Tranh Trang trí ứng dụng hay Tranh kính màu là một môn học đặc biệt khơi gợi sự sáng tạo trong bố cục, sắc màu… đã được Bộ môn Mỹ thuật công nghiệp Trường Đại học Quốc tế Hồng Bàng giảng dạy nhiều năm và cũng đã có nhiều triển lãm thành công.
Đây là bài học thú vị của các sinh viên năm hai ngành Thiết kế Đồ họa thuộc Bộ môn Mỹ thuật công nghiệp HIU. Trên nền tảng kiến thức của các bài học Trang trí năm nhất, lần đầu tiên các bạn sinh viên được tiếp cận với chất liệu kính màu và thỏa sức sáng tạo các tác phẩm theo phong cách và sở trường của mình.
Tranh kính màu là tranh kính thuỷ tinh không tráng thuỷ ngân, được phát hiện tại Ai Cập, La mã từ trước Công nguyên, phổ biến tại châu Âu hơn cả ngàn năm qua và thường áp dụng để trang trí các công trình kiến trúc lớn, những nhà thờ Công giáo, tranh thờ Công giáo.
Hiểu được giá trị nghệ thuật của thể loại tranh kính màu và sự tác động của nó trong không gian kiến trúc, từ năm 2008, đội ngũ giảng viên Trường Đại học Quốc tế Hồng Bàng đã nghiên cứu về thể loại tranh này, biên soạn thành giáo trình môn học và đưa vào giảng dạy ở bậc đại học tạo nên sự chuyên biệt trong chương trình đào tạo của HIU.
“Bài học cung cấp cho các em quá trình hình thành một tác phẩm, ý thức về bố cục tranh, từ bài phác thảo màu đến bản nét và vẽ màu trực tiếp trên kính. Giúp các sinh viên nhận thức về cái đẹp trong từng mảng hình đến tổng thể của bức tranh”. – ThS. Huỳnh Quang Cường – Phó Bộ môn Mỹ thuật công nghiệp chia sẻ.
Đối với Tranh kính màu, mỗi tác phẩm đều trở thành một trải nghiệm sáng tạo kỳ lạ từ sắp xếp bố cục cho đến sử dụng màu sắc… trở thành một trải nghiệm khó quên của các bạn sinh viên Thiết kế đồ hoạ HIU.
“Với các em sinh viên đó là những trải nghiệm khó quên. Nhìn các bức tranh lung linh những sắc màu với nhiều phong cách, được thể đầy cảm xúc cho ta thấy tâm huyết và tình yêu của các sinh viên dành cho tác phẩm của mình”. – Thầy Cường chia sẻ thêm.
Họa tiết trang trí rất đa dạng và phong phú, thường là hình cỏ cây , hoa lá, chim, thú, mây, sóng nước...
- Trong trang trí, họa tiết thường được vẽ đơn giản, cách điệu.
- Họa tiết thường có cấu trúc đăng đối về hình mảng, đường nét.
1.2. Cách thực hiện
- Tìm ý tưởng, quan sát mẫu thật rồi vẽ lại.
- Đơn giản mẫu.
- Cách điệu để tạo họa tiết.
1.3 Thực hành
Chép một mẫu hoa lá, sau đó vẽ đơn giản và cách điệu thành họa tiết
- Cho HS quan sát các mẫu họa trang trí đẹp mà GV và các nhóm sưu tầm và quan sát hình 9.1.
- Chia lớp thành 6 nhóm.
-Yêu cầu học sinh thảo luận và trình bày nhận xét về các mẫu họa tiết sưu tầm và ở h9.1, qua đó nêu cảm nhận về:
+ Sự đa dạng, phong phú.
- Đặc điểm của họa tiết trang trí.
- Yêu cầu HS quan sát Hình 9.2 và tham khảo các mẫu họa tiết trang trí.
- Gợi ý HS chọn nội dung để tạo họa tiết trang trí.
- Đặt câu hỏi gợi ý các bước thực hiện:
- Theo em, để có một họa tiết trang trí đẹp, chúng ta thực hiện như thế nào?
- Để họa tiết trang trí được đẹp hơn, chúng ta cần phải làm gì?
*Lưu ý:
Khi cách điệu không được làm mất đặc trưng của mẫu ban đầu.
- Tổ chức cho HS tạo họa tiết trang trí
- Hỗ trợ HS thêm về kĩ năng tạo họa tiết nhanh.
- Quan sát, lắng nghe.
-Thảo luận, cử đại diện trình bày nhận xét về họa tiết trang trí của nhóm mình.
- Quan sát Hình 9.2
- Lắng nghe và trả lời câu hỏi.
Tạo họa tiết trang trí với chất liệu mà nhóm đã chuẩn bị.
- Hình 9.1 sách Học Mĩ thuật 7 và các họa tiết trang trí đã chuẩn bị.
- Hình 9.2 sách Học Mĩ thuật 7.
