TT - Trong những ngày tết nhiều nhà có món chà là [Phoenix dactylifera]. Loại quả này có nguồn gốc châu Phi, đông nam châu Âu [Crete] và miền nam châu Á [từ Thổ Nhĩ Kỳ về phía đông tới miền nam Trung Quốc và Malaysia].
Chà là có rất nhiều loại, chà là Canary, chà là biển, chà là Senegal, chà là lùn, chà là Cliff, chà là Ấn Độ, chà là Tunisian.
Không chỉ giàu chất xơ thiên nhiên, chà là còn là một nguồn vitamin A, B, K, khoáng tố vi lượng, chất béo.
Các nhà khoa học ở Anh công bố rằng ăn chà là mỗi ngày là rất cần thiết cho một chế độ ăn uống cân bằng và lành mạnh. Chà là chống táo bón, rối loạn đường ruột, giảm béo phì, hạn chế các bệnh tim mạch, huyết áp, thừa cholesterol, tiêu chảy.
Chà là còn nuôi dưỡng cho cơ bắp phát triển. Chà là còn giúp sáng mắt và chống quáng gà. Đặc biệt chà là rất có lợi cho cả người lớn và trẻ em suy dinh dưỡng cũng như người bệnh trong thời kỳ hồi phục.
Theo kết quả của một cuộc khảo sát y học hiện đại, quả chà là hữu ích trong việc ngăn ngừa bệnh ung thư nội tạng. Nó cung cấp năng lượng để giảm mệt mỏi trong vòng nửa giờ sau.
Thực phẩm cho “quý bà”
Chà là còn được xem là thực phẩm tốt nhất cho phụ nữ trong thời gian hành kinh và mang thai nhờ hàm lượng sắt cao [0,90mg/100g trái] nên rất tốt để ngừa thiếu máu. Còn trong thời kỳ mang thai, kali có rất nhiều trong chà là giúp ngăn ngừa chuột rút ở thai phụ.
Phụ nữ mang thai được khuyến khích nên dùng chà là trong thời kỳ đầu vì giúp mẹ và bé không bị thiếu máu, thúc đẩy phát triển não bộ hoàn chỉnh, giúp trẻ thông minh.
Nhiều thí nghiệm chứng minh trong chà là còn có chứa các chất có tác dụng kích thích cơ tử cung giãn nở ở phụ nữ vào những tháng cuối thai kỳ, giúp dễ sinh và còn giúp hạn chế xuất huyết vào thời điểm sinh con.
Sau khi sinh, ăn chà là còn có tác dụng kích thích tuyến sữa ở phụ nữ.
Thuốc bổ cho “quý ông”
Còn với quý ông yếu sinh lý, chất lượng và số lượng tinh trùng kém, ăn chà là sẽ có tác dụng hưng phấn tình dục. Chỉ cần ngâm vài quả chà là trong một ly sữa dê rồi để qua một đêm, sáng hôm sau nghiền chung với một ít bột đậu khấu và một muỗng mật ong. Đây chính là phương thuốc bổ cổ truyền của y học Vệ Đà chữa chứng liệt dương, yếu sinh lý và hỗ trợ những cặp vợ chồng vô sinh.
Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ khuyến cáo lượng 20-35 gam chất xơ trong một ngày sẽ được đáp ứng chỉ bằng cách ăn vài quả chà là. Vì lẽ đó mà chà là được xem như là “vương phi” của kẹo và thực phẩm lý tưởng để cơ thể dễ dàng cân bằng và tiêu hóa thức ăn.
Người ta ăn chà là theo nhiều cách, như trộn với sữa chua, sữa hoặc với bánh mì bơ, ăn tráng miệng, hoặc cắt thành lát nhỏ và rắc trên bánh ngọt và bánh pudding để tăng hương vị.
Đặc biệt hơn nữa, chà là cũng được xem là một trong các loại thực phẩm có tính kiềm mạnh nhất, và cung cấp cho cơ thể một loại chất xơ được gọi là beta-D-glucan, chất này giúp trì hoãn việc hấp thụ đường trong ruột non và làm giảm sự hấp thụ cholesterol trong máu.
Vì vậy, bổ sung chà là trong chế độ dinh dưỡng cho người đái tháo đường và cao huyết áp cần được khuyến khích.
Mặc dù chà là mang giá trị tuyệt vời về dinh dưỡng, tốt cho sức khỏe, nhưng lớp vỏ bên ngoài của quả dễ bị dính các tạp chất, do đó chỉ nên ăn những loại chà là được làm sạch và đóng gói đúng quy cách. Muốn chắc chắn nên rửa kỹ dưới vòi nước trước khi dùng.
