Xét nghiệm máu là một trong những xét nghiệm thường quy được chỉ định trong nhiều trường hợp khám chữa bệnh. Xét nghiệm này giúp phát hiện các bệnh thông thường và còn được sử dụng trong các trường hợp tầm soát sớm các bệnh lý ung thư, khám tiền hôn nhân, khám sức khỏe tổng quát… nhưng không phải ai cũng biết những lưu ý trước khi làm xét nghiệm để đảm bảo kết quả chính xác.
Do kết quả xét nghiệm có thể bị thay đổi do nhiều yếu tố tác động, nên người bệnh cần phải được chuẩn bị đúng. Có trường hợp chỉ cho kết quả chính xác nếu người bệnh không ăn uống gì trước khi làm xét nghiệm 6-8 tiếng hoặc không ăn sáng sau khi thức dậy. Do đó, nên tìm hiểu kỹ trước khi đi làm xét nghiệm. Các chỉ số sinh hóa máu của các xét nghiệm làm không đúng thời điểm, sau ăn hoặc sau khi dùng các chất kích thích sẽ cho kết quả không chính xác. Vậy để không ảnh hưởng đết kết quả xét nghiệm, cũng như không mất thời gian khi đi xét nghiệm máu cần lưu ý những gì?
Các xét nghiệm máu cần nhịn ăn Thức ăn sau khi trải qua quá trình tiêu hóa, hầu hết các chất chuyển hóa sẽ được hấp thụ vào máu. Sau đó máu sẽ vận chuyển đến từng cơ quan chuyên biệt. Do đó, sau khi ăn, thành phần các chất trong máu sẽ có sự thay đổi. Vì vậy, không nên ăn sáng khi đi xét nghiệm máu. Dưới đây là các trường hợp cụ thể cần nhịn ăn trước khi làm xét nghiệm.
1. Xét nghiệm Glucose máu
Theo nguyên tắc, khi xét nghiệm đường để có kết quả đường huyết chính xác thì người bệnh cần nhịn đói trước khi lấy máu ít nhất là 6-8 tiếng.. Nhịn ăn sẽ giúp các bác sĩ xác định chính xác lượng đường trong máu từ đó đưa ra chẩn đoán hoặc loại trừ được bệnh một cách nhanh chóng.2. Xét nghiệm sắt
Để đảm bảo kết quả chính xác, người bệnh được yêu cầu không ăn bất cứ thứ gì vào buổi sáng trước làm xét nghiệm. Trong trường hợp đang uống viên sắt hoặc thuốc bổ vitamin tổng hợp có chứa sắt, nên ngưng sử dụng trong 24 giờ trước khi xét nghiệm để không ảnh hưởng đến kết quả.3. Xét nghiệm mỡ máu
Nếu người bệnh có tiền sử bị tim mạch thì sẽ được khuyến cáo làm xét nghiệm này thường xuyên hơn để đo và kiểm soát lượng mỡ máu trong cơ thể. Giống như xét nghiệm đường huyết, xét nghiệm mỡ máu cũng cần nhịn đói từ 8 - 10 giờ trước khi xét nghiệm vì thức ăn sẽ làm ảnh hưởng tới kết quả.4. Xét nghiệm đánh giá chức năng thận
Các xét nghiệm được dùng để xem chức năng của gan hoặc thận hoạt động như thế nào cần phải nhịn ăn trong 8 – 10 giờ trước khi xét nghiệm.5. Xét nghiệm các chất điện giải
Các chất điện giải liên quan đến rất nhiều các chuyển hóa quan trọng trong cơ thể. Ngoài các xét nghiệm trên, một số xét nghiệm chuyển hóa cơ bản như cân bằng điện giải, hàm lượng vitamin B12,… cũng được yêu cầu phải nhịn ăn.
6. Những lưu ý khác khi đi xét nghiệm máu
Khi lấy mẫu máu, trong vòng 12 tiếng trước đó cần nhịn ăn, không uống nước ngọt, nước hoa quả, sữa, rượu… Các chỉ số sinh hóa máu của một số xét nghiệm nếu làm không đúng thời điểm, sau ăn hoặc sau khi dùng các chất kích thích sẽ cho kết quả không chính xác.
Xét nghiệm máu là phương thức được các bác sĩ chỉ định thực hiện với nhiều mục đích khác nhau. Trước khi tìm hiểu xem xét nghiệm máu ăn sáng được không, chúng ta hãy kể tên một số xét nghiệm máu phổ biến nhất hiện nay như sau:
– Xét nghiệm tổng phân tích máu toàn phần hay xét nghiệm máu tổng quát giúp phát hiện các bệnh về máu và các rối loạn có thể xảy ra.
– Xét nghiệm sinh hóa máu là nhóm xét nghiệm để đo các chất có trong máu, có thể đánh giá được chức năng hoạt động của các cơ quan như tim, gan, thận, tuyến giáp và xương.