Trường THCS Sơn Kim
1.3 Nhận xét
- Hướng dẫn HS chia sẻ, nhận xét sản phẩm của
nhóm mình và nhóm bạn:
+ Cấu trúc, đặc điểm, màu sắc của họa tiết.
- Ý tưởng sáng tạo...
- Điều chỉnh bài sau nhận xét để làm rõ ý tưởng.
*Dặn dò: Sưu tập một số họa tiết trang trí đẹp. Chuẩn bị: giấy A0, giấy màu, kéo, keo…
- Chia sẻ kinh nghiệm, nhận xét sản phẩm của nhóm mình và nhóm bạn theo hướng dẫn của GV
- Sản phẩm của họat động 1.
HOẠT ĐỘNG 2. [Tiết 2]
SỬ DỤNG HỌA TIẾT TRONG TRANG TRÍ CƠ BẢN
Mục tiêu [HS cần đạt được]
- Thấy được vẻ đẹp của trang trí cơ bản
- Biết cách bố cục hình mảng, họa tiết, màu sắc và các nguyên tắc trong trang trí cơ bản.
- Trình bày được một sản phẩm trang trí cơ bản.
- Nhận xét, được về hình thức, nội dung của bài trang trí cơ bản của nhóm mình/nhóm bạn.
2.1. Tìm hiểu.
Ghi nhớ Tr66 sách Học Mĩ thuật 7
2.2. Cách thực hiện.
Cách thực hiện trang trí hình cơ bản:
- Gv trình bày một số bài trang trí cơ bản đẹp và h9.4 sách Học MT7
- Yêu cầu HS quan sát thảo luận để tìm hiểu về:
- Cách bố cục hình mảng, họa tiết, màu sắc
- Các nguyên tắc trang trí trong hình vuông, hình tròn, hình chữ nhật và đường diềm.
- Chia lớp thành 3 nhóm.
- Yêu cầu HS quan sát H9.5 Tr67 và hình ảnh GV sưu tầm để tham khảo một số hình thức trang trí cơ bản.
- Quan sát, thảo luận và trình bày theo yêu cầu của GV.
- HS quan sát, thảo luận để hiểu cách trang trí và chọn ra một bố cục đẹp cho nhóm mình.
- Một số bài trang trí cơ bản đẹp
- Hình 9.4 Tr66 sách Học Mĩ thuật 7.
- H9.5- H9.6 Tr67 sách Học Mĩ thuật 7.
- Hình ảnh GV sưu tầm
Trường THCS Sơn Kim
- Xác định kích thước hìnhtrang trí
- Kẻ trục, phân mảng chính, mảng phụ
- Vẽ họa tiết vào mảng
- Vẽ màu
2.3. Thực hành
2.4. Nhận xét.
- Hướng dẫn HS quan sát
H9.5- H9.6 Tr67 để tham khảo các bước trang trí hình cơ bản, qua đó có thêm ý tưởng sáng tạo cho bài vẽ nhóm mình.
- Hướng dẫn HS thực hành.
* Lưu ý:
Mỗi hình có tính chất khác nhau nên khi vận dụng họa tiết trang trí cần sắp xếp phù hợp với đặc điểm mỗi hình.
- Hướng dẫn HS chia sẻ, nhận xét sản phẩm của nhóm mình và nhóm bạn về bố cục, họa tiết, màu sắc, sự phù hợp của họa tiết với hình mảng và màu sắc.
*Dặn dò: Tham khảo một số ý tưởng ứng dụng trang trí vào đời sống. Chuẩn bị: chất liệu phù hợp với ý tưởng
-Thảo luận để thống nhất nội dung và ý tuởng thể hiện bài trang trí cơ bản.
-Thực hành trang trí theo nhóm:
Sử dụng họa tiết đã tạo ở hoạt động 1 để trang trí một hình cơ bản theo ý tưởng riêng
- Chia sẻ kinh nghiệm, nhận xét sản phẩm của nhóm mình và nhóm bạn theo hướng dẫn của GV
- Sản phẩm của họat động 1.
- Sản phẩm của họat động 2.
HOẠT ĐỘNG 3 [ Tiết 3]
SỬ DỤNG HỌA TIẾT TRONG TRANG TRÍ ỨNG DỤNG
Trường THCS Sơn Kim
Mục tiêu [HS cần đạt được]
- Thấy vẻ đẹp của trang trí ứng dụng
- Biết cách ứng dụng hoạ tiết trang trí vào sản phẩm.
- Trình bày được một sản phẩm trang trí ứng dụng với hình thức, chất liệu phong phú.
- Nhận xét, đánh giá được về hình thức, nội dung sản phẩm của nhóm mình/nhóm bạn.
3.1 Tìm hiểu
- Ghi nhớ tr68
3.2. Cách thực hiện.
- Chọn và tạo dáng đồ vật trang trí
- Sử dụng linh hoạt các nguyên tắc trang trí, phân chia mảng hợp lí tạo được trọng tâm của hình trang trí.