Cây chà là được trồng phổ biến tại nhiều quốc gia trên thế giới với mục đích làm cảnh, thu hoạch quả làm thuốc, trái cây, mỹ phẩm,… Theo đó, các chuyên gia dinh dưỡng khuyến khích nên thêm quả chà là vào thực đơn hàng ngày bởi thành phần dưỡng chất dồi dào, đặc biệt có lợi cho sức khỏe tim mạch, tiêu hoá, não bộ,… Trong bài viết dưới đây, Hoàn Mỹ chia sẻ đến bạn tất cả các thông tin hữu ích về loại trái cây này, cùng tham khảo ngay!
\>>> Xem thêm:
- TOP 8 công dụng khi ăn thanh long và những điều cần lưu ý
- Cây măng tây: Công dụng, cách chế biến và bảo quản
- Hạt chia có công dụng gì? Liều lượng sử dụng thích hợp
Thông tin về cây chà là
Cây chà là [Date palm] có tên khoa học là Phoenix Dactylifera, thuộc họ Cau. Cây có nguồn gốc ban đầu ở Bắc Phi, về sau được trồng rộng rãi tại Châu Á, Châu Âu. Ngày nay, quả chà là được bán rộng rãi trên thị trường thế giới, chủ yếu được sử dụng làm thực phẩm, mỹ phẩm và làm thuốc.
Đặc điểm của cây chà là
Cây chà là có sức sống mãnh liệt, sinh trưởng chậm nhưng khả năng chịu hạn tốt, dễ trồng, dễ chăm sóc. Đặc điểm chi tiết được mô tả như sau:
- Thân cây: Có chiều cao trung bình từ 3 – 6m, nhiều cây còn có thể cao đến 20 – 30m, vỏ cây màu xám bạc, tương đối giống thân cây dừa.
- Lá cây: Lá chà là rất giống lá cọ, lá dừa, dài khoảng 3 – 6m, chủ yếu mọc tập trung ở phần đỉnh, cuống lá có gai dài màu vàng. Lá mọc kép như lông chim, lá phụ thường dài, mảnh, màu xanh, đầu nhọn cứng với nhiều cọng toả ra xung quanh.
- Hoa: Hoa đơn tính, không thể tự thụ phấn, chủ yếu phải nhờ vào gió và côn trùng. Mỗi hoa có 5 cánh nhỏ, nhọn, màu nâu kem, mọc thành từng cụm dài, buông rủ xuống.
- Quả: Có dạng quả hạch cứng, vỏ màu xanh khi non, chuyển sang nâu đỏ khi chín, thường có kích thước nhỏ, chứa hạt, dáng trụ hoặc bầu dục, bên trong chứa một lớp bột dày, ngọt và giàu dinh dưỡng. Đường kính mỗi hạt khoảng 2 – 3cm, dài 3 – 7cm.
\>>> Xem thêm:
- Bật mí những công dụng tuyệt vời của thốt nốt
- Măng cụt có tác dụng gì? Ăn măng cụt nhiều có tốt không?
- Hạt óc chó: Giá trị dinh dưỡng và lợi ích đối với sức khỏe
Cây chà là có hình dáng gần giống với cây dừa [Nguồn: Internet]
Phân loại cây chà là
Cây chà là ăn trái
Cây chà là ăn trái có tên khoa học là Phoenix dactylifera palm [Date palm]. Cây được trồng để thu hoạch quả và trồng làm cảnh trong các khu du lịch sinh thái, khu nghỉ dưỡng. Giống này chia thành nhiều loại khác nhau, mỗi loại có đặc điểm riêng về kích thước quả và mùi vị, cụ thể như sau:
- Chà là Dubai: Giống này được gọi là “bánh mì sa mạc” và được trồng khắp nơi tại Dubai. Sản lượng khai thác hàng năm lên đến hàng trăm tấn, phục vụ hoạt động xuất khẩu đến nhiều quốc gia trên toàn thế giới.
- Chà là Ấn Độ: Đây là giống chà nhập khẩu có giá cao nhất. Khi chín kỹ, quả chuyển từ màu đỏ sang đen, gần giống với quả khô, có vị chát lẫn ngọt đậm, ăn rất ngon.
