Bệnh sán lợn biểu hiện như thế nào

21/03/2019

Bệnh ấu trùng sán lợn hay bệnh lợn gạo là bệnh truyền nhiễm  ở mô gây ra bởi ấu trùng  (cysticercus) sán dây  lợn (Taeniasolium). Người nhiễm bệnh có thể có rất ít hoặc không có triệu chứng trong nhiều năm.

1. Bệnh sán lợn là gì?

Bệnh ấu trùng sán lợn thường bị nhiễm do cách ăn thực phẩm hoặc uống nước bị ô nhiễm bởi trứng sán dây từ phân người. Trong số các loại thực phẩm, rau chưa nấu chín là nguồn lây nhiễm chính. Trứng sán dây có trong phân của một người bị nhiễm giun trưởng thành, một tình trạng được gọi là bệnh sán dây.

Nhiễm trùng có thể được ngăn ngừa hiệu quả bằng vệ sinh và sát trùng cá nhân.  điều này bao gồm nấu chín thịt lợn, vệ sinh và thực hành vệ sinh đúng cách, và cải thiện khả năng tiếp cận với nước sạch. Điều trị những người bị bệnh sán dây rất quan trọng để ngăn ngừa sự lây lan. Điều trị bệnh khi không liên quan đến hệ thần kinh có thể không cần thiết.

Sán dây lợn đặc biệt phổ biến ở châu Á, châu Phi cận Sahara và châu Mỹ Latinh. Ở một số khu vực người ta tin rằng có tới 25% người dân bị ảnh hưởng. Trong thế giới phát triển nó rất không phổ biến. Bệnh đã xảy ra ở người trong suốt chiều dài lịch sử. Đây là một trong những bệnh nhiệt đới bị bỏ quên.

2. Nguyên nhân:

Bệnh sán lợn là do người bệnh ăn phải thức ăn bị ô nhiễm có nhiễm trứng sán dây lợn hoặc ấu trùng sán lợn (như thịt lợn gạo) chưa được nấu chín kỹ.

Thói quen ăn đồ sống là mầm mống để bệnh sán phát triển rất nhanh, một số món ăn có thể gây nhiễm ấu trùng sán lợn gạo. Vật chủ chính của sán là người, còn vật chủ phụ là lợn. Ngoài lợn còn có chó mèo  đều có thể là vật chủ phụ của sán dây lợn. Lợn ăn phải đốt sán hoặc trứng sán, trứng sán qua dạ dày đến ruột lợn. Loại sán này có ở khắp nơi trên thế giới, nhất là ở những vùng có phong tục  ăn thịt lợn sống, chưa nấu chín hoặc quản lý phân chưa tốt.

Lợn bị nhiễm ấu trùng do ăn phải trứng của sán dây, trong trứng chứa sẵn ấu trùng có độc lực. Khi lợn ăn phải, ấu trùng này sẽ đi vào đường tiêu hóa của lợn và di chuyển khắp cơ thể và quay về ký sinh ở các cơ vận động mạnh. Những ấu trùng này có thể ký sinh rất lâu trong lợn, nhiều có thể lên tới 4-5 năm. Người ăn phải thịt lợn chứa ấu trùng sán dây chưa được nấu chín sẽ vô tình giải phóng ấu trùng ở đường tiêu hóa của mình. Đầu sán lúc này sẽ bám vào niêm mạc ruột non và phát triển thành sán dây trưởng thành. Theo thời gian, sán dây sẽ phát triển dần và nó có thể dài tới 7m.

Ở Việt Nam, do heo được  thả rông ngoài vườn và ăn phải sán xơ mít (Taeniasis), sau đó loại sán này sẽ sống ký sinh trùng (Cysticercosis) ngay trên cơ thể của lợn thì được coi là đã mắc bệnh gạo. Ấu trùng sán lợn có thể tồn tại và phát bệnh sau 7, 8 năm, thậm chí 20 năm. Người ăn thịt lợn bị bệnh gạo mà chưa nấu chín kỹ thì rất có thể mắc bệnh sán dây lợn trưởng thành, từ đó sẽ mắc bệnh ấu trùng sán lợn.

