiêu hóa rất phổ biến tại Việt Nam. Trào ngược dạ dày thực quản gây ra những triệu chứng khó chịu bên trong thực quản, điển hình như ợ nóng vùng sau xương ức, ợ hơi, ợ chua, nhất là vào ban đêm. Buồn nôn, đau tức ngực ở thượng vị có nhiều khả năng bắt nguồn từ trào ngược dạ dày thực quản. Stress cũng làm rối loạn nhu động thực quản khiến cho cơ thắt thực quản trở nên nhạy cảm, việc giãn mở cơ xảy ra thường xuyên và kéo dài làm dịch vị trào ngược lên thực quản.

Khi tình trạng trào ngược trở nên nghiêm trọng và tần suất liên tục hơn sẽ gây ra phù nề, sưng tấy niêm mạc thực quản. Trào ngược dạ dày thực quản có thể gặp ở bất kỳ ai, từ trẻ sơ sinh cho đến người lớn và không phải lúc nào bác sĩ cũng tìm ra được nguyên nhân cụ thể.

Tim iểu về các loại bệnh ở hệ tiêu hóa

Bác sĩ Vũ Trường Khanh đang tư vấn một trường hợp trào ngược dạ dày thực quản. Ảnh: Bệnh viện cung cấp

Sỏi mật

Tiến sĩ, bác sĩ Vũ Trường Khanh chia sẻ thêm, sỏi mật là một trong các bệnh lý về túi mật thường gặp nhất ở các nước nhiệt đới, trong đó có Việt Nam. Sỏi mật là những viên sỏi được hình thành trong túi mật hoặc ống mật, có kích thước từ hạt cát cho đến quả bóng bàn. Sỏi túi mật, sỏi trong gan thường không bộc lộ triệu chứng rõ ràng nên thường dẫn đến sự chủ quan trong việc thăm khám và điều trị.

Bệnh lý sỏi mật thường được phát hiện ở giai đoạn muộn, khi tình trạng đau đã kéo nhiều ngày, gây sốt cao, vàng da gây ra tình trạng tắc mật (có thể tắc ở túi mật hoặc hệ thống đường mật trong và ngoài gan), dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm.

Trước đây hay gặp sỏi trong gan và ống mật chủ là do giun, ngày nay hay gặp là sỏi cholesterol hình thành tại túi mật và rơi xuống ống mật chủ, có những yếu tố thuận lợi cho việc tạo sỏi mật như lối sống, ít vận động động cũng làm tăng nguy cơ sỏi túi mật, người sử dụng thuốc làm hạ cholesterol máu, thuốc có nồng độ estrogen cao.

Hội chứng ruột kích thích

Hội chứng ruột kích thích cũng là một trong các bệnh về đường tiêu hóa thường gặp. Nó có thể gây táo bón, tiêu chảy, đau bụng, đầy hơi và các triệu chứng khác. Chúng khiến người mắc khó chịu, cản trở cuộc sống hàng ngày, chẳng hạn như đi học hoặc đi làm và giao tiếp xã hội. Hội chứng ruột kích thích có thể được cải thiện bằng cách thay đổi lối sống như giảm căng thẳng, tăng cường rèn luyện thể lực đều đặn, chế độ ăn uống và dinh dưỡng, thuốc.

Bệnh trĩ

Bệnh trĩ là tình trạng giãn ra của các tĩnh mạch ở hậu môn và trực tràng dưới, tương tự như chứng giãn. Trĩ là bệnh phổ biến nhất trong số các bệnh thuộc về đại trực tràng ở nước ta với tỷ lệ 35-50% theo nghiên cứu của Hội Hậu môn trực tràng học Việt Nam.

Theo tiến sĩ, bác sĩ Vũ Trường Khanh, bệnh trĩ không nguy hiểm nhưng lại gây nhiều phiền toái cho bệnh nhân. Hiểu đúng về bệnh trĩ giúp phòng ngừa, điều trị dứt điểm và cải thiện chất lượng sống cho bệnh nhân. Bệnh trĩ có thể phát triển bên trong trực tràng gọi là trĩ nội hoặc dưới da xung quanh hậu môn gọi là trĩ ngoại.

Bệnh trĩ rất phổ biến và thường gặp sau tuổi 30, nhất là ở những người làm việc văn phòng ngồi nhiều, ít vận động, thừa cân hoặc béo phì, phụ nữ có thai những tháng cuối. Phòng bệnh trĩ và làm giảm biến chứng bằng tăng cường vận động, ăn nhiều rau và chất xơ, uống nhiều nước, loại bỏ thói quen không tốt như nhịn đại tiện.

Tim iểu về các loại bệnh ở hệ tiêu hóa

Sử dụng rau và các chất xơ giúp cải thiện bệnh trĩ. Ảnh: Shutterstock

Tiêu chảy

Tiêu chảy là đi ngoài ra phân lỏng hoặc nước từ ba lần trở lên một ngày. Có nhiều nguyên nhân gây tiêu chảy như thức ăn bị nhiễm khuẩn hoặc ký sinh trùng, do virus hoặc những bệnh chức năng như hội chứng ruột kích thích. Đây là vấn đề phổ biến mà bản thân nó là một tình trạng nhưng cũng có thể là một triệu chứng của các rối loạn khác. Tiêu chảy có thể gặp ở tất cả các lứa tuổi và mức độ cũng khác nhau do bệnh lý hoặc cách ăn uống chưa hợp vệ sinh.

Táo bón

Táo bón là đi ngoài phân cứng hoặc đi tiêu ít hơn ba ngày một lần. Đây là một vấn đề phổ biến và là một tình trạng nhưng cũng có thể là một triệu chứng của các rối loạn khác. Táo bón có thể gây khó chịu, đầy bụng và đau bụng, thường gặp ở nhiều lứa tuổi, nhất là trẻ nhỏ, người già.

Một số lý do gây táo bón mạn tính là táo bón chức năng (táo bón không có nguyên nhân cụ thể), táo bón trong hội chứng ruột kích thích hoặc đại tiện khó tiêu (khó đi tiêu do các cơ và dây thần kinh của sàn chậu có vấn đề). Chế độ ăn nhiều chất xơ với rau củ quả, uống nhiều nước và tăng cường vận động thể lực có thể cải thiện tình trạng táo bón.