Ngoài ra, xét nghiệm máu còn giúp các bác sĩ:
– Chẩn đoán bệnh và các tình trạng nhất định như: thiếu máu, tiểu đường, HIV, bệnh mạch vành, ung thư,…
– Kiểm tra tác dụng của thuốc đang điều trị.
Vì sao cần nhịn ăn trước khi xét nghiệm máu?
Có một số xét nghiệm chỉ cho kết quả chính xác khi người bệnh nhịn ăn 4 – 6 giờ trước khi làm xét nghiệm hoặc không ăn sáng sau một đêm ngủ dậy. Nguyên nhân là do sau khi ăn, chất dinh dưỡng trong thức ăn sẽ chuyển hóa thành đường glucose để ruột hấp thụ và biến đổi thành năng lượng để nuôi cơ thể. Khi đó, sẽ làm cho lượng đường hoặc mỡ trong máu tăng cao, nếu làm xét nghiệm máu sẽ cho kết quả không chính xác.
Xét nghiệm máu có cần nhịn ăn không?
Đối với các bệnh nhân lần đầu tiên xét nghiệm hay thậm chí là người đã được chỉ định xét nghiệm máu nhiều lần thì đây vấn đề ” Xét nghiệm máu có cần nhịn ăn không” cần được giải đáp.
Đầu tiên, bạn cần phải hiểu, thức ăn sau khi trải qua quá trình tiêu hóa, hầu hết các chất chuyển hóa sẽ được hấp thụ vào máu. Sau đó máu sẽ vận chuyển đến từng cơ quan chuyên biệt. Do đó, sau khi ăn, thành phần các chất trong máu sẽ có sự thay đổi. Vì vậy, câu trả lời cho câu hỏi xét nghiệm máu có cần nhịn ăn không? Câu trả lời sẽ là có nhé.
Những loại xét nghiệm máu cần nhịn ăn
Xét nghiệm đường huyết
Việc xét nghiệm đường huyết là đo lượng đường trong máu để đánh giá nó có bình thường không, và có thể dùng xét nghiệm này để chẩn đoán bệnh tiểu đường.
Để đảm bảo kết quả được chính xác, người bệnh cần nhịn ăn hoặc uống [trừ nước] trong khoảng 8 đến 10 giờ trước khi làm xét nghiệm. Việc nhịn ăn giúp đảm bảo kết quả ghi nhận chính xác lượng đường trong máu. Kết quả này được bác sĩ dùng để chẩn đoán hoặc loại trừ bệnh tiểu đường.
Xét nghiệm sắt trong máu
Ngoài xét nghiệm nhóm máu, xét nghiệm sắt trong máu để đo lượng sắt trong máu. Kết quả xét nghiệm sẽ giúp xác định các bệnh do thiếu sắt, như thiếu máu.
Trong một số loại thực phẩm có chứa sắt, khi ăn, sắt được hấp thu rất nhanh từ thực phẩm vào trong máu. Vì vậy, nếu ăn trước khi xét nghiệm sắt thì sẽ cho kết quả không chính xác. Do đó, cần tránh sử dụng các thực phẩm chức năng hay vitamin trước khi xét nghiệm, vì có thể ảnh hưởng đến độ chính xác của kết quả.
Để đảm bảo kết quả chính xác, người bệnh được yêu cầu không ăn bất cứ thứ gì vào buổi sáng trước làm xét nghiệm.
Trong trường hợp đang uống viên sắt hoặc thuốc bổ vitamin tổng hợp có chứa sắt, nên ngưng sử dụng trong 24 giờ trước khi xét nghiệm để không ảnh hưởng đến kết quả.
Xét nghiệm mỡ máu
Khác với xét nghiệm nhóm máu , xét nghiệm mỡ máu để xác định các chỉ số đánh giá tình trạng mỡ trong máu bao gồm cholesterol toàn phần, HDL cholesterol, LDL cholesterol và triglyceride. Nếu lượng LDL-cholesterol và triglycerid tăng cao có nghĩa là người bệnh có nguy cơ gặp các vấn đề về tim mạch cao.
Kết quả xét nghiệm máu bị sai lệch sẽ dẫn đến việc bác sĩ đánh giá sai tình trạng sức khỏe của cơ thể bạn. Vì vậy, điều quan trọng không chỉ đơn giản là xét nghiệm máu có được ăn không mà còn có những kiến thức bạn cần trang bị cho chính mình. Bên cạnh đó, việc lựa chọn một cơ sở xét nghiệm uy tín, chất lượng cũng rất quan trọng.
Happiny là trung tâm xét nghiệm uy tín, cung cấp nhiều dịch vụ xét nghiệm cần thiết. Bạn chỉ cần đặt lịch hẹn lấy máu xét nghiệm qua Hotline 024 9999 2020, chúng tôi sẽ liên hệ và có mặt tận nơi để thực hiện!
Nhịn ăn sẽ giúp bác sĩ đánh giá được chính xác các chỉ số bị ảnh hưởng bởi chế độ ăn, ví dụ như chỉ số đường huyết hoặc lượng cholesterol.