Không chỉ do ăn thịt nhiễm sán lợn gạo, bạn cần chú ý thói quen ăn uống của mình

3, Cơ chế

Khi xâm nhập, ấu trùng chui qua thành ruột vào hệ thống tuần hoàn  và đi khắp cơ thể lợn. Sau 24-72 giờ kể từ khi ăn phải ấu trùng sẽ cư trú ở các mô liên kết hoặc các cơ, sau 2 tháng ấu trùng tạo thành một nang có vỏ bọc ngoài (kích thước 17-20×7-10 mm), còn được gọi là gạo lợn (cysticereus cellulosae), trong nang có dịch màu trắng, mẩu đầu sán với 4 giác và 2 vòng móc.

Khi người ăn phải trứng sán dây lợn từ ngoại cảnh theo thực phẩm, rau quả hoặc nguy hiểm hơn là những người đang mắc sán trưởng thành ký sinh ở ruột non như say tàu, say xe, phụ nữ có thai hoặc sốt cao, nôn oẹ… Những đốt sán già rụng ở ruột non theo nhu động ngược chiều lên dạ dày, dưới tác dụng của dịch tiêu hoá trứng từ các đốt già được giải phóng ra xuống tá tràng, hàng nghìn ấu trùng thoát ra khỏi trứng và chui qua thành ruột vào hệ tuần hoàn đi khắp cơ thể, vào các cơ, các mô, phát triển thành nang ấu trùng sán.

4. Bệnh sán lợn có thực sự nguy hiểm?

Khi người bệnh mắc phải thì ấu trùng sán lợn gạo từ đường tiêu hóa, theo máu đến các cơ, mắt hay não của người và sẽ hóa nang. Tùy thuộc vào vị trí ký sinh của nang sán mà có những biểu hiện khác nhau.

Trong nhiều ngày qua, số lượng cháu nhỏ ở tỉnh Bắc Ninh có kết quả dương tính với sán lợn gạo liên tục tăng nhanh chóng. Theo số liệu được báo cáo của các cơ sở điều trị đến nay, có ít nhất 55 tỉnh, thành có trường hợp bệnh sán dây, ấu trùng sán lợn. Vậy bệnh sán lợn gạo là bệnh gì? Sán lợn chết ở nhiệt độ bao nhiêu và mỗi gia đình cần làm gì để phòng chống căn bệnh này?

1. Nguyên nhân gây bệnh sán lợn gạo (sán gạo heo)

Nguyên nhân gây bệnh chủ yếu do ăn các loại thức ăn nhiễm các ấu trùng trong đất, trong nước ( rau thủy sinh, rau sống không rửa sạch..) hoặc nhiễm từ các sản phẩm thịt không được nấu chín.

2. Triệu chứng nhiễm sán lợn gạo

Bệnh sán dây trưởng thành thường không có biểu hiện triệu chứng rõ rệt, một số trường hợp có biểu hiện lâm sàng như đau bụng, rối loạn tiêu hóa hoặc có triệu chứng thần kinh (suy nhược).

Những trường hợp nhiều sán, có thể nhìn thấy đốt sán ra theo phân hoặc tự bò ra ngoài hậu môn (thường nhìn thấy trong quần lót khi thay ra vào cuối ngày làm việc); xuất hiện đốt sán theo phân (những đoạn nhỏ, dẹt, trắng ngà như sơ mít, đầu sán bằng phẳng).

3. Biến chứng của bệnh sán lợn gạo

Các bệnh giun sán nói chung, khi vào cơ thể đều chiếm thức ăn, dẫn đến kém hấp thu, làm chậm phát triển thể lực, gây rối loạn tiêu hoá. Ấu trùng sán lợn gây nguy hiểm nhất là khi tấn công vào não và vào tim, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khoẻ và có thể để lại các biến chứng. Trường hợp chui mắt có thể gây tăng nhãn áp, giảm thị lực hoặc mù.

Có thể bạn quan tâm: Xét nghiệm ký sinh trùng ở Buôn Ma Thuột ở đâu ?

4. Ăn sán lợn gạo bao lâu sẽ nhiễm bệnh?

Bệnh sán lợn gạo lây nhiễm chủ yếu qua đường tiêu hóa.