- Chà là Trung Đông [chà là Israel]: Cây có tuổi thọ cao, phát triển tương đối chậm nhưng có khả năng thích nghi với môi trường đất đai, khí hậu khô cằn. Giống này thường được trồng làm cảnh ở các khu đô thị. Cây rất sai quả và được trồng phổ biến ở Việt Nam.
Cây chà là cảnh
Cây chà là cảnh có tên khoa học là Phoenix Canariensis palm, chủ yếu được trồng ở các công viên, đường phố, công trình du lịch hoặc khu nghỉ dưỡng. Giống này phát triển nhanh, dáng cây đẹp nhưng phần nhân quả mỏng và vị không ngon.
Cây chà là núi
Cây chà là núi có tên khoa học là Phoenix roebelenii palm, không được trồng phổ biến ở Việt Nam. Cây thường mọc thành từng bụi nhỏ trong các công trình, khuôn viên, nhà phố,… nhưng không phổ biến như chà là cảnh.
\>>> Xem thêm:
- TOP 10+ công dụng của hạt dẻ đối với sức khỏe
- Hạt dẻ cười là gì? Công dụng của hạt dẻ cười đối với sức khỏe
- Sâm tố nữ có tác dụng gì đối với sức khỏe của phụ nữ?
Giá trị dinh dưỡng của cây chà là
Cây chà là có giá trị dinh dưỡng rất cao, giàu thành phần các loại đường tự nhiên [glucose, sucrose, fructose], cung cấp nguồn năng lượng dồi dào và rất tốt cho hệ tiêu hoá. Thành phần dinh dưỡng chi tiết [trong 100gr quả chà là] bao gồm:
- Calo: 277
- Carb: 75 gr
- Chất xơ: 7gr
- Protein [chất đạm]: 1,8gr
- Chất béo: 0,2gr
- Canxi: 64mg
- Kali: 696mg
- Magie: 54mg
- Đồng: 0.4mg
- Mangan: 54mg
- Sắt: 0,9mg
- Vitamin B6: 0,2mg
Quả của cây chà là rất giàu các thành phần dinh dưỡng có lợi cho sức khỏe [Nguồn: Internet]
Quả của cây chà là rất giàu giá trị dinh dưỡng, mang đến nhiều lợi ích sức khỏe tuyệt vời như sau:
- Tốt cho tiêu hoá: Trong 100gr quả chà là có chứa 2gr chất xơ, giúp thúc đẩy nhu động ruột và ngăn ngừa táo bón. Thành phần này cũng có lợi đối với quá trình kiểm soát lượng đường trong máu. Ngoài ra, hàm lượng tannin dồi dào có khả năng cải thiện hiệu quả triệu chứng viêm ruột, tiêu chảy.
- Tốt cho tuần hoàn máu: Sắt và vitamin C trong quả chà là có khả năng tăng cường tái tạo máu và sản sinh hồng cầu, giúp hỗ trợ cải thiện triệu chứng bệnh thiếu máu.
- Cung cấp năng lượng cho cơ thể: Thành phần quả chà là có chứa đường glucose và fructose, giúp cung cấp năng lượng cho hoạt động của cơ thể, hỗ trợ quá trình chuyển hoá các chất diễn ra ổn định hơn.
- Thúc đẩy quá trình chuyển dạ tự nhiên ở phụ nữ sắp sinh: Phụ nữ ăn nhiều chà là vào những tuần cuối thai kỳ có thể giúp thúc đẩy sự giãn nở tự nhiên của cổ tử cung, hỗ trợ quá trình sinh nở diễn ra thuận lợi hơn.
- Tăng cường sức khỏe não bộ: Quả chà là làm giảm mức độ interleukin 6 [IL – 6] trong não, ngăn nguy cơ hình thành bệnh lý thoái hóa thần kinh, điển hình là Alzheimer’s.
- Bảo vệ sức khỏe tim mạch: Nguồn chất xơ, gốc phenol và carotene trong quả chà là cung cấp chất chống oxy hóa cho cơ thể, giúp loại bỏ cholesterol xấu [LDL cholesterol] ra khỏi động mạch và tăng cường sức khỏe tim mạch.
- Tốt cho xương khớp: Đặc tính chống viêm, chống oxy hoá trong quả chà là giúp kiểm soát hiệu quả triệu chứng đau khớp. Bên cạnh đó, hàm lượng kali, canxi, magie có trong quả chà là còn giúp xương chắc khoẻ và ngăn ngừa hiệu quả tình trạng loãng xương.
- Bảo vệ sức khỏe thị lực: Carotenoids có trong quả chà là được chứng minh có khả năng làm giảm nguy cơ mắc các chứng rối loạn liên quan đến mắt, điển hình là bệnh lý thoái hoá điểm vàng.