Nếu bạn lỡ ăn thứ gì đó trước khi xét nghiệm máu, bạn nên cho bác sỹ biết để kết quả xét nghiệm máu của bạn không bị sai. Trong một số trường hợp, bạn vẫn có thể tiến hành xét nghiệm nếu lỡ ăn uống gì đó trước khi xét nghiệm, nhưng trong một số trường hợp khác, bạn sẽ phải về nhà và đến xét nghiệm vào một ngày khác.
Tại sao một số xét nghiệm máu lại yêu cầu bạn phải nhịn ăn?
Các loại xét nghiệm máu dưới đây sẽ yêu cầu bạn nhịn ăn:
- Xét nghiệm đường máu
- Xét nghiệm mỡ máu
- Xét nghiệm sắt, kẽm
- Xét nghiệm vitamin B12 và các vitamin nhóm B
- Xét nghiệm chức năng thận
- Xét nghiệm gamma glutamyl transferase [GGT]
Cần phải nhịn ăn bao lâu trước khi xét nghiệm máu?
Thời gian nhịn ăn sẽ phụ thuộc vào loại xét nghiệm máu bạn phải tiến hành. Bác sỹ thường sẽ yêu cầu bạn nhịn ăn với thời gian phù hợp với loại xét nghiệm
- Xét nghiệm đường máu: thường sẽ yêu cầu nhịn ăn từ đêm hôm trước khi tiến hành xét nghiệm máu [8-10 tiếng]
- Xét nghiệm mỡ máu: một số loại xét nghiệm mỡ máu không cần phải nhịn ăn. Xét nghiệm trực tiếp lượng LDL sẽ yêu cầu bạn nhịn ăn trước đó khoảng 14 tiếng.
- Xét nghiệm triglyceride: bạn không cần phải nhịn ăn nhưng trong một số trường hợp, bạn có thể sẽ phải nhịn ăn khoảng 12 tiếng.
- Xét nghiệm sắt, kẽm huyết thanh: bạn sẽ cần phải nhịn ăn sáng trong khoảng 12 tiếng và tránh sử dụng viên sắt trong khoảng 24 tiếng trước khi xét nghiệm
- Xét nghiệm vitamin nhóm B: thường sẽ được tiến hành vào buổi sáng sau 1 đêm không ăn gì
- Xét nghiệm chức năng thận: nhịn ăn 8-12 tiếng trước xét nghiệm
- Gamma – glutamyl transferase: nhịn ăn từ đêm hôm trước và tránh sử dụng đồ uống có cồn trước 24 giờ.
Nên làm gì nếu bạn lỡ ăn/uống trước khi xét nghiệm?
Nếu bạn lỡ ăn hoặc uống trước khi xét nghiệm, kết quả của bạn có thể sẽ không chính xác. Một số loại xét nghiệm vẫn có thể phân tích được kể cả khi bạn lỡ ăn uống thứ gì đó. Một số loại khác sẽ cần phải tiến hành vào thời gian khác.
Có loại xét nghiệm nào được phép ăn trước khi xét nghiệm không?
Rất nhiều loại xét nghiệm máu không yêu cầu bạn phải nhịn ăn. Bác sỹ sẽ giúp bạn biết được xem liệu bạn có cần phải nhịn ăn hay không và nếu có thì nhịn ăn trong bao lâu.
Với tất cả các loại xét nghiệm máu, bạn có thể uống nước lọc. Bạn nên tránh uống các loại đồ uống khác như cà phê, trà, nước trái cây và đồ uống có cồn.
Làm thế nào để nhịn ăn trước khi xét nghiệm máu?
Các mẹo dưới đây sẽ giúp quá trình nhịn ăn của bạn diễn ra suôn sẻ hơn
- Uống đủ nước: uống nhiều nước trước khi xét nghiệm sẽ giúp mạch máu của bạn dễ tìm thấy hơn.
- Lên lịch xét nghiệm máu vào buổi sáng: nếu bạn làm xét nghiệm máu vào buổi sáng, bạn sẽ chỉ phải bỏ 1 bữa ăn mà thôi
- Ăn trước khi nhịn: ăn ngay trước khi nhịn sẽ giúp làm giảm thời gian bạn nhịn ăn. Ví dụ, nếu bạn xét nghiệm máu lúc 9h sáng, và bạn cần nhịn ăn 12 tiếng, bạn nên ăn bữa cuối cùng lúc 8h30 tối hôm trước.
- Tránh luyện tập trong quá trình nhịn ăn: tập thể thao sẽ làm tăng tốc quá trình tiêu hoá và khiến bạn đốt chay thêm nhiều calo hơn
- Luôn để mình bận rộn: sẽ giúp bạn quên đi cơn đói.
Khi nào bạn ăn trở lại được?
Bạn có thể ăn hoặc uống ngay sau khi bạn vừa lấy máu. Bạn sẽ cảm thấy đói sau khi nhịn ăn, do đó, bạn nên mang theo một bữa ăn nhẹ để ăn ngay sau khi lấy máu.
Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Các xét nghiệm máu đánh giá tình trạng viêm trong cơ thể