+ Ấu trùng sán dây lợn xâm nhập và phát triển ở các tổ chức cơ của lợn. Các nang sán tập trung thành từng hạt màu trắng đục, kích thước như hạt gạo, chính là hình ảnh ‘lợn gạo’ mà nhiều người biết đến. Con người ăn thịt lợn đó rồi bị nhiễm bệnh sán lợn gạo. Tuy nhiên, ấu trùng sán chết sau 1 giờ ở nhiệt độ 50-60 độ C. Vì vậy nếu không nấu chín thức ăn thì nguy cơ mắc bệnh rất cao.

+ Ấu trùng sán dây lợn có trong phân của con người hoặc lợn mang bệnh. Khi không đảm bảo vệ sinh, ấu trùng đó sẽ lẫn vào rau, quả, nguồn nước. Con người sử dụng mà không rửa kĩ, nấu chín sẽ dễ dàng bị nhiễm bệnh sán dây lợn.

+ Người chỉ mắc sán dây lợn nhưng không điều trị, đốt sán già trào ngược lên dạ dày, giải phóng ấu trùng sán. Như vậy, người đó từ việc nhiễm sán dây lại chuyển thành nhiễm kết hợp cả sán dây lợn và ấu trùng, làm bệnh nặng hơn rất nhiều.

Thời gian sống của sán dây lợn cũng như trứng sán trong cơ thể người có thể lên tới 10 – 20 năm.

Sau khi ăn phải sán lợn gạo, khoảng 10 – 15 ngày sau, xét nghiệm máu bằng phương pháp ELISA sẽ cho kết quả bệnh nhân có nhiễm sán hay không.

5. Sán lợn gạo chết ở nhiệt độ bao nhiêu?

Sán lợn chết ở nhiệt độ bao nhiêu là điều nhiều người quan tâm. Theo Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế, ấu trùng sán lợn sẽ chết khi được đun nấu ở nhiệt độ 75o C trong vòng 5 phút hoặc đun sôi trong vòng 2 phút. Vì vậy để phòng nhiễm sán lợn thì cần ăn chín, uống sôi.

6. Chủ động phòng bệnh sán lợn gạo và ấu trùng sán dây lợn

Để chủ động phòng tránh bệnh sán lợn gạo và ấu trùng sán dây lợn, theo Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế khuyến cáo người dân:

Không ăn các thực phẩm sống như thịt lợn, nem chua, thịt lợn tái (nguy cơ nhiễm sán dây trưởng thành), rau sống không đảm bảo vệ sinh (nguy cơ mắc bệnh ấu trùng sán lợn).

Quản lý phân tươi, nhất là ở những vùng có người nhiễm sán dây lợn trưởng thành trong ruột.

Sử dụng hố xí hợp vệ sinh, không nuôi lợn thả rông.

Người có sán trưởng thành trong ruột phải được điều trị, không phóng uế bừa bãi.

Quản lý chặt chẽ tiêu chuẩn vệ sinh các lò mổ lợn (heo).

7. Xét nghiệm Ký sinh trùng, Xét nghiệm bệnh sán lợn gạo ở đâu tại ĐăkLăk ?

Hiện tại, tại ĐăkLăk đã có Trung tâm xét nghiệm BMT, chuyên làm các xét nghiệm ký sinh trùng, xét nghiệm ký sinh trùng tại Daklak. Chỉ cần lấy máu sẽ xét nghiệm được 12 loại Ký sinh trùng, chỉ trong 2h sẽ có kết quả. Có Bác sĩ tư vấn cụ thể trước và sau khi xét nghiệm.

Hiện tại, bạn không cần phải vất vả bắt xe xuống Quy Nhơn để làm xét nghiệm ký sinh trùng nữa, vì ngay tại thành phố Buôn Ma Thuột, chúng tôi đã có trung tâm xét nghiệm Ký sinh trùng tại TP.Buôn Ma Thuột, đó là:

Trung tâm xét nghiệm Buôn Ma Thuột

✍️ Địa chỉ: 170 Đinh Tiên Hoàng – TP.BMT

☎️ Hotline: 02626 544 455 (24/7).

Đội ngũ Bác sĩ phụ trách chuyên môn giỏi , tay nghề cao, máy móc hiện đại. Chỉ trong vòng 2h xét nghiệm sẽ có kết quả. Bạn sẽ được Bác sĩ tư vấn tận tình trước và sau khi xét nghiệm.

Tag: xét nghiệm ký sinh trùng tại daklak, xet nghiem ky sinh trung tai daklak, xét nghiệm ký sinh trùng ở bmt, ký sinh trùng daklak