\>>> Xem thêm:
- Tác dụng của trái nhàu điều trị bệnh và một số lưu ý
- Hạt Điều: Giá trị dinh dưỡng & Công dụng đối với sức khỏe
- TOP 10+ công dụng của hạt dẻ đối với sức khỏe
Ăn quả của cây chà là mỗi ngày để tăng cường sức khỏe [Nguồn: Internet]
Sử dụng chà là có thể gây những Dị ứng nào?
Trong một số trường hợp, ăn quá nhiều quả chà là có thể gây ra các triệu chứng Dị ứng sau đây:
- Gây đầy hơi, tiêu chảy, táo bón
- Gây phát ban da
- Gây hen suyễn
- Gây tăng cân
- Tăng nồng độ kali trong máu
Bài viết cung cấp đầy đủ các thông tin liên quan đến cây chà là, đặc điểm, nguồn gốc xuất xứ, thành phần dinh dưỡng trong quả chà là và lợi ích đối với sức khỏe. Hy vọng thông qua bài chia sẻ này, bạn đã có thêm một lựa chọn mới cho thực đơn bổ dưỡng hàng ngày. Để cập nhật thêm các cập nhật mới về y học, hãy truy cập ngay chuyên mục Tin tức y tế. Ngoài ra, để được tư vấn miễn phí tại hệ thống Bệnh viện Hoàn Mỹ trên toàn quốc, hãy liên hệ ngay với chúng tôi qua số HOTLINE hoặc đặt lịch hẹn trực tiếp TẠI ĐÂY.
Nên ăn bao nhiêu quả chà là mỗi ngày?
Theo lời khuyên của các chuyên gia dinh dưỡng, bạn chỉ nên ăn 3 quả chà là mỗi ngày, không nên ăn quá nhiều vì có thể gây dị ứng.
Cách bảo quản chà là hiệu quả
Trong tất cả các loại trái cây, chà là là loại quả có độ ẩm thấp nhất, chỉ khoảng 27%. Do đó, để bảo quản được lâu và không làm mất chất dinh dưỡng, bạn nên cho vào hộp kín rồi đặt trong ngăn mát tủ lạnh. Thời gian sử dụng có thể lên đến một năm. Trong quá trình bảo quản, các loại đường tự nhiên trong quả chà là sẽ chuyển lên bề mặt, tạo nên từng đốm trắng li ti. Đây là hiện tượng hoàn toàn bình thường, không cần phải lo lắng.
*Các thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo và tra cứu, vui lòng không tự áp dụng nếu chưa có chỉ định của bác sĩ.
Mỗi ngày nên ăn bao nhiêu trái chà là?
Các chuyên gia khuyên chỉ cần ăn 3 quả chà là mỗi ngày đủ để ngừa bệnh. Ăn chà là cung cấp năng lượng hiệu quả. Chất xơ trong quả chà là giữ năng lượng lâu hơn. Quả chà là còn chứa nhiều khoáng chất, vitamin, chất đồng, chất sắt, kali, ma giê, mangan, vitamin B6, niacin, a xít pantothenic và riboflavin.
Những ai không nên ăn quả chà là?
Chúng là một món ăn nhẹ tuyệt vời vào buổi sáng, buổi chiều hoặc buổi tối do chứa nhiều chất xơ và đường, giúp bạn no lâu và tràn đầy năng lượng. Tuy nhiên, nếu bạn bị hội chứng ruột kích thích, nhạy cảm hoặc dị ứng, hay đang bị tiêu chảy, bạn không nên ăn quả chà là.
Trái chà là khô có tác dụng gì?
Chà là khô có những đặc tính chống ô xy hóa, tác dụng thúc đẩy quá trình trao đổi chất, qua đó hỗ trợ giảm cân. Ngoài ra, chúng chứa nhiều chất xơ, giúp tăng cường việc tiết dịch tiêu hóa và tăng cường hấp thu thức ăn. Một trong những lợi ích thường thấy nhất của việc ăn chà là khô là giảm táo bón.
Quả chà là chữa được bệnh gì?
Quả chà là chứa rất nhiều chất xơ, giúp thúc đẩy nhu động ruột và ngăn ngừa tình trạng táo bón. Ngoài ra, lượng chất xơ này còn giúp dạ dày tiêu hóa thức ăn dễ dàng hơn, phòng ngừa các bệnh về dạ dày, rối loạn tiêu hóa.